მეოთხე ნაწილი
CLIL მეთოდთან დაკავშირებით გამოქვეყნებულ წინა სტატიებში აღნიშნულია, რომ ეს მეთოდი საკმაოდ ეფექტურად მუშაობს იმ მოსწავლეთა ენობრივი უნარების განვითარებაზე, რომლებიც სწავლა-სწავლებას არამშობლიურ ენაზე გადიან. ამ შემთხვევაში, ჩვენ განვიხილავთ პრაქტიკულ სიტუაციებსა და აქტივობებს, რომლებიც გამოსადეგი იქნება იმ მოსწავლეთათვის, რომელთათვისაც ქართული მეორე ენაა. აქვე აღვნიშნავთ, რომ სტატიაში მოცემული შინაარსის დატვირთვა ორგვარია: ერთი მხრივ, მასწავლებელს შეუძლია მეთოდი პირდაპირ ან მოდიფიცირებით დანერგოს საკლასო სივრცეში, ხოლო, მეორე მხრივ, გამოიყენოს ის ნიმუშად და შექმნას მსგავსი დავალებები სხვა საკითხებთან მიმართებით.
სასწავლო შინაარსი
თემა: დედამიწა
საკითხი: მაგნიტის თვისებების შესწავლა
გრძელვადიანი მიზნები
სამიზნე ცნება: სხეული
მკვიდრი წარმოდგენები
- ყველაფერი, რაც ჩვენ ირგვლივ არის, სხეულია;
- ყველა სხეული შედგება ერთი ან რამდენიმე მასალისგან/ნივთიერებისაგან, რომლებიც ერთმანეთისგან განსხვავდება თვისებებით: (სითბოს, სინათლისა, დენის გატარების უნარით, აგრეგატული მდგომარეობით, ფერით, სუნით, გემოთი, წყალში ხსნადობით, და ა.შ.);
- სხეულები ურთიერთდაკავშირებული ნაწილებისაგან შედგება, რომელთაგან თითოეულს საკუთარი ფუნქცია აქვს;
- ადამიანის მიერ შექმნილი სხეულის დანიშნულებას მასში შემავალი მასალების/ნივთიერებების თვისებები განსაზღვრავს.
შედეგი 1: პრაქტიკული აქტივობებისა და ელემენტარული კვლევითი უნარ-ჩვევების გამოყენებით სხეულების შემადგენელი ნივთიერებათა/მასალათა თვისებების აღწერა მათ შორის მსგავსება-განსხვავებების დასადგენად/გასაანალიზებლად
თემის ფარგლებში შედეგების მიღწევის ინდიკატორები სამიზნე ცნებების მიხედვით:
სხეული – მოსწავლემ უნდა შეძლოს:
- მარტივ ექსპერიმენტებზე დაყრდნობით ნივთიერებების მაგნიტური თვისებების აღწერა, მაგნიტის მნიშვნელობის გააზრება;
ნიმუში 3. სამუშაო ფურცელი
სამუშაო მაგიდაზე გაქვთ კვლევისთვის საჭირო სხვადასხვა მასალა (რესურსი)
მაგნიტების ნაკრები (მაგნიტის სფეროები, I და U ფორმის მაგნიტები);
სხვადასხვა მასალისგან დამზადებული მცირე ზომის სხეულები.
გამოთქვით მოსაზრება, რა მოხდება თუ მაგნიტებს ერთმანეთს მივუახლოებთ?
ენობრივი მხარდაჭერა!
| მოსაზრების გამოსათქმელად გამოიყენეთ ჩარჩოში მოცემული ფრაზებიდან ერთ-ერთი |
| მე ვფიქრობ, რომ… ჩემი აზრით… ჩემი ვარაუდით… მგონია….
მიმაჩნია, რომ… ჩემი ჰიპოთეზაა, რომ… |
_________________________________________________________________________________________
იმოქმედე ინსტრუქციის მიხედვით.
- მიუახლოვეთ ბურთები ერთმანეთს, დააკვირდით რა მოხდება?
- შეუცვალეთ ბურთებს მხარეები და ისე მიუახლოვეთ ერთმანეთს. დააკვირდით რა მოხდება?
აღწერეთ, რა მოხდა, როდესაც სხვადასხვა (S და N ) მხრიდან (პოლუსიდან) მოქმედებდით მაგნიტებზე?
რატომ მოხდა?
რომელი მხარეების (პოლუსების) მიახლოებით მიიზიდნენ ბურთები ერთმანეთს?
რომელი მხარეების (პოლუსების) მიახლოებით განიზიდნენ ბურთები ერთმანეთს?
|
|
როგორ გამართლდა შენი ვარაუდი?
__________________________________________________________________________________
რა აღმოაჩინე?
