თანამედროვე ინფორმაციულმა საზოგადოებამ მასწავლებლებს დაუსახა ახალი მოთხოვნები და ამოცანები განათლების ხარისხის გასაუმჯობესებლად. ბოლო დროს, განათლებაში შეიმჩნევა ბავშვების შემეცნებითი ინტერესის დონის შემცირების ტენდენცია, რაც ეწინააღმდეგება თანამედროვე საზოგადოების მოთხოვნებს. პედაგოგიურ პრაქტიკაში სკოლის მოსწავლეების შემეცნებითი აქტივობის დონის ამაღლების პრობლემა ყოველთვის აქტუალური იყო. მოსწავლეს სჭირდება გარკვეული სააზროვნო უნარები და თვისებები, რაც დაეხმარება მას მომავალში საზოგადოებაში დაიმკვიდროს თავი . ამ მხრივ, მას სჭირდება ანალიზის, შედარების, პრობლემის გადაჭრის, ადეკვატური თვითშეფასების უნარი. მასწავლებლის ერთ-ერთი ყველაზე მნიშვნელოვანი ამოცანაა სასწავლო პროცესის ისე სტრუქტურირება, რომ დაეხმაროს მოსწავლის შესაძლებლობების გამოვლენას.
მიზანშეწონილია პრობლემაზე დაფუძნებული სწავლების ტექნოლოგიის დანერგვა, რომელიც ზრდის მასწავლებლის საქმიანობის ეფექტურობას, ეხმარება მოსწავლეებს დაეუფლონ ინტელექტუალურ, შემოქმედებით და პრაქტიკაზე ორიენტირებულ საქმიანობის მეთოდებს.
პრობლემაზე დაფუძნებული სწავლება არის საგანმანათლებლო პროცესი, რომლის დამახასიათებელი ნიშნებია:
- შემეცნებითი ამოცანის დასახვა, რომელიც საჭიროებს ანალიზს და კვლევას;
- შესწავლილი პრობლემის გადაჭრის ჰიპოთეზის ჩამოყალიბება;
- პრობლემური სიტუაციის შექმნა;
- პრობლემის გადაჭრის პოვნა;
- დასკვნა.
პრობლემაზე დაფუძნებული სწავლის ეტაპები:
I ეტაპი – პრობლემური სიტუაციის ინფორმირებულობა;
II ეტაპი – პრობლემის ფორმულირება სიტუაციის ანალიზის საფუძველზე;
III ეტაპი – პრობლემის გადაჭრა;
როგორც ცნობილია, პრობლემაზე დაფუძნებული სწავლების საფუძველია მოსწავლეთა ანალიტიკური და სინთეზური აქტივობა, რომელიც რეალიზდება მსჯელობასა და რეფლექსიაში. ამიტომ, პრობლემაზე დაფუძნებული სწავლება არის ევრისტიკული, საძიებო სწავლების მეთოდი, რომელსაც აქვს მნიშვნელოვანი გააქტიურების პოტენციალი.
პრობლემაზე დაფუძნებული სწავლებისას შეიძლება გამოიყოს სირთულის ოთხი დონე:
- I დონეს ახასიათებს ის ფაქტი, რომ პრობლემაზე დაფუძნებულ სწავლებას აქვს ძიების, პრობლემის წარმოშობის , ჰიპოთეზების წამოყენებისა და მათი გადაჭრის პოვნის თვისებები.
- II დონე – მასწავლებელი ქმნის პრობლემურ სიტუაციას და მოსწავლეები უერთდებიან მას.
- III დონე მეორისგან იმით განსხვავდება, რომ როდესაც მასწავლებელი ქმნის პრობლემურ სიტუაციას, მოსწავლეები დამოუკიდებლად წყვეტენ მას .
- IV დონის თავისებურებაა მოსწავლეთა წახალისება, იპოვონ პრობლემა მასწავლებლის მიერ წარმოდგენილ მასალაში და დაასაბუთონ მისი გადაწყვეტა.
