პარასკევი, მარტი 29, 2024
29 მარტი, პარასკევი, 2024

მხატვრული ლიტერატურა და დისტანციური განათლება

კრიზისის რამდენიმე განმარტებას შორის ყველაზე შესაბამისი არსებულ ვითარებაში არის „გადამწყვეტი ხასიათის ცვლილება“. კრიზისი, როგორც ცვლილება, რომელსაც არსებითი, გადამწყვეტი, უმნიშვნელოვანესი როლი და მნიშვნელობა აქვს. კრიზისის მართვის  პროცესში მნიშვნელოვანია კრიზისის იდენტიფიკაცია და ანტიკრიზისული რესურსების ამოქმედება.

უნდა აღვნიშნოთ, რომ ლიტერატურა ყველაზე სანდო ანტიკრიზისული რესურსია. ლიტერატურამ ონლაინ პლატფორმაზე  უკვე დაიმკვიდრა ადგილი. წლების განმავლობაში სხვადასხვა მიზნითა და სხვადასხვა პროგრამის ფარგლებში შექმნილი ონლაინ გამოცემები იზოლირების პირობებში ერთ-ერთი უმნიშვნელოვანესი მასალაა როგორც სასკოლო და საუნივერსიტეტო განათლებისათვის, ისე კრიზისის მართვის პროცესში. დისტანციური განათლების ეტაპზე კი, ექსპერიმენტული მეთოდებით მუშაობისას, სწავლების მიზნის მისაღწევა, მხატვრული ლიტერტურა შესაძლოა იქცეს უმთავრეს საყრდენად.

რატომ არის ლიტერატურა სასარგებლო რესურსი?

განათლების უმთავრესი კომპონენტი, ცოდნა, მნიშვნელოვან როლს ასრულებს დამატებითი უნარ-ჩვევების გამომუშავებაში, როგორებიცაა გაცნობიერება, შემეცნება,  კანონზომიერებების დადგენა, ფაქტებისა და მოვლენების განზოგადება, სწავლება და სხვა. ამ პროცესებში აქტიურად მონაწილეობს მხატვრული ლიტერატურა, რომელიც თეორიული, მხატვრული სამყაროსთან ერთად, თავის თავში მოიცავს პრაქტიკულ დიდაქტიკურ და პედაგოგიურ მიმართულებებს, ცოდნასთან და გაცნობიერებასთან ერთად, დამატებით ჩვევებსა და უნარებს ავითარებს.

სასწავლო დანიშნულებასთან ერთად ლიტერატურას აქვს საგანმანათლებლო და კულტურული, ასევე, სოციალური მნიშვნელობა. ბოლო ხანს აქტიურად ვსაუბრობთ ეკონომიკურ კონცეპტებზე ლიტერატურაში, ლიტერატურასა და პოლიტიკაზე, ლიტერატურასა და იდეოლოგიაზე.  ლიტერატურაში ასახულია ის გამოცდილება, რომელიც კაცობრიობამ შეიმუშავა, დააგროვა და ის ისეთივე ფართო და მრავალფეროვანია, როგორიც სამყარო.

პედაგოგიური შემეცნების სისტემა წარმოადგენს ყველა დროისა და საზოგადოების აქტუალურ, განსაკუთრებულად მნიშვნელოვან სფეროს.  ცოდნა გაცნობიერების გარეშე, მაგალითებისა და ნიმუშების გარეშე, არ არის რელევანტური. მაგალითად, ენის მატარებელი, ჩვეულებრივ, ავტომატურად და, შესაძლოა, უშეცდომოდ საუბრობს, მაგრამ არ შეუძლია გრამატიკული კატეგორიების გამოყოფა, არ იცის ფონეტიკური მოვლენები და სხვა. სწავლება გულისხმობს საილუსტრაციო მასალას, მაგალითებზე დაყრდნობით შემეცნებას. ლიტერატურული ნაწარმოებების, მათ შორის, კლასიკური ან თანამედროვე ლიტერატურული ტექსტების თემატური ხაზი, დრამატიზმი, კომიზმი, სიუჟეტური განვითარება ემსგავსება ცხოვრებისეულ ტენდენციებს, როგორც არისტოტელე ამბობდა, ბაძავს და ასახავს მას, გვაძლევს მხატვრულად გადმოცემული ამა თუ იმ მოვლენის, ფაქტის, ხასიათის, თვისების განზოგადების საშუალებას, რომელიც უკვე უნარსა და ჩვევას წარმოადგენს.

