*
საქმეში ჩაუხედავი ხალხისგან (რომლებიც – შეგნებულად თუ გაუაზრებლად ცდილობენ ხოლმე კონკრეტული ვერსიფიკაციული სიახლის რედუცირებას ან დისკრედიტაციას, რაც, თავისთავად, ქარის წისქვილებთან ბრძოლაა და უმალ ამ ხალხისვე ავტოდისკრედიტაციას ახდენს, ვიდრე – ვერსიფიკაციული სიახლის ავტორისას) ხშირად გაიგონებ მარჯვე სენტენციას – „ყველაფერი ახალი კარგად დავიწყებული ძველია!“. თუმცა ეს სენტენცია მცდარია, როცა საქმე ლექსის მეტრულ-მატერიალურ მხარეს – ვერსიფიკაციას ეხება, პოეტიკის ეს მიმართულება ზუსტი მეცნიერებაა, აქ დათვლილი და აღნუსხულია ყველაფერი ამ ხელობის ღრმად მცოდნე პროფესიონალების მიერ (რომლებიც ყოველთვის ცოტანი იყვნენ. დღესაც, ცოცხლებში, მათ ჩამოთვლას ცალი ხელის თითებიც არ დასჭირდება). მაგალითად, მურმან ლებანიძის (მურმანი ვერსიფიკაციის შესანიშნავად მცოდნე დიდი პოეტი იყო) ახალ საზომთანაგან ერთ-ერთი (რომელიც ორმოცდაათიანი წლების დასაწყისში შემოიტანა): 5/8-5/1 („მელიქიშვილის გამზირი, / ია, ვარდი და ბზა“), შეუძლებელია, „კარგად დავიწყებული ძველი“ იყოს, იმ მარტივი მიზეზის გამო, რომ ეს ჰეტერომეტრული საზომი მანამდე ქართულ პოეზიაში, უბრალოდ, არ არსებობდა (მათ შორის, არც გალაკტიონის პოეზიაში, გალაკტიონი 126 – იზოსილაბური თუ ჰეტერომეტრული – საზომით წერდა, აქედან შვიდ თუ რვა ათეულამდე უშუალოდ მის მიერვე იყო შემოტანილი).
ასევე ხშირია ხოლმე ვერსიფიკაციული სიახლეების „ძიებებად“ მონათვლა. სინამდვილეში კი, როცა ამ ხელობის მცოდნე ავტორს უჩნდება ამბიცია ახალი საზომების შემოტანა-კულტივაციასთან დაკავშირებით, მას ათვისებული და დაძლეული აქვს ამ მიმართულებით დაგროვებული გამოცდილება და, რასაც აკეთებს, სრულიად გააზრებულად აკეთებს, ის არაფერს ეძებს, უბრალოდ, მიგნებული საზომების დოზირებულ კულტივირებას ეწევა (ცხადია, იმ შემთხვევებს ვგულისხმობ, როცა საქმე ჭეშმარიტ სიახლეებთან გვაქვს).
*
ვიქტორ გაბესკირია იყო სრულიად ბრწყინვალე პოეტი, მისი ლექსების მოკრძალებული „ტეხნეს“ მიღმა დიდი პოეზია იმალება, რაც ამ დიდ პოეზიას ქმნის (და, ზოგადადაც, რაც ქმნის დიდ პოეზიას), ესაა თანმიმდევრულობა და უნიტარულობა-ერთიანობა, მას აქვს შექმნილი უნიკალური პოეტური სამყარო. ეს სინტაქსური გაურანდაობა, ლიცენციურობა და ევფონიურად ყრუ (ზოგჯერ, საერთოდაც – ემბრიონული) რითმები ქმნის მის სტილს, ინტონაციას და იდიოლექტს. ნიშანდობლივია ასევე მუდმივი სწრაფვა დეეგოცენტრიზაციისკენ – ქართულ პოეზიაში ჯერ კიდევ დაუძლეველი ნარცისიზმი და ეგოცენტრულობა ძლიერადაა მასთან შერყეული – ლირიკული „მე“ სრულად ან თითქმის სრულად ემისირებულია მისი ბევრი ლექსიდან და პოეტი მხოლოდ ობიექტურ გარემოს გვიხატავს. ზოგადად, რთულია ამ ტიპის პოეზიის ხარისხის აღქმა ცალკეული ლექსით, ასეთი პოეზია ერთიანად უნდა წაიკითხო, რომ გემო ჩაატანო.
*
ჯარჯი ფხოველის მიერ თარგმნილი „ძველი ჩინური პოეზია“ აუცილებლად უნდა იხსენიებოდეს ქართული ტოპ თარგმანების ჩამონათვალში (ასეთ ჩამონათვალებში მე არსად შემხვედრია ეს გასაოცარი კრებული). ბრწყინვალე ტექნიკით, ფართო მეტრული არსენალით, უმდიდრესი, ზომიერად არქაიზებული ლექსიკითა და ოკაზიონური იდიოლექტ-სინტაქსით შესრულებული ეს თარგმანები დიდი და ჯეროვნად დაუფასებელი შენაძენია ქართული მთარგმნელობითი სკოლისთვის. ამ თარგმანების ბრწყინვალების საილუსტრაციოდ ნებისმიერი ლექსის მოხმობა შეიძლება, ვნახოთ თუნდაც ეს პოეტურ-მთარგმნელობითი მარგალიტი ჩინური ლიტერატურის უძველესი ძეგლიდან „შიძინი“ („სიმღერების წიგნი“):
წყნარი გოგონა
წყნარი გოგონა ნაზია და ძალზე ჭკვიანი!
კედლის წინა დგას და მიმელის გულდარდიანი.
გულს სიყვარული გამწონვია, მაგრამ ვერაფრით
ვერ ვეკარები, გზას მიღობავს შიში ტიალი!
წყნარი გოგონა ტურფაა და ხორბლისფერია!
ფლეიტა მიძღვნა მეწამული ჩემმა ფერიამ.
ელავს ფლეიტა, თითქოს ალში ტრიალებს იგი,
ო, მიყვარს გოგო, ო, გოგონა მშვენიერია!
ლორთქო ბალახი მომიტანა საძოვრიდანა,
ლორთქო ყლორტების სილამაზემ გამომიდარა.
მაგრამ ბალახი ლამაზია არა თავისით –
მხოლოდ იმიტომ, რომ გოგონამ ჩამომიტანა!
