აჭარაში ღვინის სმა მომიხდა. ამასწინათ ბიბლიოთეკა გავხსენით. სადაც ჩავდივარ, ეგ აუცილებელი მასპინძელია.
შეიძლებოდა დაგვეწყო ისე, როგორც ალბათ ამ თემაზე საუბარს იწყებენ ხოლმე. ვთქვათ, „in vino veritas”, ან რამე ამდაგვარით.
მაგრამ მე სხვა რამე გამახსენდა:
იცით თუ არა, რომ გასული საუკუნის მეორე ნახევარში ჩვენს დიად საბჭოთა მამულში გამოცხადდა ბრძოლა მავნე ტრადიციების წინააღმდეგ? საქართველოში ბევრი იფიქრეს თუ ცოტა, ქორწილებსა და ქელეხებს მიადგნენ. თითქმის ყველა, ვისაც კალამი უჭრიდა ან არ – ამ თემაზე წერდა. ფელეტონები, ლექსები, კრიტიკული წერილები, ასე განსაჯეთ, რამდენიმე რომანიც კი. ჰოდა, აბა რა იქნებოდა ამ ტექსტთა მთავარი საგანი, თუ არა ღვინო. სადღა იყო ის სახარებისეული არგუმენტი, რომ ეს სასმელი ახარებს გულსა კაცისასა (სხვათა შორის, მოგვიანებით სამეცნიერო კვლევებმა დაასტურა, რომ ღვინო, მაგალითად, საფერავი, ერთგვარი ანტიდეპრესანტია). მოკლედ, გვარიანად გალანძღეს – „ნოეს ნარკოტიკით” დაწყებული, „კაპიტალისტური გადმონაშთების შარბათით” დამთავრებული, რა აღარ უწოდეს. დარწმუნებული კი ვარ, ჩუმ-ჩუმად, საღამოობით, სანდო მეგობრებთან ერთად თვითონაც ჭარბად გეახლებოდნენ, მაგრამ აქ რიტორიკაა აღსანიშნავი.
ჰოდა, ეს ამბავიც ცხადად გამცნობთ, რომ ვერ დამარცხდა. ან კი როგორ დამარცხდებოდა.
მე ვფიქრობ, ღვინო ერთგვარი სახელმწიფოებრივი მეხსიერებაცაა, გარდა იმისა, რომ სიმბოლოა და ერთი იმ იშვიათ ბრენდთაგანი (ვთქვათ, ქართულ ფოლკლორსა და „ვეფხისტყაოსანთან” ერთად), რომლებითაც შეიძლება თავი თამამად მოვიწონოთ საზღვრებს იქითაც.
თუნდაც მთელი თავისი „გადაცდომებით”. კარგად მახსოვს, როგორ აძალებდა სტუმრებს ბაბუაჩემი ყანწებს და თვითონაც „კისერს იტეხდა”. ყანწი კიდევ ჰო, მაგრამ ლამფის შუშები და ქალის ფეხსაცმელებიც გემახსოვრებათ. მაგრამ ღვინომ რა დააშავა? ღვინო თხევადია, რა ყალიბსაც მოარგებ, იმდენი და იმგვარი იქნება. ჩვენი ვალიც თითქოს სწორედ ეს არის – უფრო ფართო აზრით ბუნებრივია, ვიდრე მისი კონკრეტულ სასმისში ჩასხმა.
ამასწინათ საფრანგეთში გახლდით. ზევით რომ სახელმწიფოებრივ მეხსიერებაზე გესაუბრებოდით, იქ კიდევ უფრო განმიმტკიცდა ეს აზრი. ლევილში, ქართულ სათვისტომოში, წინაპართა სურათების გვერდით ქართული ღვინო ედგათ. მისით გიმასპინძლდებიან იმ ღვინის ქვეყანაში. ეს უმნიშვნელო რამე როდია. მით უფრო, უკვე მრავალჯერ ითქვა – კულინარია და მათ შორის ალკოჰოლიც შეიძლება იდენტობის უფრო მკაფიო განმსაზღვრელი იყოს, ვიდრე, ვთქვათ, ენა და ეროვნება.
ჰოდა, ისე დავამთავროთ, როგორც უნდა დაგვეწყო: in vino veritas. მათთვისაც კი, როგორც ერთ ფრთიან ფრაზაში იყო: „ვინც ღვინოს ვერ იტანს”.
