თანამედროვე ქართული კონვენციური ლექსის დეკადანსის ერთ-ერთი მაჩვენებლი ისიცაა, რომ დამწყები თუ ახალგაზრდა პოეტები ტექსტუალურ-ვერბალური თვითგამოხატვისთვის, ძირითადად, თავისუფალ ლექსს ირჩევენ. როცა კონვენციური ლექსის დეკადანსზე ვსაუბრობ, ზოგადი ფონი მაქვს მხედველობაში, თორემ, რა თქმა უნდა, გვყავს რამდენიმე, სრულიად ბრწყინვალე, კონვენციონისტი პოეტი (ხსენებული დეკადანსი გამომსახველობითი საშუალებების და მეტრულ-ტროპული ინვენტარის უკიდურესი მოძველებით და “გადაღლით” აიხსნება და ახალი გზების დასახვას და მიგნებას მოითხოვს). დიდი ხანია, დამწყები პოეტები პირდაპირ ვერლიბრით იწყებენ წერას, ეს იმანაც განაპირობა, რომ ვერლიბრი უკიდურესად “გაიაფდა”, ანუ საკმარისია, ნებისმიერი სახის გაურითმავი ტექსტი თავისუფალი ლექსის გრაფიკით დაალაგო, რომ ის უკვე “ლექსია”, ყოველ შემთხვევაში, ასე თვლიან მათი ავტორები. სინამდვილეში კი – ყველაფერი, რასაც ვერლიბრის ფაქტურა აქვს, არ არის ვერლიბრი (ისევე, როგორც ყველაფერი, რაც გარითმულია, არ არის კონვენციური ლექსი), მკითხველთა ნაწილი შეეჩვია უექსპრესიო და უსათქმელო სადღიურო ჩანაწერების და ფეისბუქსტატუსების პოეზიად შემოსაღებას, ანუ – ისეთი ტექსტებისა, საიდანაც პოეზიის მინიმალური ემანირებაც არ იგრძნობა. ამიტომ, ნიჭიერ დამწყებ პოეტზე გაცილებით მეტია უნიჭო დამწყები პოეტი, რომელიც თავისუფალ ლექსაა შეფარებული.
შარშანწინ გამომცემლობა “ინტელექტმა”, ნინო სადღობელაშვილის რედაქტორობით, გამოსცა სალომეა ლომინაძის სადებიუტო კრებული – “ნოემბრის მწუხრი”, რომელიც (სულ რამდენიმე, ძალიან კარგ, ვერლიბრს თუ არ ჩავთვლით) კონვენციური ლექსების კრებულია. ავტორმა, თანამედროვე ქართულ პოეზიაში გაბატონებული პარადიგმის გათვალისწინებით, სახიფათო გზა არჩია, თუმცა კრებულიდანვე ჩანს, რომ ეს მხოლოდ და მხოლოდ შინაგანი აუცილებლობით იყო და არის (სალომეა ახლაც, ძირითადად, კონვენციურ ლექსებს წერს) ნაკარნახევი. მე ვიცი, რომ სულ რამდენიმე წელია, რაც მან წერა დაიწყო, ამიტომ გასაკვირია ის სიმწიფე, რაც კრებულში ჩანს. აქ ვერ ნახავთ შემოქმედებითი განვითარების – ფილიაციის – ეტაპებს, ყველა ლექსის უკან დაღვინებული პოეტი დგას. არსებობს ასეთი ფენომენი – სუგესტია, რომელიც პოეტური შთაგონების გადადებას ნიშნავს (სიმბოლისტები მიმართავდნენ ხოლმე), ხოდა, თითქოს მთელი იმ წლების მანძილზე ავტორი სუგესტიური გადავადების რეჟიმში იყო, რომ კონდენსირებულ პოეტურ ენერგიას ერთბაშად ამოეხეთქა.
სალომეას პოეზია კონცეპტუალური, სათქმელის პოეზიაა, აქ არაა თითიდან გამოწოვილი შთაგონება, რომლის რეზულტატიც მხოლოდ და მხოლოდ სიტყვების უაზრო კონსტრუქციაა. აქ ყველა ლექსი გარდაუვალი აუცილებლობით და მოთხოვნილებით არის დაწერილი, ყველა ტაეპში იგრძნობა მძაფრი პულსაცია. თითქოს ყველა ლექსი ავტორისთვის ვიტალურობის ინდიკატორია – უნდა დაეწერა, რომ გადარჩენილიყო. ეს არ არის დამღლელი მედიტაციურ-ინტროსპექციური ლირიკა, აქ სათქმელი პრევალირებს და წარმართავს ლექსის შინაგან დინამიკას, სათქმელს ოსტატურად ექვემდებარება ფორმა, ამიტომ ბევრია მოხდენილი თქმები, რომლებიც მკითხველს არ ავიწყდება და აიძულებს, ისევ მიუბრუნდეს ლექსებს. ლექსების ლირიკული გმირი ინფანტილურიც (კარგი გაგები) არის და რთულად ფემინური ცხოვრებისეული გამოცდილებაც მიუღია (ეს ჩანს თითქმის ყველა ლექსში, იქაც კი, სადაც თითქოს სხვა შრეებით არის ვუალირებული მელანქოლია). მთელი ეს შინაგანი შფოთვა საინტერესო ვერსიფიკაციული მრავალფეროვნებით არის პროეცირებული – ყველაზე გავრცელებულ პოეტურ საზომებთან ერთად, ბევრ მელოსურ-მუსიკალურ საზომს შეხვდება მკითხველი ქართული პოეზიის მეტრული საცავიდან…
სხვისი არ ვიცი და, მე ინტერესით დაველოდები სალომეას მომდევნო კრებულებს.
