პარასკევი, აპრილი 26, 2024
26 აპრილი, პარასკევი, 2024

გამოტურეტებულები

ერთი ეგეთი კაი კაცი იყო მეცხრამეტე საუკუნეში, ვილჰელმ მაქსიმილიან ვუნდტი, გერმანელი ფსიქოლოგი, ფიზიოლოგი, ანთროპოლოგი და მოკლედ, ჩვენში რომ იტყვიან ლიტერატურულად, – ყველაფერჩიკი. თვით ჰერმან ჰელმჰოლცის ასისტენტი. განსაკუთრებული კაცი იყო ეს ჩვენი ვილჰელმი, ერთ-ერთი პირველთაგანი ვინც ფსიქოლოგიის ცალკე მეცნიერებად გამოყოფის იდეა წამოაყენა, ექსპერიმენტული ფსიქოლოგიის მამად წოდებული და ერთ-ერთი პირველი ფსიქოლოგიური ლაბორატორიის შემქმნელი. ჰოდა ერთხელაც ერთი კარგი რამე აზრი დაებადა თავში, ეთნოკულტურებზე ფიქრობდა ალბათ და თქვა, რომ ერების კოლექტიური ეთნოფსიქოლოგიის განსაზღვრისას დიდი მნიშვნელობა ბილწსიტყვაობას უნდა მიენიჭოსო, ანუ ადამიანურად რომ ვთქვათ, მანახეთ როგორ იგინებიან თქვენს ქვეყანაში და გეტყვით ვინ ხართ თქვენო. გინებისა და ბილწსიტყვაობის ფსიქოლოგიური ასპექტები კიდევ უფრო უკეთ თითქმის იმავე ეპოქაში, თუმცა, მაინც, ცოტა უფრო მოგვიანებით, ფრანგმა ფიზიკოსმა და ნევროლოგმა, ჟილ დე ლა ტურეტმა გამოიკვლია. შესაბამისად, სწორედ ტურეტის სინდრომი ეწოდება ჩვენს დროში კომპლექსს, როცა ადამიანი პირს აიმყრალებს და ასსართულიანებს იძახის ხოლმე, თანაც უეცრად, უმიზეზოდ, ხშირად და აკვიატებულად. უფრო რომ დავკონკრეტდეთ, ტურეტის სინდრომს რამდენიმე განშტოება აქვს, თუმცა ამათგან ჩვენთვის უფრო საინტერესო კოპროლალიაა, ანდა თუ ბერძნულიდან სიტყვა-სიტყვით ვთარგმნით – განავლითმეტყველება. ჰოდა რა ხდება ახლა, ბევრი ფსიქოლოგიით რომ არ დაგღალოთ, თქვენი ნებართვით, ისევ ძია ვილჰელმის აზრებს მივუბრუნდები და მშობლიურ გინებათა თუ ბილწსიტყვაობათა ეთნოკულტურულ ანალიზს მივყოფ ხელს.

ღვთისმშობლის წილხვედრი ქვეყანა რომ ვართ, ეს უკვე კარგად ვიცით, გვეამაყება, გვესახელება და რა დასამალია, მომავლის იმედსაც გვმატებს. ალბათ, სწორედ ამიტომაა, რომ საქართველოში ასე ღრმად გაუდგამს ფესვები დედის გინებას. არა, არ გეგონოთ იმ შეხედულებებს ვიზიარებდე, აი, „მხოლოდ საქართველოში” რომ აქვს ხოლმე ლაიტმოტივად, ისიც კარგად მესმის, რომ ყველგან, მსოფლიოს ყველა კუთხეში ამა თუ იმ ფორმით არსებობს ავმეტყველება, თუნდაც პარამშობლიური ინგლისური ენა ავიღოთ და მის სლენგში უაღრესი სითბოთი გამორჩეული სიტყვა, Motherfucker, რომლითაც ხშირად თავს იწონებენ შოუბიზნესისა თუ სხვა მოპარნასო მწვერვალების მკვიდრნი, თუმცა საგინებელი სიუჟეტებისთვის დედის მთავარ პერსონაჟად ქცევა არც მანამდე ყოფილა ჩვენთვის უცხო. მავანნი იტყვიან, რუსეთის გავლენააო, მავანნი უფრო შორს გაიხედავენ ისტორიაში, არ ვიცი, რა გითხრათ, არც ისტორიკოსი ვარ, არც ლინგვისტ-არქეოლოგი ამ მდგომარეობის ფესვები ვეძებო, მაგრამ ფაქტია, რომ დღესდღეობით, ქართულ ქუჩურ მეტყველებასა და სლენგში ზემო აღნიშნული ინგლისური სიტყვის ქართულმა თარგმანმა ლამის დადებითი აზრიც კი შეიძინა. ეს საერთოდ ცალკე ფენომენია, რომლის მიზეზებიც ვინ იცის, იქნებ ოიდიპოსთანაც კი უნდა ვეძებოთ. ამ სტატუსის მქონე პიროვნება კაი ტიპია, ძალიან მაგარია თავის საქმეში, ყველაფერი შეუძლია და შესაბამისადაც ვაქებთ. დედის გინებას კიდევ მოუძებნის კაცი ახსნას – ყველაზე ძვირფასი ადამიანია დედა, ყველაზე წმინდა, ყველაზე ხელშეუხებელი და ამიტომ, როცა გინდა რომ ვინმეს ყველაზე მეტად აწყენინო, სწორედ ამ წმინდას მიადგები, მისთვის ყველაზე საყვარელს ულახავ. მაგრამ ქართული ენა იმდენად მდიდარია, რომ ესეც არ ვიკმარეთ და გინება ფიცის დონემდე ავიყვანეთ, რომელიც რომ ჩვენში დაგინებად იწოდების. ბოლო დროს ამ დაგინებამაც კი საერთოდ დაკარგა პირვანდელი მნიშვნელობა და არა რაღაცაში სიმართლის მტკიცების, არამედ უბრალო, ქუჩურად რომ ვთქვათ, „სიტყვის მასალის” როლს ასრულებს. დაგინება სივრცეა სიტყვასა და სიტყვას შორის, დაგინება საშუალებაა რომ მომდევნო ფრაზა მოიფიქრო, დაგინება უბრალო აკვიატებაა, დროის გასაყვანად და ბოლოს იმდენად ეწებება ქართველ ვაჟკაცს საკუთარი დედის აუგად ხსენების ჩვევა, რომ ვინ იცის, იქნებ ჟილ დე ლა ტურეტს აქ და ახლა რომ ეცხოვრა თავისი სინდრომიდან კიდევ ერთი განშტოებაც კი გამოეყვანა.

