კომპლექსური დავალება – ჩაატარე კვლევა შენ მიერ დამზადებული მანქანებით

თითქოს წარმოუდგენელია, მაგრამ 21-ე საუკუნეში მოსწავლეები ამბობენ, რომ ისინი ცოდნას იღებენ, მათ ბევრი რამ იციან, თუმცა საჭირო დროს ვერ ახერხებენ თეორიული ცოდნის პრაქტიკაში გამოყენებას, ზოგჯერ უჭირთ საკუთარი თავის წარმოჩენა, ერიდებათ.

რას ცვლის „ახალი სკოლის მოდელი?“

„მითხარი და დამავიწყდება, მაჩვენე და დავიმახსოვრებ, გამაკეთებინე და გავიგებ“ – კონფუცის ცნობილი გამონათქვამის ბოლო ნაწილი – „გამაკეთებინე და გავიგებ“ – არის ფუნდამენტი, რომელსაც ეფუძნება მესამე თაობის ეროვნული სასწავლო გეგმა.

კეთებით სწავლების პროცესის შუალედური რგოლია კომპლექსური დავალება. მოსწავლე ქმნის შემოქმედებით პროდუქტს, მისი საშუალებით ადასტურებს თავის ცოდნას საგნობრივ საკითხთან მიმართებაში და ამას აკეთებს ხალისით, ძალდატანების გარეშე.

გთავაზობთ ორიგინალური კომპლექსური დავალების ნიმუშს, მესამე თაობის ეროვნული სასწავლო გეგმის მიხედვით, „ახალი სკოლის მოდელის“ მათემატიკის მიმართულების საგნობრივი ექსპერტის, ქეთი ცერცვაძისა და ექსპერტთა ჯგუფის მიერ შექმნილი გზამკვლევიდან, რომელიც დამუშავების პროცესშია, თუმცა მასწავლებლებს დიდ დახმარებას გაუწევს, როგორ ჩაატარონ კვლევა მესამე-მეოთხე კლასის მოსწავლეებმა საკუთარი ხელით დამზადებული მანქანებით.

მიმართულება – რიცხვები

კლასი – III -IV

სავარაუდო დრო -2 კვირა

სამიზნე ცნებები და მათთან დაკავშირებული მკვიდრი წარმოდგენები:

ზომა და ზომის ერთეულები

შედეგები: 1-4 კლასები მათ.დაწყ.(I).4 მათ.დაწყ.(I).13

მინიშნება: ზომა და ზომის ერთეულები მუშავდება როგორც რიცხვებში ( დრო, მასა, ფული), ასევე გეომეტრიაში (სიგრძე, პერიმეტრი, ფართობი, მოცულობა)

მკვიდრი წარმოდგენები:

სტანდარტული ერთეული საშუალებას გვაძლევს აღვწეროთ, შევადაროთ, მოვლენა, სიდიდე სხვადასხვა მახასიათებლით (მ.წ.1)

გაზომვის შედეგად მიიღება სიდიდის, მოვლენის რაოდენობრივი მახასიათებლები შესაბამისი ერთეულით. (მ.წ.2)

გაზომვის შედეგები მხოლოდ იმ შემთხვევაშია სანდო, თუ გაზომვა სტანდარტული ერთეულებით და სტანდარტული ხელსაწყოებით ხორციელდება. (მ.წ.3)

საკითხი: ზომის ერთეულები

ქვესაკითხები:

• დრო
• მანძილი
• შესაბამისობის გამოსახვა ცხრილის საშუალებით.

საკვანძო შეკითხვა / ზოგადი შეკითხვები:

რა ფაქტორებზეა დამოკიდებული ავტომობილის სწრაფი გადაადგილება?

კომპლექსური დავალების პირობა / შეფასების კრიტერიუმები:

შენი დავალებაა:

ჩაატარო კვლევა შენ მიერ დამზადებული მანქანებით.

ნაშრომში ხაზგასმით წარმოაჩინეთ:

• რას იღებთ კვლევისშედეგად და რატომ არის გაზომვები მნიშვნელოვანი? (მ.წ.2)
• როდის არის სანდო გაზომვის შედეგები? რატომ?(მ.წ.3)
• რატომ არის სტანდარტული ერთეულები მნიშვნელოვანი? (მ.წ. 1)

შენიშვნა: მ.წ. აღნიშნავს მკვიდრ წარმოდგენას.

