ჩემს ბლოგში უკვე მერამდენედ მიწევს იმის გამეორება, რომ საქართველოს განათლების სისტემის ყველა საფეხურს დამატებითი ფინანსური მხარდაჭერა სჭირდება. არც ის მავიწყდება, რომ ჩვენ ღარიბი ქვეყნის მოქალაქეები ვართ და ხანდახან ჩვენს სახელმწიფოს სასიცოცხლოდ მნიშვნელოვანი დარგებისთვისაც კი ენანება სერიოზული მატერიალური რესურსების გამოყოფა. შესაბამისად, ცოდნის სფეროს განვითარების ტემპი და მაჯისცემა საგრძნობლადაა შეფერხებული, მაგრამ იქ, სადაც ადამიანებს გულწრფელად სურთ თანამოქალაქეთა, მომავალ თაობათა წიგნიერებაზე ზრუნვა, გადაულახავი ბარიერები არ არსებობს. მსოფლიო პრაქტიკაში უნივერსიტეტებისა თუ სკოლებისადმი სამოქალაქო პასუხისმგებლობის უამრავ მაგალითს აღმოვაჩენთ. სოლიდარობის ამგვარმა აქტებმა სამეცნიერო პროგრესი გამოიწვია.
წლებია, ნიუ-იორკის შტატში ფუნქციობს აშშ-ში ერთ-ერთი ყველაზე ცნობილი, მეტ-ნაკლებად ძლიერი მრავალპროფილური სასწავლებელი – ვების ინსტიტუტი. ეს დაწესებულება, სამწუხაროდ, არ იმყოფება სახელმწიფოს სრულ დოტაციაზე. იგი არც რომელიმე მულტიმილიონერის საკუთრებაა, რომ კერძო კაპიტალის გამოყენებით ცდილობდეს ფონს გასვლას. სხვათა შორის, შერჩევის უმკაცრესი კრიტერიუმების გამო ვების ინსტიტუტში მოხვედრას ყველა ვერ ახერხებს, ამიტომ სტუდენტთა კონტინგენტი შედარებით მოკრძალებულია. შესაბამისად, მათ მიერ გადახდილი სწავლის ქირით შეუძლებელია ეფექტური საგანმანათლებლო სტრუქტურის ორგანიზება და მისი სიცოცხლისუნარიანობისა თუ ხანგრძლივი სტაბილურობის უზრუნველყოფა. მიუხედავად ამისა, ეს სასწავლებელი კონკურენტთა შორის ხშირად იკავებს მოწინავე პოზიციებს.
ცხადია, ჩნდება კითხვა: რა არის ამ სკოლის წარმატების საიდუმლო?
ინსტიტუტის კურსდამთავრებულთა 70%-ზე მეტი ყოველთვიურად ხელფასის, სულ მცირე, ერთ მეასედს რიცხავს თავისი „ალმა მატერის” ანგარიშზე. მაშასადამე, სასწავლო დაწესებულების განვითარების პოტენციალის ამაღლება მეტწილად ძველი სტუდენტების, კურსდამთავრებულების ხარჯზე ხდება. გასათვალისწინებელია, რომ ვების ინსტიტუტი კონტექსტიდან ამოვარდნილ, სპეციფიკურ შემთხვევას არ წარმოადგენს – დამატებითი ფინანსური სახსრების პოვებას ანალოგიური ხერხებით ცდილობენ სხვა სასწავლებლებიც, მათ შორის – საერთაშორისო მასშტაბის მქონე პრისტონის უნივერსიტეტი და კარტონ კოლეჯიც.
მოქალაქეთა მხრიდან განათლების სისტემის მხარდასაჭერად არსებობს კიდევ ერთი გზა. ეს გზა კურსდამთავრებულთა გონივრულ ქველმოქმედებაზე გადის. ამ შემთხვევაში Alumni-მეწარმეები მყისიერ პირად მოგებაზე უარს ამბობენ და მზად არიან გრძელვადიანი, არარენტაბელური ინვესტიციის განსახორციელებლად.
2008 წლამდე დევიდ ბუტს ერთ-ერთი უდიდესი საინვესტიციო ფონდის დირექტორად იცნობდნენ. იგი რიგითი, არაფრით გამორჩეული მდიდარი ადამიანი გახლდათ, მაგრამ ერთმა შემთხვევამ სრულიად შეცვალა მისდამი საზოგადოების დამოკიდებულება. სასწავლო წლის დაწყებამდე DFA-ს მთავარმა მესვეურმა მოულოდნელად 300 მილიონი დოლარი გადაურიცხა საკუთარ სასწავლებლს – ჩიკაგოს უნივერსიტეტს. შედეგად ათობით სხვადასხვა სამეცნიერო კვლევასა და პროგრამას, ულტრათანამედროვე სასწავლო კურსს მიეცა გასაქანი. ბუტმა დაიმსახურა საზოგადოების მნიშვნელოვანი მხარდაჭერა და ისტორიაში განათლების სექტორის ყველაზე დიდი წამხალისებლის სახელით შევიდა.
ჩვენთან ძნელად იპოვით ცოდნის სფეროსთვის რამდნიმე ასეული მილიონის გამმეტებელ მეწარმეს. დრო არ ითმენს, ასობით მოძველებულ სასკოლო ლაბორატორიას, დარბაზსა თუ ბიბლიოთეკის განახლება სჭირდება. მერხებს, რომლებთანაც ადრე ჩვენ ვისხედით, დღეს სხვები უსხედან და თანამედროვე, ხარისხიანი განათლება სჭირდებათ. სახელმწიფო უსწრაფესად ვერ რეაგირებს მათ ყველა საჭიროებაზე. მგონი, ჯერი ჩვენზე, კურსდამთავრებულებზეა. დარწმუნებული ვარ, ჩვენი სკოლებისთვის გაღებულ სიმბოლურ თანხასაც კი შეუძლია ბევრისთვის სასიკეთო შედეგების მოტანა.