მუსიკის გაკვეთილზე პრობლემაზე დაფუძნებული სწავლების მეთოდში განსაკუთრებული ყურადღება უნდა მიექცეს, თუ როგორ სრულდება პრობლემური დავალება და როგორ წყდება პრობლემური საკითხი.
პრობლემური დავალება გადაიქცევა კოგნიტურ პრობლემად, თუ ის აკმაყოფილებს შემდეგ პირობებს:
- წარმოადგენს მოსწავლეთა შემეცნებით სირთულეს, მოითხოვს პრობლემის გადაჭრაზე ფიქრს;
- აღძრავს კოგნიტურ ინტერესს მოსწავლეებში;
- სასწავლო მასალის შინაარსი შეიცავს მიზეზ-შედეგობრივ კავშირებს და დამოკიდებულებებს , მიმართულია ცნებების, კანონებისა და თეორიების ჩამოყალიბებაზე.
- მოსწავლეები ემზადებიან პრობლემაზე დაფუძნებული შესწავლისთვის და წყვეტენ პრობლემებს, რათა განავითარონ დამოუკიდებელი აზროვნება, კვლევის უნარები და შემოქმედებითი მიდგომა.
პრობლემური გაკვეთილის სტრუქტურა
- პრობლემური სიტუაციის შექმნა, კითხვის ფორმულირება: „რატომ ვერ ვართმევთ თავს?“;
- დავალების დადგენა, გაკვეთილის თემისა და მისი მიზნების ჩამოყალიბება;
- გამოსავლის პოვნა, სუბიექტურად ახალი ცოდნის აღმოჩენა ჰიპოთეზების წამოყენებითა და ანალიზით;
- ახალი ცოდნის გამოხატვა ხელმისაწვდომი ფორმით, მოდელირება;
- პროდუქტის რეალიზება, შექმნილი პროდუქტის წარდგენა მასწავლებლის და კლასის წინაშე.
პრობლემური გაკვეთილის სტრუქტურიდან ირკვევა, რომ მისი ცენტრალური რგოლი პრობლემური სიტუაციაა.
პრობლემური სიტუაციების შექმნის მიზანი
ამ სიტუაციების რეალიზებასა და გადაჭრაში მოსწავლეთა და მასწავლებელთა ერთობლივი აქტივობების დროს, მოსწავლეების ოპტიმალური დამოუკიდებლობით და მასწავლებლის ზოგადი ხელმძღვანელობით, მოსწავლეები იძენენ ცოდნისა პრობლემური პრობლემების გადაჭრის პროცესში.
პრობლემაზე დაფუძნებული სწავლის ტექნოლოგიას აქვს შემდეგი უპირატესობები
- ქმნის შესაძლებლობებს ყურადღების, დაკვირვების, აზროვნების, შემეცნებითი აქტივობის გააქტიურებისთვის;
- ავითარებს დამოუკიდებლობას, პასუხისმგებლობას, თვითკრიტიკას, ინიციატივას, ინოვაციურ აზროვნებას;
- მიმართულია უნივერსალური საგანმანათლებლო საქმიანობის ფორმირებაზე;
- უზრუნველყოფს შეძენილ ცოდნას, რადგან იგი მიღებულია დამოუკიდებელი საქმიანობით.
პრობლემური სიტუაციების შექმნის ტექნიკა.
- მიიყვანეთ მოსწავლეები წინააღმდეგობაში და შესთავაზეთ, რომ თავად მოძებნონ გამოსავალი;
- შესთავაზეთ კლასს განიხილონ სიტუაცია სხვადასხვა პოზიციიდან;
- წაახალისეთ მოსწავლეები, გააკეთონ შედარება, განზოგადება, დასკვნები სიტუაციიდან და შეადარონ ფაქტები.
- კონკრეტული კითხვების დასმა განზოგადების, დასაბუთების, დაზუსტების, ლოგიკის, მსჯელობის შესახებ.
- პრობლემური თეორიული და პრაქტიკული ამოცანების განსაზღვრა;
- პრობლემური სიტუაციების დასახვა;
მუსიკის გაკვეთილებზე პრობლემური სიტუაციის გადაჭრა განსაზღვრავს იგივე აზროვნების ტექნიკის გამოყენებას, რაც ხდება ამ სიტუაციების შექმნისას.
