მსოფლიო განათლების ერთ-ერთი მთავარი ტენდენცია არის STEAM ტექნოლოგიის განვითარება, რომელიც აღვივებს მოსწავლეებში მეცნიერებისადმი ინტერესს; ტექნოლოგიების, განათლების, არასტანდარტული გადაწყვეტილებების მიღების უნარს; ამაღლებს კულტურასა და ხელს უწყობს შემოქმედებითი აზროვნების ჩამოყალიბებას.
მოსწავლეების უნივერსალური უნარების ჩამოყალიბება ქვეყნის განათლების სისტემის პრიორიტეტული ამოცანაა. STEAM განათლების, როგორც მეცნიერებისა და ტექნოლოგიების დანერგვა, მათემატიკური ელემენტების საფუძველზე ინჟინერიისა და ხელოვნების ინტერპრეტაციით, საგანმანათლებლო პროცესის საფუძველს წარმოადგენს.
STEAM განათლების მიზანია – მოსწავლეებმა შეიმეცნონ მათ გარშემო არსებული სამყარო, გამოავლინონ საკუთარი ნიჭი, რათა გახდნენ თვითრეალიზებული პიროვნებები; მზად იყვნენ, გადალახონ თანამედროვე გამოწვევები და გახდნენ განსხვავებულად მოაზროვნე საზოგადოების ლიდერები.
სამეცნიერო და ტექნიკური ცოდნის გამოყენება რეალურ ცხოვრებაში, „განსხვავებული აზროვნების“ განვითარება, აქტიური კომუნიკაცია და გუნდური მუშაობა ხელს უწყობს მოსწავლის ინოვაციური აზროვნების ჩამოყალიბებას, 21-ე საუკუნის უნარების განვითარებას.
STEAM განათლების უპირატესობები:
– ინტეგრირებული სწავლება თემის მიხედვით და არა საგნის მიხედვით.
– სამეცნიერო და ტექნიკური ცოდნის გამოყენება რეალურ ცხოვრებაში.
– კრიტიკული აზროვნების და პრობლემის გადაჭრის უნარების განვითარება.
– თავდაჯერებულობის ჩამოყალიბება.
– აქტიური კომუნიკაცია და გუნდური მუშაობა.
– ტექნიკური დისციპლინების მიმართ ინტერესის განვითარება.
– შემოქმედებითი და ინოვაციური მიდგომები პროექტებისადმი.
– მოსწავლეების მომზადება ცხოვრების ტექნოლოგიური სიახლეებისთვის.
STEAM მიდგომის მთავარი იდეა:
პრაქტიკა ისეთივე მნიშვნელოვანია, როგორც თეორიული ცოდნა.
STEAM მიდგომა მნიშვნელოვნად განსხვავდება ტრადიციულისგან:
- მოსწავლეები უფრო მეტ დროს უთმობენ თვითმომზადებას, სწავლობენ პრობლემების პოვნასა და დამოუკიდებლად გადაჭრას.
- ბავშვები ერთმანეთს უზიარებენ თავიანთ წარმატებულ და წარუმატებელ სწავლის გამოცდილებას, ერთად მუშაობენ პროექტებზე.
- კლასელები ეხმარებიან და მხარს უჭერენ ერთმანეთს სასწავლო პრობლემების გადაჭრით ახალი უნარებისა და ცოდნის დახმარებით.
STEAM განათლება მოიცავს შერეულ გარემოს, რომელშიც მოსწავლეები იწყებენ იმის გაგებას, თუ როგორ შეიძლება გამოიყენონ სამეცნიერო მეთოდები პრაქტიკაში. ამ პროგრამის ფარგლებში მოსწავლეები, გარდა მათემატიკისა და ფიზიკისა, სწავლობენ რობოტიკას, რომელზედაც ისინი აპროგრამებენ და ქმნიან საკუთარ რობოტებს. მუსიკის მასწავლებლებს შეუძლიათ, განსაზღვრონ მუსიკა, შექმნან საკუთარი თამაში საყვარელი ნაწარმოებების მოსმენის დროს.
შემოქმედების განვითარებისკენ მიმავალი უნარები ვერ ჩამოყალიბდება მუსიკალური განათლების მყარი საფუძვლის გარეშე. მუსიკალური განათლების საფუძველი მოიცავს მუსიკალური გამოხატვის საშუალებებს.
- ინტონაცია გადმოსცემს მუსიკალურ მდგომარეობას, მუსიკალური ნაწარმოების განწყობას.
- ტემბრი – ხმის შეფერილობას.
- კილო – ბგერების მოწესრიგებული თანაფარდობა სიმაღლეში (მაჟორი და მინორი).
- ტემპი – მუსიკის შესრულების სიჩქარე.
- რიტმი – ერთნაირი და განსხვავებული ხანგრძლივობის ბგერათა თანმიმდევრობა.
