მასწავლებლის პროფესია სიახლეებისადმი მუდმივ მზაობასა და თვითგანვითარებაზე უწყვეტ ზრუნვას მოითხოვს. პროფესიულ წინსვლაზე ფიქრი განსაკუთრებით აქტუალურია სწრაფად ცვალებად სამყაროში, სადაც მუდმივად სიახლეებია.
მასწავლებლების გაძლიერების არაერთი საშუალება არსებობს, მაგალითად, ცენტრალიზებული სერვისები, სკოლის ბაზაზე უწყვეტი პროფესიული განვითარება, საგნობრივი კავშირები და ა.შ.
სტატიაში მიმოვიხილავ კოლეგების ურთიერთმხარდაჭერის ისეთ ინსტრუმენტს, როგორიცაა ქსელური მუშაობა.
რა უპირატესობა აქვს მასწავლებელთა ქსელურ მუშაობას?
მასწავლებლები ერთიანდებიან შინაგანი მოტივაციის საფუძველზე, ქსელში გაწევრიანებული პედაგოგები ორიენტირებულნი არიან საკუთარი გამოცდილების გამდიდრებაზე, პრაქტიკის გაზიარებასა და მოსწავლეებისთვის ექსტრაკურიკულურ აქტივობებში ჩართვის შესაძლებლობების მიცემაზე.
ქსელური მუშაობა მუნიციპალიტეტის თუ რეგიონის დონეზე:
- გვეხმარება პროფესიულ განვითარებაში;
- ხელს უწყობს რესურსების ურთიერთგაზიარებას;
- ამარტივებს კომუნიკაციას;
- გვიბიძგებს საერთო პრობლემების მოგვარებაზე ორიენტირებული აქტივობებისკენ.
სკოლაში მუშაობის 10-წლიან პერიოდში, ორჯერ მივიღე მონაწილეობა მასწავლებელთა ქსელის შექმნასა და განვითარებაში. ორივე შემთხვევაში საინტერესო გამოცდილება მივიღე.
პანდემიის პერიოდში, 2020-2021 წელს სოციალური სამართლიანობის ცენტრმა შექმნა ქვემო ქართლის მასწავლებელთა ქსელი. ქსელში გაწევრიანდა 20-მდე მასწავლებელი. ორი წლის განმავლობაში ერთმანეთს ვუზიარებდით გამოცდილებას, გამოყენებულ მეთოდებს საგანმანათლებლო რესურსებს და ა.შ.
მარნეულის გარემოსდაცვითი ქსელი
2023 წელს ორგანიზაციამ CENN (კავკასიის გარემოსდაცვითი ორგანიზაცია) დაიწყო პროექტი „EduLinks –კავშირების დამყარება განათლების საშუალებით“. პროექტი მიზნად ისახავდა მშვიდობისა და შერიგების ხელშეწყობასა და სამოქალაქო და სოციალური ჩართულობის ზრდას ეთნიკურ და რელიგიურ უმცირესობებს, ადმინისტრაციულ საზღვართან მდებარე თემებს შორის. პროგრამის ფარგლებში მარნეულის მუნიციპალიტეტიდან შერჩეულმა ხუთმა მასწავლებელმა შევქმენით მარნეულის გარემოსდაცვითი ქსელი, მისი გააქტიურებისთვის მოვიპოვეთ დაახლოებით 2500 ლარის ოდენობის გრანტი.
მარნეულის მუნიციპალიტეტში მოსახლეობა ნაგავს ყრის გზის პირებზე, მდინარეში, რეკრეაციულ ზონებში. შეინიშნება ამ მხრივ გულგრილი დამოკიდებულება მოსახლეობის მხრიდან, რაც იწვევს გარემოს დაბინძურებას.
მუნიციპალიტეტში რამდენიმე სკოლას აქვს ძლიერი ეკოკლუბები, რომლებიც გარემოსდაცვით აქტივობებს ახორციელებენ. თუმცა, სკოლებს შორის არ არსებობს თანამშრომლობითი პლატფორმა და ურთიერთობა.
