მასწავლებელს მუდმივად სჭირდება აქტივობების შემუშავება, რომელიც ცოდნას სახალისოდ მიგვაწოდებინებს ბავშვებისთვის, რომ ინფორმაციის მიწოდება არ იყოს მხოლოდ ცოდნა მიწოდებისთვის.
დღეს ძალიან აქტუალურია გამჭოლი კომპეტენციების განვითარებაზე ორიენტირებული გაკვეთილის დაგეგმვა და ჩატარება. მეც გავიზიარე ეს სიახლე და დავგეგმე IX კლასში გაკვეთილი ისტორიაში თემაზე ,,საქართველოს დემოკრატიული რესპუბლიკა“.
რატომ იყო ეს გაკვეთილი გამჭოლი კომპეტენციების განვითარებაზე ორიენტირებული?
გაკვეთილი საჭიროებდა შემდეგი უნარების განვითარებას:
1.წიგნიერებას – ცვალებად კონტექსტში კითხვის, წერის, ინფორმაციის დამუშავების, იდეებისა და მოსაზრებების გამოთქმის, გადაწყვეტილების მიღებისა და პრობლემების მოგვარების უნარების განვითარებას იმ ცოდნის საფუძველზე, რომელსაც ადამიანი მთელი ცხოვრების განმავლობაში იძენს;
- სემიოტიკური კომპეტენციას – ვერბალური და არავერბალური (რუკის, დიაგრამის, სქემის, ნახატის, მელოდიისა და სხვ.) საშუალებით ინფორმაციის გააზრებასა და ინტეპრეტირებას, საკუთარი ნააზრევისა და განცდილის სხვადასხვა საშუალებით გადმოცემის უნარების განვითარებას;
- სოციალური და სამოქალაქო კომპეტენციის უნარების განვითარებას– კერძოდ, სამოქალაქო ცხოვრებაში ინტეგრირებისათვის აუცილებელი ისეთი უნარებისა და ღირებულებების ჩამოყალიბებას, როგორებიცაა: კონსტრუქციული თანამშრომლობა, პრობლემების მოგვარება, კრიტიკული და შემოქმედებითი აზროვნება, გადაწყვეტილების მიღება, შემწყნარებლობა, სხვისი უფლებების პატივისცემა, დემოკრატიული პრინციპების აღიარება და სხვა.
აქტივობები შესაბამისად გამომდინარეობდა გაკვეთილის შერჩეული ტიპიდან და ბუნებრივია მიზნიდან.
გაკვეთილის მიზანი :
1.მოსწავლეები მოიძიებენ დამატებით ინფორმაციას საქართველოს პირველი დემოკრატიული რესპუბლიკის შექმნის შესახებ;
- დაახასიათებენ დეტალურად პირველ რესპუბლიკას;
3.განივითარებენ ინფორმაციის მოძიების, ინფორმაციის დახარისხების, შემოქმედებითი აზროვნების უნარ-ჩვევას.
აქტივობა 1: გონებრივი იერიში რუკის შევსება.
კითხვა 1: რა არის დემოკრატია?
გარდა იმისა, რომ მოსწავლეებს უნდა წარმოედგინათ ცოდნა დემოკრატიის შესახებ, მათ დავავალე ნახატის ან ჩანახატის შექმნა დემოკრატიის შესახებ. დრო განვუსაზღვრე 10 წუთი. შესანიშნავად გაართვეს თავი დავალებას, ჯგუფებმა წარმოადგინეს ნახატები( თან ახლავს აქტივობის ამსახველი ფოტო-მასალა)
კითხვა 2: გაიხსენეთ საქართველოს ისტორიაში არსებული მმართველობის ფორმები.
კითხვა 3: რა გახდა მიზეზი საქართველოში პირველი რესპუბლიკის ჩამოყალიბებისა?