პედაგოგიური მეთოდების მიხედვით, საგანგებო მნიშვნელობა ენიჭება მხატვრულ ლიტერატურაში ასახულ სიუჟეტურ, თემატურ ასპექტებს, როგორც არა იმდენად კონკრეტულ, ისტორიულ, ფაქტობრივ მონაცემებს, რომლებიც რეალურად მოხდა და მისი ფაქტობრივი შედეგი დამდგარია, არამედ თეორიულად, პირობითად, ზოგადად არსებულ მასალას, რომლის გადაადგილება, განვითარების თანმიმდევრობა, დასასრული, მთავარი და მეორეხარისხოვანი გმირების ცხოვრება შესაძლებელია სრულიად შეიცვალოს.

ლიტერატურა, როგორც მნიშვნელოვანი სასწავლო რესურსი, საინტერესო და მნიშვნელოვანია სხვადასხვა მიმართულებით:

  • ემოციები, შთაბეჭდილებები, ფიქრები და აზრები ასახოს დამატებით ტექსტში, ნახატში, პიესაში, მუსიკაში;
  • მხატვრული ლიტრატურის მაგალითზე შესაძლებელია გრამატიკის, მეტყველების კულტურის და სხვა მომიჯნავე საგნებისა და თემების განვითარება და დამუშავება;
  • შესაძლებელია ნორმირებული და ექსპერიმენტული მუშაობა;
  • ლიტერატურული ტექსტების დახმარებით ლოგიკური აზროვნების განვითარების ხელშეწყობა;
  • მრავალმნიშვნელოვნების, გარდასახვის, შედარებისა და ალეგორიების იდენტიფიცირება და გამოსახვა;
  • ესთეტიკური მახასიათებლების, შემოქმედებითი უნარების განვითარება;
  • ინდივიდის ფორმირების ფსიქო-სოციალური პროცესების ილუსტრაცია და აქცენტირება;
  • ლიტერატურული ნაწარმოებების დახმარებით საერთოსა და ინდივიდუალურის გამოყოფა;
  • ფაქტებისა და მოვლენების განმეორებითობისა და მისი კანონზომიერებების ილუსრაცია;
  • სოციალური როლების, მათ შორის, გენდერული, ნაციონალური და ინტერკულტურული ასპექტების გაცნობიერება;
  • მხატვრულ ლიტერატურას, როგორც აბსტრაჰირების, განზოგადების უმთავრეს საბადოს, შეუძლია ცოდნის ფორმირება და გაცნობიერების ხელშეწყობა, რასაც სასწავლო, ანუ პედაგოგიური მნიშვნელობა აქვს.

 

ცალკე უნდა გამოიყოს მხატვრული ლიტერატურის ჟანრებისა და პოეტური ენის საკითხები, რაც შესაძლებელია ლიტერატურული ტექსტების დაკვირვების საფუძველზე.

კრიზისების მართვა პედაგოგიკაში, მათ შორის სასწავლო პროცესში, პირველ რიგში, პრობლემის იდენტიფიკაციას მოითხოვს. ობიექტური მიზეზების გამო სწავლების შეცვლილ პარადიგმაში, არათანმიმდევრული, ტექნიკური ხარვეზებით მიმდინარე სასწავლო პროცესში მნიშვნელოვანია მდგრადი რესურსი, რომელიც მოგვცემს თანმიმდევრულობისა და სტაბილურობის საყრდენებს. სწორედ ასეთი რესურსი არის მხატვრული ლიტერატურა, რომელიც მიუხედავად სასწავლო პროცესში არსებული ხარვეზებისა, შეიძლება იყოს განგრძობითად, თანმიმდევრულად არსებული სასწავლო მასალა. მხატვული ტექსტი, რომელიც დისტანციური განათლების პირობებშიც აფართოებს ცოდნას, არის მძლავრი თეორიული და პრაქტიკული სასწავლო და შემეცნებითი რესურსი.

 

კომენტარები

მსგავსი სიახლეები

ბოლო სიახლეები

ვიდეობლოგი

ბიბლიოთეკა

ჟურნალი „მასწავლებელი“

შრიფტის ზომა
კონტრასტი