ოთარ ჭილაძის პოეზია განსაკუთრებულად ღრმა, ემოციური და ფილოსოფიურია, რაც მას მნიშვნელოვან რესურსად აქცევს ლიტერატურის სწავლების პროცესში. მისი ლექსები საშუალებას აძლევს მოსწავლეებს, არამხოლოდ შეისწავლონ პოეტური ფორმები და სიმბოლიზმი, არამედ განივითარონ კრიტიკული და ფილოსოფიური აზროვნება. განსაკუთრებით გამორჩეულია ლექსი „ზოოპარკი“, რომელიც დამკვიდრებულია სასკოლო პროგრამაში და საინტერესო საშუალებას იძლევა მრავალმხრივი ანალიზისთვის.
ლექსის სიმბოლური მნიშვნელობა ლექსში „ზოოპარკი“ აღწერილია ცხოველების სამყარო, რომლებიც ზოოპარკში, ადამიანის თვალწინ, ხელოვნურად შექმნილ გარემოში ცხოვრობენ. თუმცა ლექსის არსი არ შემოიფარგლება მხოლოდ ცხოველების გალიაში გამოკეტვით. ის სიმბოლურად გადმოსცემს ადამიანის მდგომარეობას საზოგადოებაში, თავისუფლების შეზღუდვის, უუნარობისა და თვითგამოხატვის პრობლემებს. ცხოველები ამ კონტექსტში ხშირად ადამიანურ ემოციებსა და განცდებს ასახავენ, ხოლო ზოოპარკი – საზღვრებსა და ჩარჩოებს, რომლებიც ზოგჯერ საზოგადოების მიერ არის დაწესებული.
როგორ დავეხმაროთ ამ ლექსის გააზრებაში მოსწავლეებს?
უნდა გავითვალისწინოთ ….
- ლექსის კონტექსტი: „ზოოპარკი“ ხატავს სამყაროს, სადაც ცხოველები ცხოვრობენ. აქ მნიშვნელოვანია მოსწავლეებს ავუხსნათ, რომ ეს ლექსი არ ეხება მხოლოდ ცხოველების გალიებში გამოკეტვას, არამედ ეხება იმავე ცხოველების ბუნებრივ ცხოვრებას, რომლებიც ზოოპარკში ადამიანის თვალწინ ჩაკეტილნი არიან.
- სიმბოლიზმი და სათქმელი: ცხოველები, ლექსის პერსონაჟები, შეიძლება ემსგავსებოდეს ადამიანების ცხოვრებას და ადამიანური ემოციების გამოხატვას. მაგალითად, ცხოველების გალიაში ყოფნა შეიძლება იქნას გააზრებული, როგორც ადამიანის თავისუფლების შეზღუდვა.
შესაძლებელია ლექსის გააზრება, როგორც ადამიანების მიერ ბუნებისა და ცხოველების მიმართ გაუაზრებელი დამოკიდებულების გამოხატულება.
- მასწავლებლის როლი: მოსწავლეებს უნდა ვასწავლოთ არა მხოლოდ ლექსის პირდაპირი მნიშვნელობა, არამედ მისი სიღრმე და ფილოსოფიური ელემენტები. ამისათვის შეიძლება გავუზიაროთ მათი საკუთარი გრძნობები და აზრები ცხოველებზე, ბუნებაზე და ზოოპარკის შინაარსზე. გავმართოთ დისკუსია.
- კითხვები მოსწავლეებისათვის: რა შეგრძნება გაქვთ, როდესაც ხართ ზოოპარკში? როგორ ფიქრობთ, რატომ იყენებს ავტორი ცხოველებს, რომ საუბრობს ადამიანის ცხოვრების შესახებ? რას ნიშნავს „გამბედაობა“ და „თავისუფლება“ ამ ლექსში?
აქვე გიზიარებთ მეთოდებს და ჩემს შექმნილ აქტივობებს https://learningapps.org/- ზე ლექსის გასააზრებლად სხვადასხვა პედაგოგიური მეთოდები არსებობს, რომლებიც საშუალებას იძლევა მოსწავლეებს უფრო ღრმად ჩაწვდნენ ტექსტის შინაარსს, სიმბოლიზმს და ემოციურ დატვირთვას. აქ არის რამდენიმე მეთოდი, რომელიც შეიძლება გამოვიყენოთ ლექსის გააზრებისთვის:
- 1. წაკითხვისა და ანალიზის მეთოდი:
მეთოდი: ლექსის წაკითხვის შემდეგ, მასწავლებელი კითხვებს სვამს, რომლებიც დაეხმარება მოსწავლეებს ანალიზში და გააზრებაში.
მნიშვნელობა: მნიშვნელოვანია, რომ მოსწავლეები შეძლონ არა მხოლოდ ლექსის გაგება, არამედ მისი ფილოსოფიური და ემოციური შინაარსის გაცნობაც.
შეკითხვის მაგალითები: რას გამოხატავს ეს სიმბოლო (მაგ. გალია, ან ცხოველი)?, როგორ შეიძლება განვიხილოთ ამ ლექსში გამოყენებული ბუნების ელემენტები?, რა არის ლექსის მთავარი იდეა?
- სიმბოლიკის გააზრება:
მეთოდი: ლექსში გამოყენებული სიმბოლოების ანალიზი, რომელიც გაარკვევს, თუ როგორ შეიძლება ზოგიერთი ელემენტი (მაგ. ცხოველები, ბუნება, კონკრეტული სახეები) დაკავშირებული იყოს ადამიანურ გრძნობებს, ემოციებს და ცხოვრებისეულ თემებს.
მნიშვნელობა: ლექსები ხშირად შეიცავენ სიმბოლებს, რომლებიც პირდაპირ არ არიან აღქმული, ამიტომ მნიშვნელოვანია, რომ მასწავლებელმა მოსწავლეებს დაეხმაროს მათ ამოცნობაში.
