თუ ბათუმში, გაუღვიძარ დილით, ზღვისკენ წახვალ, აუცილებლად შეამჩნევ კაცს, რომელიც თითქმის შეუმჩნევლად მოხრილი დგას და სიგარეტს ეწევა. სულერთია, ჰგავს თუ არა ეს კაცი წინა დღით მდგომს, ან სიმაღლით, ან წონით ან თითქმის მოხრით. აუცილებლად დგას და ეწევა. ირგვლივ ზღვის, მაზუთის და ნაწვიმრის სუნია. აუცილებელი სუნი. დგას კაცი, და გაჰყურებს განა ჰორიზონტს, არამედ სიგარეტის კვამლს და ეწევა.
ეს კაცი რომ არ იდგეს, მზე არ ამოვა. ბათუმში – ყოველშემთხვევაში.
/////
გახსოვთ ციცინათელები?
ადრე, უხსოვარ ბავშვობაში, ზაფხულის ღამე ჩემთვის ოთახში შემოპარულ ციცინათელას უდრიდა. ფარდაში გულუბრყვილოდ შემალულ ციცინათელას. ძილის წინ მის უცნაურ ბჟუტვას ვაკვირდებოდი და მასთან ერთად მივდიოდი სიზმრის ფერად მთებში. ციცინათელა იყო ჩემი მეგზური. ხან ღამით მეღვიძებოდა და ჩემი სოფლის პატარა სახლის აივანზე გასულს, თავი მანათობელ კუნძულზე მეგონა – ყველგან ციცინათელებს ვხედავდი და ძალიან მიხაროდა, თუნდაც წინა დღეს ცელქობის გამო ბებიას დავესაჯე და ჩურჩხელა და ირისის კანფეტები დაემალა.
ახლა სად გაქრნენ? სად დაიკარგნენ?
იქნებ ციცინათელები რომელიმე ვარსკვლავის შვილები იყვნენ, დედამიწაზე გამოიპარნენ, მერე დედამ იპოვა და უკან წაიყვანა? იქნებ ციცინათელები იმიტომ შეიქმნენ, რომ მხოლოდ ბავშვებმა დაინახონ, ჩვენ, კი უფროსები, უსაშველოდ გავიზარდეთ და ვეღარ ვხედავთ? იქნებ ციცინათელები ადამიანებს სიტყვებს იმეორებენ – ბოროტს და კეთილს? როცა ანათებენ – კეთილი სიტყვა ესმით, როცა ქრებიან – ბოროტი. და ახლა ისევ დაფრინავენ, მაგრამ მხოლოდ ბოროტი სიტყვები ჩაესმით და აღარ ჩანან.
არავინ იცის.
////
არავინ იცის, ჯერ ზღვა დაიბადა თუ ბათუმი. მეცნიერები დღემდე დავობენ ამ საკითხზე. მე მეცნიერი არ გახლავართ და მათ კამათში აბა, როგორ ჩავერევი, მაგრამ როგორც ყველა ფიქრისმოყვარე ადამიანს – საკუთარი აზრი მაქვს.
ჩემი აზრით, ზღვა და ბათუმი ერთ დღეს დაიბადნენ.
დიიიიიდი, დიდი ხნის წინ. აი, იმდენი ხნის წინ – ყველაზე უღრუბლო ღამით რომ ცაზე ვარსკვლავია, ეს ვარსკვლავები რომ დათვალო და მერე რამდენი ვარსკვლავიც ჩამოვარდება – გამოაკლო.
თავიდან ზღვაც პატარა იყო და ბათუმიც. ბათუმს ფეხუცებზე, კოჭებად ორი კენჭი ჰქონდა, ზღვას ხელუკებად – ორიოდ ტალღა.
როგორც ყველაფერს ამ ქვეყნად, ზღვას და ბათუმს მზე ზრდიდა. გახსოვთ? ბათუმში უმეტესად ღრუბელია და მზე არ ჩანს. ეგ იმიტომაც, რომ როცა ზღვა და ბათუმი წამოიზარდნენ, მზემ გადაწყვიტა, უფრო ხშირად დამამულიყო:
– თქვენ პატარები აღარ ხართ. დამოუკიდებლად უნდა იცხოვროთ!
არ იფიქროთ, რომ მზე საერთოდ გადაიკარგა. არა, გამოდის ხოლმე. კვირაში ორჯერ. შეიძლება სამჯერაც. და როგორც გამზრდელს, რომელსაც საკუთარი გაზრდილები ძალიან უყვარს და დაჰხარის, მზეს ყველაზე თბილი და კეთილი ღიმილი აქვს.
