უცხო ენის სწავლის პროცესში მოსწავლეებს საუბრისა და წერისას შეცდომების დაშვების შიში უჩნდებათ. გრძელვადიან პერსპექტივაში ეს შეიძლება შემაფერხებელ გარემოებად იქცეს. ამიტომ  ჰუმანისტური მეთოდის გამოყენება და ემპათიის გამოჩენა განსაკუთრებულად მნიშვნელოვანია.

მეექვსე კლასში ჩემ მიერ ჩატარებული გაკვეთილის შემდეგ მივედი დასკვნამდე, რომ ლოიალურობის გამოჩენასა და მოსწავლეთა წახალისებას უკეთესი შედეგის მოტანა და მათი აქტიურობის პროვოცირება შეუძლია.

გაკვეთილის თემა იყო „Хобби“. თავდაპირველად მოსწავლეებს ავუხსენი სიტყვების: Увлечение (გატაცება), Увлекаться (იყო გატაცებული) მნიშვნელობა. შემდეგ კი ამ სიტყვებთან გამოსაყენებელი არსებითი სახელის ბრუნვა (Творительный Падеж).

იმისთვის, რომ გაკვეთილი მათთვის ბევრად სახალისო და საინტერესო გამოსულიყო, გადავწყვიტე, გვემსჯელა Н.Носов-ის ზღაპრიდან  „Приключения незнайки“ მთავარი გმირის, Незнайка-ს ჰობიზე.

კონსტრუქტივიზმის მეთოდის გათვალისწინებით,  მოსწავლეებს დავავალე გაეკეთებინათ და წარმოედგინათ პრეზენტაცია, სახელწოდებით,  „ჩემი ჰობი“. ჰუმანისტური მიდგომის თანახმად, ვეცადე მათთვის მეტი თავისუფლება მიმეცა და მოვუწოდე, ყოფილიყვნენ მაქსიმალურად გახსნილი.

განვუმარტე, რომ, რასაკვირველია, გრამატიკული წესების დაცვა ძალიან მნიშვნელოვანი იყო, მაგრამ შეცდომები ამ შემთხვევაში შეფასებაზე არ იმოქმედებდა. ისინი მოტივაციისა და ძალისხმევის გამოჩენის კვალობაზე შეფასდებოდნენ. ამ პირობამ მათზე დადებითად იმოქმედა და ავტოპრეზენტაციას დიდი მონდომებით შეეცადნენ.

დაპირებისამებრ, ემპათია გამოვიჩინე. ყოველი მოსწავლის გამოსვლისას, მათი ნაშრომის წვრილმან დადებით დეტალებსაც კი შესაბამისად ვიღებდი. დადებითი უკუკავშირი მათთვის მამოტივირებელი აღმოჩნდა. ისინი დიდი მონდომებითა და ხალისით ჩაერთნენ პროცესში, წარმოადგინეს პრეზენტაციები, ერთმანეთს დაუსვეს კითხვები, ხალისით ჰყვებოდნენ თავიანთ გატაცებებზე და კლასს საკუთარ გამოცდილებას უზიარებდნენ. არ ჰქონდათ უხერხულობის გრძნობა, რაც განსაკუთრებით მომეწონა.

ეს  ერთ-ერთი მოსწავლის (გ. ჭარელიძე) პრეზენტაციაა.

პრეზენტაციის წარდგენის შემდეგ საგანგებოდ ვამახვილებინებდი ყურადღებას იმ სიტყვებზე, რომლებიც არასწორად წარმოთქვეს, რათა სწორი ფორმით შესძლებოდათ მათი დამახსოვრება. აღმნიშნავდი პოზიტიურ მომენტებს.

საბოლოოდ, ჩემი მიდგომა ძალიან ეფექტური გამოდგა, რადგან ბავშვებმა მონდომება გამოიჩინეს, ინტერესით უსმენდნენ ერთმანეთს და სწორი ფორმით იწერდნენ და იმახსოვრებდნენ სიტყვებს.

ამას წინათ მეგობარმა მთხოვა, გამეგზავნა კითხვები სკოლაში მიმდინარე ინტელექტუალური კონკურსისთვის „რა? სად? როდის?“

ამ კონკურსში სკოლა უკვე რამდენიმე წელია, აქტიურადაა ჩართული და ბავშვებიც ყოველთვის ხალისით მონაწილეობენ მის მიერ განხორციელებულ აქტივობებში.