რა დასკვნა გამოიტანე?
|
|
ენობრივი მხარდაჭერა!
| კვლევა | რომელიმე საკითხის დაწვრილებით შესწავლა, აღმოჩენის გაკეთება |
| რესურსი | კვლევისთვის საჭირო მასალა |
| ჰიპოთეზა | ვარაუდი, რომელსაც გამოვთქვამთ კვლევის ჩატარებამდე |
| ინსტრუქცია | მითითება, რომლის მიხედვითაც ვახორციელებთ კვლევას/პროცედურას |
| ანგარიში | განხორციელებული კვლევის შეჯამება |
როგორ გამოიყენებდით მიღებულ ცოდნას რეალურ ცხოვრებაში?
ნიმუში 4. სამუშაო ფურცელი
სამუშაო მაგიდაზე გვაქვს კვლევისთვის საჭირო სხვადასხვა მასალა (რესურსი) –
ფერადი საღებავები, მაგნიტები, მუყაოს ყუთები, სახატავი ფურცლები.
შეგვიძლია თუ არა მაგნიტით ხატვა?
გამოთქვი მოსაზრებები
ენობრივი მხარდაჭერა!
მოსაზრების გამოსათქმელად გამოიყენე მოცემული ფრაზებიდან ერთ-ერთი:
მე ვფიქრობ, რომ… ; ჩემი აზრით…; ჩემი ვარაუდით… ; მიმაჩნია, რომ… ; ჩემი ჰიპოთეზაა, რომ… .
__________________________________________________________________________________________
შეამოწმე ვარაუდი ინსტრუქციის მიხედვით!
- აიღე მუყაოს ყუთი და მოათავსე მასში სახატავი ქაღალდი;
- მაგნიტის ზედაპირზე წაუსვი საღებავი და მოათავსე ყუთში ისე, რომ საღებავიანი ზედაპირი შეეხოს სახატავ ფურცელს;
- მოათავსე ყუთი სამუშაო მაგიდაზე;
- აიღე სხვა, შედარებით დიდი ზომის მაგნიტი და სასურველი ფიგურა (ყვავილი, ბურთი, კვადრატი) მოხაზე სამუშაო მაგიდის ქვედა მხარეს, იმ ადგილზე, სადაც მოთავსებულია შეღებილი მაგნიტიანი ყუთი;
- ახლა გახსენი ყუთი და ფრთხილად ამოიღე მაგნიტი და სახატავი ქაღალდი.
შენი აზრით, რატომ ამოძრავდა სახატავ ფურცელზე მოთავსებული მაგნიტი?
__________________________________________________________________________________________
მაგნიტის, შენთვის უცნობი, რომელი თვისება აღმოაჩინე?
__________________________________________________________________________________________
რა მოხდება, თუ სამუშაო მაგიდის ზედაპირის სისქეს გავზრდით?
__________________________________________________________________________________________
ენობრივი მხარდაჭერა!
| მოქმედების აღმნიშვნელი სიტყვები (ზმნები) მხოლობითსა და მრავლობით რიცხვში | |
| მხოლობითი რიცხვი
მე ავიღე, შენ აიღე, მან აიღო.
|
მრავლობითი რიცხვი
ჩვენ ავიღეთ, თქვენ აიღეთ, მათ აიღეს. |
| მხოლობითი რიცხვი
მე დავხატე, შენ დახატე, მან დახატა.
|
მრავლობითი რიცხვი
ჩვენ დავხატეთ, თქვენ დახატეთ, მათ დახატეს. |
| მხოლობითი რიცხვი
მე შევღებე, შენ შეღებე, მან შეღება. |
მრავლობითი რიცხვი
ჩვენ შევღებეთ, თქვენ შეღებეთ, მათ შეღებეს. |
ისარგებლე ინსტრუქციით და დაწერე შენ მიერ შესრულებული მოქმედებები პირველ პირში, მხოლობით რიცხვში მაგალითის მიხედვით:
ავიღე მუყაოს ყუთი.
- ___________________________________
- ___________________________________
- ___________________________________
- ___________________________________
როგორ გამოიყენებდით მიღებულ ცოდნას რეალურ ცხოვრებაში?
სტატიაში შემოთავაზებული აქტივობების მიხედვით თამამად შეგვიძლია ვთქვათ, რომ საკითხი – „მაგნიტის თვისებების შესწავლა“ – წარიმართება კვლევითა და აღმოჩენებით. თითქმის ყველა აქტივობას თან ახლავს ენობრივი უნარების განვითარების ხელშემწყობი დავალებები.
გამოყენებული ლიტერატურა:
- ეროვნული სასწავლო გეგმა, ბუნებისმეტყველების სტანდარტი (17.09.22);
- მასალა შემუშავებულია იაკობ გოგებაშვილის სახელობის თელავის სახელმწიფო უნივერსიტეტის განათლების მეცნიერებათა ფაკულტეტზე საერთაშორისო პროექტის ESTA (Educating Science Teachers for All) მხარდაჭერით მომზადებული სასწავლო კურსის ფარგლებში, დატესტილია დაწყებითი საფეხურის მასწავლებლის მომზადების სამაგისტრო პროგრამის სტუდენტებსა და სსიპ ახმეტის მუნიციპალიტეტის სოფელ დუისის სკოლის მოსწავლეებთან.
