წიგნის საჯაროდ კითხვის დღეს მსოფლიო 2010 წლიდან აღნიშნავს. შარშან, საქართველოს წიგნის გამომცემელთა და გამავრცელებელთა ასოციაციის ინიციატივითა და LitWorld მხარდაჭერით ეს თარიღი ჩვენთანაც დაწესდა. 100-მდე ქვეყანას გვერდში ამოვუდეგით და 31 მილიონ ადამიანთან ერთად კითხვის მარათონში ჩავებით.
ღონისძიებებმა ისეთი მასშტაბური სახე მიიღო, ყველა მოლოდინს გადააჭარბა: მონაწილეობას იღებდნენ მწერლები, გამომცემლობები, სასწავლო დაწესებულებები, წიგნის მაღაზიები, კულტურის ცენტრები, რიგითი მოქალაქეები. მთელი დღის განმავლობაში, თბილისსა თუ რეგიონებში თანამედროვე ქართველი ავტორები საბავშვო ბაღებს, სკოლებს, უნივერსტეტებს, ბიბლიოთეკებს, წიგნის კლუბებს, კერძო თუ საჯარო ორგანიზაციებს სტუმრობდნენ.
კითხვის პოპულარიზაციის საქმეში მართლაც მნიშვნელოვანი ნაბიჯი გადავდგით, თუმცა, პრობლემებიც გამოიკვეთა, საგულდაგულოდ რომ ჩავინიშნეთ მომდევნო წლებში გასათვალისწინებლად.
წელს წიგნის საჯაროდ კითხვის მსოფლიო დღე 16 თებერვალს აღინიშნება. თარიღამდე რამდენიმე დღე დარჩა და საჭირო გზავნილები ზუსტად რომ მივიდეს ადრესატამდე ჟურნალი Mastsavlebeli.Ge დავიგულეთ საუკეთესო შუამდგომლად. დარწმუნებულები ვართ, მასწავლებლები გვერდში დაგვიდგებით და თქვენი დახმარებით სასწავლო დაწესებულები უკეთ გაიაზრებენ ამ თარიღის მნიშვნელობას, უმცროსი თაობა კი ისე შეიყვარებს და გაითავისებს წიგნის საჯაროდ კითხვის დღეს, მისი აღნიშვნის სურვილი მომავალშიც გაუჩნდება.
“ვიკითხოთ ხმამაღლა, შევცვალოთ სამყარო!“
ასეთია წიგნის საჯაროდ კითხვის დღის მთავარი ლოზუნგი. მისი ავტორი კი ამერიკელი მწერალი და წიგნიერების ექსპერტი პემ ალინია – ქალი, რომელსაც უდიდესი ღვაწლი მიუძღვის ბავშვების წიგნიერებისთვის ბრძოლის საქმეში როგორც აშშ-ში, ასევე მსოფლიოს 60-მდე ქვეყანაში. სწორედ პემ ალინი გახლავთ საერთაშორისო ორგანიზაცია LitWorld დამფუძნებელი დირექტორი და წიგნის საჯაროდ კითხვის დღის დაწესების ინიციატორიც.
ზოგიერთ ქვეყანაში პემ ალინს უმცროსი თაობისთვის წიგნიერების უფლების მოსაპოვებლად იბრძოდა, თუმცა, არანაკლები ძალისხმევა წიგნთან გაუცხოებული მოსწავლეების დასაინტერესებლადაც ჩადო. სამუშაო პრაქტიკიდან გამომდინარე, მშვენივრად ჰქონდა გააზრებული, როგორ ზრდიდა წიგნები ბავშვების, თინეიჯერებისა და მოზარდების მოტივაციას. სწორედ ამიტომ, 2010 წლიდან მოყოლებული დღემდე, თანამოაზრეებთან ერთად Lიტჭორლდ ოფიციალური საიტიდან საჯაროდ და ხმამაღლა მოგვმართავს:
– სწორედ შენი დახმარება გვჭირდება დღეს! სწორედ შენ უნდა გაავრცელო ცოდნა დედამიწაზე! შენ უნდა აქციო წიგნის კითხვა ნამდვილ ზეიმად! შენ უნდა იკითხო ხმამაღლა, შენ უნდა შეცვალო სამყარო!
ერთი ქოლგის ქვეშ.
წიგნიერებისთვის მებრძოლი ადამიანები არც საქართველოში გვაკლია. LitWorld კი წიგნის გამომცემელთა და გამავრცელებელთა ასოციაცია (GPBA) დაუკავშირდა, დაუმეგობრდა და კიდევ ერთი საჭირო თარიღი გვაჩუქა.
