თუ მოზარდს სკოლაში სიარული არ უყვარს

‘’დედა, თავს ცუდად ვგრძნობ’’, – თქვენი შვილი გეძახით სააბაზანო ოთახიდან, სადაც ის 15 წუთის წინ შეიკეტა. არადა, სწორედაც რომ სკოლაში წასვლის დროა და ამ თვის განმავლობაში მსგავსი რამ უკვე მეოთხედ ხდება. ეს ცუდად გახდომა სკოლაში წასვლამდე ზუსტად 15 წუთით ადრე იწყება. საინტერესოა ბავშვის შეუძლოდ გახდომის მიზეზები.

ბავშვების უმეტესობა საკმაოდ ხშირად აცხადებს პროტესტს სკოლაში წასვლაზე, მოზარდების 5 პროცენტი კი ამგვარ უკიდურეს ზომამდე ცუდად გახდომამდე მიდის. ძალიან მნიშვნელოვანია, მშობელმა იცოდეს, რაში მდგომარეობს ბავშვის მიერ გამოვლენილი ამგვარი სიმპტომების მიზეზი.

მშობლებს საკმაოდ ბევრი რამის გაკეთება შეუძლიათ, რათა მათმა შვილმა სკოლაში წასვლის შიში დასძლიოს. პირველ რიგში უნდა დარწმუნდეთ, რაიმე სახის ზეწოლას ხომ არ განიცდის თქვენი შვილი თანაკლასელების ან თუნდაც მასწავლებლების მხრიდან. კარგი იქნება, თუ მოზარდს სკოლაში დანიშნულ დროზე უფრო ადრე მიიყვანთ. ეს ხელს შეუწყობს თქვენს შვილს უკეთ მოახდინოს ადაპტაცია გარემოსთან, უკეთ გაიცნოს სკოლის შენობა, რომელშიც მას დიდი დროის გატარება მოუწევს, უკეთ შეეგუება საკუთარ აღმზრდელს. ხშირ შემთხვევაში სკოლაში პირველად წასვლის შიში მხოლოდ რამდენიმე დღეს გრძელდება.

მაგრამ იმ შემთხვევაში, თუ აღნიშნული სიმპტომი რამდენიმე დღეზე მეტ ხანს გაგრძელდება, აუცილებელია ბავშვი სპეციალისტს გაესინჯოს, რათა დადგინდეს, ხომ არ არსებობს ჯანმრთელობის რაიმე პრობლემა, რომელსაც მოზარდი ამ მდგომარეობამდე მიჰყავს. ამავე დროს გასათვალისწინებელია, რომ თუ ბავშვების ერთი ნაწილი პირველივე დღიდან იძულებს სკოლასა და იქ სიარულს, არ არის გამორიცხული, მოზარდთა იმ კატეგორიამაც შეიძულოს სკოლაში სიარული, რომელთაც თავიდანვე არ გამოუთქვამთ პროტესტი. მშობლისათვის მეტად მნიშვნელოვანია ამის მიზეზის დადგენა, რადგან დროულად მოხდეს მოზარდისათვის შესაბამისი დახმარების გაწევა.

როდესაც ბავშვს პრობლემები სწავლასთან ექმნება, ამის პირველი მიზეზი ის გახლავთ, რომ ბავშვი რაოდენობის ან სირთულის გამო ვერ ართმევს თავს დავალებას. მეორე შემთხვევაში კი პირიქითაა – თქვენი ბავშვი საკმარისზე კარგადაა მომზადებული და მას გაცილებით მეტი ცოდნა აქვს დაგროვილი, ვიდრე მოცემულ მომენტში მოეთხოვება. ამგვარი შემთხვევები თუმცა იშვიათია, მაგრამ პრაქტიკაში მაინც არსებობს. ასეთ შემთხვევაში ბავშვს უბრალოდ სწყინდება სკოლაში სიარული, რადგანაც ახალს ის ვერაფერს იგებს და სკოლაზე გულის აყრაც ამითაა განპირობებული. 

მიუხედავად იმისა, რა მიზეზის გამო ექმნება მოზარდს პრობლემები სწავლასთან, პირველ რიგში აუცილებელია მშობელმა კონსულტაცია მის აღმზრდელთან გაიაროს. უნდა გაირკვეს ამ პრობლემის მიზეზი. რა თქმა უნდა, ყველა ბავშვისათვის ინდივიდუალური სასწავლო პროგრამის შედგენა შეუძლებელია, მაგრამ მასწავლებელთან კონსულტაციის შემდეგ უთუოდ ნათელი გახდება ის მიზეზი, რის გამოც ბავშვმა სკოლაში სიარული შეიძულა. ამასთანავე აუცილებლობას წარმოადგენს ყურისა და თვალის ექიმთან ვიზიტი, რადგანაც შესაძლებელია სმენისა და მხედველობის მცირე დარღვევაც გარკვეულ პრობლემებს ქმნიდეს. 

