თანამედროვე ტექნოლოგიები საზოგადოებაზე დღითიდღე უფრო დიდ, ძლიერ სოციალურ და ეკონომიკურ გავლენას ახდენს. ინფორმაციის გავრცელების სიჩქარე და ძალა გეომეტრიულად იზრდება. ექსპერტები ვარაუდობენ, რომ მსოფლიოს მოსახლეობის 90% 10 წელიწადში ინტერნეტზე დამოკიდებული იქნება. მათი მოსაზრების თანახმად, ონლაინ და რეალური სამყაროები ძალიან მალე შეერწყმება ერთმანეთს. საქმე ისაა, რომ პატარები ამ დინამიკური ცვლილების ეპიცენტრში იმყოფებიან.
ბავშვები ციფრული ტექნიკის გამოყენებას უფრო მცირე ასაკში იწყებენ და უფრო მეტ დროს ატარებენ მასთან. ყოველდღიურად ისინი შვიდ საათზე მეტს იმყოფებიან ციფრულ ეკრანებთან – ტელევიზორებსა და კომპიუტერებთან, მობილურებსა და პლანშეტებთან. ეს უფრო მეტია, ვიდრე მშობლებთან და თანატოლებთან გატარებული დრო. ეს ყველაფერი, რასაკვირველია, დიდ გავლენას ახდენს მათ ჯანმრთელობასა და მომავალ განვითარებაზე.
ციფრული სამყარო უკიდურესად მდიდარია შემეცნებითი და გასართობი ინფორმაციით. ამასთანავე, მისი გამოყენებისას, ბავშვები არაერთ რისკზე მიდიან. მაგალითად, ხდებიან ტექნიკაზე დამოკიდებულნი, მაღალია კიბერბულინგის რისკი, ძალადობის შემცველი კონტენტის ნახვა. არაერთი ქვეყანა ცდილობს ბავშვები მსგავსი ფაქტებისაგან დაიცვას და პრობლემასთან საბრძოლველად მშობლებს სპეციალური განათლება მისცეს.
უფროსებსა და პატარებს შორის დიდი ციფრული უფსკრულია. ტექნოლოგიების გამოყენების მეთოდები პატარებსა და უფროსებში მკვეთრად განსხვავებულია. შესაბამისად, ხშირად უფროსები ვერ აანალიზებენ რისკებსა და საფრთხეებს, რასაც ბავშვები ონლაინ ეჩეხებიან. შედეგად, უფროსებს არ შეუძლიათ, ბავშვებს სასარგებლო რჩევები მისცენ, თუ როგორ გამოიყენონ ციფრული ტექნოლოგიები უსაფრთხოდ.
როგორ შეგვიძლია ჩვენ, როგორც მშობლებს, როგორც მასწავლებლებსა და ლიდერებს მოვამზადოთ ჩვენი პატარები ციფრული ეპოქისთვის? ეჭვგარეშეა, რომ მათთვის უმნიშვნელოვანესია ციფრული ინტელექტით კარგად შეიარაღება. აუცილებელია მათთვის შემდეგი უნარ-ჩვევების ჩამოყალიბება:
ციფრული ვინაობა: უნარი – შექმნას და მართოს ონლაინ პიროვნება. შეუქმნას რეპუტაცია, დაიცვას მისი უფლებები და მართოს მისი ხანმოკლე და ხანგრძლივი გავლენა საზოგადოებაზე.
ციფრული ტექნიკის გამოყენება: უნარი – რომ დაიცვას ბალანსი ტექნოლოგიებით, ინტერნეტ სამყაროში ცხოვრებასა და რეალურად, ჯანსაღი წესით ცხოვრებას შორის.
ციფრული უსაფრთხოება: ონლაინ რისკების მართვის უნარი – კიბერბულინგთან გამკლავება, ძალადობის ამსახველი კადრების თავიდან არიდება.
ციფრული დაცვა: უნარი იმისა, რომ წინასწარ შეიგრძნოს კიბერსაფრთხეები – ჰაკინგი, სპამი, ვირუსი. იცოდეს თავდაცვის საუკეთესო პროგრამების შესახებ.
ციფრული ემოციური ინტელექტი: ონლაინმეგობრებთან კეთილმეგობრული, მშვიდი და ჯანსაღი ურთიერთობის ჩამოყალიბების უნარი.
ციფრული კომუნიკაცია: სწორი კომუნიკაციის დამყარებისა და სხვა ადამიანებთან ონლაინთანამშრომლობის უნარი.
ციფრული წიგნიერება: უნარი იმისა, რომ იპოვონ, შეაფასონ, გააანალიზონ და გაიზიარონ, შექმნან კონტენტი.
ციფრული უფლებები: უნარი იმისა, რომ გაიგონ, გააანალიზონ და დაიცვან ინტერნეტის სხვა მომხმარებლების პერსონალური უფლებები, ინტელექტუალური საკუთრება, სიტყვის თავისუფლება. მოერიდონ სიძულვილის ენის გამოყენებას.
ყველა ამ უნარ-ჩვევის ჩამოყალიბების შემდეგ, თქვენი პატარები აბსოლუტურად მზად იქნებიან ინტერნეტის სწორად და უსაფრთხოდ გამოყენებისათვის.
