ზაფხულიც მიიწურა… არდადეგები დაფიქრებისა და მომავლის დაგეგმვის დრო იყო მუდამ. ახლა ცოტა გაურკვევლობაში ვართ, თუმცა, რაც არ უნდა მოხდეს, სწავლას მაინც გავაგრძელებთ. როგორი ფორმატით – აღარ აქვს მნიშვნელობა. გადაფასება-გახსენება-შეფასება მაინც მოხდება. განსაკუთრებით – ახლა, პანდემიის პერიოდში, როცა ბევრი რამ შეიცვალა: შეწყდა ქვეყნებს შორის მიმოსვლა, შეიზღუდა გარკვეული სამსახურები… პანდემიამ განსაკუთრებით ღრმა კვალი ტურიზმს დააჩნია. მარტო საქართველოში კი არა – მთელ მსოფლიოში. რატომ ტურიზმი? ალბათ იმიტომ, რომ ჩემი პირველი პროფესიაა. ახლაღა დავფიქრდი ჩემს დიდ ინტერესზე მეურნეობის ამ დარგის მიმართ. მე ხომ გეოგრაფია-გეოლოგიის ფაკულტეტი ამ სპეციალობით დავამთავრე. ჩემი ინტერესების შუაგულში ყოველთვის მოსახლეობის კეთილდღეობა იდგა, ტურიზმი კი სწორედ მოსახლეობასთან, მის კეთილდღეობასთან არის დაკავშირებული. ეს მუდამ ცვალებადი, განვითარებადი სფეროა. ისეთი ცვალებადი, რომ პროგნოზირებას ვერც კი მოახდენ. რეალობამაც ეს აჩვენა. 2020 წელს ყველაზე მეტ ტურისტს ელოდებოდა ქვეყანა, ყველაზე დაბალი მაჩვენებელი კი სწორედ ამ წელს აღირიცხა. 2009 წლის ეკონომიკური კრიზისის დროსაც კი ის უფრო მაღალი იყო. პანდემიის გამო დაწესებულმა შეზღუდვამ იანვრიდან მაისის ჩათვლით ტურისტების რაოდენობის უეცარი და სწრაფი ვარდნა, შედეგად კი დაახლოებით 320-მილიარდდოლარიანი ზარალი გამოიწვია. ეს სამჯერ აღემატება ტურიზმის სექტორზე 2007-2009 წლის დიდი რეცესიის გავლენას, და ეს – მხოლოდ წლის პირველი ხუთი თვის განმავლობაში, – ვკითხულობთ UNWTO-ს (ტურიზმის საერთაშორისო ორგანიზაცია) ოფიციალურ ვებგვერდზე.
არც არის გასაკვირი – იმ დროს თავისუფალი მიმოსვლა არ შეწყვეტილა. ტურიზმის დრამატული ვარდნა საფრთხეს უქმნის მილიონობით ადამიანის საარსებო წყაროს.
მსოფლიოს ყველა რეგიონის მთავრობებს ორმაგი პასუხისმგებლობა ეკისრებათ: იზრუნონ საზოგადოებრივი ჯანმრთელობის დაცვაზე და იმავდროულად დაიცვან სამუშაო ადგილები და ბიზნესი.
ახლა კი გთავაზობთ ინფორმაციას ტურიზმის საერთაშორისო ორგანიზაციის გადატვირთვის პოლიტიკის შესახებ, რომელიც, ვფიქრობ, სწავლის პროცესში ანალიზისა და შეფასებისთვის გამოგვადგება.
მთელ მსოფლიოში მიმდინარეობს ტურიზმის ხელახალი აღორძინება, შეზღუდვების შემსუბუქება და ახალ რეალობასთან ადაპტაცია. ტურიზმის საერთაშორისო ორგანიზაციის უახლესი ანალიზის თანახმად, მთელ მსოფლიოში ქვეყნების მხოლოდ 40%-მა შეასუსტა შეზღუდვები, რომლებიც საერთაშორისო ტურიზმზე დაწესდა COVID-19– ის საპასუხოდ.
რუკაზე მწვანე ფერით მონიშნულია ქვეყნები, სადაც აკრძალვები შერბილებულია, ხოლო ლურჯით – ქვეყნები, სადაც ისინი ჯერ არ შეურბილებიათ.
UNWTO-ს ანგარიშის თანახმად, ტურიზმზე უფრო მეტად დამოკიდებული ქვეყნები უფრო მეტად შეარბილებენ აკრძალვებს: 87 მიმართულებიდან, რომლებზეც ახლახან შემცირდა შეზღუდვა, 20 მცირე კუნძულოვანი განვითარებადი სახელმწიფოა (SIDS). მათთვის ტურიზმი არის დასაქმების, ეკონომიკური ზრდისა და განვითარების მთავარი წყარო. მოხსენების თანახმად, ევროპაში შეზღუდვების შემცირება მოწმობს, რომ რეგიონში წამყვანი როლი ტურიზმის გადატვირთვაში სწორედ მათ ეკისრებათ.
საზღვრების გახსნა შვებაა მილიონობით ადამიანისთვის, რომელთა კეთილდღეობაც ტურიზმის სექტორზეა დამოკიდებული, მაგრამ ეს საკმარისი არ არის. განსაკუთრებით – იმ ბოლოდროინდელი განცხადებებისა და ზომების გათვალისწინებით, რომლებიც, როგორც ჩანს, შორს არის საერთაშორისო კოორდინაციისგან, რომელსაც UNWTO პანდემიის დასაწყისიდანვე მოითხოვს.
