ხარისხიანი განათლება საქართველოს მთავრობის ერთ-ერთი მთავარი პრიორიტეტია. საქართველოში არსებული საგანმანათლებლო პოლიტიკა (კანონი ზოგადი განათლების შესახებ) და ეროვნული მიზნები კიდევ ერთხელ ადასტურებს სახელმწიფოს პასუხისმგებლობას, საქართველოში მცხოვრები ყველა ბავშვისთვის (მათ შორის უცხო ქვეყნის მოქალაქეობის მქონე მოსწავლეებისთვის) გაზარდოს განათლებაზე ხელმისაწვდომობა და უზრუნველყოს მათი ჩართულობა სასწავლო პროცესში, საგანმანათლებლო სისტემაში და ამ მხრივ, განსაკუთრებული ყურადღება გამოიჩინოს იმ მოზარდების მიმართ, რომლებიც უცხო ქვეყნის მოქალაქეები არიან და სწავლობენ საქართველოს ზოგადსაგანმანათლებლო დაწესებულებაში, თუმცა, ქართული ენის არასრულფასოვანი ფლობის გამო, მნიშვნელოვნად ჩამორჩებიან თანატოლებს სწავლის შედეგებით. შესაბამისად, ენის ფლობის დონის ამაღლების საჭიროება გამოკვეთილია.
ტერმინები – მეორე ენა და უცხო ენა – სწავლებაში, მეცნიერულ კვლევებსა და პრაქტიკაში უკვე დამკვიდრებული და განსხვავებული ტერმინებია და მრავალ სოციო-კულტურულ მახასიათებელს მოიცავს.
მეორე ენა არის სახელმწიფო ენა იმ ეთნიკური უმცირესობებისთვის, რომლებიც ცხოვრობენ ქვეყანაში, მაგრამ მათი მშობლიური ენა განსხვავებულია ოფიციალურად აღიარებული სახელმწიფო ენისაგან. ამ შემთხვევაში, იგულისხმება, რომ ისინი ცხოვრობენ ერთიან ენობრივ გარემოში, თუმცა მათი მშობლიური ენა სხვაა. მეორე ენის ცოდნა მათთვის მნიშვნელოვანია ინტეგრაციისთვის და მოცემულ საზოგადოებაში პიროვნების სრულყოფილად განვითარებისათვის, რაც ერთგვარ სავალდებულო ფენომენად ითვლება.
უცხო ენა არის ის ენა, რომელთანაც ენის შემსწავლელს შემხებლობა, გარემო ან რაიმე სხვა ფაქტორი არ აკავშირებს და მისი შესწავლა განპირობებულია კონკრეტული მიზნით: სურვილი, განათლება, საცხოვრებელი ადგილი ან სხვა. საქართველოში შემოსული უცხო ქვეყნის მოქალაქეებისთვის ქართული უცხო ენაა. თუ ისინი საქართველოს მოქალაქეები გახდებიან, შესაძლებელია, უცხო ენის სტატუსი მათთვის მეორე ენის სტატუსით შეიცვალოს. რაც შეეხება რესურსებს, ქართულის, როგორც უცხო ენის, შესასწავლად, ძალიან მწირია. თუ უცხო ქვეყნის მოქალაქეების ოჯახების ბავშვები სწავლას იწყებენ ქართულ საჯარო სკოლებში, მათ აუცილებლად სჭირდებათ სპეციალური პროგრამა, რომელიც ხელს შეუწყობს ამ სივრცეში მათ ადაპტაციას. არსებობს სუბმერსიის სპეციალური პროგრამა, რომელიც გულისხმობს, ინდივიდუალურ გაკვეთილებს ასეთი მოსწავლეებისთვის ენობრივი ბარიერის გამო წარმოქმნილი ჩამორჩენის დასაძლევად. მომავალში მათი სრულფასოვანი ინტეგრაციისთვის უნდა შეიქმნას სპეციალური პროგრამა-კურიკულუმი და ასევე რესურსი, რომელიც მოიცავს იმ ენობრივი უნარების განვითარებას, რომლებიც საჭიროა ყველა საგნის ქართულ ენაზე შესასწავლად.
