ხუთშაბათი, მარტი 28, 2024
28 მარტი, ხუთშაბათი, 2024

კომპლექსური დავალება – ევროკავშირი

მშვიდობიანი და ერთიანი ევროპა ყოველწლიურად, 9 მაისს აღნიშნავს ევროპის დღეს. აღნიშნული თარიღი უკავშირდება შუმანის ისტორიულ დეკლარაციას. 1950 წელს პარიზში, საფრანგეთის საგარეო საქმეთა მინისტრმა წამოაყენა პოლიტიკური თანამშრომლობის იდეა, რომელიც შეუძლებელს ხდიდა ომს კონტინენტზე. ევროპული გაერთიანება ფოლადისა და ქვანახშირის  შეგროვებასა და მართვას უკავშირდებოდა.

ქვანახშირისა და ფოლადის გაერთიანების შესახებ იდეა თავდაპირველად ფრანგმა პოლიტიკურმა მოღვაწემ ჟან მონემ წამოაყენა. მისი აზრით, ომის საწარმოებლად სწორედ ეს ორი რესურსია საჭირო და მისი სუპრანაციონალიზაცია საფრანგეთისა და დასავლეთ გერმანიის გაერთიანებას გამოიწვევდა.

ევროპის დღეების ფარგლებში ყოველწლიურად იმართებოდა მასშტაბური  სპორტული, კულტურულ –  შემეცნებითი აქტივობები, სემინარები დისკუსიები და ა.შ. პანდემიის გავრცელებამ კი ყველაფერი შეცვალა.

შექმნილ იტუაციაში შეიძლება დადებითის მონახვაც: სოციალური დისტანცირებისა და სახლებში გამოკეტვის ფონზე აღმოჩენილი თავისუფალი დრო რესურსების განახლებას ხმარდება. გთავაზობთ ევროპის თემატიკაზე შექმნილ კომპლექსურ დავალებას, რომელიც ფარავს სამი საგნის: ისტორიის, გეოგრაფიისა და სამოქალაქო განათლების საკითხებს. დავალება განკუთვნილია საშუალო საფეხურის მოსწავლეებისთვის. მასზე მუშაობის დროს მოსწავლეებში დამუშავდება ისეთი ცნებები, როგორიცაა: ძალაუფლება, საზოგადოება, ისტორიული მოვლენა, მდგრადი განვითარება, დემოკრატია და სხვა.

დავალების შესრულებისას მოსწავლეები

აღმოაჩენენ:

  • ევროპული გაერთიანების შექმნისა და გაფართოების კანონზომიერებას;

იმსჯელებენ:

  • ევროკავშირის როლზე ეკონომიკური კეთილდღეობის მიმართულებით;

გაიაზრებენ:

  • ევროპულ ღირებულებებს;

დაასაბუთებენ:

  • საქართველოს ევროპული გზის მართებულობას.

თითოეული დავალების/აქტივობის წინ მოსწავლეებს დახვდებათ მცირე შესავალი, რომლის გაცნობის შემდეგაც ექნებათ წარმოდგენა, თუ რის გაკეთება და  რა პროდუქტის შექმნა მოუწევთ მათ. ამასთანავე, დავალებაში რესურსები ჩადებულია ჰიპერლინკების სახით. დავალებაზე მუშაობისას მოსწავლე ერთი დაწკაპუნებით გახსნის საჭირო ვიდეოსა თუ ტექსტს.