პრობლემის წარმოდგენა მუსიკის მასწავლებლისგან მოითხოვს დიდ მეთოდურ მუშაობას, დიდაქტიკური მასალის მნიშვნელოვან დამუშავებას, რათა მისი გარკვეული ნაწილი პრობლემური საკითხებისა და ამოცანების სახით წარმოაჩინოს. მასწავლებელი კლასს მიმართავს კითხვების დახმარებით, რომლებიც მოსწავლეს უბიძგებს დამოუკიდებლად მსჯელობასა და პასუხის ძიებაში. („რას გააკეთებდით ამ პრობლემისას?“, „როგორ გადაამოწმებთ რომელია სწორი?“, „ყურადღება მიაქციეთ შემდეგ გარემოებებს…“, და ა.შ.). მასწავლებელი ოსტატურად დასმულ კითხვებს იყენებს და მის ანალიზს მიჰყავს მოსწავლეები რაიმე „აღმოჩენამდე“, მუსიკალური კონცეფციის ჩამოყალიბებამდე .
ამ მეთოდის არსი იმაში მდგომარეობს, რომ მასწავლებელი იყენებს მცირე მინიშნებას, ამცირებს საძიებო ველს, ან ყოფს დავალებას ქვედავალებად. ამცირებს პრობლემის გადაჭრის ხარისხს, რაც უადვილებს მოსწავლეებს პრობლემის გადაჭრისკენ ნაბიჯ-ნაბიჯ სვლას. მასწავლებელს შეუძლია სთხოვოს მოსწავლეებს გამოიტანონ საბოლოო დასკვნა ან ჰიპოთეზა, ან მოიფიქრონ მისი შესამოწმებელი გზა. მასწავლებელი რთავს მოსწავლეებს პრობლემის გადაჭრის ნაწილობრივ ძიებაში.
პრობლემური სიტუაციის შემდეგი ელემენტია მოსწავლის უნარი, მათ შორის მისი შემოქმედებითი შესაძლებლობები და ცოდნის მიღწეული დონე. უნარები და მიღებული ცოდნა საკმარისი უნდა იყოს მიღებული მუსიკალური ამოცანისა და განხორციელების პირობების დამოუკიდებელი გაგებისთვის (ანალიზისთვის).
მასწავლებელი მუსიკის გაკვეთილზე მიზანმიმართულად ქმნის სიტუაციას, რომელიც იწვევს კოგნიტურ სირთულე, მაშინ როცა მოსწავლეებს ახალი თემის დასაუფლებლად შემდეგი გონებრივი ოპერაციები სჭირდებათ: ანალიზი, სინთეზი, შედარება, ანალოგია, განზოგადება ან მათი კომბინაცია ერთდროულად. ამგვარად, ჩნდება შემეცნებითი სირთულის სიტუაცია, რომელიც ბავშვებს აერთიანებს ახალი თემის ელემენტების დამოუკიდებლად მოპოვებაში, იქმნება პრობლემური სიტუაცია.
მუსიკის მასწავლებლის მიერ შექმნილი პრობლემური სიტუაცია პრობლემაზე დაფუძნებული სწავლების საწყისი ეტაპია. შემდგომ მუშაობას მოსწავლეები ახორციელებენ დამოუკიდებლად მასწავლებლის ხელმძღვანელობით და მოიცავს შემდეგ ნაბიჯებს, რომლებიც მიმართულია შემეცნებითი პრობლემის გადაჭრაზე:
- კოგნიტური პრობლემის გადაჭრის შესაძლო ვარიანტების წამოყენება;
- ჰიპოთეზის წამოყენება;
- ჰიპოთეზის თეორიული ან პრაქტიკული შემოწმება;
- შემეცნებითი დასკვნის ფორმულირება.
პრობლემის ძიების მეთოდის მაგალითები
- პ. ჩაიკოვსკის მუსიკის მოსმენა ციკლიდან “წელიწადის დრონი” (“ნოემბერი”).
