სამშაბათი, მარტი 19, 2024
19 მარტი, სამშაბათი, 2024

ტექნოლოგიებით სწავლება დაწყებით კლასებში

წინამდებარე სტატიაში ვისაუბრებ ელექტრონული წიგნზე – თუ როგორ შეიძლება შევქმნათ ის, როგორ შეიძლება გამოვიყენოთ გაკვეთილზე და რა შედეგების მიღწევაა შესაძლებელი. როგორ შეიძლება ტექნოლოგიების დახმარებით შებრუნებული საკლასო ოთახის მოდელის გამოყენებით დაწყებითი კლასის მოსწავლეებში კითხვის უნარის გაუმჯობესება. ასევე, კოლეგებს შევთავაზებ აღნიშნული რესურსის გამოყენებით ჩემ მიერ ჩატარებული გაკვეთილის ნიმუშს.

სწავლების პროცესში მნიშვნელოვანია მოსწავლეთა მოტივაციის ამაღლება. ამ მიმართულებით მნიშვნელოვან როლს ასრულებს საგანმანათლებლო ელექტრონული რესურსების გამოყენება.

რატომ არის მნიშვნელოვანი ელექტრონული რესურსების გამოყენება სასწავლო პროცესში?

  • ელექტრონული რესურსი არის დამატებითი თვალსაჩინოება;
  • სასწავლო პროცესი საინტერესოა და სახალისო;
  • სასწავლო პროცესში იზრდება მოსწავლეთა ჩართულობა;
  • იზრდება მოსწავლეთა მოტივაცია.

ყველა მოსწავლეს განსხვავებული კითხვის ტემპი აქვს. ზოგიერთს უჭირს წაკითხულის გააზრებაც. შესაბამისად, ყველა მოსწავლეს განსხვავებული დრო სჭირდება ტექსტის დასამუშავებლად. ამიტომ ქართულის გაკვეთილზე გამოვიყენე ტექნოლოგიები (ელექტრონული წიგნი) და შებრუნებული საკლასო ოთახის მოდელით დავგეგმე გაკვეთილი. მოსწავლეები სახლში კითხულობენ ჩემ მიერ დამზადებულ ელექტრონულ წიგნს, რომელიც დავალებად მივეცი. ყველა მათგანს შესწავლის ინდივიდუალური ტემპი აქვს. შესაბამისად, მათ ტექსტის დასამუშავებლად შეუძლიათ დახარჯონ იმდენი დრო, რამდენიც საჭიროა თითოეული მათგანისთვის, განსხვავებით ტრადიციული გაკვეთილისგან, სადაც ახალი მასალის დასამუშავებლად დრო მკაცრად განსაზღვრულია და ზოგიერთი მოსწავლისთვის არასაკმარისი. შებრუნებული საკლასო ოთახის მოდელით დაგეგმილი გაკვეთილით სუსტ მოსწავლეს ეხსნება დაძაბულობა და ახლა სახლში ყურადღებითა და დამოუკიდებლად ამუშავებს ტექსტს.

გაგაცნობთ ელექტრონული წიგნის შექმნის ერთ-ერთ საშუალებას. კითხვა მოსწავლისათვის  სასიამოვნო პროცესად რომ იქცეს, შესაძლებელია მათ შევთავაზოთ კომპიუტერული ტექნოლოგიების გამოყენებით დამზადებული ელექტრონული წიგნები. შექმნილი რესურსი მასწავლებელს საშუალებას მისცემს სასწავლო პროცესში გამოიყენოს მრავალფეროვანი მხატვრული და საინფორმაციო ლიტერატურა.

 

  1. როგორ შევქმნათ ელექტრონული წიგნები?

ამისათვის საჭიროა შევარჩიოთ  ტექსტი, ფონი, პერსონაჟები, დავუკავშიროთ ისინი ერთმანეთს თემატურად და შევქმნათ ილუსტრაციები. ილუსტრაციებს გავაერთიანებთ პროგრამა „PowerPoint“-ში და ვურთავთ შესაბამის ტექსტს.

