ჯერ კიდევ ამ წლის ზაფხულში ბრიტანული ორგანიზაცია Save the Children-ის ექსპერტებმა მოუწოდეს მთავრობებსა და კრედიტორებს, პასუხი გაეცათ გლობალური განათლების გამოწვევებისთვის და სასწრაფოდ ჩაედოთ სოლიდური ინვესტიციები სკოლების მუშაობაში მათი იძულებითი დახურვის შემდეგ. ორგანიზაციამ მოუწოდა კრედიტორებს, უზრუნველეყოთ დაბალშემოსავლიანი ქვეყნები დავალიანებების გადახდის შეჩერების შესაძლებლობითაც.
თუმცა, მთავრობებისა და ჰუმანიტარული ორგანიზაციების მცდელობების მიუხედავად, 500 მილიონამდე სკოლის მოსწავლეს დისტანციურ სწავლებაზეც კი არ ჰქონია წვდომა.
სკოლების დახურვა ბევრ სადავო საკითხს უკავშირდება. მაგალითად, რამდენიმე კვლევამ ეჭვქვეშ დააყენა ის, რომ სკოლების დახურვა ხელს უშლის კორონავირუსის გავრცელებას. ამ კვლევებმა აჩვენეს, რომ სკოლის გარემოში ინფექციის გადაცემის პირდაპირი მტკიცებულება არ არსებობს. ბრიტანულმა გამოცემამ, Financial Times-მა დაწერა, რომ პანდემიის დროს დახურული სკოლების გახსნა არ გააჩენს ინფექციის ახალ კერებს, რასაც გერმანიასა და ნორვეგიაში ჩატარებული კვლევებიც ადასტურებს.
„სკოლებმა ჩვეულ რეჟიმში, რაც შეიძლება დიდხანს უნდა იმუშაონ“, – აცხადებდა გერმანიის საოჯახო საქმეთა მინისტრი, ფრანცისკა გიფაი. ის მიესალმებოდა ერთ-ერთი კვლევის შედეგებს, სადაც გამოიკვეთა, რომ „ბავშვები არ წარმოადგენენ ინფექციის წყაროს“.
კვლევაში გამოყენებულ იქნა ბონის შრომის ეკონომიკის ინსტიტუტის (ILE) ანგარიში, რომელიც ამტკიცებს, რომ ქვეყანაში ახალი შემთხვევების რიცხვი არ გაზრდილა მას მერე, რაც ზაფხულის არდადეგების შემდეგ სკოლები გაიხსნა.
გერმანელმა მეცნიერებმა ასევე დაასკვნეს, რომ ახალი ინფექციების დადასტურებული შემთხვევების რიცხვი თანდათან შემცირდა იმ რეგიონებში, რომლებმაც სკოლები გახსნეს, მაგრამ ეს არ მოხდა იქ, სადაც ეს ნაბიჯი არ გადადგმულა.
კვლევამ აჩვენა, რომ ჩრდილოეთ რეინ-ვესტფალიაში, შლეზვიგ-ჰოლშტაინსა და ბავარიაში სკოლების გახსნის შემდეგ, მხოლოდ 0,04% მოსწავლე დაინფიცირდა. ბერლინში ეს მაჩვენებელი ოდნავ მეტი იყო – 0,07%. ILE-ის ანალიტიკოსებმა გერმანიის სკოლებში ინფიცირების დაბალი მაჩვენებლის მიზეზად ჰიგიენის მკაცრი ზომები დაასახელეს – ნიღბების ტარება, მცირე ფიქსირებულ ჯგუფებში სწავლა, სწრაფი ტესტირება და იმ კლასების კარანტინზე დროულად გადაყვანა, რომლებშიც მოსწავლეს ან მასწავლებელს ვირუსი აღმოაჩნდებოდა.
მართალია, გერმანიაში ინფიცირებულთა რაოდენობა მზარდია, მაგრამ გერმანიის 16 ნაწილში განათლების სამინისტროების კვლევამ (ის გერმანიის მედია ჯგუფმა RND-მა ჩაატარა) აჩვენა, რომ არ არსებობს მტკიცებულება იმის შესახებ, რომ სკოლები ინფექციის წყაროდ იქცნენ.
დიდ ბრიტანეთში, ედინბურგის უნივერსიტეტის მეცნიერებმა, რომლებმაც მსოფლიოს სკოლებში COVID-19 ეპიდემიის შემთხვევები შეისწავლეს, დაასკვნეს, რომ სკოლებში ინფექციის მაჩვენებლები ზოგადად დაბალია და სკოლის მოსწავლეები უფრო იშვიათად ავადდებიან, ვიდრე მასწავლებლები.
ჯანდაცვის მსოფლიო ორგანიზაციისა და დაავადებათა პრევენციისა და კონტროლის ევროპული ცენტრის მიმოხილვებიდანაც ირკვევა, რომ ბავშვთა უმეტესობას არ აღენიშნება კორონავირუსის სიმპტომები და სკოლებში ვირუსის გადაცემის საკმაოდ მწირი მტკიცებულებები არსებობს.