დიახ, გვაჩუქა! – არ იფიქროთ, რომ ვალდებულებებით დაგტვირთა. “კითხვა ვერ იტანს ბრძანებით კილოს“და არც ეს თარიღი უნდა იქცეს ხარკის გადახდის დღედ. დღესასწაულის მასპინძელი და ბატონ-პატრონი თითოეული ჩვენგანია. წიგნის გამომცემელთა და გამავრცელებელთა ასოციაცია კი მზად არის საინტერესო კერძო შემოთავაზების მისაღებად, ნებისმიერ ადამიანს შეუძლია დამოუკიდებლად მოიფიქროს ორიგინალური ფორმატი და ღონისძიების ერთიანი ქოლგის ქვეშ შეუერთდეს საქართველოში ამ დღის აღნიშვნის ინიციატივას.
ვიდეორგოლების ატვირთვა უკვე დაიწყო
როგორ გადადგათ პირველი ნაბიჯი?
სოციალურ ქსელში, Facebook-ze მოძებნეთ გვერდი: წიგნის საჯაროდ კითხვის მსოფლიო დღე /World Read Aloud Day. აქ უკვე მიმდინარეობს ვიდეოების ატვირთვა. შეგიძლიათ წაიკითხოთ თქვენი დაწერილი ან თვქვენი საყვარელი მხატვრული ტექსტი, გადაიღოთ წაკითხვის პროცესი, ვიდეო კი მითითებულ გვერდზე ატვირთოთ, გააზიაროთ და მეგობრებიც გამოიწვიოთ.
იმისთვის, რომ თქვენი ვიდეო მინიშნებულ გვერდზე გაზიარდეს, პოსტში უნდა მონიშნოთ ღონისძიების ორგანიზატორი და ფეისბუქ გვერდი: GPBA / საქართველოს წიგნის გამომცემელთა და გამავრცელებელთა ასოციაცია და წიგნის საჯაროდ კითხვის მსოფლიო დღე / World Read Aloud Day in Georgia
თუ გსურთ LitWorld-მაც გაიგოს თქვენი ინიციატივის შესახებ, კიდევ ორი მონიშვნის დამატება მოგიწევთ: #WRAD17 და #SavetheDate.
ვიდეოები შეგიძლიათ სკოლებში, მოსწავლეებმა და მასწავლებლებმა ერთად ან დამოუკიდებლად გადაიღოთ. შეარჩიოთ ორიგინალური გარემო, გაითამაშოთ პერფპრმანსი. მთავარია, თქვენი ტექსტი შემდეგი სიტყვებით იწყებოდეს:
ვუერთდები წიგნის საჯაროდ კითხვის მსოფლიო დღეს!
16 თებერვალს ჩატარებული ღონისძიებები და გაწეული სამუშაო სრულად რომ აისახოს, თქვენი გადაღებული ფოტო თუ ვიდეომასალაც მითითებულ გვერდზე გაგზავნეთ და ისინიც აუცილებლად გამოქვეყნდება.
როგორ ხდება სკოლებში ავტორების მიწვევა
როგორც ზემოთ აღვნიშნეთ, შარშან თანამედროვე ქართველი ავტორები სასწავლო დაწესებულებებს სტუმრობდნენ. პოეტებისა და პროზაიკოსების მიწვევა წელსაც არის დაგეგმილი და თუ რომელიმე ავტორის მიწვევის სურვილი გექნებათ, მიწერეთ Facebook გვერდს: GPBA/საქართველოს წიგნის გამომცემელთა და გამავრცელებელთა ასოციაცია და წიგნის საჯაროდ კითხვის მსოფლიო დღე / World Read Aloud Day in Georgia. გაიარეთ კონსულტაცია, გააკეთეთ არჩევანი, რათა უკეთ დაგეგმოთ 16 თებერვლის ღონისძიებები.
შარშან ზოგიერთი სკოლა მთელი სასწავლო დღის განმავლობაში იყო ჩართული საჯაროდ კითხვის მარათონში: მასწავლებლები და მოსწავლეები ერთმანეთს ენაცვლებოდნენ. კითხულობდნენ, თავიანთ საყვარელ წიგნებსა და ავტორებს წარადგენდნენ, ერთმანეთს შთაბეჭდილებებს უზიარებდნენ, მსჯელობდნენ. ანუ, იმის თქმა მსურს, რომ მხოლოდ სტუმრად მიწვეული მწერლის მისვლაზე არ იყვნენ დამოკიდებულები.
