„სამყაროს გაჩრება“, როგორც მეტაფორა და როგორც რეალობა

„…იგი მასწავლიდა „ხედვას“, განსხვავებით უბრალოდ „ყურებისგან“, და „სამყაროს გაჩერება“კი » პირველი ნაბიჯი იყო ხედვისკენ“». მრავალი წლის განმავლობაში მე განვიხილავდი «სამყაროს გაჩერების» იდეას, როგორც იდუმალ მეტაფორას, რომელიც სინამდვილეში არაფერს ნიშნავს. და მხოლოდ არაოფიციალური საუბრის დროს, რომელსაც ადგილი ჰქონდა ჩემი მოსწავლეობის ბოლო პერიოდში, გავიგე ბოლომდე მისი, როგორც ერთ-ერთი ძირითადი მომენტის მნიშვნელობა, დონ ხუანის ცოდნაში.“

კარლოს კასტანედა, „მოგზაურობა იქსტლანში“

„სანამ წვიმა გადივლიდეს – გზები გამშრალდებოდეს –

ნუ მოაცლი ცბიერ რიდეს, რომ ბურუსში ჩნდებოდეს.

თითქო სული სადმე ვლიდეს და გულს ცეცხლი დებოდეს,

სანამ წვიმა გადივლიდეს, გზები გამშრალდებოდეს…“

გალაკტიონი

რეალობა, რომლის წინაშეც დღეს აღმოჩნდა ადამიანი, გარკვეულწილად მეტაფორულია. „სამყაროს გაჩერება“ დღემდე მხოლოდ მეტაფორულად წარმოგვედგინა. ახლა კი, როდესაც ეს რეალობაა, ვცდილობ, ამ რეალობაში მეტაფორულობაც დავინახო და ავხსნა!

რატომ გაჩერდა სამყარო? კორონავირუსი – კორონავირუსად, მაგრამ ეს ხომ უბრალოდ შედეგია და არა მიზეზი. შემთხვევით კი არაფერი ხდება. რამდენჯერ გვითქვამს ბოლო დროს, რომ „ცხოვრება გაჩერდა, დრო გაჩერდა, თითქოს არასაით მიდის…“, მაგრამ ამას ყოველთვის მეტაფორული საფუძველი ჰქონდა. ახლა კი მეტაფორა და რეალობა დაემთხვა ერთმანეთს – პლანეტა გაჩერდა და ადამინი დარჩა საკუთარ თავთან (ოჯახთან) მარტო… მარტო იმ გაგებით, რომ ამოვარდა ჩვეული რიტმიდან და იმას ვეღარ აკეთებს, რასაც მანამდე თუნდაც რუტინულად აკეთებდა, თორემ ინტერნეტის და ტექნოლოგიების ეპოქაში, მარტო ვერ დარჩები, თუ თავად არ გადაწყვეტ, რომ მონაზვნური ან ბერული ცხოვრება გინდა.

„სამყაროს გაჩერებამ“ გამახსენა კარლოს კასტანედას ერთი საინტერესო წიგნი „მოგზაურობა იქსტლანში“ (რომელიც ქართულად მამუკა გურულმა თარგმნა).

წიგნის პირველ ნაწილს ჰქვია: „სამყაროს გაჩერება“.  რა თქმა უნდა, დონ ხუანი არ გულისხმობდა, კორონავირუსით სამყაროს გაჩერების პროცესს, მაგრამ ახლა მნიშვნელოვანი ის არის, რომ მეტაფორასა და ფრაზის პირდაპირ მნიშვნელობას შორის ნამდვილად სერიოზული კავშირია.

