პარასკევი, მარტი 29, 2024
29 მარტი, პარასკევი, 2024

მშვიდობის ფასი

გურულებს ერთი საინტერესო სადღეგრძელო გვაქვს: ,,მშვიდობა და შვიდი ინჯრა დღეში”. შვიდჯერადი კვების აუცილებლობისა რა მოგახსენოთ, მაგრამ მშვიდობის ფასი ხელთოხიანმა თუ ხელთოფიანმა კაცმა ერთნაირად იცის. 
აგვისტოს ერთ ჩვეულებრივ დილას ჩავრთე ტელევიზორი და ვხედავ: მესამე მსოფლიო ომი ლამისაა კარს მოგვდგომია. სირიის სკოლები, ბავშვების ნაცვლად, ტყვიებისა და ბომბების ახალ ნაკადს ელიან. იმედს ვიტოვებ, რომ ამ სასწავლო დაწესებულებებში რაც შეიძლება მალე გახდება შესაძლებელი სასწავლო პროცესის გაგრძელება და იქ ოცდამეერთე საუკუნის გეტოებს არ გახსნიან (თუ მანამდე ქიმიაში მავანთა „ვარჯიშს” საბოლოოდ არ გააცამტვერებინეს).

არასოდეს დამავიწყდება ერთკვირიანი მოგზაურობა აჭარის მთიანეთში და მაჰმადიანი მასპინძლის მიერ ქრისტიანი მგზავრების დალოცვა – ჭეშმარიტი ღმერთი შეგეწიოთო. ეს პატარა ნიუანსი შესანიშნავი მაგალითია იმისა, რომ მთავარი რწმენაა და რა სახელითაც არ უნდა მივმართოთ უფალს, იგი ყოველთვის შეგვახსენებს: „შეიყუარე უფალი ღმერთი შენი ყოვლითა გულითა შენითა და ყოვლითა სულითა შენითა და ყოვლითა გონებითა შენითა. ესე არს დიდი და პირველი მცნებაი და მეორე, მსგავსი ამისი: შეიყუარე მოყუასი შენი, ვითარცა თავი თვისი”.

მე რომ სირიელი მასწავლებელი ვიყო, თუნდაც უცხო მიწას შეფარებული და ჩემი ხალხის რწმენით პირაკრული, ჩემთვის მონდობილ სამშობლოს ნაწილს პირველ გაკვეთილზე ქრისტიანების უმთავრეს მცნებას წავუკითხავდი.
ახლაც თვალწინ მიდგას, როგორ მივდივარ ნაომარ რუსთაველზე დაცხრილული სკოლისაკენ და გაუცნობიერებელი შიშის თოკი უკან მექაჩება. ჩემი ბავშვობა ბრძოლის ველსა და სკოლას შორის გადებული გზაა, გაზაფხულის ერთ დილას მოწამლული დედის ძლივსგაღვიძება, შვიდი წლის ბავშვის ძილისწინა ლოცვა: „ღმერთო, გთხოვ, ხვალაც გაიღვიძოს!” რუსთაველის პროსპექტი ორ ნაბიჯზე, ერთი დაღმართი და ბრძოლის ველზე ხარ. ე.წ. მეთვალყურეები მეზობელი სახლის სახურავზე დაბანაკებულან და მოცალეობის ჟამს „სროლაში ვარჯიშობენ”. სამიზნე კი ჩემი ხელისგულისოდენა ეზოს ერთადერთი ბინადარი თუთის ხეა, წლებითა და ტკბილი თეთრი თუთით დამძიმებული. მიწისკენ დახრილი, ტყვიებს არ იმჩნევს… ხალხი კი გარბის, ვიწრო, ჩაბნელებული ქუჩებით „ბრძოლის ველიდან” იპარება, თავშესაფრად ქცეულ ქალაქის გარეუბნებში ნათესავებსა და მეგობრებს სტუმრობს. ერთ-ერთი ასეთი სტუმარი მეც ვარ, თითქმის მთელი დღე მეცხრე სართულის ფანჯრასთან ვდგავარ და ვცდილობ, მზერით დავიბრუნო ჰორიზონტად ქცეული სახლი – სამშობლო…

