ალბათ ათიათასობით ბავშვის ერთ-ერთი საყვარელი მულტფულმი „უხსოვარი დროის დედამიწა“ იყო. პატარა დინოზავრები ახალი სახლის საძებნელად მიდიან, საშიშ თავგადასავალში ებმევიან, უხდებათ სირთულეების გადალახვა, პოულობენ მეგობრებს და ძლიერდებიან. თუმცა ამ მულტფილმის პროდიუსერი ჯორჯ ლუკასი პირველ რიგში „ვარსკვლავურ ომებს“ და „ინდიანა ჯონსს“ გვახსენებს. ბევრმა კი არც იცის, რომ ლეგენდარული რეჟისორი განათლების რეფორმაზეც საუბრობს.
ამ მიზნით მან საგანმანათლებლო ფონდი დააარსა. ის ორი მიმართულებით მუშაობს: 1.Lucas Education Reseaech (ლუკასის საგანმანათლებლო კვლევები) – უნივერსიტეტებთან ატარებს თანამშრომლობით მეცნიერულ კვლევებს საგანმანათლებლო პრაქტიკის მოპოვების მიზნით; 2.საიტი Edutopia (Education – განათლება და Utopia-უტოპია) – აგროვებს არსებულ საგანმანათლებლო ინოვაციებს.
რეჟისორი დარწმუნებულია, რომ განათლების სისტემა რეფორმირებას საჭიროებს. ჯორჯ ლუკასის აზრით, იდეალურ სკოლაში შემდეგი ექვსი ელემენტი უნდა არსებობდეს:
განათლების ყოველმხრივი შეფასება
განათლების ეფექტიანი შეფასება უნდა ხდებოდეს მონაწილეთა სოციალურ, ემოციურ და აკადემიურ მიღწევებზე დაყრდნობით. უნდა მოიცავდეს სხვადასხვა აქტივობებს, პორტფოლიოებს, პრეზენტაციებს, ტესტების შედეგებს და ეხებოდეს სწავლების სხვადასხვა მიდგომას.
დისციპლინათშორისი მიდგომა
სხვადასხვა საგნებს შორის კავშირის გაძლიერება მოსწავლეებს ხელს უწყობს სასწავლო პროცესში ჩართულობასა და ინფორმაციის მარტივად დამახსოვრებაში. ასეთი მიდგომა პირდაპირ ასახავს თანამედროვე ცოდნასა და სოციალურ სტრუქტურას. მაგალითად, ისტორია, ლიტერატურა და ხელოვნება შესაძლოა ერთმანეთთან შეირწყას და ისწავლებოდეს ტექსტის, გამოსახულებისა და აუდიოს დახმარებით.
პროექტული სწავლება
ძირითადი საგნების შესწავლა მოსწავლის ინტერესებზე ორიენტირებული გრძელვადიანი პროექტების მეშვეობით უნდა ხდებოდეს. პროექტების კეთებისას სირთულეების გადალახვა მოსწავლეს საბაზისო უნარ-ჩვევებს უვითარებს.
სოციალური და ემოციური განვითარება
როდესაც სკოლის მოსწავლეები გუნდურად მუშაობენ, ისინი თანამშრომლობას, ურთიერთობასა და კონფლიქტების მოგვარებას სწავლობენ. თანამშრომლობითი სწავლება და მისი ხასიათის საუკეთესო თვისებების გააქტიურება ხელს უწყობს ბავშვების სოციალურ და ემოციურ განვითარებას, რაც მათ თანამედროვე საზოგადოებაში ინტეგრირებისთვის ამზადებს და წარმატების მიღწევაში ეხმარება.
მასწავლებლის განვითარება
ადამიანური ურთიერთობა – ყველაზე ძვირფასი კომპონენტია განათლებაში. მასწავლებლები, კურატორები და მშობლები კრიტიკულად მნიშვნელოვან როლს თამაშობენ ბავშვის აღზრდასა და სწავლებაში, მისი ინტერესების განვითარებასა და ბავშვის საკუთარ ძალებში დარწმუნებაში.
ტექნოლოგიის ინტეგრაცია განათლებაში
ტექნოლოგიის გააზრებულად გამოყენება და განათლებისადმი ახალი მიდგომები ფოკუსირებულია თითოეული ბავშვის ინდივიდუალობაზე.
ლუკასი ცალკე ხაზს უსვამს ვიზუალური კომუნიკაციის განვითარების მნიშვნელოვნებას. მას სწამს, რომ სკოლაში უნდა იყოს საგანი „კომუნიკაცია“. ის უნდა იყოს მეტი, ვიდრე ენის და გრამატიკის შესწავლა.