STEAM არის ინოვაციური მიდგომა, რომელიც აერთიანებს პროფესიული უნარების განვითარებას მეცნიერებისა და ხელოვნების სინთეზის გზით:
ადამიანის ხმა ჩვენი პიროვნების განუყოფელი ნაწილია. მას აქვს უზარმაზარი გავლენა ჩვენს თვითშეფასებაზე, ადამიანებთან ურთიერთობაზე და მთლიანად სამყაროსთან ურთიერთობაზე. ადამიანის ხმა განსაკუთრებულ როლს ასრულებს.
მიზანი: გარკვევა, შესაძლებელია თუ არა საკუთარი ხმის დანახვა და რა საოცარი თვისებები აქვს ადამიანის ხმას.
დავალება:
- შეაგროვონ რაც შეიძლება მეტი ინფორმაცია თემაზე;
- ჩაატარონ გამოკითხვა სკოლის მოსწავლეებს შორის და გაარკვიონ, რა გავლენას ახდენს ხმა ადამიანზე.
ჰიპოთეზა: სპეციალური აღჭურვილობის დახმარებით შეძლებენ საკუთარი ხმის დანახვას.
იმისათვის, რომ გაიგონ მოსწავლეებმა ხმის უნიკალურობა, შესაძლებელია მოწყობილობის შექმნა, რომლითაც შეძლებენ საკუთარი ხმის დანახვას. ეს მოწყობილობა არის ხმის ჩამწერი.
მოწყობილობის შესაქმნელად საჭირო მასალები: სანთელი, მინა, ასანთი, თუნუქის ქილა, ქაღალდი, ჭიქა, წებო, მაკრატელი, მავთული.
ეტაპი 1
ავიღოთ ჭიქა და სანთელი. ავანთოთ სანთელი და ცეცხლზე მინა მოვატაროთ, დროთა განმავლობაში მინა ჭვარტლით გაშავდება.
ეტაპი 2
ქილიდან გამოვჭრათ ვიწრო ზოლი ნემსის სახით ბასრი ბოლოთი.
ეტაპი 3
ჭიქის ძირის შუა ნაწილზე წავუსვათ წებო და დავამაგროთ თუნუქის ზოლები.
ეტაპი 4
შემდეგ ჭიქის კედლებზე გავაკეთოთ ორი ნახვრეტი და ჩავსვეს მავთული „П “ ფორმით.
ეტაპი 5
დავდოთ მინა მაგიდაზე ისე, რომ შებოლილი მხარე იყოს ზევით. დავაყენეთ მოწყობილობა ისე, რომ ნემსი შუშის წვერს შეეხოს.
ეტაპი 6
მოსწავლე N1
მოსწავლე N2
შედეგი:
მოსწავლეებმა შუშის ზოლი შუქისკენ შეატრიალეს და დაინახეს მახვილი თუნუქის ნაწილის მიერ შებოლილ მინაზე გამჭვირვალე ხაზი ნაკაწრი.
დასკვნა:
ადამიანის ხმა შედგება ტალღებისგან. ხმის ვიბრაცია ხელს უწყობს რხევას. მიღებული ნახატების მიხედვით, ნათლად ვხედავთ, რომ თითოეულ ადამიანს აქვს საკუთარი უნიკალური ხმის ნიმუში.
განხორციელებული პროექტის შედეგად დადგინდა, რომ ხმა გავლენის უნიკალური ინსტრუმენტია.
STEAM ტექნოლოგიებში მუსიკა გამოიყენება, როგორც პროექტის აქტივობის ელემენტი.
STEAM-ის გამოყენება – ტექნოლოგია ხელს უწყობს ბავშვის-მოსწავლის მუსიკალური და შემოქმედებითი შესაძლებლობების გამოვლენასა და განვითარებას. მუსიკალური განათლება შერწყმულია ახალ შესაძლებლობებთან. შემოქმედებითი სამუშაოს შესრულება ზრდის ბავშვების სწავლის მოტივაციას, ასტიმულირებს ინტერესს. ადამიანს აქვს საკუთარი უნიკალური ხმის ნიმუში. ადამიანის ხმა არ არის მხოლოდ ინფორმაციის გადაცემის საშუალება.
STEAM ტექნოლოგია, რომელიც დაფუძნებულია თამაშის სხვადასხვა ტექნიკის გამოყენებაზე, გავლენას ახდენს ლოგიკური და შემოქმედებითი აზროვნების განვითარებაზე.
გამოყენებული ლიტერატურა:
- https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0
- https://mastsavlebeli.ge/?p=35598
- https://school-science.ru/6/1/36576
- Andreotti, E., and Frans, R. (2019)., “The connection between physics, engineering and music asan example of STEAM education” in Physics Education, 54 (4), 6.
- Gregorio, J., Rosen, D., Batula, A. (2015). “Introduction to STEAM through music technology
(Evaluation),” in 122nd ASEE Annual Conference and Convention, paper ID# 13537E, 2. - Guyotte, K. W., Sochacka, N. W., Costantino, T. E., Walther, J., & Kellam, N. (2014). “STEAMas social practice: Cultivating creativity in transdisciplinary spaces” in Art Education, 67 (6), 12–19.
- Johnson, C., Hawley, S. (2017). “Online music learning: informal, formal, and STEAM contexts”in International Journal on Innovations in Online Education, 1(2)