დავალება:
- რამდენ სურათს ასახავს ეს ნაწარმოები?
- ყველგან ერთნაირი განწყობაა?
- ვიყენებთ ფერთა მოდელირებას (ფერის გამოყენებით ნაწარმოების ფორმის დახატვა).
ბავშვები განსაზღვრავენ:
- პირველი და მესამე ნაწილი იგივეა
- შუა ნაწილი კი მღერადია,
ბავშვები ხალისით აგებენ ნაწარმოების 3-ნაწილიან ფორმას ფერადი მუყაოს ქაღალდისგან.
- ,,ამოვიცნოთ მუსიკა“
დავალება 1.
მასწავლებელი მოსწავლეებს სთხოვს მოისმინონ მუსიკალური ნაწარმოები სენ-სანსის”აკვარიუმი” . აუცილებელია, მუსიკალური შთაბეჭდილებიდან გამომდინარე, დადგინდეს, მუსიკაში რაზეა საუბარი. მოსმენის შემდეგ მოსწავლეების წინაშე წარმოდგენილია სხვადასხვა სურათები. მოსწავლეებმა უნდა ამოიცნონ მუსიკა და ახსნან თავიანთი გადაწყვეტილება.
კურდღელი – ყველა ბავშვი ერთხმად უარყოფს ამ სურათს.
სპლიყვი – ბავშვების პასუხები: – “მიუხედავად იმისა, რომ პატარაა, მუსიკა მას არ უხდება.”
თევზი – მოსწავლეების უმრავლესობა ფიქრობს, რომ შეესაბამება მუსიკას.
მაგრამ მათი პასუხები არ არის დამაჯერებელი, რადგან მათ ესმით, რომ შესაძლოა ვიზუალური გამოსახულების სხვა ვარიანტებიც იყოს. მოსწავლეების წინაშე ჩნდება ყველა სურათი, მოსწავლეები ერთხმად პასუხობენ- თევზის გამოსახულება შეესაბამება მუსიკის ხასიათს.
დავალება 2
წარმოდგენილია ყველა ვიზუალური გამოსახულება .
ჟღერს მუსიკა ი. ბრამსის “იავნანა”. მუსიკა, რომელიც არ შეესაბამება ვიზუალურ პერსონაჟებს. ბავშვებს უჭირთ პასუხის გაცემა კითხვაზე „რას გვიამბობს მუსიკა“, მათი მსჯელობა ეფუძნება მუსიკის ბუნებასა და ვიზუალური აღქმას ერთობლიობის შეუსაბამობას. მუშაობის ეს ეტაპი გულისხმობს მოსწავლეებში ლოგიკური აზროვნების განვითარებას.ბავშვებმა დამოუკიდებლად უნდა იპოვონ კითხვაზე პასუხი და დაასაბუთონ თავიანთი გადაწყვეტილება.
შესაძლო პასუხები:
– არცერთს არ შეეფერება, რადგან მუსიკა ძალიან მშვიდია.
ერთმა მოსწავლემ უპასუხა: ”ეს მუსიკა შესაფერისია ზღარბისთვის, რადგან მისი ცხოვრება ძირითადად ღამით არის და მუსიკაში მშვიდი ღამეა”.
გაკვეთილზე დაკვირვებისა და ანალიზის მთავარი მიზანია იმის შესწავლა, თუ როგორ ვლინდება გაკვეთილზე მასწავლებლის ინტელექტუალური სამყარო, როგორ იზრდება მოსწავლეთა სულიერი ინტერესები, როგორ მდიდრდება მათი მეხსიერება და ვითარდება აზროვნება. ეს განსაზღვრავს გაკვეთილის ხარისხს და მის ეფექტურობას.
ამდენად, პრობლემური სიტუაცია და მისი გადაწყვეტა რთული პროცესია, მაგრამ მუსიკის გაკვეთილებზე ეს არის რაღაც განსხვავებული, განსაკუთრებული. ხელოვნება არის ადამიანის პიროვნების შინაგანი სამყაროს ინდივიდუალური სტრუქტურების განსახიერება .
