ამ არცთუ ისე ცოტა ხნის წინ წავიკითხე ფილოსოფოს ზაზა შათირიშვილის წერილი ქართული ლირიკული პოემის შესახებ, სადაც ის პირველ ქართულ ლირიკულ პოემად „ბედი ქართლისას” მიიჩნევს, მცირე მიმოხილვას ბესიკ ხარანაულით ამთავრებს და არც კი ახსენებს მეოცე საუკუნის მეორე ნახევრის და შემდგომი პოეტების კარგ, შესანიშნავ და ბრწყინვალე ლირიკულ პოემებს.
დავიწყებ იმით, რომ ბარათაშვილის ზემოთ აღნიშნული შედევრის ლირიკულ-ეპიკური ხასიათიდან გამომდინარე, მისი ცალსახად ლირიკულ პოემად გამოცხადება არასწორი მგონია. ის შეიძლება მივიჩნიოთ, როგორც წინაპირობა ჭეშმარიტად პირველი ქართული ლირიკული პოემისა „აჩრდილი”. მეცხრამეტე საუკუნის დიდი პოეტების პოემებიდან მკაფიოდ ლირიკული ხასიათის პოემა სხვა არ მეგულება. თუ გალაკტიონს არ ჩავთვლით, ეს ჟანრი მეოცე საუკუნის პირველი ნახევრის ქართველი პოეტების ყურადღების მიღმა დარჩა. თუმცა თანამედროვე ქართული ვერსიფიკაციის უმთავრესი რეფორმატორი რამდენადაც გენიალური იყო ლირიკულ ლექსებში, იმდენადვე უფერული აღმოჩნდა ლირიკულ პოემებში, გამონაკლისად შეიძლება ჩაითვალოს „ჯონ რიდი”. მეოცე საუკუნის მეორე ნახევარში ქართულმა ლირიკულმა პოემამ წამყვანი პოეტების ყურადღება მიიქცია, სათავესთან ერთ-ერთი ოთარ ჭილაძე იდგა.
მისმა განუმეორებელი ხმით დაწერილმა, თემატურად და ფორმალისტურად ქართული სინამდვილისთვის ნოვატორულმა პოემებმა ახალი არხი გახსნა და შემდგომში რამდენიმე პოეტმა მისი მიღწევები გამოიყენა. აღსანიშნავია გივი გეგეჭკორის, მურმან ლებანიძის, ტარიელ ჭანტურიას (განსაკუთრებით „ლტოლვა”), რეზო ამაშუკელის, ტარიელ ხარხელაურის, ლია რუსიაშვილის ლირიკული პოემები. საერთოდ სხვა სივრცეები და სამყაროებია გიორგი კორნაპელის, ესმა ონიანისა და მიშა გოგუაძის პოემები. რა თქმა უნდა, ცალკე გამოყოფის ღირსია ბესიკ ხარანაული, რომლის საეტაპო ლექსებმა და პოემებმა უმნიშვნელოვანესი როლი შეასრულა ქართული პოეზიის შემდგომი განვითარებისთვის. ორიათასიანი წლების დასაწყისში დიდი რეზონანსი მოჰყვა პაატა შამუგიას პოსტმოდერნისტულ-ინტერპოლაციურ მინიპოემა „ანტიტყაოსანს”. თანამედროვე ქართული პოეზიისთვის უმნიშვნელოვანესია ზვიად რატიანის „მოძრავი სამიზნე” და შალვა ბაკურაძის ბრწყინვალე პოემები. ძალიან საინტერესოა ლია ლიქოკელის ვრცელი ლექსები, რომლებსაც მე ლირიკულ პოემებს დავარქმევდი.
ისეთი შთაბეჭდილება მრჩება, რომ თანამედროვე ავტორები, ზოგადად, ერიდებიან პოემის წერას, რადგან მათ ცოტა მკითხველი ჰყავთ. პროზაში კი პირიქითაა, რომანს მეტი კითხულობს, ვიდრე მოთხრობების კრებულს. ჯორჯ ორუელი ერთგან წერს, როცა წიგნის მაღაზიაში (თუ სწორად მახსოვს) ვმუშაობდი, ხალხი მოთხრობების კრებულებს არ ყიდულობდა. როცა მიზეზს ვეკითხებოდი, მპასუხობდნენ, რომ ახალ პერსონაჟებთან მალ-მალე შეჩვევის ნერვები არ ჰქონდათო. მე კი ვთვლი, რომ პრობლემა დაბალი ხარისხიაო. პრინციპში, სწორს ამბობს, მაგრამ ისიც მართალია, რომ წიგნს თუ „რომანი“ აწერია, მყიდველი არ მოაკლდება.