არ არის გამორიცხული ბავშვს სკოლაში სიარული მასწავლებელთან ურთიერთობის გამო შესძულდეს. ამის გასარკვევად ძალიან მარტივი გამოსავალი არსებობს – საკმარისია ბავშვი და მისი აღმზრდელი საუზმეზე ან სხვა, უშუალო გარემოში ერთად მოხვდნენ და მათ საუბრის საშუალება მიეცეთ. დაკვირვებული და ალღოიანი მშობელი უმალ მიხვდება მისი შვილის დამოკიდებულებას აღმზრდელისადმი. ნებისმიერ ბავშვს აქვს სურვილი, მასწავლებელი უყვარდეს და თუ ის სითბოსა და გულისხმიერებას აღმზრდელისაგან ვერ იღებს, მისი სწავლისადმი უგულისყურო დამოკიდებლება შესაძლოა ამითაც იყოს გამოწვეული. თუ მასწავლებელთან არასახარბიელო დამოკიდებულება პროგესირებადია, მაშინ აჯობებს ბავშვი სხვა აღმზრდელთან გადაიყვანოთ, თუნდაც პარალელურ კლასში ან სხვა სკოლაში.

მოულოდნელი პროტესტი სკოლაში სიარულის მისამართით შესაძლოა ბავშვზე ძალადობის რაიმე ფორმითაც იყოს გამოწვეული. ასეთ შემთხვევაში, მშობელი უნდა შეეცადოს შვილთან საუბარს. იმ შემთხვევაში, თუ პატარას ამ თემაზე საუბარი არ სურს, მაშინ პრობლემური ბავშვის მშობელი მის თანაკლასელებთან და მეგობრებთან უნდა შეეცადოს სიტუაციის გარკვევას. თუ აღმოჩნდა, რომ ადგილი აქვს ბავშვზე რაიმე ფორმით ზეწოლას, სასწრაფოდ უნდა ეცნობოს სკოლის ადმინისტრაციასა და შესაბამის უწყებას. 

სკოლის შეძულების ერთ–ერთი მიზეზი შესაძლოა ის იყოს, რომ ბავშვს სკოლაში საერთოდ არ ჰყავს მეგობრები. მოცემულ შემთხვევაში მშობელი აუცილებლად უნდა გაესაუბროს აღმზრდელს. ვინ ვინ და მასწავლებელმა ყველაზე უკეთ იცის ბავშვების ურთიერთობების შესახებ და ის შესაბამის რჩევებსაც მისცემს მშობელს. ამასთანავე უმჯობესი იქნება, თუ ამგვარ პრობლემურ ბავშვებს რაიმე წრესა თუ სექციაში ჩავწერთ. თითქმის ყველა სკოლაში არსებობს ამგვარი სექციები და მოზარდსაც საშუალება მიეცემა, გაიჩინოს ახალი მეგობრები. 

ბავშვისათვის სკოლაში სიარულის პროტესტი შესაძლოა გამოწვეული იყოს გამოცდების შიშით. ამ ბოლო პერიოდში მთელ მსოფლიოში საკმაოდ გაზრდილია სკოლის მოთხოვნები წინასაგამოცდო პერიოდში. უმრავლეს შემთხვევაში, ბავშვები, რომლებსაც სკოლაში სიარული ძალიან უყვარდათ, გამოცდების შიშის გამო სკოლას იძულებენ. ყველაზე საუკეთესო გამოსავალი ამ შემთხვევაში ის გახლავთ, რომ მშობელმა ბავშვს დაძაბულობა მოუხსნას. აუხსნას, რომ გამოცდების ჩაბარებაში საშიში არაფერია. უბრალოდ მოზარდმა უნდა განაგრძოს კარგად სწავლა და ყველაფერი კარგად იქნება.

თუ მოსწავლეს სკოლაში სიარული შესძულდა, საუკეთესო რჩევის მიცემა მისთვის მასწავლებელსა და მშობელს შეუძლიათ. მშობელმა ბევრი უნდა ესაუბროს ბავშვს, უნდა შეეცადოს, მონახოს მიზეზი, რატომ შესძულდა მის შვილს სკოლაში სიარული, მასწავლებელთან ერთად აუცილებლად უნდა გამოვავლინოთ ის მიზეზები თუ მიზეზთა ერთობლიობა, რომლის გამოც ბავშვს სკოლაში სიარული აღარ სურს.