სამოქალაქო ომს აფხაზეთის დაკარგვა მოჰყვა, ჩვენს ყოველდღიურ რეალობაში ფესვი გაიდგა სიტყვამ: „ლტოლვილი”. ზოგს ეს სიტყვა ზღვის პირას საღამოობით დანთებულ კოცონს, ციტრუსის მჟავე არომატს ან ტალღებში უკანმოუხედავად გადაყრილ ხურდას – დაბრუნების გასამრჯელოს – ახსენებს, მე კი მხოლოდ ჩემი პატარა მეგობრის, თბილი ქვეყნის ნაცვლად ცივ ქალაქში რის ვაი-ვაგლახით მოწყობილ „მერცხლის ბუდეს” ვხედავ და მრცხვენია ჩემი პატარა სახლის გამო, სამოქალაქო ომის დამთავრებისთანავე რომ „დავიბრუნე”. ახლაც მრცხვენია, როცა მესმის, რომ სირიიდან ევაკუირებულთა რიცხვმა ორ მილიონს გადააჭარბა: ორი მილიონი შიში, ორი მილიონი შიმშილი, ორი მილიონი სიყვარული…
არსებობს სიტყვები, რომლებიც ძალიან გვიყვარს, ისეთებიც, სიცოცხლეს რომ მოგანდომებენ ან, პირიქით, წაგართმევენ. სიტყვა „ლტოლვილი” ჩემთვის მეხის გავარდნას ჰგავს. მისი ტყვიისფერი ბგერები დღემდე უსახლკარო, უსამშობლოო, უალტერნატივო მოყვასისთვის ერთი თეფში იმედის ფლავის ჩამორიგებას მაგონებს, შიმშილის ერთჯერად მოკვლას. ეს სიტყვა ჩვენი ბერლინის კედელია, სამშობლოში უსამშობლოოდ დარჩენილებს სახლების ნაცვლად რომ ავუშენეთ და დღემდე არ გვიცდია დანგრევა.

გავიდა დრო და ახალი სიტყვა – „ევაკუაცია” გავიცანი. თავიდან მასაც იმედის თვალით დავუწყე ყურება, ისევე როგორც ყველა შორეულ ლანდს, ზღვის ზედაპირზე უიმედოდ მოტივტივეს მხსნელ ხომალდად რომ მოეჩვენება. ასე იყო, სანამ ტოლსტოისეული ,,განმარტება” არ წავიკითხე:
Выдумали же люди такое отвратительное слово – “эвакуация”. Скажи – отъезд, переселение или временная, всеобщая перемена жительства, – никто бы не стал, вылупив луковицами глаза, ухватив узлы и чемоданы, скакать без памяти на подводах, как будто сзади за ним гонятся львы.
“Эвакуация” в переводе на русский язык значит – “спасайся, кто может”.
ქართულ ენაზე ამ სიტყვის თარგმნა არავის უცდია, ჩვენ ხომ უცხო სიტყვებისადმი ისეთივე სტუმართმოყვარენი ვართ, როგორც უცხოტომელი სტუმრების მიმართ. ჩემთვის კი ყველა სიტყვა, რომელიც გაქცევას მაიძულებს, გადარჩენისკენ მიმავალი გზა კი არა, საცალფეხო ბილიკია, რომელიც მხოლოდ ერთი ნაბიჯით უსწრებს უფკრულს და არც ტაძართან, არც რომში, მით უმეტეს, არც სახლში არ მიდის.
 
ძნელი დასაჯერებელია, რომ ოცდამეერთე საუკუნეში არსებობს ქვეყნები, სადაც სკოლებს სამხედრო ბაზებად იყენებენ, მოსწავლეები და მასწავლებლები კი უცხო მიწაზე ერთად სწავლობენ სიტყვა „ევაკუაციას”. ძნელი წარმოსადგენია მათ გარეშე ახალი სასწავლო წელი: დამტვრეულ მერხებთან მსხდომი იარაღასხმული ოდესღაცმოსწავლეები მშვიდობის გაკვეთილის მოლოდინში.
2013 წლის სექტემბერი ყველაზე საპასუხისმგებლო თვეა ჩემთვის, რადგან ახალი სასწავლო წლის დაწყებიდან სკოლა ჩემი ყოველდღიურობის უდიდეს ნაწილს დაიკავებს. უცნაურია, მაგრამ როცა პირველი სასწავლო დღის წარმოდგენას ვცდილობ, სკოლისაკენ მიმავალ ჩემს წარსულსა და აწმყოს ერთად ვხედავ: „მოსწავლეს” „მასწავლებლისთვის” ხელი მაგრად ჩაუჭიდია და მომავლისკენ მიაქვთ ღმერთის, მოყვასისა და მტრის დავიწყებული სიყვარული.

კომენტარები

მსგავსი სიახლეები

მარიამი სად არის?!

ბოლო სიახლეები

ვიდეობლოგი

ბიბლიოთეკა

ჟურნალი „მასწავლებელი“

შრიფტის ზომა
კონტრასტი