- „შეგვიძლია დავინახოთ მუსიკა?“
მასწავლებელი მოსწავლეებს აძლევს 4 სხვადასხვა სიგრძის მრავალფერად ლენტებს.
მასწავლებელი: რას ხედავთ, რა მიჭირავს ?
მოსწავლეები: მრავალფერადი ლენტები
მასწავლებელი: რა კავშირშია ეს მუსიკასთან?
მოსწავლეები: ლენტები შეიძლება გამოყენებულ იქნას საკონცერტო კოსტიუმების გასაფორმებლად.
მასწავლებელი: როგორ აღიქვამს ადამიანი მუსიკას?
მოსწავლეები: ჩვენ აღვიქვამთ მუსიკას მოსმენის შემდეგ .
მასწავლებელი: როცა ადამიანი მუსიკას უსმენს კონცერტზე, რას ხედავს?
მოსწავლეები: მუსიკოსებს, მუსიკალურ ინსტრუმენტებს.
მასწავლებელი: აიღეთ ლენტები და წარმოიდგინეთ, რომ მუსიკოსები ხართ.
მოსწავლეები იღებენ ლენტებს და აწყობენ ისე, თითქოს ასახავს მუსიკალურ ინსტრუმენტებს. მასწავლებელი: როგორ ავხსნათ ლენტების სხვადასხვა სიგრძე?
მოსწავლეები: ლენტის სიგრძე გვიჩვენებს მუსიკალური ინსტრუმენტის ზომას.
მასწავლებელი: რა განსაზღვრავს მუსიკალური ინსტრუმენტის ზომას?
მოსწავლეები: სხვადასხვა ხმების ჟღერადობა,ხმის სიმაღლე, ხმის რეგისტრი.
მასწავლებელი: ახლა მოისმენთ ქართველი კომპოზიტორის სულხან ცინცაძის ნაწარმოები, ციკლიდან ,,ტყის ბინადარი“, პიესა ,,დათვის გასეირნება“ . გთხოვთ, ნაწარმოების მოსმენის შემდეგ, გაიგოთ და „დაინახოთ“ მუსიკა.
ნაწარმოების მოსმენის შემდეგ მოსწავლეები ადვილად ადგენენ, რას ასახავს მუსიკა. განმარტავენ,
მუსიკალური გამოხატვის რა საშუალებებს იყენებს კომპოზიტორი ამ სურათის შესაქმნელად.
ამრიგად, მუსიკის მოსმენისას ჩვენ შეგვიძლია დავინახოთ შემსრულებლები , ასევე წარმოვიდგინოთ მუსიკა ჩვენს წარმოსახვაში.
- პეიზაჟი ფერწერასა და მუსიკაში.
მიზანი: ხელოვნების აღქმაში სენსიბილიზაციის (მგრძნობელობის ამაღლების) გზების პოვნა
დავალებები:
- სივრცითი გამოსახულებების გამოსახვისას ფერწერისა და მუსიკის გამომსახველობის საშუალებების განსაზღვრა;
- ორი ხელოვნების გამოხატვის საშუალებებში საერთოს პოვნა;
- დინამიკის განსაზღვრა, როგორც მუსიკალური გამოხატვის საშუალება.
რეპერტუარი: ედვარდ გრიგის ,,დილა“, სხვადასხვა მხატვრის პეიზაჟები მასწავლებლის არჩევანით.
| პრობლემური სიტუაციის შექმნის მეთოდი | პრობლემური სიტუაციის მოგვარების მეთოდი | შენიშვნები |
| ანალიზისთვის- წარდგენილი ნახატების რეპროდუქციების ბგერითი ჟღერადობის შესახებ ვარაუდების ფორმულირება. მუსიკალური და მხატვრული გამოსახულების კომბინაცია. | მუსიკალური და მხატვრული გამოხატვის საშუალებების შედარებითი ანალიზის ჩატარება. მუსიკისა და მხატვრობის კავშირის დადასტურება ბუნებასთან და ცხოვრებასთან. | მოუსმინეთ, როგორ ჟღერს ხმა პატარა სივრცეში (საკლასო ოთახში) და დიდში (დერეფანში). დააკვირდით, რამდენად ჩუმად ,,პასუხობს ექო“. |
გაკვეთილებზე დიდ როლს თამაშობს მუსიკალური ნაწარმოების აღქმისა და ანალიზის ფენომენოლოგიური მოდელები. ძალიან მნიშვნელოვანია, რომ მოსწავლე გაიხსნას ბგერების მუსიკალური სამყაროს მეშვეობით.
