საინტერესოა, საიდან იღებს სათავეს დისტანციური სწავლება და როგორ გამოიყურებოდა დისტანციური სწავლების პირველი მცდელობა?
ირკვევა, რომ პირველად 1728 წელს, გაზეთში Boston Gazette გაჩნდა განცხადება იმის შესახებ, რომ მასწავლებელი ეძებდა მსურველებს, რომლებსაც მასალას კვირაში ერთხელ გაუგზავნიდა.
დისტანციური სწავლება (E-learning) სწავლების ისეთი ფორმაა, რომელიც შექმნილია სპეციალურად სტუდენტისთვის/მოსწავლისთვის ან სტუდენტთა/მოსწავლეთა ჯგუფისთვის, რომლებიც ტრადიციულ აუდიტორიაში ან კაბინეტში ფიზიკურად არ იმყოფებიან.
დისტანციური სწავლების გავრცელება საფოსტო სისტემის დახვეწას უკავშირდება. მაგალითად, მეცხრამეტე საუკუნის 40-იან წლებში, დიდ ბრიტანეთში ისააკ პიტმანი ფოსტით უგზავნიდა სტუდენტებს სასწავლო მასალებს და ამის საშუალებით ასწავლიდა. ხოლო უნივერსიტეტებიდან დისტანციურ სწავლებაში პირველობა ლონდონის უნივერსიტეტს ეკუთვნის. იქ ის 1858 წელს დაიწყო. თუმცა, რეალურად დისტანციურმა სწავლებამ მხოლოდ კომპიუტერებისა და ინტერნეტის ფართოდ გავრცელების შემდეგ მოიკიდა ფეხი.
რა მიაჩნიათ დისტანციური სწავლების დადებით მხარეებად?
1) მოხერხებულობა და ხელმისაწვდომობა;
2) მოქნილობა.
მაგალითად, მეტნაკლებად თავისუფალი გრაფიკი ლექციებისთვის/გაკვეთილისთვის, სტუდენტი/მოსწავლე თვითონ წყვეტს, როდის სურს დავალებების შესრულება.
3) არჩევანის თავისუფლება;
4) ასეთი სწავლების შედარებითი სიიაფე;
5) მართვადობა;
6) ამ ტიპის სწავლებაზოგიერთი მოსწავლისთვის უკეთესია.
მაგალითად, ინტროვერტი ადამიანებისთვის, მათთვის, ვისაც სხვადასხვა ბარიერი აქვს, ვისაც მასალის ასათვისებლად მეტი დრო და ძალისხმევა სჭირდება.
დღეს მთელი მსოფლიოს სასწავლო დაწესებულებები აღმოჩნდენ დისტანციური სწავლების აუცილებლობის წინაშე. ამისთვის ყველა თანაბრად მზად არ არის. იგივე ითქმის საქართველოზეც. ყველა სკოლა, ყველა მასწავლებელი და ყველა მოსწავლე თანაბარ პირობებში არ იმყოფება. ყველა მოსწავლისთვის ინტერნეტიც კი შესაძლოა, არ იყოს ხელმისაწვდომი. მაგრამ გამოსავალს მეტ-ნაკლებად მაინც პოულობენ ჩვენი მასწავლებლები.
ამ სტატიაში მინდა შემოგთავაზოთ ის იდეები, რომლებიც მასწავლებელმა სხვადასხვა სიტუაციაში შეიძლება გამოიყენოს. ანუ მეტაფორულად რომ ვთქვათ, სტატიაში განვიხილავთ დისტანციური სწავლების ლაბირინთებს… განსაკუთრებულ აქცენტს გავაკეთებთ რესურსებზე, რომლებიც ვიდეოგაკვეთილების გარდა, დისტანციური სწავლების დროს მნიშვნელოვანია.
შემთხვევა -1 მხატვრული ფილმების გამოყენება
მასწავლებელი მეორე-მესამე საფეხურის მოსწავლეებს უგზავნის შემდეგი შინაარსის წერილს (ელ ფოსტით, ტელეფონით, ფეისბუკის პირად შეტყობინებაში)
„კვირის ბოლომდე ნახეთ მხატვრული ფილმი „კლასის წინ“ იხილეთ ბმული: https://www.adjaranet.com/movies/12197/Front-of-the-Class?lang=GEO&quality=SD და მიწერეთ წერილი იმ ოთხი სკოლის დირექტორიდან მინიმუმ ერთს:
1) დირექტორს, რომელმაც აიძულა ბრედი მისი სკოლიდან წასულიყო.
2) დირექტორს, რომელმაც მთელი სკოლის წინაშე მხარი დაუჭირა ბრედის.
3) დირექტორს, რომელმაც სკოლაში მასწავლებლად არ მიიღო ბრედი.