კარლოს კასტანედა წერს, რომ დონ ხუანმა „ამიხსნა, რომ მაგისთვის ყოველდღიური ცხოვრების სამყარო არ წარმოადგენს რეალურს, როგორც გვჩვევია გვჯეროდეს. მაგისთვის რეალობა, ანუ ის სამყარო, რომელსაც ყველანი ვიცნობთ, მხოლოდ აღწერილობაა. იმისთვის, რომ ეს მომენტი გაემყარებინა, დონ ხუანმა თავისი ძალისხმევების კონცენტრირებით შეძლო მივეყვანე გულწრფელ რწმენამდე, რომ ის სამყარო, რომელიც გონებაში მაქვს, უბრალოდ სამყაროს აღწერილობა იყო; აღწერილობა, რომელსაც დაბადების მომენტიდან მიტენიდნენ თავში…“

ახლა, როცა სამყარო ჯერ კიდევ გაჩერებულია, ხშირად ისმის ფრაზა, რომ „კორონავირუსის შემდეგ სამყარო ისეთი აღარასდროს იქნება, როგორიც მანამდე იყო.“

ამ ფრაზის მნიშვნელობაზე მეც ბევრი ვიფიქრე ამ დღეებში. თუ ჩავთვლით, რომ სამყაროს შეცვლა მხოლოდ ტექნოლოგიურ ცვლილებას გულისხმობს, ალბათ შევცდებით. მაშ, როგორ უნდა შეიცვლოს სამყარო…? რას დაეფუძნება ცვლილება?

პლანეტაც ხომ ერთი გლობალური სხეული და სულია და როგორც ინდივიდუალურ ადამიანს, მასაც დაუდგა ტრანსფორმაციის დრო…? ამბობენ, რომ ეს იქნება „კვანტური ნახტომი“, ეს იქნება დედამიწის გადასვლა ახალ მე-5 განზომილებაში, ეს იქნება კაცობრიობისთვის გამოღვიძების პროცესი და ასე შემდეგ…  ყველა გრძნობს, ახალი სამყროს მოახლოებას, მაგრამ ზუსტად არავინ იცის, როგორი უნდა იყოს ის?

ახლა კი ისევ დონ ხუანის „სამყაროს გაჩერებას“ მივუბრუნდეთ. მისთვის „ჩვენი ყოველდღიური ცხოვრების რეალობა შედგება აღქმის ინტერპრეტაციათა უსასრულო ნაკადისგან, რომელთა კეთებაც ჩვენ, ანუ ინდივიდებმა, რომლებიც განსაკუთრებულ წევრობას ვინაწილებთ, ერთნაირად ვისწავლეთ.“

რა არის „სამყაროს გაჩერება“ დონ ხუანის სწავლების მიხედვით?

ენერგიები, რომლებიც სამყაროში შემოედინება, მრავალგვარდ ინტერპრეტირდება, რაც აშუალებს აღქმას და გვაშორებს ჭეშმარიტებას. დონ ხუანის „მეომრის გზა“ – ეს არის სამყაროს იმგვარი შეცნობა, როდესაც თავისუფლდები ყველა სახის სამყაროს აღწერისგან და ინტერპრეტაციისგან და უშუალოდ იღებ და აღიქვამ ენერგიას. აი, ეს არის „სამყაროს გაჩერება“.

ვფიქრობ, რომ თანამედროვეობაც იმ გამოწვევის წინაშეა, რომ გააცნობიეროს სამყროს ერთი აღწერილობის ამოწურვა (ყველა პარადიგმას ვერ ამოწურავს, ბუნებრივია, ეს მხოლოდ ინდივიდებს ძალუძთ) და გადავიდეს აღქმისა და შემეცნების სხვა პარადიგმაზე. ეს საკმაოდ რთული და მტკივნეული პროცესია. უეცრად ჩერდება ყველაფერი, რაზედაც ადამიანის ბიოლოგიური და ფსიქოლოგიური საათი იყო მომართული და დგება „გაურკვეველი დრო“, ძველი სისტემების „დემონტაჟი“, ცნობიერება იტანჯება იმისგან, რომ ვეღარ აკეთებს, რასაც ყოველდღიურად აკეთებდა და რაც უმეტესად  შეადგენდა მის „ცრუ ცხოვრებას“, ამას ემატება კორონავირუსის ტრაგედიები…. ცნობიერება ამის შემდეგ ის აღარ არის, რაც მანამდე იყო, შესაბამისად, ის ვეღარ იცხოვრებს ძველებურად! – აი, ამაში მდგომარეობს კორონას სიბრძნე.