ლონდონის ჰიგიენისა და ტროპიკული მედიცინის სკოლის ასისტენტმა, გვენ ნაითმა, რომელიც მთელ მსოფლიოში ეპიდემიის მონაცემთა ბაზას ადგენს, განაცხადა, რომ დღემდე საგანმანათლებლო დაწესებულებებშიინფექცია შედარებით მცირე რაოდენობითაა გამოვლენილი. „ჩვენთვის საკმაოდ რთულია გადაცემის პირდაპირი მტკიცებულების მოძებნა სკოლის პირობებში“, – თქვა მან.
უფრო ადრე, ამავე დასკვნამდე, რომ ბავშვები ვირუსს დიდად არ ავრცელებენ, საფრანგეთის პასტერის ინსტიტუტის მეცნიერები მივიდნენ. მათ ასევე აღმოაჩინეს, რომ ყველაზე ხშირად ბავშვებს კორონავირუსი ედებათ არა სკოლაში, არამედ სახლში, საკუთარი მშობლებისგან.
ფრანგ მკვლევართა განცხადებით, COVID-19-ით ინფიცირებულ მოსწავლეებს, სავარაუდოდ, არ შეუძლიათ ვირუსის გავრცელება. ისინიც ამტკიცებენ, რომ უმეტესად კორონავირუსით ბავშვები არა სკოლაში, არამედ სახლში ავადდებიან.
COVID-19-ით ინფიცირებულ მოსწავლეებს, როგორც ჩანს, არ შეუძლიათ ვირუსის გადაცემა თანატოლებსა თუ მოზრდილებში, ნათქვამია საფრანგეთის პასტერის ინსტიტუტის ანგარიშში. ინსტიტუტი ატარებდა გამოკვლევებს საფრანგეთის ქალაქ კრეპი-ენ-ვალუაში კორონავირუსის გავრცელებაში ბავშვების როლის შესახებ, სადაც კოვიდაფეთქება თებერვალსა და მარტში იყო. ეპიდემიოლოგიურ კვლევაში მონაწილეობდა 1340 ადამიანი. კვლევის მონაწილეთა 10%-ზე მეტი (139 ადამიანი) ინფიცირებული იყო.
კვლევაში მონაწილეობას ექვსი სკოლის 510 მოსწავლე (58 მათგანს COVID-19 ჰქონდა) იღებდა. სამი სხვადასხვა სკოლიდან სამი მოსწავლე სკოლების დახურვამდე დაინფიცირდა. ამასთან, კვლევაში ნათქვამია, რომ არცერთ ამ შემთხვევაში ვირუსი სხვა მოსწავლეებს ან მასწავლებლებს არ გადასდებია. მეცნიერები მივიდნენ დასკვნამდე, რომ ყველაზე ხშირად ბავშვები კორონავირუსით სახლში დაინფიცირდნენ: შემთხვევათა 60%-ზე მეტ დაავადებულ ბავშვს ინფიცირებული მშობელი ჰყავდა.
მკვლევრებმა აღნიშნეს, რომ ინფიცირებული ბავშვების 41%-ს დაავადების სიმპტომები არ აღენიშნებოდა.
„საერთო ჯამში, ეს შედეგები შეესაბამება სხვა ქვეყნების მკვლევართა მონაცემებს, რომლებმაც დაადგინეს, რომ 6-დან 11 წლამდე ასაკის ბავშვები უფრო სახლში ინფიცირდებიან, ვიდრე სკოლაში“, – ამბობს ეპიდემიოლოგი არნო ფონტანეტე, მოხსენების ერთ-ერთი ავტორი. ამავე დროს, მან ხაზი გაუსვა, რომ მხოლოდ სამი შემთხვევიდან დასკვნის გაკეთება არასაკმარისია და პასტერის ინსტიტუტის შედეგები სხვა კვლევებს უნდა შედარდეს.
ამავდროულად, პასტერის ინსტიტუტის მონაცემები ემთხვევა სხვა გამოკვლევის შედეგებს, რომ ბავშვები, როგორც ჩანს, სხვებისთვის ნაკლებად გადამდები არიან და დაავადების ნაკლები სიმპტომები აქვთ, წერს Bloomberg.
უამრავი სხვადასხვა კვლევის მიუხედავად, კორონავირუსის კრიზისის ფონზე, რიგი ქვეყნების განათლების ბიუჯეტი მაინც მცირდება, სიღარიბის დონე კი იზრდება, ასკვნის ბრიტანული ორგანიზაცია Save the Children.
ორგანიზაციის ექსპერტთა გათვლით, პანდემიის შემდეგ, სულ მცირე 9,7 მილიონი ბავშვი სკოლას აღარ დაუბრუნდება. მსოფლიოს 12 ქვეყანაში (დასავლეთი და ცენტრალური აფრიკა, აგრეთვე იემენი და ავღანეთი) არსებობს „ძალიან მაღალი რისკი“, რომ მოსწავლეები სამუდამოდ დატოვებენ სკოლას. სხვა 28 ქვეყანაში კი ასეთი რისკი „საშუალო ან მაღალია“ (განსაკუთრებით დაზარალდებიან გოგონები, რადგან როდესაც საგანმანათლებლო დაწესებულებები დახურულია, რიგ ქვეყნებში სწორედ მათ ემუქრებათ გენდერული ძალადობა, ადრეული ქორწინება და ნაადრევი ორსულობა).
გამოყენებული ლიტერატურა
https://www.who.int/docs/default-source/coronaviruse/risk-comms-updates/update39-covid-and-schools.pdf?sfvrsn=320db233_2
https://www.savethechildren.org/
