როკფელერები
ვინ წარმოიდგენდა, რომ მსოფლიოში ყველაზე ცნობილი ბიზნესდინასტიის დამფუძნებელი ჯონ როკფელერი იმდენად ფულის უსაზღვრო სიყვარულით არ გამოირჩეოდა, რამდენადაც სიძუნწითა და წუწურაქობით. ეს თვისებები „კოლორადოელი ტურას“ ზოგიერთ შთამომავალსაც გამოჰყვა. ამის მიზეზი გახლდათ როკფელერისეული აღზრდა, რომელიც უმცროსი ძმების მიერ უფროსების ტანსაცმლის გაცვეთამდე ტარებითა და ოჯახში მუშაობით ჯიბის ფულის შოვნით გამოიხატებოდა. მაგალითად, ყოველი მოკლული ბუზის სანაცვლოდ მამა შვილებს ორ ცენტს უხდიდა.
ერთადერთი, რაც ჯონს არ ენანებოდა, საკუთარი დრო იყო. ის მუშაობის მანიაკი გახლდათ. ჩვეულებრივ კლერკად მუშაობისას თავს არც დალევის, არც მოწევის და არც ქალებთან ურთიერთობის უფლებას არ აძლევდა. მუშაობდა გათენებიდან მზის ჩასვლამდე და იშვიათ თავისუფალ წუთებშიც კი თავისი პირველი საბანკო ჩეკის თვალიერებით ტკბებოდა.
როკფელერის მეორე ვნება ნავთობი იყო. მისი წარმატება სწორედ თავაუღებელმა მუშაობამ და პერსპექტიულმა იდეამ განაპირობა. ყოველ შემთხვევაში, მე–19 საუკუნეში წარმატებული სტარტის სწორედ ეს რეცეპტი მუშაობდა. როკფელერები ამერიკის ყველაზე მდიდარ დინასტიად იქცნენ და დღესაც ასეთივედ რჩებიან. ჯონის მიერ 130 წლის წინ დაარსებული „Standart Oil–ი“ კი კვლავ სანავთობო მონსტრია.
დღეს მსოფლიოში როკფელერის ორასამდე შთამომავალი ცხოვრობს. მართალია ყველა მათგანი წარმატებული ბიზნესმენი არ გამხდარა, მაგრამ ზოგმა საკმაოდ დიდ სიმაღლეს მიაღწია, თუმცა ჯონ უფროსის დაჩრდილვა ვერც ერთმა მათგანმა ვერ შეძლო.
ლაკოსტები
ხანდახან ბიზნესი არა პერსპექტიული იდეიდან, არამედ ჰობიდან იწყება. ეს ვარიანტი უფრო იშვიათია, მაგრამ რენე ლაკოსტს ბედმა გაუღიმა. ჯერ კიდევ კოლეჯში ის ჭკუას კარგავდა ჩოგბურთზე. ყმაწვილის გატაცებას მისი მშობლები სერიოზულად არ ეკიდებოდნენ, მაგრამ რამდენიმე წელიწადში რენე მსოფლიოს ერთ-ერთი საუკეთესო ჩოგბურთელი გახდა.
1927 წელს, დევისის თასის მატჩის წინ, ლაკოსტმა ერთ-ერთ სპორტსმენს სანაძლეო დაუდო, რომ მოიგებდა. ფსონი… ნიანგის ტყავის ჩემოდანი იყო. რა თქმა უნდა, ჟურნალისტებს ეს ამბავი არ გამოჰპარვიათ და რენეს ნიანგი შეარქვეს.
ლაკოსტს მეტსახელი ძალიან მოეწონა და როდესაც სპორტული კარიერის დასრულების შემდეგ ქსოვილების ფაბრიკა გახსნა, პატარა ნიანგი მისი ნაწარმის ემბლემად იქცა.
ბიზნესის იდეა ასეთი იყო: სპორტი შეძლებული ადამიანების ცხოვრების ნაწილია, რომელიც ელეგანტურ და მოხერხებულ ტანსაცმელში უნდა გაატარონ. ამ პოლიტიკის შედეგი მთელ მსოფლიოში გახსნილი 2000-ზე მეტი საფირმო მაღაზიაა.
უოლტონები
სუპერმარკეტი ამერიკული ცხოვრების ისეთივე სიმბოლოა, როგორიც ჰამბურგერი, მაგრამ ბევრმა ამერიკელმა არ იცის, რომ პირველი სუპერმარკეტი ფარდულში გაიხსნა. სამაგიეროდ, თავად იდეას, რომელიც სემ უოლტონს დაებადა, ოქროს ფასი ჰქონდა. მოგვიანებით უოლტონმა სუპერმარკეტების ქსელი „უოლ მარტი“ შექმნა. სწორედ მისი იდეა იყო ქალაქის გარეუბანში უზარმაზარი მაღაზიების აშენება, რომლებსაც უფასო ავტოსადგომები ერტყა გარს, მყიდველების დაინტერესება ხელმისაწვდომი ფასებითა და… ჭორებით. მყიდველებთან მომსახურე პერსონალის საუბარი სხვადასხვა თემაზე მუშტრის მოზიდვის ერთ-ერთ უმნიშვნელოვანეს საშუალებად მიიჩნეოდა.
