რაც დრო გადის, კომპიუტერის როლი ჩვენს ცხოვრებაში სულ უფრო იზრდება. ბევრ ისეთ სამუშაოს, რომელსაც ადრე ადამიანი ასრულებდა, ახლა კომპიუტერი აკეთებს. დაახლოებით 10 წლის წინ ყველა დიდ დაწესებულებაში იყო „მბეჭდავი”, ადამიანი, რომელიც ან საბეჭდ მანქანაზე კრეფდა ტექსტს ან უკეთეს შემთხვევაში ხელნაწერი ტექსტი შეყავდა კომპიუტერში. ამკრეფის პროფესია დღეს თითქმის გამქრალია. კომპიუტერის მომხმარებლებს უკვე თავად გადაყავთ ციფრულ ფორმატში ტექსტუალური ინფორმაცია.
მათემატიკურ გამოთვლებსაც თითქმის აღარავინ აწარმოებს ხელით, თუკი საქმე რთულ გამოთვლებს ეხება მაშინ კალკულატორსაც კი თითქმის არავინ ენდობა, ასეთი სახის გამოთვლებსაც ჩვენ მაგივრად კომპიუტერები აკეთებენ.
იცვლება თავად კომპიუტერის ფორმაც. პირველი კომპიუტერები იმდენად დიდი ზომისა იყო, რომ მთელ ოთახს იკავებდა. შემდეგ კომპიუტერებმა ჩვენს საწერ მაგიდებზე გადაინაცვლეს. მერე გაჩნდა პორტატიული კომპიუტერები და შესაძლებელი გახდა მქათი თან ტარება. პლანშეტურმა კომპიუტერებმა კი ჩვენს ჯიბეებში გადაინაცვლეს. თანამედროვე პორტატული კომპიუტერები აღჭურვილია კამერებითა და მიკროფონებით. პლანშეტურ კომპიუტერს როგორც წესი გიროსკოპი, კომპასი ორი კამერა და კიდევ უამრავი სხვა მოწყობოლობა აქვს ჩამონტაჟებული. თავის მხრივ თანამედროვე მობილურ ტელეფონებს იმდენი შესაძლებლობა გააჩნია რომ უკვე ძნელი სათქმელია რა მოწყობილობაა ეს, ფოტოაპარატი, ვიდეოგადამღები, კომპიუტერი თუ ტელეფონი. ყველა ეს მოწყობილობა უამრავ, სხვადასხვა სახის ციფრულ მონაცემს აგენერირებს. მონაცემების დიდ ნაწილს ჩვენ, ამ მოწყობილობების მფლობელები ვქმნით როდესაც ვიღებთ ფოტოს, ვტოვებთ კომენტარებს სოციალურ ქსელებში, ვქმნით ონლაინ ფოტოალბომს, ვარეგისტრირებთ ბლოგებს ან საკუთარ პროფილებს სხვადახვა ონლაინ სერვისებში. ციფრული მონაცემები მაშნაც გენერირდება როდესაც უბრალოდ ვეძებთ რაიმეს ინტერნეტში. ციფრული მონაცემების ნაწილს მსგავსი მოწყობილობები ჩვენგან დამოუკიდებლად აგენერირებენ როდსაც ესა თუ ის ჩვენს მიერ დაინსტალირებული სერვისები აგზავნიან ცენტრალურ სერვერზე ინფორმაციას ჩვენი აქტივობის შესახებ.
ბევრი მონაცემი
დღეს, როდესაც თითოეულ ჩვენგანს უზარმაზარი მოცულობის ინფორმაციასთან გვაქვს შეხება გაჩნდა ახალი ტერმინი – big data (დიდი მონაცემი). ტერმინი big data ინფორმაციულ ტექნოლოგიებში გამოიყენება და გულისხმობს დიდი რაოდენობის რთულად სტრუქტრურირებულ მონაცემებთან მუშაობას, რომელთა დამუშავება შეუძლებელია ძველი მეთოდებით. ასეთი რაოდენობის ინფორმაციასთან მუშაობა, დამუშავება, ძიება, გავრცელება და ანალიზი სპეციალური პროგრამების გარეშე შეუძლებელია. თავის მხრივ იმ კომპიუტერულ პროგრამებს რომლებსაც დიდი ოდენობით ინფორმაციასთან შეუძლია მუშაობა უამრავი, ხვადახვა სახის სტატისტიკური მონაცემების მოპოვება შეუძლია. ამის მაგალითად შეგვიძლია Ggoogle-ის ექსპერიმეტი გავიხსენოთ რომელიც 2004 – 2009 წლებში ხორციელდებოდა.