 

ევროპული გაერთიანების შექმნა და გაფართოება

მეორე მსოფლიო ომის შემდგომი ევროპა – დაუძლურებული, დანგრეული,  მიწასთან გასწორებული და უსახლკარო ადამიანებით სავსე იყო. თუმცა, ევროპამ მალევე შეძლო ძალების გაერთიანება, რამაც  სწრაფი განვითარება, აღმშენებლობა, ეკონომიკური კეთილდღეობა, უსაფრთხოება, თანასწორობა, სამართლიანობა და კანონის უზენაესობა განაპირობა. ამ ნაწილში მნიშვნელოვანია  აღმოვაჩინოთ:

  • როგორ ჩაეყარა ევროპულ გაერთიანებას საფუძველი;
  • რა როლი შეასრულა მარშალის გეგმამ (ჰუმანიტარულმა დახმარებამ), ქვანახშირისა და ფოლადის ევროპული გაერთიანების დაფუძნებამ;
  • რას გულისხმობდა ევროპის ერთიანი ეკონომიკური ბაზარი და ატომური ენერგიის გაერთიანება (1957 წლის რომის ხელშეკრულება);
  • რატომ გახდა მიმზიდველი სხვა ქვეყნებისთვის (გაფართოების კანონზომიერება).

პირველი დავალების პირობა: იმისთვის, რომ შეძლოთ ცხრილში დასმულ კითხვებზე პასუხის გაცემა, გთავაზობთ  მულტიმედია რესურსებსა და სასარგებლო ბმულებს. უპირველეს ყოვლისა უყურეთ ვიდეოს – ევროკავშირის ისტორია. შემდეგ გაეცანით ევროკავშირის განვითარების ეტაპებს, სადაც ქრონოლოგიურად დალაგებულია მნიშვნელოვანი მოვლენები და ხელშეკრულებები.  ბოლოს გაეცანით ევროკავშირის გაფართოების ისტორიას. ცხრილის შევსებაში დიდ დახმარებას გაგიწევთ დოკუმენტური ფილმი – მოგზაურობა ევროპაში. დასახელებული რესურსების გაცნობის შემდეგ, თავისუფლად შეავსებთ მოცემულ ცხრილს.

როგორ ჩაეყარა ევროპულ გაერთიანებას საფუძველი;

 

 

რა როლი შეასრულა მარშალის გეგმამ (ჰუმანიტარულმა დახმარებამ), ქვანახშირისა და ფოლადის ევროპული გაერთიანების დაფუძნებამ; რას გულისხმობდა ევროპის ერთიანი ეკონომიკური ბაზარი და ატომური ენერგიის გაერთიანება (1957 წლის რომის ხელშეკრულება).

 

როგორ გარდაიქმნა ევროგაერთიანება  ევროკავშირად? რა შეცვალა მაასტრიხტის ხელშეკრულებამ?

 

რით იყო მნიშვნელოვანი და გამორჩეული ევროკავშირის მე-5 გაფართოება?
­

 

ევროკავშირის როლი ეკონომიკური კეთილდღეობის მიმართულებით

ევროკავშირს მსოფლიო მასშტაბით ძალიან დიდი ეკონომიკა  აქვს, რომლითაც იგი  მიმზიდველია დანარჩენი სამყაროსთვის.  მეორე დავალების შესრულების დროს იმსჯელებთ, თუ როგორ შეუწყო ხელი ეკონომიკის ზრდას და კეთილდღეობის მიღწევას თავისუფლებამ. მაგალითად, ევროპის შიდა ბაზარი, ასევე ცნობილი, როგორც „ერთიანი ბაზარი“ (ხალხსა და ბიზნესს აძლევს ევროკავშირის წევრ ქვეყნებში თავისუფლად გადაადგილებისა და ვაჭრობის საშუალებას). პრაქტიკულად, ის სთავაზობს მომხმარებელს პროდუქციის ფართო არჩევანს და აძლევს მათი ყიდვის საშუალებას კონკურენტუნარიან ფასად, ამასთანავე, ხელს უწყობს მომხმარებელს, იყოს დაცული საკუთარ ქვეყანაში, საზღვარგარეთ და/ან ინტერნეტით ვაჭრობისას.

მეორე დავალების პირობა: ევროკავშირის გაერთიანების ოთხი ძირითადი საფუძველია საქონლის, მომსახურების, კაპიტალისა და მუშახელის თავისუფალი გადაადგილება. პირველ დავალებაში გაეცანით ოთხ მნიშვნელოვან რესურს. მიღებულ ინფორმაციაზე დაყრდნობით უპასუხეთ კითხვებს და შეავსეთ გონებრივი რუკა. დავალების შესრულებაში ასევე დაგეხმარებათ ვიდეო – ევროკავშირის უფლებამოსილებები.

