პარასკევი, მარტი 29, 2024
29 მარტი, პარასკევი, 2024

ვინც ჩემზე იტყვის ლაღია, გინა ამბავი პერუელი ტერორისტისა

არი ეგეთი სურათი, ოცდაათიანების ევროპაში გადაღებული,
ჩვიდმეტ-თვრამეტი წლის გოგო დგას მხრებში გამართული, თითო ხელში კიდევ თითო საბელი
უჭირავს, მწევრებს იოკებს, წელშიგაზნექილებს, ჯიშიანებს, პატრონივით ალწაკიდებულებს.
გოგოა, ქალობისკენ ახლად ნაბიჯგადადგმული, ჯერაც უგნური და მთვრალი საკუთარი არსით,
აი, იმ ასაკში, ქალობა დიდი რამ ბედნიერება რომ ჰგონიათ, დედოფლობა, სხვათა მორჩილება
და თაყვანისცემა, არა დარდი, არა უცრემლო, გულგვამში ჩაბრუნებული ქვითინი და თვალღიად
შემოთენებული ღამეები.

ამ ერთი თვის წინ ღონიერად დაბერებული კაცი გავიცანი
ერთი, პერუელი, სამოცდაათს ჩასცდენოდა უკვე, ყურში სმენა დაჰკლებოდა, ოღონდ ჯანი –
ჯერ ვერ. ბეჭები ჰქონდა არშინით გასაზომი, მთელ დღეს იჯდა ჩემ წინ, როგორღაც მზეში
გამოყვანილი ჯიშის. იჯდა და ამბავს ჰყვებოდა ესპანურ-ფრანგულად, ფრანგულად რო დაავიწყდებოდა
რამე, ესპანურს მოიშველიებდა და ეგრე. ჰოდა, იჯდა ეს გარუჯული პერუელი და ჰყვებოდა
ამბავს ორი მაოელი ტერორისტისას და ერთ მონაგლეჯს მეოცე საუკუნის ისტორიისას.

 
იდგა წელი 1962, ჰოდა ერთი ჩვეულებრივი, ამაყი და ღარიბი ბიჭი პისკოში ჩავიდა. პორტი
იყო მაინც და ბედს ეძებდა ეტყობა, სახლიდან აბარგებული, ლიმასთან ახლოს სოფლიდან ახეტებული.
წამოსული და წამოსული. ეხლა აღარ მახსოვს, რატომ და ეგრეც შეაბოტა ერთ მშვენიერ დღეს
არც ისე მდიდრული სახლის ეზოში. ყველაფერზე ეტყობოდა, ძველი მოსდევდათ რაღაც, ოღონდ
ხელს უჭერდნენო, ძველმა გვარებმა იციან ეგრე, ქალები რო დარჩებიან მარტო ოჯახში, ჩაიხვევიან
რაღაცნაიარად, ჩაიკეტებიან და მწყემსად უდგებიან საკუთარ ბედს, უხმო წუხილში ხმებიანო
ნელა. ჭასთან კიდე ქალი დაინახა, ძველ, გულუბრყვილო, ისტორიულ ესპანეთზე გადაღებულ
ფილმებში როგორცაა, ისე, დაინახა და წლის თავზე ის ქალი ცოლი იყო უკვე მისი.

მანუელ პერერა ასპაუზას ოცდაერთი შესრულებოდა მაშინ,
მოიკომუნისტებდა, ოღონდ სტალინმოძულე მაოისტი გამხდარიყო, ქვეყნის გადაბრუნების დიდად
მსურველი, მე ხო რა, ერთი დღით ვნახე, – ამდენი წლის მერეც თვალნათლივ ეტყობა მაშინდელი
გამობრძმედილობის კვალი. თვალს რომ დავხუჭავ, ეგრეც წარმომიდგენია ახალგაზრდობაში,
შარვალში რევოლვერგაჩრილი, უმსუბუქესად, ფეხაკრეფით მოსიარულე, უჩქამოდ.

სულ დასაწყისში სურათი რომ ვთქვი, მწევრებიანი გოგოსი,
ის მოიყვანა ცოლად. ცოლსაც, სიდედრსაც ტუნისური პასპორტები ჰქონდათ, მაინც იცოდა, არაბები
არ იყვნენ, უფროსი ქალი – უფრო ჩრდილოელი, უმცროსი სამხრეთელი მეტად. უფროსი – უფრო
მკაცრი და მშრალი, დახვეწილიც უფრო, მოევროპულოდ, უმცროსი – ამაყი უსაშველოდ, ამპარტავანი;
ისე ჩავიდა საფლავში, რამდენი წლის იყო, ვერ დავტყუე ვერაფრითო, შემოგვღიმილა, კარგად
დაფარული სიხარულით. მერე როდის როდის გაიგო, სიდედრი შვეიცარიელი ბარონესა ყოფილა,
ცოლი – ქართველი გენერლის გოგო. და უყურებდა, როგორ ცხოვრობდა პერუში გადახვეწილი ორი
ქალი, როგორ ეფერებოდნენ მეოთხედი საუკუნის წინ გარდაცვლილი ქმრისა და მამის ამღვრეულ
ლანდს.