აქტივობა 2: წინარე ცოდნის გააქტიურება- მოტივაციის ამაღლების მიზნით ვაჩვენებ ჩემ მიერ შექმნილ რესურსს, ფოტოებს, რომლებიც მმართველობის ფორმებს ასახავენ. მოსწავლეებს ევალებათ ფოტოების მიხედვით მოიფიქრონ პასუხები და შეუსაბამონ მმართველობის ფორმებს. მოსწავლეთა პასუხის შესაბამისად ჩემ მიერ მომზადებულ რესურსში გამოდის პასუხების შესაბამისი ღიმილაკი.
აქტივობა 4: საშინაო დავალების გამოკითხვა
მოსწავლეები შემთხვევითობის პრინციპით წინასწარ გადავანაწილე 4 ჯგუფებად და მივეცი დავალებები, მოიძიონ ინფორმაცია შემდეგ საკითხებზე:
I ჯგუფი- პირველი დემოკრატიული რესპუბლიკის საშინაო პოლიტიკისა და დროშის შესახებ;
II ჯგუფი- პირველი დემოკრატიული რესპუბლიკის საგარეო პოლიტიკისა და გერბის შესახებ;
III- ჯგუფი-პირველი დემოკრატიული რესპუბლიკის ეროვნული პოლიტიკისა და ჰიმნის შესახებ ( საინტერესო იყო ამ ჯგუფის პრეზენტაცია იმითაც, რომ მოსწავლემ ჰიმნი შეასრულა გაკვეთილზე);
IV- პირველი დემოკრატიული რესპუბლიკის განათლებისა და კულტურის შესახებ.
(კლასი სიმბოლურად ფორმირებულია წითელ, შავ და თეთრ მაისურებში-დროშის ფერები).
აქტივობა 5: საკუთარი პოზიციის შემუშავება , კრიტიკა და დაცვა
თქვენი აზრით, არსებობდნენ თუ არა საქართველოში ადამიანები, რომლებიც დემოკრატიის მანკიერ მხარეებს ამჩნევდნენ, ვინ იყვნენ ეს ადამიანები და როგორ გამოხატავდნენ პროტესტს?
აქტივობა 6: არგუმენტირებული მსჯელობა
ჯგუფებს ვაძლევ დავალებას- შეადარონ ერთმანეთს პირველი დემოკრატიული რესპუბლიკის ცალკეული კომპონენტი ( საშინაო პოლიტიკა, საგარეო პოლიტიკა, ეროვნული პოლიტიკა, დროშა, გერბი, განათლება და კულტურა) თანამედროვე საქართველოს ცალკეულ კომპონენტს.
დავალებები უნდა დაწერონ ფერად ფურცლებზე და ჯგუფის ლიდერებმა შექმნან რესურსი- ,,საქართველო დღეს“
აქტივობა 7: საშინაო დავალების მიცემა
გამოყავით პირველი დემოკრატიული რესპუბლიკის ლიდერები და შეაფასეთ ისინი- არგუმენტირებული დასაბუთება.
გაკვეთილზე გამოვიყენე შეფასების სხვადასხვა მეთოდი- თვითშეფასება, ურთიერთშეფასება, განმსაზღვრელი შეფასება.
გაკვეთილმა სრულად წარმოაჩინა გამჭოლი კომპეტენციების განვითარების ისეთი ასპექტები, როგორიცაა წიგნიერება და სემიოტიკური კომპეტენციები. გაკვეთილის შედეგი იყო კითხვის, წერის, ინფორმაციის დამუშავების, გააზრების და ინფორმაციის სხვადასხვა სახით წარმოდგენის, პრობლემის მოგვარების უნარების განვითარება. გაკვეთილზე შევძელით კონსტრუქციული თანამშრომლობა, პრობლემების მოგვარება, კრიტიკული და შემოქმედებითი აზროვნება, გადაწყვეტილების მიღება, სხვისი უფლებების პატივისცემა და დემოკრატიული პრინციპების აღიარება.