მუსიკალური ნაწარმოების ანალიზის პირველი ეტაპი არის კვლევა. ეს ეტაპი აუცილებელია შესწავლილ მუსიკალურ ნაწარმოებში რაიმე ახლის აღმოსაჩენად. მუსიკალური ნაწარმოები ბავშვებისთვის 4-ჯერ სრულდება.
- ნაწარმოების პირველად მოსმენის შემდეგ ბავშვები წერენ საკუთარ მეხსიერების სურათს.
- მეორე მოსმენის შემდეგ ბავშვები იწყებენ თავიანთი ორიგინალური სურათის აღწერას .
- ნაწარმოების მესამედ მოსმენისას ბავშვები იწყებენ იმ პრობლემების გაცნობიერებას, რომლებიც აწუხებდა კომპოზიტორს. ეს არის “სიკეთე თუ ბოროტება”, როგორც გადმოსცა ეს კომპოზიტორმა (ხმოვანი მელოდიების, ორკესტრის, მუსიკალური გამოხატვის საშუალებების დახმარებით).
ბავშვებს, რომლებიც ამ მეთოდით აანალიზებენ მუსიკალურ ნაწარმოებს, აქვთ თვითდადასტურებისა და თვითრეალიზაციის შესაძლებლობა. ყოველივე ამის შემდეგ, თითოეულ მსმენელს აქვს საკუთარი შეხედულება და საკუთარი განსჯის უნარი. მნიშვნელოვანია, რომ ნაწარმოების პრობლემების გაცნობიერებით, ბავშვებმა ისწავლონ საკუთარი აზრისა და განსჯის გამოხატვა.
- მუსიკალური ნაწარმოების საბოლოო აღქმის დროს ბავშვები ეყრდნობიან მათ ცოდნას, შესაძლებლობებს, უნარებსა და მუსიკალურ გამოცდილებას. ისინი ცდილობენ დაადგინონ მუსიკალური ნაწარმოების ეპოქა (შესრულების სტილით, ჟღერადობით) და ამ ნაწარმოების აქტუალობა ჩვენს დროში. მუსიკალური ნაწარმოების ანალიზის მთავარი პირობა მუსიკალური მაგალითებით უნდა იყოს გაჯერებული (რატომ ჟღერს ასე და არა სხვაგვარად, უკავშირდება თუ არა კომპოზიტორის სტილს) და ა.შ.
გაკვეთილის მიზანი:
მუსიკის გაკვეთილებზე პრობლემური სწავლების მახასიათებლების იდენტიფიცირება მუსიკალური ნაწარმოების ანალიზის მეშვეობით.
ამოცანები:
- სწავლის თანამედროვე თეორიის შესწავლა, პრობლემაზე დაფუძნებული სწავლის ტექნოლოგიის თავისებურებების იდენტიფიცირება.
- მუსიკის გაკვეთილთან დაკავშირებით გამოვყოთ პრობლემაზე დაფუძნებული სწავლების ზოგადი და სპეციფიკური მახასიათებლები.
- მუსიკის აღქმაზე დიაგნოსტიკის ჩატარება და მიღებული შედეგების ანალიზი.
- მუსიკის ინტეგრირებულ გაკვეთილებზე პედაგოგიური ურთიერთქმედების პრობლემური სიტუაციების და პროცედურული თავისებურებების გაანალიზება.
გაკვეთილი იყო და რჩება საგანმანათლებლო პროცესის მთავარ ელემენტად, მაგრამ პიროვნებაზე ორიენტირებული სწავლების სისტემაში მნიშვნელოვნად იცვლება მისი ფუნქცია და ორგანიზაციის ფორმა.