ამ ექსპერიმენტს გუგლმა გრიპის ტენდენციები (Flu Trends) დაარქვა. ექსპერიმენტის მიზანი იმის გარკვევა იყო შესაძლებელია თუ არა იმ მონაცემებზე დაყრდნობით, რომლებიც მომხმარებლებს საძიებო ველში შეყავთ იმის დადგენა თუ რამდენი ადამიანია ავად გრიპით. ერთი შეხედვით გრიპსა და საძიებო სისტემას, გუგლს შორის არანაირი კავშირი არ არსებობს. მეორე მხრივ კი გუგლი უამრავ სხვადახვა სახის ინფორმაცას იღებს მომხმარებლებისაგან, ამ ინფორმაციის გაფილტვრით სხვადახვა სახის სტატისტიკური მონაცემების დაგენერირებაა შესაძლებელი.
ექსპერიმენტის განსახორციელებლად გუგლმა ისეთი ქვეყნები შეარჩია, რომლებშიც გრიპის ოფიციალური სტატიკა არსებობს რათა გუგლის მონაცემების ოფიციალურ სტატისტიკასთან შედარების შესაძლებლობა ყოფილიყო.
გუგლის თანამშრომლებმა შექმნეს ალგორითმი რომელიც გაფილტრავდა გრიპის შესახებ აკრეფილ ყველა საძიები სიტყვას და გამოთვლიდა დაავადების გავრცელების ტენდენციას.
დიაგრამაზე მოცემულია ამერიკის შეერთებული შტატების ოფიციალური მონაცემები გრიპით დაავადებულთა შესახებ (ნარინჯისფერი) და გუგლის ექსპერიმენტის შედეგები (ლურჯი)
პროექტი რამდენიმე წელი გრძელდებოდა და საბოლოოდ გუგლისა და ოფიციალურ სტატისტიკას შორის განსხვავება სულ მცირე აღმოჩნდა. თან გუგლს სრული სურათი ყოველი დღის ბოლოს ხელთ ქონდა, ხოლო იმ სახელმწიფო დაწესებულებებს, რომლებიც გრიპით დაავადებულთა რაოდენობას იკვლევენ სამედიცინო დაწესებულებებისაგან შესაბამისი ინფორმაციის მისაღებად და დასამუშავებლად დრო სჭირდებოდათ. შესაბამისად, გუგლის სტატისტიკა უფრო ოპერატიული იყო, რომ აღარაფერი ვთქვათ სიზუსტეზე. ექსპირემენტმა აჩვენა, რომ გუგლის საშუალებით შესაძლებელია ისეთი, ერთი შეხედვით საძიებო სისტემისაგან შორს მდგომი საკითხის კვლევა, როგორიცაა გრიპის სტატისტიკა. დამატებითი ინფორმაცია ამ ექსპერიმენტის შესახებ შეგიძლიათ ამ ვებგვერდზე იხილოთ: https://www.google.org/flutrends/
ინგლისის პრემიერ მინისტრის ინიციატივა
რამდენიმე თვის წინ ინგლისის პრემიერ მინისტრმა, დევიდ კემერონმა განაცხადა, რომ ინგლისის მინისტრთა კაბინეტისათვის შეიქმნება სპეციალური iPad აპლიკაცია, რომელიც მუშაობის ეფექტურობის გაზრდაში დაეხმარებათ. საუბარი იყო კომპიუტერულ პროგრამაზე, რომელიც სხვადახვა სახის ინფორმაციის ანალიზის საფუძველზე მინისტრთა კაბინეტის თანამშრომლებს ქვეყანაში არსებულ სიტუაციას გააცნობს. ამ აპლიკაციის ერთ-ერთი მიმართულება ქვეყანაში უმუშევრობის დონის ალტერნატიული კვლევა იქნება. მაგალითად ეს აპლიკაცია, მოახდენს იმ ონლაინ რესურსების ანალიზს, რომლებზეც ინგლისში არსებული ვაკანსიები არის განთავსებული. გაანალიზებს, რომელ პროფესიებზე გაიზარდა ან დაიკლო მოთხოვნამ. რა არის გამოქვეყნებული ვაკანსიების საშუალო ხელფასი. გაიზარდა თუ მოიკლო საშუალო ხელფასმა და ა. შ. https://www.bbc.co.uk/news/technology-20240874
„თუ გინდა რომ მინისტრებისა და სახელმწიფო მოხელეების მუშაობის შედეგებს გაეცნო მაშინ სამთავრობო მონაცემბს უნდა გადაავლოთ თვალი მაგრამ ასევე სასურველია შეხედო იმ მონაცემებს რომლებსაც რეალური ცხოვრება აგენერირებს” – განაცხადა კემერონმა.