შეგვიძლია, ეს პროცესი დონ ხუანის და კასტანედას კიდევ უფრო შთამბეჭდავი დიალოგებით ავხსნათ.

კასტანედა წერს: დონ ხუანი „…მასწავლიდა „ხედვას“, განსხვავებით უბრალოდ „ყურებისგან“.  „სამყაროს გაჩერება“» პირველი ნაბიჯი იყო „ხედვისკენ“. მრავალი წლის განმავლობაში მე განვიხილავდი «სამყაროს გაჩერების» იდეას, როგორც იდუმალ მეტაფორას, რომელიც სინამდვილეში არაფერს ნიშნავს. და მხოლოდ არაოფიციალური საუბრის დროს, რომელსაც ადგილი ჰქონდა ჩემი მოსწავლეობის ბოლო პერიოდში, გავიგე ბოლომდე მისი, როგორც ერთ-ერთი ძირითადი მომენტის მნიშვნელობა დონ ხუანის ცოდნაში.“

როდესაც კასტანედა ეკითხება დონ ხუანს, რა უნდა მოუხერხოს მისმა მეგობარმა შვილს, რომელსაც არაფერი არ აინტერსებს, კონცენტრაციას ვერაფერზე ახდენს, სკოლაში არ დადის და სახლიდან გარბის, – დონ ხუანი მეომრისთვის შესაფერის რჩევებს აძლევს, რაც შესაძლოა, ეწინააღმდეგებოდეს ჩვენს წარმოდგენებს ჰუმანურ აღზრდაზე; ის ეუბნება, რომ ბავშვი მამამ არ უნდა ცემოს, არამედ უნდა დაეხმაროს ბავშვს „სამყაროს შეჩერებაში“, ამისთვის კი უნდა შეიმუშაოს სტრატეგია: იქირავოს ვინმე საშიში შესახედაობის მაწანწალა  და როდესაც ბავშვი არასწორ ქცევას ჩაიდენს, ის მაწანწალა დათქმულ დრო გამოვიდეს და ერთი გვარიანად მიბეგვოს ბავშვი.

რა ხდება შემდეგ?

„მას შემდეგ, რაც ეს ადამიანი შეაშინებს ბავშვს, შენი მეგობარი ნებისმიერი საშუალებით უნდა დაეხმაროს ბავშვს, რომ აღიდგინოს თავდაჯერებულობა. თუ იგი ამ პროცედურას სამ-ოთხჯერ გაიმეორებს, გარწმუნებ, ბავშვს სრულიად სხვა გრძნობები ექნება ყველაფრის მიმართ. იგი შეიცვლის სამყაროს შესახებ თავის იდეას.

— და რა მოხდება, თუ შეშინება დაასახიჩრებს მას?

— შეშინება არასოდეს არავის არ ასახიჩრებს. სულს ის ასახიჩრებს, როცა ვიღაც გამუდმებით გყავს ზურგზე, ვინც გცემს და გამუდმებით გეუბნება, რა უნდა აკეთო და რა არ უნდა აკეთო.“

P.S.  იქნებ კორონავირუსი სწორედ ის საშიში შესახედაობის მაწანწალაა, რომელმაც იმის გამო, რასაც მანამდე ჩავდიოდით, ერთი გვარიანად გაგვტყიპა…

უხილავმა ძალამ დონ ხუანის  სწავლება ჩაგვიტარა და „სამყაროს გაჩერებით“  ჩვენი აღქმისა და შემეცნების პარადიგმაც შეცვალა.

იქნებ ეს მართლაც მაგიაა და კვანტური ნახტომი ცნობიერებაში?