კვირა, აპრილი 28, 2024
28 აპრილი, კვირა, 2024

კოგნიტური სქემები ლექსის სწავლებისთვის , ლექსის რუკა, ლექსის ატლასი

ამბავი იმით დაიწყო, რომ ერთ მშვენიერ პანდემიურ ზამთრის საღამოს, დიდ დიღომში, საშობაო ღვეზელების მცხობელ პოეტს, შორეული აზიური ქვეყნიდან   უცნობმა ქალმა მომწერა, რომ მისი შვილი,  ინგლისური სკოლის მეშვიდეკლასელი, სასკოლო პროექტს აკეთებს აუტიზმზე, კონკრეტულად, ჩემი ლექსის ,”ამეტყველების” მიხედვით, რომელიც პოეტური თარგმანის ცენტრის საიტზე ნახა ინგლისურად და მთხოვა დახმარება, ვუამბო, რა გახდა ამ ლექსის დაწერის შთაგონება.

რა თქმა უნდა, გამიკვირდა, მაინც ძალიან შორსაა ის აზიური ქვეყანა, მერე გამიხარდა და ცოტათი, ცნობილ პოეტადაც ვიგრძენი თავი. ინტერვიუც ჩავნიშნეთ და ვილაპარაკეთ. პაწია ვიდეომიმართვაც ჩავწერე, ბოლოს კი სასკოლო პროექტს თვალს შევავლებ-მეთქი, ვთხოვე.

სიმართლე გითხრათ, იმ კვლევამ, რომელიც გამომიგზავნეს, ძალიან გამაკვირვა, აუტიზმზე ინფორმაციის, სტატისტიკური კვლევებისა და მეთოდოლოგიის შემდეგ, პროექტის დიდი ნაწილი პოეზიას ეთმობოდა. კერძოდ,  ლექსის რამდენიმე ეტაპიან რუკას, სადაც სხვადასხვა საშუალებით განხილული იყო ლექსის სტრუქტურა, პროსოდიკა, ფონეტიკა, რითმა, რიტმი, მარცვლების რაოდენობა, გრაფიკული გამოსახულება და ა.შ და აშ.

საბოლოოდ, არცერთი დეტალი არ იყო გამოტოვებული და მოსწავლე თავიდან ბოლომდე იკვლევდა და სწავლობდა მოცემულ პოეტურ ტექსტს. სქემა ძალიან მომეწონა, მისი გამარტივება და მოსწავლეებთან გადატანაც ვცადე.

ყველაზე კარგი ამ მეთოდს რაც აქვს, ისაა, რომ დისტანციური სწავლების პროცესში განსაკუთრებით კარგად გვადგება. მე ლექსის რუკის ციფრულ ვერსიას გთავაზობთ, შესაძლოა, ასეთივე დიდ ფორმატზე მოვამზადოთ, სადაც კალიგრაფიას, ხატვას, აპლიკაციასაც გამოვიყენებთ. ამ მეთოდით მარტივია დავალების მიცემა, გამოკითხვა, უკუკავშირი.

  1. გთავაზობთ რუკის ყველაზე მარტივ ვერსიას, საილუსტრაციოდ გამოვიყენებ ტერენტი გრანელის ლექსს „სიცოცხლე“

როგორც ხედავთ, ლექსი გაფერადებულია ინსტრუქციის მიხედვით, რომელიც მოცემულია ლექსის ქვემოთ. ჩვენ შეგვიძლია დავალებად მივცეთ მოსწავლეს, სხვა ტექსტის ასევე გარჩევა და გაფერადება. შესაძლოა, დავალება და რუკა ცოტათი გავართულოთ და დამატებითი ფერების საშუალებით გამოვყოთ ნებისმიერი სხვა დეტალი, რაზე ყურადღების მიქცევაც გვჭირდება. იქნება ეს პოეტური ფონეტიკა – ბგერწერა, ასონანსი, დისოსნანსი, ალიტერაცია, ტროპის სახეები ან სულაც გრამატიკული საკითხები.

რუკის  მრავალგვარი ვერსია შეგიძლიათ შექმნათ, იმის მიხედვით, თუ რომელი საკითხია თქვენთვის პრიორიტეტული. ერთი ლექსის სხვადასხვაგვარი რუკის საშუალებით კი სულაც ლექსის ატლასი აკინძოთ, რომელიც ერთი პოეტური ტექსტის სრულყოფილად გაგებაში დაეხმარება მოსწავლეებს.

აბა, წარმოიდგინეთ, ლექსის ატლასი, რომელიც აერთიანებს ლექსის ლექსიკურ, კონტექსტის, შინაარსის, ემოციის, ტროპულ, გრამატიკულ, ფონეტიკულ და სხვა რუკებს. ვფიქრობ, ძალიან სასარგებლო რესურსი იქნება პოეტური ხელოვნების წვდომისა და გააზრებისათვის. საბოლოოდ, რამდენიმე რუკისგან შედგენილი ატლასი შემაჯამებელი დავალების ფუნქციასაც შეასრულებს.

კომენტარები

მსგავსი სიახლეები

ბოლო სიახლეები

ვიდეობლოგი

ბიბლიოთეკა

ჟურნალი „მასწავლებელი“

შრიფტის ზომა
კონტრასტი