საქართველოში საგზაო შემთხვევების რიცხვი წლიდან წლამდე იზრდება. სამწუხაროდ ზრდადია გარდაცვლილთა რიცხვიც. 2024 წელს, ქვემო ქართლის რეგიონში, 501 საგზაო-სატრანსპორტო შემთხვევა დაფიქსირდა, რა დროსაც გარდაიცვალა 56, დაშავდა 715 ადამიანი.
2022 წლის 23 ნოემბერს, მარნეულში, კოსტავას ქუჩაზე მე-12 კლასის მოსწავლეს სიჩქარის გადაჭარბებით მოძრავი ავტომობილი დაეჯახა. გოგონა ადგილზე გარდაიცვალა. 2024 წლის 30 დეკემბერს მარნეული-ბოლნისის გზაზე მომხდარმა ავტოსაგზაო შემთხვევამ ორი არასრულწლოვანის სიცოცხლე იმსხვერპლა.
მარნეულში, ბოლო პერიოდში, განსაკუთრებით დაზიანებულია საგზაო ინფრასტრუქტურა. მოუწესრიგებელი საავტომობილო გზები, ტროტუარები და საფეხმავლო ბილიკები, გადატვირთული მოძრაობა – ძირითადი პრობლემებია.
ზემოთ აღნიშნული მონაცემები და აღწერილი პრობლემები, კიდევ ერთხელ, გვაფიქრებს თუ რამდენად მნიშვნელოვანია საბავშვო ბაღში თუ სკოლებში აღსაზრდელებისთვის საგზაო მოძრაობის უსაფრთხოების სწავლება, სკოლის გარეთ არსებულ საფრთხეებზე ინფორმაციის მიწოდება. მიზნის მისაღწევად საჭიროა ისეთი დავალებების მოფიქრება, როდესაც მათ მოუწევთ დაფიქრება საფრთხის წყაროებზე, აღმოფხვრის გზებზე.
საგან მოქალაქეობაში, VII კლასში უსაფრთხოების სწავლებას რამდენიმე პარაგრაფი ეთმობა. გაკვეთილების ფარგლებში მოსწავლეები სწავლობენ საგზაო უსაფრთხოებას, ნიშნებს, საგზაო მოძრაობის მონაწილეებს და ა.შ.
დავალების პირობა:
ორი კვირის განმავლობაში დააკვირდი თემში/სოფელში/ქუჩაზე საგზაო მოძრაობისა და ინფრასტრუქტურის კუთხით არსებულ პრობლემებს და დააფიქსირე:
- დაზიანებულ გზები, საფეხმავლო ტროტუარები;
- მონაკვეთები, სადაც ფიქრობთ რომ საჭიროა დამატებითი ნიშნების განთავსება;
- მონაკვეთები, სადაც წაშლილია ზებრა გადასასვლელები;
- საგზაო ნიშნები, რომლებიც სხვადასხვა მიზეზით ცუდად ჩანს.
გააკეთე ჩანაწერები, მოამზადე პრეზენტაცია და დაასაბუთე, თუ როგორ ახდენს გავლენას ყოველივე საგზაო მოძრაობაზე.
დავალებაზე მუშაობის დაწყებამდე, მოსწავლეებს გავაცანი მარ მიხელიძის მინი კვლევა საგზაო უსაფრთხოება ბოლნისის მუნიციპალიტეტში. კვლევაში წარმოჩენილი პრობლემები, მოსწავლეებისთვის გახდა შთაგონების წყარო. ამასთან ერთად, ერთობლივად დავაკვირდით მარნეულის მე-5 საჯარო სკოლის მიმდებარე ტერიტორიას, შევისწავლეთ და გავაანალიზეთ არსებული პრობლემები.
შემდეგ ეტაპზე, მოსწავლეებმა დამოუკიდებლად დაიწყეს საცხოვრებელ ქუჩებზე დაკვირვება. საბოლოო ჯამში თავი მოიყარა სასარგებლო რესურსებმა. მე-7 კლასელებმა დავალებების შესასრულებლად პლატფორმა Canva შეარჩიეს. აპლიკაციის გადმოწერა ჭკვიან მოწყობილობებშიცაა შესაძლებელი და რაც მთავარია საკმაოდ მარტივია პრეზენტაციების მომზადება მზა შაბლონების მიხედვით და მასწავლებელთან გადაგზავნა. თავის მხრივ, პედაგოგს შეუძლია დაურთოს განმავითარებელი კომენტარები.
ასეთი დავალებები მორგებულია მოსწავლეთა ინტერესებზე, ითვალისწინებს მათ მიერ თემში ან ქალაქში საგზაო მოძრაობისა და ინფრასტრუქტურის პრობლემების დოკუმენტირებას. ისინი ორი კვირის განმავლობაში აკვირდებოდნენ დაზიანებულ გზებს, გაუმართავ ტროტუარებს, მოუწესრიგებელ ზებრა გადასასვლელებსა და მოუხერხებლად განთავსებულ საგზაო ნიშნებს. ფოტომასალისა და ჩანაწერების საფუძველზე მომზადებული პრეზენტაციები არა მხოლოდ კვლევითი უნარების განვითარებაში დაეხმარა, არამედ რეალური პრობლემების ანალიზის შესაძლებლობასაც მისცა.
ამგვარი მიდგომა მოსწავლეებს უვითარებს პასუხისმგებლობის შეგრძნებას და კრიტიკული აზროვნების უნარს. სწავლებაში ასეთი პრაქტიკული მიდგომის დანერგვა ხელს უწყობს მოსწავლეთა ჩართულობასა და ცნობიერების ამაღლებას. ისინი სწავლობენ, როგორ უნდა დაიცვან თავი გზებზე, როგორ უნდა იპოვონ პრობლემები, როგორ შეიძლება გადაჭრა და ვისთან ითანამშრომლონ მათი მოგვარების მიზნით.
ამიტომ, სკოლებში საგზაო მოძრაობის უსაფრთხოების სწავლება არ უნდა დარჩეს მხოლოდ თეორიულ ჩარჩოებში. საჭიროა უფრო მეტად პრაქტიკული, კვლევაზე დაფუძნებული მეთოდების დანერგვა, რათა ბავშვებმა არა მხოლოდ ცოდნა მიიღონ, არამედ ის პრაქტიკაშიც გამოიყენონ. მხოლოდ ამ გზით შევძლებთ მომავალში უფრო უსაფრთხო საგზაო გარემოს შექმნას და ტრაგიკული შემთხვევების თავიდან აცილებას.