ჩვენმა გარემოსდაცვითმა ქსელმა მიზნად დაისახა მარნეულის მუნიციპალიტეტში, მოსახლეობის მხრიდან, გარემოს დაბინძურების გაზრდილი მაჩვენებლის დონის შემცირება. გარემოსდაცვითი ცნობიერების ამაღლებისთვის აქცენტი გავაკეთეთ სკოლებს შორის თანამშრომლობითი ურთიერთობის გაზრდაზე. პროგრამაში ჩართულმა ხუთმა მასწავლებელმა ქსელში გაწევრიანება შევთავაზეთ ახლოს მდებარე იმ სკოლებს, რომლებშიც არ ფუნქციონირებდა ეკოკლუბები. საბოლოო ჯამში 10 სკოლის მონაწილეობით ჩამოყალიბდა გარემოსდაცვითი ქსელი.
გარემოსდაცვით ქსელში გაწევრიანებული სკოლების წარმომადგენლების ჩართულობით, სექტემბერ-ოქტომბერში რამდენიმე მასშტაბური ღონისძიება განხორციელდა. კერძოდ:
- სოფელ მარადისში მოეწყო ქსელის პრეზენტაცია, სადაც შევქმენით გზამკვლევი, რომელიც სკოლებს დაეხმარება ეკოკლუბების შექმნასა და ეფექტურ ფუნქციონირებაში.
- სოფელ ხოჯორნში ჩატარდა საუკეთესო პრაქტიკისა და ურთიერთსწავლების კონფერენცია, სადაც გამოცდილი სკოლის წარმომადგენლებმა გააზიარეს გარემოს დაცვის, ნარჩენების მართვის/გადამუშავების, მდგრადი განვითარების მიზნებისა და კლიმატის ცვლილების შესახებ დაგროვილი პრაქტიკა.
- გარემოსდაცვით ქსელში ჩართულმა სკოლებმა შეარჩიეს მარნეულის მუნიციპალიტეტის მასშტაბით დაბინძურებული სამი ლოკაცია დაგეგმეს ერთობლივი დასუფთავების აქციები.
- პროექტის დასკვნით ეტაპზე ფესტივალის ფორმატით წარმოვადგინეთ სკოლის ბაზაზე წარმოებული ეკომეგობრული პროდუქტის გამოფენა-გაყიდვა.
პროექტის დასრულების მიუხედავად, ქსელი გააგრძელებს მუშაობას. დაგეგმილი გვაქვს სკოლებში ვიზიტები და ერთობლივი ეკოლაშქრობები. ვფიქრობთ, ქსელის გაფართოებაზეც.
ქსელური მუშაობის პრინციპმა ხელი შეუწყო ეკოცნობიერების ზრდას. მოსწავლეებმა მიიღეს ინფორმაცია ნარჩენების მართვის, გადამუშავების, კლიმატის ცვლილების, ბიომრავალფეროვნებისა და მდგრადი განვითარების მიზნების შესახებ, რაც მათ საშუალებას მისცემს, გააკეთონ ინფორმირებული არჩევანი და მიიღონ ზომები გარემოს დასაცავად.
მასწავლებელთა ქსელური მუშაობა გვთავაზობს უამრავ სარგებელს. კერძოდ, გვეხმარება პროფესიულ ზრდაში და გვიბიძგებს თანამშრომლობისკენ. პედაგოგთა ქსელის შექმნასა და შენარჩუნებას შეუძლია, გააძლიეროს მასწავლებლის პროფესია და საბოლოოდ ხელი შეუწყოს მოსწავლეებისა და მთლიანად განათლების სისტემის წარმატებას.
გარემოსდაცვითი ქსელის შექმნაში მონაწილეობდნენ:
ლალი მარგიანი, მარნეულის მუნიციპალიტეტის სოფელ ხოჯორნის საშუალო სკოლა;
ფიდან ასკეროვა, მარნეულის მუნიციპალიტეტის სოფელ ყიზილაჯლოს N1 საშუალო სკოლა;
თემურ სუყაშვილი, ქალაქ მარნეულის N2 საჯარო სკოლა;
გულდანე შამილოვა, მარნეულის მუნიციპალიტეტის სოფელ კიროვკისს საშუალო სკოლა;
ლამარა ბოლქვაძე, მარნეულის მუნიციპალიტეტის სოფელ მარადისის საშუალო სკოლა.
