ბებიაჩემზე აქ ბევრჯერ დამიწერია. ერთხელაც და მოვრჩები. ის მნიშვნელოვანი ქალი იყო. უკვე ძალიან მოხუცი, ავიდა სოფელ სურებში და ქალთა საბჭო დააარსა, განათლებისა და მსგავსი ამბებისთვის რომ მიეხედა. ჩემზე უფრო ჯიუტი და იდეალისტი. დონკიხოტობა ეგ არის, თუ არის; იცოდა, რომ შეიძლებოდა, განწირული ყოფილიყო ეს საქმე, მაგრამ მაინც ავიდა. დიდი იდეები ჰქონდა, მაგრამ არასოდეს ეთაკილებოდა წვრილმანი საქმეების კეთება. გერმანულს და ქართულს ასწავლიდა სკოლაში, პენსიაზე გასვლის შემდეგ სახლში მუხლჩაუხრელად შრომობდა და ერთხელ, დიდი გაჭირვებისას, მზესუმზირას გაყიდვაც კი მოინდომა, მაგრამ ოჯახში დაუშალეს – „შემოდგომისაზნაურული” ამპარტავნების ამბავში. მერე თეკლათის დედათა მონასტერში წავიდა გარდაცვლილი შვილისა და ქმრის და ჩვენთვის, ცოცხლებისთვის, სალოცავად. რამდენიმე ხნის შემდეგ დაბრუნდა. ობოლი, სტუდენტი შვილიშვილების მოსავლელად გადავიდა თბილისში, სტუდქალაქში. დაუდგრომელი გახლდათ – ისტორიებისა და ფათერაკების ადამიანი.
ბავშვობაში ძილის წინ ფეხებს მითბილავდა ცხელი წყლით და „ვეფხისტყაოსანს” მიყვებოდა მკვეთრი გურული დიალექტითა და აქცენტით. პირველი ლექსიც მან მასწავლა. უცნაური და არასაბავშვო. უოლტერ სკოტის „ლოხინვარ ჭაბუკი”. „და სიყვარული რომ სულვეის ტალღას ჰგავს, თქვენც მოგეხსენებათ. მასავით ბობოქრობს და თავაშვებული ნაპირებს აწყდება. მასავით ბობოქრობს და მერე ერთბაშად მასავით დაცხრება”. ეგრე გამოვიდა, რომ პირველი გოგოც მისი მოსწავლე მიყვარდა. სახელად თეონა. გვარი არ მახსოვს. უჩვეულო ამ ამბავში არაფერი იქნებოდა, რომ არა ერთი პატარა უხერხულობა: მე ხუთი წლის ვიყავი, ის – მერვეკლასელი. ცხადია, თეონას ბებიაჩემმა უთხრა „ესე საქმე დამალული”, იმ თეონამ კი რატომ მოიგონა, არ ვიცი – ერთ-ერთი გაკვეთილის შემდეგ, რომელსაც ბებიაჩემის ამბავში ვესწრებოდი (სახლში ჩემი დამტოვებელი არ ჰყავდა), მითხრა, მე „შავი ბიჭები” მომწონსო. ვიფიქრე, რომ შავში დაუბანლობას გულისხმობდა და დაბანას მთელი კვირა ვაპროტესტებდი. ამდენის მოთმენა შეუძლებელი იყო. ლამის გამთოკეს და ისე დამბანეს. ჰოდა, ამ ძალად განბანის მერე ხმამაღლა ვყვიროდი, როგორც გამასუფთავეთ, ისე გამაშავეთ, თორემ წყალში გადავხტები-მეთქი. მერე ბუხრიდან გამოიღეს ნახშირი და წამისვეს. ეს ბებიაჩემის ერთ-ერთი საყვარელი მოსაყოლი ამბავი გახლდათ და, ამასთან, ჩემი პირველი ტრაგიკული სამიჯნურო საქმე.
ერთხელ გურიაში საშინელი ამბავი მოხდა: მამამთილმა რძალს ცხელი წყალი გადაასხა და ის ქალი კინაღამ დამწვრობისგან გარდაიცვალა. სხვა სოფელში მოხდა. უცხო ხალხში. ბებიას ისედაც შავი ეცვა სულ, რაც თავი მახსოვს, მაგრამ ხანდახან თავშალს იხსნიდა. იმ დღეს თავზე წაიკრა საგანგებოდ. თქვა: ქალების უბედურ დღეს ვგლოვობო. პატარა ვიყავი და მიკვირდა. ახლა, რომ გადავხედე მისი ბიოგრაფიის ჩემთვის ნაცნობ ნაწილს, ნამდვილი ფემინისტი იყო. თავგამოდებით იბრძოდა, რომ სკოლისა და ბიბლიოთეკის დირექტორი ქალი ყოფილიყო სოფელში. ყველა კაცს აკრიტიკებდა, ვისზეც გაიგებდა, ცოლს შეაგინაო და ხელის გარტყმაზე ხომ – საერთოდ. ცხადია, ფემინიზმის თეორიისა ნათელამ (ბებიაჩემის სახელია) ბევრი არაფერი იცოდა, – ის კონტექსტი, სადაც გაიზარდა და განათლება მიიღო, ამ ყველაფერს ნაკლებად გულისხმობდა, – მაგრამ მთავარი ხომ ეს არ არის…
ამ ბლოგის დაწერისკენ ბოლო დროს დატრიალებულმა მოვლენებმა მიბიძგა: უკანასკნელი თვეების განმავლობაში 17 ქალი მოკლეს. ბებიაჩემი დღეს ცოცხალი აღარ არის. რომ ყოფილიყო, ის იქნებოდა პირველი, ვინც ხმამაღლა იტყოდა: „არა ქალებზე ძალადობას!” ხმამაღლა და გადამდებად. იმედი მაქვს, ამ ბლოგს, თუნდაც მისი ძალით, ცოტა რამ მაინც სცხია გადამდებობის და თქვენც იმავეს იტყვით და უაზრო ტრადიციას უაზროდვე არ გაუჯიუტდებით, ჩემი „სიშავის” ამბისა და ბავშვური გაჯიქებისა არ იყოს. თქვენი იმედი მაქვს.