გასულ წელსაც იგივე თხოვნა მივიღე და მეც საკმაოდ ვიხალისე კითხვების შედგენისას. წელს კი დავფიქრდი იმაზე, რამდენად საინტერესო შეიძლება იყოს მსგავს საგანმანათლებლო თამაშებში მონაწილეობა ნებისმიერი სტატუსით მოსწავლეებისთვის და რამდენად ეფექტური და ეფექტიანი შეიძლება აღმოჩნდეს ის.

თანამედროვე საგანმანათლებლო გარემოში სულ უფრო თვალსაჩინო ხდება აუცილებლობა, რომ სწავლება არ იყოს მხოლოდ ინფორმაციის გადაცემა — ის უნდა იქცეს შემოქმედებით, ინტერაქციულ პროცესად. ერთ-ერთი საუკეთესო საშუალება ამ მიზნის მისაღწევად, ვფიქრობ, არის ინტელექტუალური თამაშები.

სკოლაში, სადაც მოსწავლეების ყურადღების შენარჩუნება რთულია, ამგვარი აქტივობების ჩართვა სწავლას აქცევს საინტერესო, აზარტულ და მრავალმხრივ განვითარებად პროცესად.

რატომ ინტელექტუალური თამაშები?

ინტელექტუალური თამაშები (როგორებიცაა „რა? სად? როდის?“, ვიქტორინა, ლოგიკური დავალებები თუ გამოცანები) არ არის მხოლოდ გართობა:

• მოტივაციას ზრდის — სახალისოა ბავშვებისთვის;
• აქტიურად მუშაობს გონება — ლოგიკური, კრეატიული, ასოციაციური და კრიტიკული აზროვნება ერთდროულად ერთვება;

• მოსწავლეებს უმაღლდებათ თვითშეფასება — სწორი პასუხი, ერთგვარად, გამარჯვებასთან ასოცირდება;
• ავითარებს გუნდურობისა და კომუნიკაციის უნარებს — თამაშების უმეტესობა გუნდურ ფორმატში ტარდება.

რომელ საგნებში შეიძლება გამოყენება?

ინტელექტუალური თამაშები უნივერსალურია. მათი ადაპტაცია თითქმის ყველა საგნისთვის შეიძლება.

გარდა ამისა, ინტელექტუალური თამაშები კომპლექსურად ავითარებს მრავალფეროვან საბაზისო და მეტაკოგნიტურ უნარებს, რომლებიც ეროვნული სასწავლო გეგმითაც არის განსაზღვრული:

• ლოგიკური აზროვნება
• კრიტიკული და ანალიტიკური წვდომა ინფორმაციაზე
• გუნდური მუშაობა და დისკუსია
• ემოციური ინტელექტი — სწავლის მიმართ პოზიტიური განწყობა
• სიტყვის გამართულობა და აზრის ჩამოყალიბება
• დროის მართვა და სტრატეგიული აზროვნება

ბავშვები ბუნებით ცნობისმოყვარეები არიან. ინტელექტუალური თამაში გართობასა და გამოწვევას აერთიანებს — ეს ერთგვარი გონებრივი „სპორტია“, რომელიც მათი ასაკისთვის აბსოლუტურად ბუნებრივია.

განსაკუთრებით შედეგიანია თემატური თამაშები (მითოლოგია, დეტექტივი, სამეცნიერო ვიქტორინა), ნაკლებად ფორმალური გარემო (წრეებში, გუნდებში, კლასგარეშე გაკვეთილებზე), ინტეგრაცია რეალურ ცხოვრებასთან (ცნობილი ფრაზების ან სიმბოლოების ახსნა ყოველდღიურ კონტექსტში)…

პრაქტიკული მაგალითები

• „სიმბოლოს გამოცნობა“ ლიტერატურაში: მოსწავლეებს წარედგინებათ აღწერა, და მათ უნდა გამოიცნონ სიმბოლო (მაგ. ცეცხლი, მზე, რძე).
• „ვინ იყო ეს?“ ისტორიაში: მინიშნებებით თანდათან იხსნება ისტორიული პირის ვინაობა.
• „გადაარჩინე გმირი!“ ბუნებისმეტყველებაში: მოსწავლეებმა ლოგიკით უნდა დაადგინონ, როგორ დააღწიონ თავი საფრთხეს.