უოლტონები ტიპური ამერიკული ბიზნესდინასტიაა, სადაც შვილები ბავშვობიდანვე მონაწილეობენ მამის საქმიანობაში და შემდგომ საოჯახო საქმის გამგრძელებლები ხდებიან. ნაყინის ფულს პერსონალთან ერთად მუშაობით შოულობენ, მონაწილეობენ სარემონტო სამუშაოებში, ემსახურებიან კლიენტებს, დაატარებენ საქონელს.
დღეს უოლტონის უფროსი ვაჟი რობსონი, რომელიც მამის გარდაცვალების შემდეგ ფირმის სათავეში აღმოჩნდა, პლანეტის ერთ–ერთი უმდიდრესი ადამიანია. მისი პირადი ქონება 20 მილიარდ დოლარს აღემატება.
ოპენჰეიმერები
ალბათ გგონიათ, რომ ბრილიანტებს ყოველთვის ცეცხლის ფასი ედო, მაგრამ ასე არ არის. გასული საუკუნის 20-იან წლებში ალმასის ფასი მკვეთრად დაეცა. ძვირფასი ქვების სპეციალისტი ოპენჰეიმერ-უფროსი არ დაბნეულა – მან ჩალის ფასად შეიძინა ერთ დროს ყოვლისშემძლე ფირმა „დე ბირსის“ აქციები და ამით საფუძველი ჩაუყარა საოჯახო ბიზნესს. მას მხარი აუბა შვილმაც, რომელიც ველური ორქიდეებისა და წმინდა სისხლის ცხენების მოყვარული იყო და მთელ მსოფლიოს ჩაუნერგა აზრი, რომ ბრილიანტი მარადიული ფასეულობაა. სინამდვილეში მას მიაჩნდა, რომ ეს ქვები ბევრს არაფერს წარმოადგენდა და ფულის შოვნის ერთადერთი შანსი მათ ირგვლივ ერთგვარი მითის შექმნა იყო. სწორედ მისი იდეისა და სწორი სარეკლამო სტრატეგიის დამსახურებაა, რომ დასავლელ საქმროებს ბრილიანტის ბეჭდის გარეშე ქალისთვის ხელი ვერ უთხოვიათ, რადგან დღეს ეს ქვა მარადიული სიყვარულის სიმბოლოდ მიიჩნევა. ამასთან, არსებობს დაუწერელი კანონი, რომლის თანახმად, ბეჭდის ფასი სასიძოს ორი თვის ხელფასს მაინც უნდა უდრიდეს.
გასაკვირი არ არის, რომ „დე ბირსი“ საკმაოდ სწრაფად წამოდგა ფეხზე, ალმასების ფასმა კი 60%-ით მოიმატა. დღეს კომპანია ალმასის მსოფლიო ბაზრის 75%-ს აკონტროლებს, ამ უზარმაზარი ქონების მფლობელი კი ჰარი ოპენჰეიმერის შვილიშვილი ჯონათანია.
ფრიტცკერები
სასტუმროების უზარმაზარი ქსელის მფლობელი ნიკოლას ფრიტცკერი რუსეთიდან ფულის, საქმიანი კავშირებისა და ყოველგვარი პერსპექტივის გარეშე ჩავიდა ამერიკაში. ეს ამბავი 200 წლის წინ მოხდა. ტურისტის დიპლომის მიღების შემდეგ მან თავისი სპეციალობით მუშაობა დაიწყო, ჰონორარებს კი უძრავ ქონებაში აბანდებდა. მისმა შვილიშვილებმა საოჯახო ბიზნესი გააფართოეს და სასტუმროების ქსელი „ჰაიატი“ შექმნეს. დღეს ის მსოფლიოს 40-ზე მეტ ქვეყანაში მდებარე 200-ზე მეტ სასტუმრო და საკურორტო კომპლექსს მოიცავს.
გარდა ამისა, ფრიტცკერების ოჯახი არქიტექტურაზე გიჟდება და ამ პროფესიის წარმომადგენელთათვის ყოველწლიურად გასცემს მსოფლიოს ყველაზე პრესტიჟულ ჯილდოს. ფრიტცკერის პრემიის მიღება არქიტექტორისთვის იგივეა, რაც მსახიობისთვის – „ოსკარისა“. მით უმეტეს, რომ ამ პრემიას მსოფლიოში ანალოგი არ მოეპოვება. არქიტექტორებს რატომღაც ნობელიც კი არ სწყალობდა…