ფონების შესაქმნელად გამოვიყენოთ ვებგვერდი: www.pizap.com. ამ ვებ-გვერდზე შესაძლებელია შევქმნათ ფოტო-კოლაჟი, დავამუშავოთ ფოტო, ჩამოვტვირთოთ მზა ფონი ან შევქმნათ საკუთარი ფანტაზიით. „Backgrounds“ განყოფილებაში მოცემულია მზა ფონების ფართო არჩევანი. შესაძლებელია მოცემული ფონების  ჩამოტვირთვა და უცვლელად შენახვა. ვებგვერდის „Holidays“-ის განყოფილებაში არის დამატებითი ჩანართები, სადაც მოთავსებულია სადღესასწაულო თემატიკასთან დაკავშირებული მზა ფონები. პროგრამა სურვილის შემთხვევაში საშუალებას გვაძლევს, თავად შევიტანოთ ცვლილებები არჩეულ ფონზე.

შექმნილი ფონები  შესაძლებელია უკვე გადავიტანოთ პროგრამა „Power point“-ის სლაიდებზე. ასევე, ფოტოს შეიძლება დავამატოთ მოძრავი ანიმაციები, სხვა გრაფიკული ობიექტები ან დავამატოთ ტექსტი. საყურადღებოა ის ფაქტი, რომ მოძრავი ანიმაციები მოძრაობენ მხოლოდ გაშვების რეჟიმში. შექმნილ სლაიდს შეგვიძლია დავადოთ ხმოვანი ეფექტი. შესაძლებელია ხმა ავტომატურ რეჟიმშიც გავუშვათ.

 datu1

datu2

  1. ტექსტის დამუშავებისთვის გამოვიყენოთ კორნელის ჩანაწერების მეთოდი
  • რატომ არის მნიშვნელოვანი ჩანაწერების გაკეთება?
  • როგორ ვაწარმოოთ ჩანაწერები კორნელის მეთოდით?
  • როგორ გამოვიყენოთ კორნელის ჩანაწერების მეთოდი კლასში?

  • ჩანაწერები ხელს უწყობს კრიტიკული აზროვნების განვითარებას;
  • ინფორმაციის დამახსოვრებას;
  • ამარტივებს ინფორმაციისა და მონაცემების დახარისხებასა და დამუშავებას;
  • მოსწავლეებს უვითარდებათ დავალებაზე დამოუკიდებლად მუშაობის უნარები.

კორნელის ჩანაწერების ფორმის შესაქმნელად გვერდი გავყოთ 4 ნაწილად, როგორც ქვევითაა ნაჩვენები. გვერდის ზედა სტრიქონში შეგვაქვს სახელი და გვარი, კლასი, თარიღი, მოთხრობის სათაური. მარჯვენა სვეტში გავაკეთოთ ჩანაწერები. ეს შეიძლება იყოს საკვანძო სიტყვები, მნიშვნელოვანი სახელები ან თარიღები, დიაგრამები და სურათები, ფორმულები და სხვა. მარცხენა სვეტში დავწეროთ ძირითადი იდეები და შეკითხვები თემის ირგვლივ. ქვედა სტრიქონზე გავაკეთოთ მოკლე შეჯამება.

ჩანაწერების გაკეთების დროს შესაძლებელია საკუთარი სიტყვებით პერიფრაზირება, აბრევიატურების ან სიმბოლოების გამოყენება, განსხვავებული კონცეფციების ვიზულიზაციისთვის სხვადასხვა ფერების გამოყენება, მხოლოდ მნიშვნელოვანი, საკვანძო ინფორმაციის ჩაწერა, დიაგრამების, გრაფების გამოყენება.