4) დირექტორს, რომელიც ენდო ბრედის და თავის სკოლაში მიიღო მასწავლებლად
და კვირის ბოლომდე გამომიგზავნეთ“
შენიშვნა – ფილმში აღწერილია ბრედის ისტორია, რომელიც პატარაობიდანვე ტურეტის სინდრომით იტანჯება. ის ებრძვის ამ მძიმე დაავადებას და ყველაფერს აკეთებს იმისთვის, რომ მიაღწიოს თავის მიზანს. მისი მცდელობა უშედეგოდ არ ჩაივლის.
შემთხვევა – 2 აუდიოწიგნების გამოყენება
მასწავლებელი პირველი საფეხურის მოსწავლეებს უგზავნის შემდეგი შინაარსის წერილს (ელ ფოსტით, ტელეფონით, ფეისბუკის პირად შეტყობინებაში) „ მოუსმინე და საშინაო დავალების რვეულში დაწერე მცირე ზომის ამბავი „იავნანა მარტო სიმღერა არ არის“ აუდიოწიგნის ბმული: https://www.gudabooks.ge/book/271909-iavnana-lilistvis-aleqsandre-lortqifanidze/
შენიშვნა – „იავნანა ლილისთვის“ ერთი ჩვეულებრივი ოჯახის ცხოვრებაზე მოგვითხრობს, ოჯახის, სადაც დედა და მამა თანაბრად ინაწილებენ შვილების აღზრდის პასუხისმგებლობასა და საოჯახო საქმეებს, სადაც უახლოესი ადამიანები ერთმანეთზე ყოველდღიურად ზრუნავენ და სადაც ჰარმონია ურთიერთგაგებით, საერთო გამოწვევებისა და პრობლემების გააზრებითა და მათი გადაჭრის გზების ერთობლივად ძიებით მიიღწევა…
ან მასწავლებელი პირველი საფეხურის მოსწავლეებს უგზავნის შემდეგი შინაარსის წერილს (ელ ფოსტით, ტელეფონით, ფეისბუკის პირად შეტყობინებაში)
https://www.gudabooks.ge/book/242214-patara-qalaqis-zghaprebi-guram-petriashvili/
შემთხვევა 3 – მხატვრული ნაწარმოების და დოკუმენტური ფილმის შედარებითი ანალიზი
მასწავლებელი წერს პირველი საფეხურის შესაბამისი კლასის მოსწავლეს წერილს, „წაიკითხე სახელმძღვანელოში მოცემული რ.ინანიშვილის მოთხრობა „ბებერი ბუები“, შემდეგ ნახე ეს 2 წუთიანი დოკუმენტური ფილმი
და შეავსე სქემა
| რა თვისებები გამოუგონა მწერალმა მოთხრობის პერსონაჟს? | სინამდვილეში როგორი ყოფილა ბუ? | ივარაუდე, რა შეიძლებოდა მომხდარიყო, ნაწარმოებში აღწერილ პერსონაჟს ფილმში ნაჩვენები თვისებებიც რომ ჰქონოდა? |
|
|
და შევსებული სქემა გამომიგზავნე კვირის ბოლომდე“
შემთხვევა 4 – ინტერაქტიური ელექტრონული რესურსების გამოყენება
სხვადასხვა პლატფორმაზე შექმნილია ინტერაქტიური სასწავლო რესურსები, რომელთა გამოყენება ეფექტურად შეიძლება დისტანციური სწავლებისას (მაგალითად, ისეთი პოპულარული პლატფორმა როგორიცაა learningapps). საილუსტრაციოდ გამოვიყენებ დაწყებითი კლასების პედაგოგის, ნანა ვაჩიბერიძის სასწავლო რესურსს თემაზე „მეტყველების ნაწილები“
მასწავლებელმა შეიძლება ასეთი სახის წერილი გაუგზავნოს მოსწავლეებს, „გიგზავნით მხიარულ სავარჯიშოს „მეტყველების ნაწილები“. გთხოვთ, შეასრულოთ ეს სავარჯიშო. სავარჯიშოს შესრულების შემდეგ გელოდებათ ჯილდო – შეგიძლიათ ნახოთ ნახატი ფილმი. კვირის ბოლომდე მომწერეთ:
- რა ისწავლეთ სავარჯიშოს პირველი ნაწილით?
- რაზე დაგაფიქრათ და რა დასკვნა გამოიტანეთ ნახატი ფილმიდან?
ეს არის სავარჯიშოს ბმული“.
ისმის კითხვა – რა გზები და საშუალებები შეუძლიათ გამოიყენონ იმ მასწავლებლებმა და მოსწავლეებმა, რომლებიც მაღალმთიან რეგიონში ცხოვრობენ და მათთვის ხელმისაწვდომი არ არის ინტერნეტი? შემდეგ სტატიაში განვიხილავთ დისტანციური სწავლების ვარიანტებს ასეთ შემთხვევებში.