ღირებულებები

მესამე დავალების პირობა: ანტიდასავლური პროპაგანდა ცდილობს ევროპული ღირებულებების დისკრედიტაციას, მის ქართულთან შეუსაბამოდ წარმოჩენას. სინამდვილეში, ჩვენ ევროპასთან და ზოგადად დასავლეთთან ღირებულებითი თანხვედრა გვაკავშირებს. ევროპული ცივილიზაცია საუკუნეების განმავლობაში ყალიბდებოდა. ის არასოდეს გაჩერებულა. არც მისი ხელახალი გააზრება ყოფილა პრობლემა. ძველის გარდაქმნის შიში მათ არასოდეს ჰქონიათ. სწორედ საუკუნეების წიაღში წარმოიშვა და განვითარდა ევროპული ღირებულებები. რა არის ევროპული ღირებულებები? – ამ შეკითხვაზე პასუხის გასაცემად, მის საფუძვლიანად გასააზრებლად შეასრულეთ აქტივობები:

პირველი აქტივობა ემსახურება ევროპული ღირებულებების ახლოს გაცნობას. დავალების შესასრულებლად რამდენიმე წყაროს გაცნობა დაგჭირდებათ. იმისთვის, რომ სრულყოფილად შეავსოთ ცხრილი, გთხოვთ, გულდასმით გაეცნოთ შემდეგ რესურსებს:

ევროპული ღირებულებები

ევროკავშირის სტრუქტურები

მოგზაურობა ევროპაში

რას გულისხმობს ევროპული იდეა? რას მოიაზრებს ევროპული დემოკრატია?  რატომ არის მნიშვნელოვანი ადამიანის უფლებებისა და თავისუფლებების დაცვა,  დამოუკიდებელი და მიუკერძოებელი მართლმსაჯულების განხორციელება? რისთვის არის საჭირო ეფექტური მმართველობა და საბაზრო ეკონომიკა? შენთვის ცნობილ რომელ ღირებულებებს, ფასეულობებს დაუმატებდი შენ?

 

მეორე აქტივობა ქართულ საზოგადოებაში არსებულ ანტიდასავლურ განწყობებსა და საბჭოთა სენტიმენტებს ეხება. რუსული მედია-ორგანიზაციები  და მათი სატელიტი ქართული გამომცემლები თუ ტელევიზიები, ყველა საშუალებით ცდილობენ ანტიდასავლური განწყობების გაღვივებას. იმისთვის, რომ თქვენ არ მოექცეთ მათი ზეგავლენის ქვეშ, საჭიროა აქტიური მუშაობა.

თქვენი მიზანია, შექმნათ შედარებითი პოსტერები. პირველ პოსტერზე წარმოაჩინეთ ევროპული ღირებულებები, ხოლო მეორეზე ასახეთ, თუ რა თავისებურებებით ხასიათდებოდა საბჭოთა სისტემა. თუ გადაწყვეტთ პოსტერის ელექტრონული ვერსიის შექმნას, შეგიძლიათ ისარგებლოთ უფასო ვერსიით.

შედარებით პოსტერზე მუშაობისთვის, სკოლაში გავლილი საკითხების გარდა, დაგჭირდებათ დამატებითი რესურსები საბჭოთა კავშირზე. მოცემული რესურსები დაგეხმარებათ საორიენტაციო კითხვებზე პასუხების გაცემაში.

რას წარმოადგენდა საბჭოთა კავშირი

საბჭოთა “მონობაში” აკრძალული ლიტერატურა და ფილმები

დოკუმენტური ფილმი – საბჭოთა საქართველო

შედარებითი პოსტერების  შექმნის პროცესში ყურადღება მიაქციეთ ისეთ საკითხებს, როგორებიცაა:

  • როგორი იყო ინდივიდების/ხალხის როლი?
  • როგორ არის დაცული ადამიანის უფლებები, სიტყვისა და გამოხატვის თავისუფლება?
  • ვინ წყვეტს ქვეყნის ბედს?
  • როგორი კონტროლია გამეფებული?
  • როგორ იღებენ გადაწყვეტილებებს?