ეჰ, ვილჰელმ მაქსიმილიან, ვილჰელმ ვუნდტ.. ნეტავ ახლა გეცხოვრა, საქართველოში, გრქმეოდა ილია მაქსიმე და გეკვლია ჩვენი ფენომენალურობის ავან-ჩავანი.. რა არის ეს, რა ეროვნული კოპროლალიაა, რა კულტურული ნიშანი თუ გენომია..

ქართული ბილწსიტყვაობის ნუსხა უსასრულოა, თანაც უფრო სწრაფად და კრეატიულად პროგრესირებს, ვიდრე თავად ქართული ენა. თუ ჩვენ, თანამედროვე ქართველი პოეტები და მწერლები ვჩივით, რომ ენა არ გათანამედროვებულა და ზოგი სიტყვა ისე იქცა არქაიზმად, რომ დღევანდელი ანალოგიც კი არ შექმნილა, გინებაში სხვა მდგომარეობაა. გინება გათანამედროვდა, გამრავალფეროვნდა, გაიფურჩქნა, საუკეთესო თვისებები შეიძინა რუსულიდან, ინგლისურიდან და ახლო მდებარე ენებიდან, ჰოდა მეტი რაღა გვინდა, მიმდინარეობს ასსართულიანების აღმშენებლობის პროცესი. ერთი კია, ეს ყველაზე უკეთ მეტყველებს ჩვენი დღევანდელობის გროტესკზე. ტერმინოლოგიურად აღრეული, რუსულ-ინგლისური ელემენტების მქონე უცენზურო ლექსიკა ძლიერ წააგავს თავად საქართველოს, პოსტსაბჭოთა ქვეყანას ევროპული ამბიციებით, ტურეტის სინდრომი ჩვენს ხალხში – ასევე ქართული ისტერიის ნაწილია, ჩვენ უფრო მეტჯერ ვიმეორებთ სიტყვებს, უფრო ხშირად, რომ შეგვამჩნიონ, რომ გაიგონ ჩვენი ძახილი, რომ მნიშვნელოვანნი გავხდეთ. ჩემ მიერ ნახსენები დაგინებაც კი ქართული ისტორიული რაობის საუკეთესო ეტალონია, – თუ სხვას ვერაფერს დავაკლებთ, საკუთარზე ვიყრით ჯავრს, ანდა თუ გვინდა, რომ სხვას დავუმტკიცოთ ჩვენი ერთგულება და სიმართლე, საკუთარს გავწირავთ. გინებაში კრეატივი კი, რა საკვირველია, საამაყო ფენომენია, ნიჭიერი ერი ვართ. ისიც აუცილებლად სათქმელია, თანაც კიდევ ერთხელ, რომ მხოლოდ ჩვენ არ ვართ ასეთი ნიჭიერნი ამ საკითხში, სხვა ქვეყნებშიც იგინებიან და არანაკლები შემოქმედებითი მიდგომაც აქვთ ხშირ შემთხვევაში, მაგრამ სხვისა სხვებმა თქვან, მე კი ქართული რეალობის გაანალიზება, ვუნდტისა არ იყოს, ყველაზე უკეთ სწორედ უცენზურო ლექსიკის გაანალიზებით მოვახერხე.. ამაზე ორიოდე დღის წინ დავიწყე ფიქრი. მადლიანი თბილისის ერთ მადლიან ქუჩას მოვუყვებოდი, სახლისკენ, სადარბაზოსთან ჩემი არანაკლებ მადლიანი მეზობელი, ლერი ზახარიჩი შემხვდა. ფიქრებში გართულმა ვერ შევამჩნიე და კინაღამ დავეჯახე, გამაჩერა და მეკითხება – რა გჭირს, რა დაბნეული დადიხარ, ხო მშვიდობააო. მე კიდე აი ასე ალალად ვეუბნები – რა ვიცი, აბა, ზახარიჩ, ერთი ეგეთი კაი კაცი იყო, მეცნიერი, გვარად ტურეტი, ჰოდა იმაზე ვფიქრობდი-მეთქი. მიყურა, მიყურა ლერიმ და ბოლოს მომაძახა, შენ კარგად იყავი და ერთი მაგ ტუტერის დედაც მოვ..ნო.

ბოდიში, ჟილ, შენნაირი კაცი ნამდვილად არ იმსახურებდა გვარის დამახინჯებას, მარა ზახარიჩია, ეპატიება, ეგ რომ იგინება მაგ დროს მაგისი ძ.. თუმცა შენ ამას ვერ გაიგებ.

კომენტარები

მსგავსი სიახლეები

ბოლო სიახლეები

ვიდეობლოგი

ბიბლიოთეკა

ჟურნალი „მასწავლებელი“

შრიფტის ზომა
კონტრასტი