სახელი:

გვარი:                             მოთხრობის სათაური:

კლასი:                       

თარიღი:                     

 

 

ძირითადი იდეები, შეკითხვები

 

 

 

 

 

ჩანაწერები ან ნახატი:

 

ü  საკვანძო სიტყვები

ü  მნიშვნელოვანი სახელები ან თარიღები

ü  დიაგრამები და სურათები

ü  ფორმულები

ü  და სხვა.

 

 

მოკლე შეჯამება

 

 

  1. როგორია შებრუნებული საკლასო ოთახის მოდელით დაგეგმილი გაკვეთილი?

გთავაზობთ გაკვეთილს, რომელიც ჩავატარე შებრუნებული საკლასო ოთახის გამოყენებით და რომელიც კითხვის უნარის გაუმჯობესებასა და წაკითხულის გააზრებას  უწყობს ხელს.

გაკვეთილის თემა:  „მზე ყველას ეყოფა“

საგანი:  ქართული

კლასი: მეორე

მიზანი: წაკითხული ან მოსმენილი ტექსტის გააზრება და შინაარსის გადმოცემა, დასკვნების გამოტანის უნარ-ჩვევების განვითარების ხელშეწყობა. ისეთი უნარ-ჩვევებისა და პრიორიტეტული გამჭოლი კომპეტენციების განვითარება, როგორიცაა წიგნიერება, სწავლის სწავლა, კრიტიკული და შემოქმედებითი აზროვნების ხელშეწყობა, კომუნიკაცია, თანამშრომლობა.

 

 

მსვლელობა:

წინა დღით მოსწავლეებს ბუკებში ჩავუტვირთე პროგრამა „Power Point“-ში მომზადებული ელექტრონული წიგნი. მივეცი მითითება, რომ ყურადღებით წაეკითხათ და მოესმინათ ტექსტი, მოეფიქრებინათ კითხვებზე პასუხები. მომდევნო გაკვეთილზე უნდა შეგვესრულებინა დავალებები.

ამ დროს მოსწავლეები დამოუკიდებლად გაეცნობიან და დაამუშავებენ ელექტრონულ წიგნს. აღნიშნული რესურსის გამოყენებით ხალისით ხდება ახალი ტექსტის შესწავლა. მოსწავლეები კლასში შესასრულებელ დავალებებს ასრულებენ შინ, კლასში კი სრულდება სახლში მოსამზადებელი დავალებები.

აქტივობა 1:

ელექტრონული წიგნის განხილვა – მუშაობა კლასთან.

მოსწავლეებს დაურიგდებათ კორნელის გრაფა. მუშაობენ ინდივიდუალურად, შემდეგ აკეთებენ პრეზენტაციას.

აქტივობა 2:ახალ სიტყვებზე დაკვირვება და წინადადებების შედგენა

მოსწავლეს ვაძლევთ დავალებას – ახალი სიტყვების გამოყენებით შეადგინონ წინადადებები.

აქტივობა 3 წყვილში მუშაობა

მოსწავლეებს ვურიგებთ თაბახის ფურცლებს, სადაც მოცემულია დიაგრამა და უნდა დაწერონ დათუნიასა და მუხის ხის თვისებები. შემდეგ დიაგრამას გადმოვიტანთ დაფაზე და ვიმსჯელებთ.

dat3

 

 

აქტივობა  4ტესტები

მოსწავლეებს დაურიგდებათ თაბახის ფურცლებზე გამზადებული ტესტები, რომლებიც შედგება დახურული და ღია კითხვებისგან.

აღნიშნული დავალება ორიენტირებულია ტექსტის შინაარსის გახსენებაზე.

ტესტი

  1. დათუნია ცხოვრობდა

ა) უღრან  ტყეში;        ბ) ჭალაში;      გ) მდინარის ნაპირას.

  1. ხე, რომელმაც გამოუშვა მზის სითბო იყო

ა) წიფელი;            ბ) ნაძვი;      გ) მუხა.