როგორც აღვნიშნეთ, პროპაგანდის ერთ-ერთ მთავარ მიმართულებას ევროპული ღირებულებების ქართულთან შეუსაბამოდ წარმოჩენაა. მესამე აქტივობა დაგეხმარებათ, დაფიქრდეთ ქვემოთ ჩამოთვლილ კითხვებზე.

  • რეალურად რა არის ქართული ღირებულებები?
  • სად ჩანს ის ყველაზე მეტად? რას ფიქრობდნენ დიდი ქართველი მოაზროვნეები?

თქვენ გადაწყვიტეთ, რომ დაწეროთ სტატია (გნებავთ ბლოგი) სახელწოდებით ღირებულებები ნაწარმოებებში და პუბლიცისტიკაში. ნაშრომის ასაგებად მოიშველიეთ ქართველი ავტორები და მათი ნაწარმოებები.

შოთა რუსთაველი  „ვეფხისტყაოსანი“
„ვეფხისტყაოსანის“ გმირები ერთმანეთისაგან მკვეთრად გამოირჩევიან. როგორ ფიქრობ, ეს გამორჩეულობა, მრავალფეროვნება მათ აძლიერებს თუ ასუსტებს? რა დამოკიდებულება აქვთ პერსონაჟებს შედარებით დაბალი ფენის წარმომადგენლების მიმართ? ნაწარმოების მთავარი თემაა – თავგანწირვა სხვა ადამიანების გამო. რომელ ღირებულებას დაუკავშირებდი აღნიშნულს?
ვაჟა ფშაველა „ალუდა ქეთელაური“, „სტუმარ-მასპინძელი“, „ბახტრიონი“
რომელ ნაწარმოებში უპირისპირდება მთავარი გმირი საუკუნეების წინ წარმოშობილ წესებსა და ადათებს?

რომელ ნაწარმოებშია ნაჩვენები პიროვნების განსაკუთრებული მნიშვნელობა და ფასეულობა?

რატომ უპირისპირდება ერთ-ერთი გმირი უცხოს გამო მთლიანად თემს?

სად ჩანს, როდესაც ინდივიდები პირად ინტერესებზე მაღლა აყენებენ საზოგადოებას, ერს?

გრიგოლ რობაქიძე „გველის პერანგი“
რატომ არ სჯერდება ერთ-ერთი გმირი ერთხელ მიღებულ პასუხებს და ხელმეორედ სვამს  შეკითხვებს?
ილია ჭავჭავაძე პუბლიკაცია  – ქალთა თანასწორობა
ილია ჯერ კიდევ XIX საუკუნის მიწურულს საუბრობს გენდერული თანასწორობის საკითხებზე. რომელი მაგალითებით ცდილობს წაახალისოს იმ დროინდელი ქართველი ქალები? რატომ?

 

საქართველოს ევროპული გზა

დამოუკიდებლობის აღდგენისთანავე საქართველოსა და ევროკავშირს შორის იწყება ურთიერთობა. წლების განმავლობაში მხარეებს შორის არაერთი პროექტი განხორციელდა. ევროკავშირი მხარს უჭერს საქართველოს ტერიტორიულ მთლიანობას და დღეს ერთადერთი სადამკვირვებლო მისიაა კონფლიქტის ზონაში.

მესამე დავალების პირობა:  როგორც უკვე იცით, საქართველოსა და ევროკავშირს შორის გაფორმებულია ასოცირების შეთანხმება, რომლის ნაწილი ღრმა და ყოვლისმომცველია. ჩვენ ასევე 2017 წლიდან ვსარგებლობთ ევროპაში უვიზო მიმოსვლის უფლებით, ე.წ. ვიზალიბერალიზაციით. ჩვენი ქვეყანა და ორგანიზაცია თანამშრომლობენ აღმოსავლეთ პარტნიორობის ფარგლებში.

