ვაჟა-ფშაველას ერთი ძალიან ლამაზი, საინტერესო, სევდა ნარევი ღიმილიანი პიესა აქვს სახელწოდებით „სცენა მთაში“ (პიესა ხევსურთა ცხოვრებიდან). მოქმედება სათიბში ხდება. მთელი პიესა მუშანის – მამასწვერასა და აბიკას დიალოგია. პიესას ღიმილის გარეშე ვერ წაიკითხავ, მით უფრო ის, ვინც ხევსურული კილოს სიღრმეებს სწვდება. იმდენად ცოცხლად არის ასახული სათიბში წასული ორი ხევსურის დღის ერთი მონაკვეთი, რომ ნაწარმოების კითხვისას არათუ მათი გარუჯული, პიროფლიანი სახეები წარმომიდგება თვალწინ, არამედ მათი მოქნეული ცელების ხმაც კი ჩამესმის ყურში.
ნაწარმოებს სრულად ინტერნეტში ადვილად მოიძევს დაინტერესებული ადამიანი. აქ კი მხოლოდ მათი დიალოგის ერთ ფრაგმენტზე მინდა თქვენი ყურადღება მივაპყრო. თიბვისას მოქმედ გმირებს შორიდან ზარბაზნის ხმა მოესმით.
…ა ბ ი კ ა. დახკარით, დახკარით დურდურათა, ა ბეჩავ, უსის შვილებო!
მ ა მ ა ს წ ვ ე რ ა. ტიალო დურდურაო, რარიგს ბოლთ გამაჰყუდებს, ნისლ გეგონების, მიწან იძვრიან. ცხენ-სატიალენი საკვირვლა ჰყოლიათ გაწურთნილნი. დასჭეხნებს დურდურაი-დ არ იქმენ ჩუჩუნს. იმას გააბრუნებენ, დაუკვრვენ დარურურუასა, ახლა სხვას მაარბოლებენ, ერთიან ამლათად, როგორც ქარმ ფოთოლ გაიტაცას, აისრ გაიტაცებენ. იქნებიან ტყრეშნი, იმას სხვა მაჰყვების, ახლა კიდევაც სხვაი. ნისლთავით ბოლნ გამეეყუდებიანა-დ, დადგების გუგუნი, მიწათ მაჰზინებს სატიალეი. ეხლა მზადებაჩი არიან უსნი, ხემწიფის მალოდინ აქვისთ. თიანეთჩი არ ვიყავითა დაბარებულნი კოკროჭინაის სუდჩი გამახელაის ძაღლის თაობაზე, იქ უნბობდენ ხემწიფის მასვლასა, ღურბლით მავალისავ, რკინის ყუთჩი იჯდებისავ, თიანეთჩი ფშაველ-ხევსურთ დაიბარებსავ, გარს შამაირტყამსავ-დ ისრ გამაუცხადებსავ წყალობასავ.
ა ბ ი კ ა. რა რიგ, რა კაც იქნების, ნეტარ?
მ ა მ ა ს წ ვ ე რ ა. დიდკაც ასავ, ოთხის კაცის სიდიდოივ, ტანზედ ოქროს ტალავარ სცვავისავ, წელთ ნეფე-ერეკლის ხმალ რტყავისავ….
გაგვეღიმა არა? საინტერესოდ აღწერენ ზარბაზანსა თუ მეფე ნიკოლოზს. თვალით არც ერთი უნახავთ. უბრალოდ იციან, რომ ორივენი დიდნი არიან. ამიტომ როგორიც წარმოუდგენიათ, ისეთს ხატავენ წარმოსახვაში. მაგრამ ჯარის მეზარბაზნისა და მეფის კარის ყველაზე უბრალო მოსამსახურის აზრი იმავე საკითხზე სულ სხვაა. მათთვის ხელმწიფეა ოთხი ადამიანის ოდენა და არც ზარბაზანია ასეთი პირცეეცხლის მფრქვეველი… განა რა ეს უკანასკნელნი მამასწვერაზე და აბიკაზე განათლებულნი არიან? არამც და არამც. ცხოვრებისეული სიბრძნე ამ ორ ხევსურს შეიძლება უფრო მეტი ჰქონდეს, ვიდრე მათ… მაშ რაშია საქმე? მათ შორის ერთი უმნიშვნელო სხვაობაა. ერთს თვალით აქვს ნანახი, მეორეს არა.. სულ ესაა მათ შორის განსხვავება და ჩვენთვის ღიმილის მომგვრის მიზეზი…
მაგრამ ასეთი სცენა არც მხოლოდ მთაშია და არც მხოლოდ ნიკოლოზის დროს იყო. დღესაც მრავალს ვიპოვით, თუ კარგად დავაკვირდებით. მაგალითები? რამდენიც გინდათ…
აი, თუნდაც გენმოდიფიცირებული პროდუქტები. რამდენ ჩვენგანს გვგვრის შიშს ისინი? არაერთ ინფორმაციას ვპოულობთ ინტერნეტ თუ ბეჭდვით მედიაში, თუ რა საშინელების მომტანია იგი. მაგრამ რა არის ასეთი შიშის საფუძველი? რეალურად არაფერი. უბრალოდ არ გვინახავს თვალით და მონსტრად წარმოგვიდგენია. მეცნიერებას ჯერ არ გააჩნია, რაიმე დადასტურებული შედეგი მათი ავ-კარგიანობის შესახებ. ჯერ ვერსად იპოვით მონაცემებს, რომ ქათმის ვირუსი ადამიანზე გადავიდა, გენმოდიფიცირებულმა სოიომ რომ ადამიანის გენური კოდი შეცვალა… უბრალოდ, შიშს დიდი თვალები აქვს. ქათმის და ადამიანის გრიპი ერთი და იგივე დაავადება გვგონია, თუმცა ვირუსოლოგები ჩვენს ამ ვნებათაღელვაზე ისევე იღიმიან, როგორც ჩვენ გვეცინება მამასწვერასა და აბიკას საუბარზე.
სამწუხაროდ, გენმოდიფიცირებული პროდუქტები დღეს ძალიან მოდური თემა გახდა. შემოღებული ახალი ტერმინის კიდევ უფრო ამძაფრებს მდგომარეობას. ყველა ვხვდებით, რომ ეს რაღაც ძალიან ახალია, თუმცა ბუნებრივი დამტვერვისა და ხელოვნური მყნობისაგან არსებითად არც თუ დიდად განსხვავდება. ეს უბრალოდ ახალი ჯიშის გამოყვანის ახალ ტექნოლოგიაა, მეტი არაფერი. რატომ გახდა საჭირო? კაცობრიობა დიდღიპიან ბიძიას დაემსგავსა, რომელსაც შრომა ნაკლებად ახარებს, კვება კი მეტად სიამოვნებს. დაიცალა სოფელი. ადრე თუ ერთი მეურნე ათ ჩინოვნიკსა და მოხელს კვებავდა, დღეს ასი ჰყავს სარჩენი. მისი პატარა ბოსტანი კი ამხელა მოსავალს არ იძლევა. ამიტომ რამდენადაც არ უნდა გვეშინოდეს, რამდენი ახალი რეგულაციაც არ უნდა შემოვიღოთ მათი აკძალვა-შეფერხებისათვის, გარდაუვლობის წინაშე ვერაფერს გავხდებით. ამიტომ აჯობებს, კარგად გავერკვეთ მათ ავკარგიანობაში… ისედაც დაძაბულ ცხოვრების რიტმს ზედმეტად ნუღარ გავირთულებთ.