  1. ტექსტში არ არის   ნახსენები

ა) მგელი;         ბ)კურდღელი;                   გ) ციყვი.

  1. კურდღლები, ციყვები და თაგვები თამაშობდნენ

ა) კალათბურს;     ბ) თხილბურთს;      გ) რკობურთს.

  1. ბურთი და მოედანი დარჩა დათუნას, ანუ

ა) ბურთი დარჩა;       ბ) მოედანი დარჩა;      გ)  გამარჯვება დარჩა.

  1. თხილბურთელები გულგახეთქილები გაიქცნენ, ანუ

ა) გახარებულები გაიქცნენ;    ბ) შეშინებულები გაიქცნენ;      გ) მოწყენილები გაიქცნენ.

  1. ტესტის მიხედვით მცივანა იყო

ა) ციყვი ;                       ბ)  თაგვი;               გ) დათუნია.

  1. გაიგონა მისი ხმა ________________  მუხამ

ა) ახალგაზრდა;         ბ)  ბებერმა;        გ) მწვანე.

  1. რას მოგიწყენია! მოდი, მოლზე ყველამ ერთად ვითამაშოთ და მუხაც შეგვირიგდება

ა) თქვა წრუწუნამ;      ბ) თქვა  მზემ;     გ)  თქვა   ციყვმა.

  1. ხის ტოტებიდან _____________  დაეშვნენ ციყვები

ა) პარაშუტებივით;     ბ) საოცრად;      გ)  ნელა.

  1. გაიხსენეთ და დაწერეთ ციყვის საყვედური:

  1. როგორ გამოასწორა დათუნიამ თავისი შეცდომა?

აქტივობა 5:   წყვილში შესასრულებელი სამუშაო

მოსწავლეებს ვაძლევთ შემდეგ დავალებას: ერთი მოსწავლე ფურცელზე დაწერს, რა მოეწონა ამ მოთხრობაში; მეორე კი – რა არ მოეწონა.

შემდეგ წაიკითხავენ ერთმანეთის მოსაზრებებს და შეაჯამებენ.

აუცილებელია, მოსაზრებები იყოს დასაბუთებული.

შედეგად, სასწავლო პროცესი გახდა საინტერესო და სახალისო, მოსწავლეებს აუმაღლდათ მოტივაცია, გაკვეთილზე მაღალი იყო ჩართულობის ხარისხი. მოსწავლეებს განუვითარდათ ის უნარები და კომპეტენციები, რომლებიც 21-ე საუკუნის უნარებად მოიაზრება. კერძოდ, კრიტიკული და შემოქმედებითი აზროვნება, კომუნიკაცია, თანამშრომლობა, დამოუკიდებლად მუშაობა, საკუთარი სწავლის მართვა, წიგნიერება.

გამოყენებულმა რესურსმა ხელი შეუწყო ისეთი სასწავლო უნარების განვითარებასაც, როგორიცაა ყურადღების კონცენტრაცია, აზრის გამოხატვა, პრეზენტაცია, გააზრება და ინტერპრეტაცია.

გამოყენებული ლიტერატურა:

  1. ეროვნული სასწავლო გეგმა 2011-2016
  2. ტრენინგმოდულის „შებრუნებული საკლასო ოთახი“ მასალები – მარიკა ჩიტაძე

www.gesj.internet-academy.org.ge/download.php?id=2255.pdf&t=1 (წვდომის თარიღი: 31.01.2016)

https://www.ict.tpdc.ge/video/13   (წვდომის თარიღი: 31.01.2016)

 

ნინო დათუკიშვილი

პროგრამა „ასწავლე საქართველოსთვის“ კონსულტანტმასწავლებელი

კომენტარები

მსგავსი სიახლეები

ბოლო სიახლეები

ვიდეობლოგი

ბიბლიოთეკა

ჟურნალი „მასწავლებელი“

შრიფტის ზომა
კონტრასტი