უყურე ვიდეოს ევროკავშირში გაწევრიანების კრიტერიუმები და შეაფასე ჩვენი ქვეყნის შანსები გაწევრიანების თვალსაზრისით. რა უნდა გააკეთოს ქვეყანამ იმისათვის, რომ უფრო დაუახლოვდეს ევროკავშირს? წარმოადგინეთ დაახლოებისა და ინტეგრაციის  ხუთნაბიჯიანი  გეგმა.

 

დავალება საკმაოდ ვრცელია. მასზე მუშაობა შეიძლება რამდენიმე კვირაც კი გაგრძელდეს. მასწავლებელს ექნება შესაძლებლობა დაუთმოს რამდენიმე გაკვეთილი ამ საკითხებს. რა თქმა უნდა, თქვენი დახმარება და ფასილიტაცია აუცილებელია.

ამგვარად მიწოდებული ინფორმაცია, მოსწავლეებს მისცემს საშუალებას, ევროკავშირი დაინახონ დადებითი კუთხით, რაც მთავარია, ექნებათ გააზრებული და არგუმენტირებული პასუხი – რატომ არის მნიშვნელოვანი ჩვენი ქვეყნისთვის ევროკავშირის სრულფასოვანი წევრობა და სწრაფი ინტეგრაცია. კომპლექსური დავალების საშუალებით  მოსწავლეთა ყურადღება მიექცევა არაერთ საკითხს.

 

* შენიშვნა! – ქართულ ელექტრონულ სივრცეში ევროკავშირის წევრად ჯერ ისევ 28 ქვეყანაა მოხსენიებული. გაითვალისწინეთ, რომ 2020 წლის 31 იანვარს დიდმა ბრიტანეთმა ოფიციალურად დატოვა ევროკავშირი, რის შემდეგაც გაერთიანებაში დარჩა 27 ქვეყანა.

 

 

გამოყენებული ლიტერატურა და რესურსები:

ევროპის დღის ისტორია – https://europa.eu/european-union/about-eu/symbols/europe-day_en

ევროკავშირის ისტორია – https://youtu.be/SmtqCCKQiAU

ევროკავშირის განვითარების ეტაპები – https://old.infocenter.gov.ge/euinfo-structure/#1

ევროკავშირის გაფართოების ეტაპები – https://old.infocenter.gov.ge/euinfo-expansion-eu/#1

მოგზაურობა ევროპაში – https://youtu.be/2UUVSUSXOm0

ევროპული ღირებულებები – https://youtu.be/jUZ9DBjfIW8

ევროკავშირის სტრუქტურები https://youtu.be/o7oEB9dTuOc

რას წარმოადგენდა საბჭოთა კავშირი – https://www.gfsis.org/files/my-world/4/USSR.pdf

საბჭოთა “მონობაში” აკრძალული ლიტერატურა და ფილმები – https://www.mythdetector.ge/ka/myth/sabchota-monobashi-akrdzaluli-literatura-da-pilmebi

დოკუმენტური ფილმი – საბჭოთა საქართველო – https://www.youtube.com/watch?v=DdmSaDu76Ho

ქალთა თანასწორობა – https://gdi.ge/uploads/other/0/442.pdf

ასოცირების შეთანხმება  – https://old.infocenter.gov.ge/euinfo-the-association-agreement/#1

ევროკავშირში გაწევრიანების კრიტერიუმები – https://www.youtube.com/watch?v=_uR1gpdRlIY&feature=youtu.be

ვებ-გვერდი ელექტრონული პოსტერის შესაქმნელად – https://www.easel.ly/

 

 

 

კომენტარები

მსგავსი სიახლეები

ბოლო სიახლეები

ვიდეობლოგი

ბიბლიოთეკა

ჟურნალი „მასწავლებელი“

შრიფტის ზომა
კონტრასტი