სასწავლო დაწესებულებისთვის დამზადდა სპეციალური ბანერები შესაბამისი ლოგოებით. მათზე განაცხადის გაკეთება წინასწარ არის საჭირო, ამისთვის უნდა დარეკოთ ნომერზე: 598 120 012
საკუთარი ღონისძიების გაფორმება თავადაც შეგიძლიათ – გამოიყენეთ LitWorld-ის ლოზუნგი, საინტერესო გამონათქვამები წიგნებსა თუ კითხვაზე ან უბრალოდ დაწერეთ: “ვუერთდებით წიგნის საჯაროდ კითხვის მსოფლიო დღეს!“
საქართველოს წიგნის გამომცემელთა და გამავრცელებელთა ასოციაციის თავმჯდომარე გვანცა ჯობავა თითოეულ თქვენთაგანს განურჩევლად ასაკისა და პროფესიისა მოგმართავთ და თანამშრომლობას გთხოვთ:
– ჩვენი მიზანია საქართველო შეუერთდეს ამ ინიციატივას და გახდეს მსოფლიოს მასშტაბური ღონისძიების ნაწილი. წიგნის საჯაროდ კითხვის საერთაშორისო დღე წიგნთან და ლიტერატურასთან დაკავშირებულ პროცესებს უფრო საინტერესოსა და მრავალფეროვანს გახდის. პროექტის ფარგლებში მართალია უამრავი ღონისძიება იგეგმება, თუმცა, იქიდან გამომდინარე, რომ ჩვენი ფინანსურ მხარდამჭერი თბილისის მერიაა, რეგიონებს ვერ ვწვდებით. გაგვიხარდება მათგან თუ წამოვა ინიციატივა და ავტორების ტრანსპორტით უზრუნველყოფასა თუ მასპინძლობას საკუთრ თავზე აიღებენ.
წიგნის ქომაგი
წიგნის საჯაროდ კითხვის მსოფლიო დღე 16 თებერვალს 19:00 საათზე საქართველოს მწერალთა სახლში გამართული დასკვნითი ღონისძიებით დაიხურება. სწორედ იქ გამოვლინდება “წლის წიგნის ქომაგი.“ შეგახსენებთ, რომ შარშან ეს ჯილდო ლევან ბერძენიშვილმა დაიმსახურა.
თუმცა, სასწავლო თუ კერძო დაწესებულებებსაც შეუძლიათ საინტერესო ნომინაციების გამოგონება და წიგნის მოყვარულების გამოვლენა. გამარჯვებულს კი გნებავთ “წიგნის ჭია“ დაარქვით და გნებავთ “წიგნის აპოლოგეტი.“ ვისაც ოფიციალური ცერემონიები არ გიყვართ და ხმამაღალ აქცენტებსაც ერიდებით თავად იქეცით წიგნის ქომაგად და წიგნის ჩუქებით გაახარეთ ახლობელი ან სულაც უცნობი ადამიანები. მშვენიერი საბაბია სამახსოვრო წარწერის გასაკეთებლად – წიგნის საჯაროდ კითხვის დღის ქართული ისტორია ხომ ჩვენს თვალწინ იწერება.
მე, როგორც საბავშვო ლიტერატურის ერთგული მხარდამჭერი ამ დღეს უმცროს თაობაში წიგნის პოპულარიზაციისათვის გამოვიყენებ და ჩვენს თანამედროვე მწერლებსა და მასწავლებლებსაც მოვუწოდებ, საკუთარი ვიდეორგოლების ჩაწერის დროს, მაქსიმალურად გაუწიონ რეკომენდაციები წიგნების ბავშვებისა და მოზარდებისთვის. გამოვიყენოთ შანსი და უმცროს თაობას სათანადოდ შერჩეული ნაწყვეტის წაკითხვით წიგნის მიმართ ინტერესი გავუღვივოთ.
P.S
ჩვენი გზავნილები მხოლოდ სასწავლო დაწესებულებებს როდი ეკუთვნის. თარიღის აღნიშვნა სახლებშიც შეიძლება – უარი ვთქვათ ციფრულ ტექნიკაზე, დავსხდეთ და საყვარელი წიგნებიდან ნაწყვეტები წავუკითხოთ ერთმანეთს.
ვისაც წიგნი უყვარს, ვინც კითხვას მთელი ცხოვრება მიუძღვნა ან ჯერაც ვერ გამოუნახავს საჭირო დრო, 16 თებერვალი სწორედ ის დღეა, ყოველდღიურ ვალდებულებებზე უარი რომ უნდა ვთქვათ და რუტინულ ცხოვრების გრაფიკს კითხვის საათები გამოვტყუოთ.