ტურიზმს გაუჭირდება. შესაძლოა, ამან მისცეს ბიძგი ეკონომიკის მეტ დივერსიფიკაციას, თუმცა ტურიზმი ამ შემთხვევაშიც ერთ-ერთ მნიშვნელოვან დარგად დარჩება.
ამ გაურკვეველ დროში მსოფლიოს ხალხებს სჭირდებათ ძლიერი, მკაფიო და თანმიმდევრული შეტყობინებები. პოლიტიკოსებმა არ უნდა უგულებელყონ ის ფაქტი, რომ მხოლოდ ერთად ვართ ძლიერები და მხოლოდ ერთად თუ დავძლევთ მდგრადი განვითარების გამოწვევებს.
სახელმწიფოს ხელმძღვანელებმა და გავლენის მქონე პირებმა აღიარეს ტურიზმის მნიშვნელობა ეკონომიკისა და ნდობის აღდგენისთვის. ეს მხოლოდ პირველი ნაბიჯია. ახლა მათ ყველაფერი უნდა იღონონ, რომ ხალხმა კვლავ იმოგზაუროს, მაგრამ, ამასთანავე, შეასრულოს ყველა ის რეკომენდაცია, რომლებიც ახალი რეალობის ნაწილია.
როგორც UNWTO-მ განაცხადა, კრიზისის პერიოდში მთავრობებს, უპირველეს ყოვლისა, თავიანთი მოქალაქეების ჯანმრთელობის დაცვა ევალებათ, თუმცა მათ ეკისრებათ პასუხისმგებლობაც, დაიცვან ბიზნესი და მოსახლეობის საარსებო წყარო. დიდი ხნის განმავლობაში ბევრ ქვეყანაში აქცენტს მხოლოდ პირველ ნაწილზე სვამდნენ… ახლა შედეგებს ვიმკით.
ტურიზმის სექტორს აქვს ადაპტაციისა და რეაგირების მრავალწლიანი გამოცდილება. გლობალურმა ტურიზმმა გვიჩვენა გზა ისეთი გადაწყვეტილებების საპოვნელად, რომლებიც ახალ რეალობასთან ადაპტირებაში დაგვეხმარება. ველოდებით ვაქცინას, რომელიც შეიძლება შეიქმნას მრავალი თვის შემდეგ. პორტებსა და აეროპორტებში სწრაფი ტესტირება და პროგრამებისთვის თვალყურის დევნება ტურიზმის უსაფრთხო აღდგენის შესაძლებლობას ქმნის.
შეფერხება საფრთხეს შეუქმნის ტურიზმში მიღწეულ პროგრესს. ცალმხრივი მოქმედებები გრძელვადიან პერიოდში დამანგრეველ შედეგებს გამოიწვევს.
საზოგადოდ, ადამიანებმა ისწავლეს პასუხისმგებლობა. იმისთვის, რომ ტურიზმი მდგრადი და ინკლუზიური გამხდარიყო, ბიზნესებმა და სერვისებმა შეიმუშავეს პროტოკოლები და შეცვალეს ოპერირების მეთოდები. ახლა დროა, ხარვეზები გამოსწორდეს, რათა ყველამ ერთად შეძლოს წინსვლა.
UNWTO-ს ტურიზმის ექსპერტთა უმეტესობა მოითხოვს, საერთაშორისო ტურიზმი 2021 წლის მეორე ნახევარში აღდგეს.
წერილს ტურიზმის საერთაშორისო ორგანიზაციის გენერალური მდივნის ზურაბ პოლოლიკაშვილის სიტყვებით დავასრულებ:
„საზოგადოებრივი ჯანმრთელობის პრობლემების სწორი წონასწორობის პოვნა და იმ სექტორის მხარდაჭერა, რომელზეც მილიონობით ადამიანია დამოკიდებული, ადვილი არ იქნება. თუმცა შესაძლებელია.
კანარის კუნძულებზე ოფიციალური ვიზიტის დროს UNWTO-მ დაინახა, თუ როგორ შეიძლება ტურიზმის აღდგენა. ბალეარის კუნძულებზე ვიზიტის დროს ჩვენ ასევე ვნახეთ, თუ როგორ შეიძლება ჯანმრთელობისა და ჰიგიენის მკაცრი პროტოკოლების შესრულება და პარტნიორობა ტურისტული მიმართულებების გახსნისთვის.
COVID-19-ის დაწყებისთანავე UNWTO სთხოვს ქვეყნების მთავრობებს, ერთად ვიმუშაოთ ტურიზმის აღდგენისთვის.
მიმართულებები, ტურიზმის სექტორი და მისი მილიონობით თანამშრომელი ბოლო თვეების განმავლობაში ემზადებოდნენ ვიზიტორების მისაღებად. გამოწვევები, რომლებსაც ჩვენ შევეჯახეთ წლის დასაწყისში, გრძელდება, მაგრამ ჩვენ მივიღეთ მნიშვნელოვანი გაკვეთილი და ახლა უფრო მომზადებულები ვართ.
ჩვენ გვჭირდება კიდევ უფრო მეტი თანამშრომლობა, როგორც ინდივიდუალური, ისე ერთობლივი მოქმედებები. ისევ და ისევ, პანდემია გვიბიძგებს და გვიმტკიცებს, რომ უფრო ძლიერნი ვიქნებით, თუ ერთად ვიმოქმედებთ და არა იზოლირებულად“.
ტურიზმის შესახებ ახალ ინფორმაციას შეგიძლიათ გაეცნოთ ინტერნეტგვერდებზე:
https://www.unwto.org/news/covid-19-responses-must-not-undermine-solidarity-and-confidence