ბოლო წლებში, საქართველოში, საგრძნობლად იმატა უცხო ქვეყნის მოქალაქეების შემოდინებამ, რომელთა სასკოლო საზოგადოებაში ინტეგრაციისთვის სახელმწიფო ენის ცოდნას უმთავრესი როლი აქვს. სწორედ ამიტომ, მასწავლებელთა პროფესიული განვითარების ეროვნული ცენტრი, დონორი ორგანიზაციების – UNCHR, WORLD-VISION, პატარკაციშვილი-გუდავაძის ფონდის მხარდაჭერით ახორციელებს პროექტს სახელწოდებით: საქართველოში მცხოვრები უცხო ქვეყნის მოქალაქეობის მქონე მოსწავლეებისთვის სახელმწიფო ენის სწავლებაზე ხელმისაწვდომობის მხარდაჭერა.
პროექტის მიზანია, საქართველოში მცხოვრები უცხო ქვეყნის მოქალაქეობის მქონე მოსწავლეებისთვის ქართული ენის ცოდნის დონის გაუმჯობესება, რაც ხელს შეუწყობს მოსწავლეს საზოგადოებაში ინტეგრაციასა და ფორმალურ განათლებაში არსებული გამოწვევების დაძლევაში, ასევე ამ მოსწავლეებს მისცემს უწყვეტი განათლებისთვის აუცილებელი ცხოვრებისეული უნარებისა და კომპეტენციების შეძენის შესაძლებლობას.
პროექტის სამიზნე ჯგუფია საქართველოს ტერიტორიაზე მცხოვრები უცხო ქვეყნის მოქალაქეობის მქონე მოსწავლეები.
შემდგომი მუშაობის დაგეგმვის მიზნით, განსაკუთრებით მნიშვნელოვანი გამოდგა სამუშაო პროცესში განხორციელებული სწავლების მონიტორინგი, როგორც ორგანიზაციულ-ტექნიკური, ისე შინაარსობრივი მიმართულებით, რომელმაც გამოკვეთა რიგი პრობლემები: კომუნიკაციისა და ინიციატივის გამოხატვის დეფიციტი ენის ბარიერის და განსხვავებული კულტურების გამო. ჯგუფის მუშაობისას ნათლად გამოჩნდა, რომ ენის ფლობის დონის და ასაკობრივი ნიშნით მოსწავლეთა დაყოფა ვალიდური და რელევანტურია.
პროექტში ჩართულია 180 მოსწავლე.
სასწავლო წლის ბოლოს ჩატარდა შუალედური ტესტირება. შედეგად, მასწავლებლებმა გამოკვეთეს სასწავლო პროცესის გაუმჯობესებული და გასაუმჯობესებელი ასპექტები, რაც შემდგომი სამუშაო პროცესის ეფექტიანად დაგეგმვის წინაპირობაა.
ასევე, განხორციელდა კვლევა, რომლის ბენეფიციარები იყვნენ პროექტში ჩართული სკოლების დირექტორები და მასწავლებლები. კვლევის მიზანი იყო მოსწავლეთა რეალური საჭიროებების გამოვლენა, რათა კურიკულუმისა და წიგნის ჯგუფებს კონკრეტული საჭიროების შესაბამისად განესაზღვრათ მეთოდიკური ორიენტირები, სასწავლო კურიკულუმის, მასწავლებლისა და მოსწავლის წიგნების შესაქმნელად.
პროექტის ფარგლებში მუშავდება ქართული ენის სწავლებისთვის საჭირო კომპლექსური კურიკულუმი (4 კომპონენტიანი კურიკულუმი). კურიკულუმის მიხედვით გადამზადდებიან პროექტში ჩართული მასწავლებლები. კურიკულუმის შემუშავების შემდეგ შეიქმნება გრძელვადიანი, ჰიბრიდული (პირისპირ/ონლაინ/თვითრეგულირებადი) ტრენინგ-მოდული.
პროექტის ფარგლებში შეიქმნება სახელმძღვანელო მასწავლებლებისა და მოსწავლეებისთვის, რომელიც ბენეფიციარების საჭიროებებზე იქნება მორგებული.
პროექტი უზრუნველყოფს პროცესში ჩართული მოსწავლეებისთვის სახელმწიფო ენის მაღალ დონეზე შესწავლას და ხელს შეუწყობს არსებულ გარემოსთან ინტეგრაციას. კურიკულუმისა და სახელმძღვანელოების შექმნა განიხილება, როგორც მდგრადი რესურსი, რომელიც უზრუნველყოფს უცხო ქვეყნის მოქალაქეობის მქონე მოსწავლე-ახალგაზრდობის მხარდაჭერას სახელმწიფო ენის შესწავლის პროცესში.