შეკითხვები: რას წარმოადგენს ზოოპარკის ცხოველები და რატომ არის მათი ყოფნა ასე მნიშვნელოვანი?, რა შეიძლება გამოიხატოს ცხოველების ან გალიების საშუალებით?
- მხატვრული გამოხატვა:
მეთოდი: მოსწავლეებს შესაძლებლობა უნდა მიეცეთ, თავიანთი ინტერპრეტაცია ვიზუალურად გამოხატონ (ნახატები, კოლაჟები, პოსტერები, კომიქსები).
მნიშვნელობა: მხატვრული გამოხატვა არა მხოლოდ ინტერპრეტაციას აძლიერებს, არამედ ბავშვებს ეხმარება ლექსის ემოციური მხარის დანახვაში.
შეკითხვები: როგორ გამოიყურება ზოოპარკი თქვენს მიერ შექმნილ ნახატში?, როგორ გამოხატავს თქვენი ნახატი ლექსის მთავარი იდეა?
- ჯგუფური მუშაობა და დისკუსიები:
მეთოდი: ჯგუფური მუშაობა, სადაც მოსწავლეები ერთმანეთს აჩვენებენ თავიანთ ინტერპრეტაციას, განიხილავენ ლექსის სიმბოლოებს და მხატვრულ ელემენტებს, პერსონაჟებს.
მნიშვნელობა: ჯგუფში მუშაობა ეხმარება მოსწავლეებს ერთმანეთისგან ისწავლონ და განსხვავებული აზრები გაიზიარონ, ისწავლონ გუნდურობა, აზრის გამოხატვა და არგუმენტირება.
შეკითხვები: რა განსხვავებები და მსგავსებები ნახეთ თქვენს და თქვენი თანაკლასელების ინტერპრეტაციებში?, როგორ აისახება თქვენი წაკითხული ლექსი თქვენს სამყაროში?
- ბუნებაში დაკვირვება:
მეთოდი: მოსწავლეებს შეუძლიათ დააკვირდნენ ბუნების ელემენტებს (მაგ. ცხოველები, ხეები, მზე) და შეადარონ ისინი ლექსში არსებულ სიმბოლურ ელემენტებს.
მნიშვნელობა: ბუნებრივი სამყაროს დაკვირვება ამდიდრებს ლექსის გააზრებას და აძლევს მოსწავლეებს საშუალებას, უშუალოდ იმუშაონ გარემოსთან.
შეკითხვები: როგორ მოქმედებს ბუნების ეს ელემენტები თქვენს აღქმაზე?, რა არის ბუნებისა და ადამიანის ურთიერთობა ამ ლექსში?
- 6. ბავშვური ინტერპრეტაცია:
მეთოდი: ბავშვებს შეუძლიათ წარმოიდგინონ, რომ ისინი არიან ცხოველები ზოოპარკში, და განიხილონ რა შეიძლება იგრძნონ და რას უყურებენ ისინი, როცა თავისუფლება შეზღუდულია.
მნიშვნელობა: ბავშვური ინტერპრეტაცია ეხმარება მოსწავლეებს, დაეუფლონ ემოციურ გადმოცემას და შინაგანი სამყაროს შესწავლას.
შეკითხვები: როგორ ფიქრობთ, როგორ განიცდიან ცხოველები ზოოპარკში?, როგორ შეუძლია ამ ლექსის პერსონაჟს (ცხოველს) დაგვეხმაროს გრძნობების გამოხატვაში?
- დოსიეს შექმნა:
მეთოდი: მოსწავლეებს დავავალოთ, რომ შექმნან საკუთარი დოსიე ზოოპარკში ცხოველების შესახებ, სადაც თითოეული ცხოველი მათთვის მნიშვნელოვნად იქნება განსახილველი.
მნიშვნელობა: ეს მეთოდი ხელს უწყობს ცხოველების დეტალური და ემოციური გააზრებას.
შეკითხვები: როგორ შეიძლება თითოეული ცხოველი გამოხატავდეს ადამიანურ გრძნობებსა და განცდებს?
გიზიარებთ აქტივობებს, რომელიც შეგიძლიათ გამოიყენოთ უშუალოდ გაკვეთილის მსვლელობისას:
- ზოოპარკი” ( ნაწყვეტი ) -ოთარ ჭილაძე. ვიდეო რესურსი იხ. ლინკზე: https://learningapps.org/display?v=p01ewetp522
QR კოდი:
- ” ზოოპარკი” ( ნაწყვეტი ) -ოთარ ჭილაძე. ( კითხვები) რესურსი იხ. ლინკზე: https://learningapps.org/display?v=pto109u0j22
QR კოდი:
ამდენად, ოთარ ჭილაძის პოეზია, თავისი სიღრმითა და სიმბოლურობით, უნიკალური რესურსია მასწავლებლებისთვის, რომლებიც ლიტერატურის სწავლების პროცესში მოსწავლეებს უვითარებს შემოქმედებით უნარებს. სწორი პედაგოგიური მიდგომების გამოყენებით, ლექსის გააზრება შეიძლება გახდეს საინტერესო, შემოქმედებითი. რაც საშუალებას იძლევა მოსწავლეებს უკეთ გაიგონ ტექსტის ღრმა შინაარსი და მის ფილოსოფიური დატვირთვა.
გამოყენებული ლიტერატურა:
- http://kargiskola.ge/downloadsesia.php
- მენაბდე,მ., – ინტერნეტგაზეთი – https://mastsavlebeli.ge/ ,” როგორ ვასწავლოთ ლექსები”. სტატია იხ: https://mastsavlebeli.ge/?p=14266
- https://learningapps.org/