რამდენიმე იდეა ჯორჯ ლუკასის ინტერვიუდან: „ჩვენ დიდ მნიშვნელობას ვანიჭებთ ენას, გრამატიკას. ხატვისა და მუსიკის ჩართვაც კი გამოგვდის საგანმანათლებლო პროცესში, მაგრამ სკოლების უმრავლესობა კინოს შესწავლაზე არც ფიქრობს. ჩვენ ის გვერდით „გადავწიეთ“ და ხელოვნებას ერთგვარ თერაპიულ ან გასართობ ეფექტად ვთვლით, არ განვიხილავთ მას, როგორც სრულფასოვანი კომუნიკაციის ფორმას.
ბავშვები კი ასე არ ფიქრობენ. შეხედეთ, მაგალითად 5 წლის ბავშვებს – მათ ლაპარაკი იციან. იციან სიტყვების გამოყენება, არც ისე კარგად წერენ და შეიძლება გრამატიკაც არ იცოდნენ, მაგრამ ლაპარაკი მაინც შეუძლიათ. ასევე, მათ არაჩვეულებრივად ესმით მუსიკა, მაგრამ არ იციან ნოტების კითხვა. ისინი დროის დიდ ნაწილს ტელევიზორთან ატარებენ, ამიტომ იციან კინო.
ბავშვებს ესმით ვიზუალური კომუნიკაცია, ესმით მოძრავი ნახატების აზრი, ინტუიციურად სწავლობენ ბევრ წესს, მაგრამ მიზანმიმართულად მათ ამას არავინ ასწავლის.
არავინ ასწავლის ბავშვებს, რას ნიშნავს კადრში მოქმედების მიმართულება, პერსპექტივა, ფერი, დიაგონალური ხაზები და სხვ. ამ წესებს და ვიზუალურ გრამატიკას ცნობს მხოლოდ ის, ვინც ხელოვნების კურსებზე დადის.
არ არის სავალდებულო ბავშვს ასწავლო სოლფეჯიო, ანდა ასწავლო, როგორ გამოვიდეს მხატვარი, მაგრამ ვიზუალური გრამატიკის წესების სწავლება აუცილებელია. თავდაპირველად კომუნიკაციის ყველა ფორმა თანაბარია, მაგრამ განათლებაში ჩვენ დიდ ყურადღებას ვამახვილებთ სიტყვაზე და არ ვაბალანსებთ ამას სხვა საშუალებებით. ბავშვებმა უნდა იცოდნენ კომუნიკაციის ყველა ფორმის გამოყენება, არ უნდა შეიზღუდონ მცირე კატეგორიებით, მაგალითად, „ეს მხოლოდ ასე ითქმის, მხოლოდ აი, ამ სიტყვების დახმარებით“.
მნიშვნელოვანია კადრში პერსპექტივისა და მოძრაობის სწავლება, მაგრამ არა ამისთვის განსაზღვრულ, სპეციალურ დროს. არ არის საჭირო ელოდებოდე მომენტს, როდესაც ბავშვები მოულოდნელად იგრძნობენ „მულტიმედიის ძალას“. ადრე მიიჩნევდნენ, რომ კინო ვიწრო პროფესიული, ხელოვნების ელიტური ფორმა იყო, მაგრამ ახლა ყველას შეუძლია ვიდეოს გადაღება და შემდეგ მასზე მუშაობა.
ჩვენ უნდა ვსაუბრობდეთ განათლების ახალ მეთოდებზე. დარწმუნებული ვარ, რომ საგანი „ინგლისური ენა“ უნდა შევცვალოთ და დავარქვათ „კომუნიკაცია“. უნდა შემოვიღოთ კომუნიკაციის გაკვეთილები.
თქვენ სწავლობთ ინგლისურს და მის გრამატიკას, ცალკე სწავლობთ გრაფიკას ვიზუალური ხელოვნების გაკვეთილზე, კინოს – კინემატოგრაფიის კურსებზე, მუსიკას – მუსიკის კათედრაზე, მაგრამ თუ ჩვენ ურთიერთობის სწავლა გვინდა, მაშინ გვჭირდება ვიცოდეთ საბაზისო გრამატიკა, რომელსაც სკოლაში კომუნიკაციის გაკვეთილზე ასწავლიან. ეს არ უნდა იყოს ეზოთერიკა ან გადამეტებული ესთეტიზაცია, არამედ ურთიერთობის არაჩვეულებრივი საშუალება, რომელიც გამოიყენება ადამიანებზე ან გაყიდვებზე ზემოქმედებისთვის, საკუთარი იდეების სხვისთვის გადასაცემად“.