მუსიკის სწავლების ტრადიციული მეთოდებისგან განსხვავებით, რომლებიც მიზნად ისახავს მუსიკოსების შესახებ მზა ინფორმაციის გადაცემას და მოსწავლეების მიერ მათ დამახსოვრებას, პიროვნებაზე ორიენტირებული გაკვეთილი პრობლემაზე დაფუძნებული სწავლის ელემენტებით საშუალებას აძლევს მოსწავლეებს გამოავლინონ ინიციატივა, დამოუკიდებლობა, მუშაობის მეთოდებში შერჩევითობა, აკადემიური აქტივობებისადმი ინტერესის გაზრდა, მოსწავლეთა თვითშეფასების შეცვლა, აგრეთვე თეორიული აზროვნების საფუძვლების ჩამოყალიბების წინაპირობების შექმნა.
პრობლემაზე დაფუძნებული სწავლება მუსიკის გაკვეთილებზე ვერ გადაჭრის ყველა საგანმანათლებლო პრობლემას. თუმცა, პრობლემაზე დაფუძნებული სწავლება შეიძლება იყოს მოსწავლეთა საგანმანათლებლო და შემეცნებითი აქტივობის გაძლიერების ერთ-ერთი ფორმა.
პრობლემაზე დაფუძნებული სწავლების არსი მდგომარეობს იმაში, რომ მასწავლებელი ქმნის პრობლემური სიტუაციების ჯაჭვს მოსწავლეთა საგანმანათლებლო და შემეცნებითი საქმიანობის პროცესში და მართავს მათ საძიებო საქმიანობას, რათა დამოუკიდებლად მოიძიონ ახალი ცოდნა საგანმანათლებლო პრობლემების გადაჭრის პროცესში.
გამოყენებული ლიტერატურა:
- ნ. ჯანაშია.ნ იმედაძე, ს. გორგოძე. განვითარებისა და სწავლების თეორიები. 2008. მასწავლებლის პროფესიული განვითარების ცენტრი.
- ქლუსთერი დ – რა არის კრიტიკული აზროვნება? – წიგნიერი, საქართველოს პარლამენტის ეროვნული ბიბლიოთეკა, 2002-2004.
- ინტერაქტიური მეთოდები პრაქტიკაში ს. ლობჟანიძე, მ. ფირჩხაძე, მ. რატიანი მასწავლებელთა პროფესიული განვითარების ეროვნული ცენტრი 2016
- როგორ ვასწავლოთ მოსწავლეებს აზროვნება, მეთოდოლოგიური სახელმძღვანელო, ეროვნული სასწავლო გეგმებისა და შეფასების ცენტრი, 2007;
- პრობლემაზე დაფუძნებული სწავლა, მეთოდოლოგიური სახელმძღვანელო სასკოლო სახელმძღვანელოების ავტორებისათვის, ეროვნული სასწავლო გეგმებისა და შეფასების ცენტრი, 2008;
- სწავლება და შეფასება, დამხმარე სახელმძღვანელო, მასწავლებელთა პროფესიული განვითარების ცენტრი, 2008;
- https://www.inotles.eu/ka/პრობლემაზე-დაფუძნებული-სწავლების-მეთოდი
- https://akhaliganatleba.ge/პრობლემაზე-დაფუძნებული-2/
- ლობჟანიძე ს. სწავლების მეთოდები და სწავლების სტრატეგიები, 16. 05. 2012, ჟურნალი მასწავლებელი https://mastsavlebeli.ge/?p=2536 (10. 04. 2019)
- მ. ბოჭორიშვილი . პრობლემაზე დაფუძნებული სწავლა და მეტაკოგნიცია https://mastsavlebeli.ge/?p=2174
სსიპ ქალაქ თბილისის № 126 და № 55 საჯარო სკოლების
მუსიკის წამყვანი მასწავლებელი,
ილიას სახელმწიფო უნივერსიტეტი, ლექტორი
დალი დოლიძე