მერე გახდნენ სამნი. სამნი. სიდედრს ერქვა მართა, ვაჟს – მანუელ, ქალს – მარიამი, რა
თქმა უნდა. დღეს მანუელ პერერა ასპაუზამ ერთადერთი სიტყვა იცის ქართულად, ,,დედა”;
ეგრეც გვითხრა, მე ყველგან დედას ვიტყვი და თქვენ კიდევ დადექით და მართა იგულისხმეთო.
ძალიან უყვარდა მართას მანუელი, დაისვამდა და ამბებს უყვებოდა ხოლმე, ოღონდ ფრანგულად,
ესპანური უკვე ვეღარ ესწავლა, თუ აღარ. იჯდა მარიამი და თარგმნიდა. ოჯახის ამბებს.
იმისასაც, სურათიდან მომზირალისას და სხვებისასაც. მერე იყო კრებები ღამით, იარაღით
სირბილი და ტერორისტული აქტები. დაჭერა და გამოქცევა ციხიდან, გადამწვარი სახლი, ფეხით
გაქცევა ბოლივიაში, საფრანგეთის იქაური საელჩო და ბოლოს პარიზში ნაპოვნი თავშესაფარი.

ამ ათიოდე წლის წინ დაქვრივდა მანუელი, ცოლის სხეულს
კრემაცია გაუკეთა, პერუში ფერფლიც არ ჩაასვენებინეს; დედის გვერდით დავკრძალავო, უფიქრია,
– არ გამოვიდა. საფრანგეთი თვითონ არ უყვარდა თურმე მარიამს; რა უნდა მექნა, ავდექი
და აქეთ წამოვასვენეო. მეთქი, რატო, ახსენებდა, ენატრებოდა თვალით უნახავი სამშობლო
თუ რატო. არაო, მითხრა, რაღაცას გეტყვით და სწორად უნდა გამიგოთო, მეთქი, თქვი. იმანაც,
ერთი კვიატი სჭირდა ჩემ ცოლს, სულ ისე როცა შეიქმნებოდა, დანა კბილს არ უხსნიდა, ადგებოდა,
საგანგებოდ გადანახულ კაბას გადმოიღებდა, ოთახში ჩაიკეტებოდა და ქართულს ცეკვავდაო.
მარტო.

ადრეც ხო ვახსენე, ის, გენერალი მამა, ჰოდა, იმ დიდი
ომის დროს გერმანიაში მარიამის მამა ქართულ ლეგიონებს ადგენდა, შვილი კიდე, შეღერებული,
ქალობაში ფეხგადაბიჯებული შვილი, თან დაჰყავდა ყველგან. მამაილა იყო, მამას ნებიერა
და აბა როგორ. სახლსმონატრებულ ჯარისკაცებს ეცეკვებოდა თურმე იქ ქართულს მარიამი, ეგრე
ცეკვა-ცეკვით გადადიოდა თურმე ნაწილიდან ნაწილში მამა-შვილი. წაქცევამდე ცეკვავდნენ
თურმე. მანუელმა – უფრო მაგიტომ ჩამოსვენეო.

გურამიშვილს ვუხსნიდი იმ დღეს ჩემებს, ღვთისმშობლის
ტირილის სულ დასაწყისს, აი, შვილმკვდარი დედების ეპიზოდს. დარდი რა არი-მეთქი და ვერა
თქვეს, მიკიბ-მოკიბეს უშნოდ. ხან აქედან შემოვუარე, ხან იქიდან, ვერ გავაგებინე, რო
დარდი მარტო უსაშველო შეიძლება იყოს, რო მარტო ტარება შეიძლება მისი, რო დარდად მარტო
ის ითქმის, რაც რო მოურევნელია. მერე ავდექი და ამ ამბავს მოვუყევი.

მაშინ კიდე, მანუელს რო ვემშვიდობებოდით უკვე, მოვეწონეთ
როგორღაც, ფეხზე ვიდექით, ლაპარაკვერმოთავებულები, სათქმელგაგრძელებულები, ჰოდა ეგრეც
გამოგვიშვირა ჩვენ, ორ ქართველს, მობრინჯაოსფერო პერუელმა თავისი დაძარღვული ხელი,
თვალებში შემოგვხედა და მეო ინკა ვარო, იმ ძველების არისტოკრატული გვარის ჩამომავალიო,
ჩვენაო ოქრო გადავმალეთ, რო ესპანელებს ვერ მიეგნოთ, ხო იპოვეს აქა-იქ მაინც, მაგრამ
ეგ ზღვაში წვეთიაო, ჰყვებოდა სიხარულით. თვითონ სოფელში დაბადებულიყო, როგორც ადრევე
ვთქვი, ლიმას მახლობლად, იქაურობის სახელი ალბათ ოქროვანად მოქართულდება, ეამაყებოდა
ეგეც. ჰოდა, იმას ვამბობდი, ხელი გამოგვიშვირა და მთელი სერიოზულობით გვითხრა, თუ იცით,
რით განსხვავდება ინკების მოდგმის პერუელი ესპანური მოდგმის პერუელისგანო. აბა საიდან
უნდა გვცოდნოდა, იმან კიდე დაბერილ ძარღვებზე დაგვახედა და – ჩვენ სისხლს სხვა ფერი
აქ, ოქრო დაჰყვებაო. მე კიდე ვიდექი და ვფიქრობდი, როგორ ჰგავს-მეთქი ეს ჩემზე ერთი
თავით დაბალი კაცი იმას, მასავით გადარეულს და მასავით პერუელს, დიდ ლიოსას. მეთქი,
მჯერა.

კომენტარები

მსგავსი სიახლეები

ბოლო სიახლეები

ვიდეობლოგი

ბიბლიოთეკა

ჟურნალი „მასწავლებელი“

შრიფტის ზომა
კონტრასტი