მოსწავლემ უნდა შეძლოს:

• იმსჯელოსგაზომვის შედეგად მიღებული სიდიდის, მოვლენის რაოდენობრივ მახასიათებლებსა და შესაბამის ერთეულებზე.
• იმსჯელოს, გაზომვის შედეგების სანდოობაზე. გაიაზროს, რომ გაზომვის შედეგები მხოლოდ იმ შემთხვევაშია სანდო, თუ გაზომვა სტანდარტული ერთეულებით და სტანდარტული ხელსაწყოებით ხორციელდება.

ეტაპი I – კომპლექსური დავალების პირობის გაცნობა

საკვანძო შეკითხვა: რას გულისხმობს შესასწავლი საკითხი?

რა შემოქმედებითი პროდუქტის საშუალებით უნდა დავადასტურო, რა ვისწავლე ამ საკითხთან დაკავშირებით?

სათამაშო მანქანები

ალბათ ხშირად დაკვირვებიხარ სხეულების მოძრაობას, გიცდია სათამაშო მანქანების შეჯიბრება. ეს პროცესი უფრო მეტად საინტერესო რომ გავხადოთ, ჩავატაროთ კვლევა, რისთვისაც გთავაზობ თავად დაამზადო მანქანები (ქვემოთ მოცემული ინსტრუქციის მიხედვით).

ეტაპი II. მოსწავლეთა წინარე ცოდნის გააქტიურება კომპლექსური დავალების შესრულებისთვის  საჭირო საკითხების გახსენებით

ეტაპი III – კომპლექსურ დავალებაზე მუშაობა და დასრულების შემდეგ წარდგენა

საკითხის/საკითხებს დამუშავება სამიზნე ცნებების მიხედვით, მკვიდრი წარმოდგენების ჩამოყალიბებაზე მუშაობა და ცოდნის განმტკიცება.

ქვესაკითხი 1. დრო

ქვესაკითხი  2. მანძილი

შესაბამისობის გამოსახვა ცხრილის საშუალებით.

კომპლექსური დავალების წარდგენა

ეტაპი IV – თუ მოსწავლემ ვერ დაძლია პროგრამა, განმავითარებელი შეფასების შემდეგ, სასურველია, შეასრულოს დავალება თავიდან (მინიშნება: შემდეგი კომპლექსური დავალების წარდგენამდე უნდა შეძლოს პარალელურად წინა კომპლექსურის ხარვეზების აღმოფხვრა).

მოსწავლეების მხრიდან კომპლექსური დავალების პრეზენტაციის პროცესში მასწავლებლის მიერ დასმული შეკითხვები:

სასურველია, კითხვები დაისვას ისე, რომ მოსწავლემ გაიაზროს, რას ნიშნავს პრობლემის/საკითხის გადაჭრა (გთავაზობთ, კითხვები დასვათ პოლიას მეთოდით).

1. პრობლემის/საკითხის გაგება

• რა იყო შენი დავალება?
• რა იყო საჭირო მის შესასრულებლად (რისი ცოდნა არის საჭირო არსებული პრობლემის გადასაჭრელად)?

2. გეგმის შემუშავება

• როგორ დაგეგმე სამუშაო?
• რა ნაბიჯი დაგეგმე თავდაპირველად? რატომ?
• რა ნაბიჯები გადადგი შემდგომ?

3. გეგმის მიხედვით მუშაობა

• რა არის პირველი, რის გაკეთებასაც აპირებ?
• რა დაგეხმარა გეგმის მიხედვით მუშაობაში? აღწერე სამუშაო პროცესი.

4. შეფასება

• რა იყო ყველაზე დიდი გამოწვევა ამ დავალების შესრულებისას? რა მოგეწონა?
• რატომ გადაწყვიტე აღნიშნული ფორმით დავალების წარმოდგენა?

დავალების ბარათი

მსგავსი დავალებები შეგიძლიათ იხილოთ ვებგვერდზე https://math.ge/.

დამეთანხმებით, ამგვარად შესწავლილი საკითხები მოსწავლეებს მთელი ცხოვრება გაჰყვებათ და ვინ იცის, რამდენი იქნება მათ შორის მომავალი მათემატიკოსი და გამომგონებელი.

გამოყენებული ლიტერატურა:

მესამე თაობის ეროვნული სასწავლო გეგმა, მათემატიკის გზამკვლევი – შედგენილია „ახალი სკოლის მოდელის“ მათემატიკის საგნობრივი ექსპერტის, ქეთი ცერცვაძისა და ექსპერტთა ჯგუფის მიერ.