ინტელექტუალური თამაშები საგაკვეთილო პროცესში არ არის მეორეხარისხოვანი  — ის, შესაძლოა, იქცეს სასწავლო პროცესისთვის მთავარ მოტივატორად.
ისინი აერთიანებს ცოდნას, აზროვნებასა და თამაშით შეძენილ გამოცდილებას — სწორედ იმ ასპექტებს, რომლებიც ბავშვების ნამდვილ განვითარებას უწყობს ხელს.

მასწავლებლის როლიც იცვლება — ის ხდება მოთამაშე–მმართველი, რომელსაც შეუძლია ბავშვებს დაუტოვოს სივრცე იფიქრონ, იკამათონ.

კითხვა განსჯისთვის:
შეიძლება კი ისეთი გაკვეთილი, რომელშიც ბავშვები „თამაშობენ“, აღმოჩნდეს გაცილებით პროდუქტიული, ვიდრე სტანდარტული გაკვეთილი?
ვფიქრობ, შეიძლება.

თქვენ რას ფიქრობთ?

როგორ დავგეგმოთ ინტელექტუალური თამაში:

1. განვსაზღვროთ მიზანი

რა გვინდა, რომ მოსწავლეებმა გაიაზრონ ან განიმტკიცონ ამ თამაშით:

• ლიტერატურულ პერსონაჟებთან ასოციაციური კავშირი,
• ისტორიულ მოვლენათა თანმიმდევრობა,
• ლოგიკური აზროვნების სტიმულირება.

2. შევქმნათ შესაბამისი კითხვები, რომლებიც მოსწავლემ შეიძლება გამოიცნოს მინიშნებებით, არ მოითხოვს ფაქტობრივ ცოდნას, იწვევს მსჯელობას ან კამათს გუნდში (თუმცა, ზოგჯერ ფაქტობრივი ცოდნის გააქტიურებაც შეიძლება იყოს მნიშვნელოვანი, სხვადასხვა საკითხზე ფოკუსირებისთვის).
3. კითხვები (და პასუხებიც ) ისე ჩამოვაყალიბოთ, რომ ორაზროვნება გამოირიცხოს.
4. მოსწავლეები დავყოთ 3-5 კაციან ჯგუფებად.
5. 5. ყურადღება მივაქციოთ დროს: კითხვაზე — მაქსიმუმ 1 წუთი.
   შესაძლოა, წინასწარ განვსაზღვროთ კიდეც გუნდის სპიკერი, რომელიც პასუხს გამოაცხადებს.

ძალიან ხშირად ინტელექტუალური თამაშები სცილდება ვიწრო საგაკვეთილო პროცესს და საერთო სასკოლო აქტივობად იქცევა ხოლმე, რასაც უკვე კიდევ უფრო დიდი მნიშვნელობა ენიჭება.

რა შედეგი შეიძლება ჰქონდეს მოსწავლეებისთვის ამ ტიპის აქტივობებში მონაწილეობას, ამაზე, ვფიქრობ, მასწავლებლების მოსაზრებაც ძალიან მნიშვნელოვანია:

ნათელა წულაია, სსიპ ქ. თბილისის N 161 საჯარო სკოლის დირექტორის მოადგილე, ინტელექტუალური თამაშის, „აბას“ ორგანიზატორი
„ინტელექტუალური თამაშები მოსწავლეებისთვის ძალიან მნიშვნელოვანია. ისინი ეჩვევიან გუნდურ მუშაობას, სწავლობენ ერთმანეთის მოსმენას, საწინააღმდეგო აზრის კორექტულად დაფიქსირებას. უჩნდებათ ინტერესი სხვადასხვა საგნის მიმართ, ბევრს კითხულობენ, უყურებენ ფილმებს, სპექტაკლებს, უსმენენ სხვადასხვა ჟანრის მუსიკას და იძიებენ უამრავ ინფორმაციას, ეცნობიან ხელოვნების სხვადასხვა დარგს, მუშაობენ ტექნიკურ თუ საბუნებისმეტყველო საგნებში, იფართოებენ და იღრმავებენ ცოდნას სხვადასხვა მიმართულებით. გარდა ამისა, ეს თამაშები ხელს უწყობს იმასაც, რომ მოსწავლეები ერთმანეთს დაუახლოვდნენ, პატივი სცენ ერთმანეთის აზრს, მხარში დგომასა და მხარდაჭერას სწავლობენ. ყოველწლიურად იკვრება კარგი ინტელექტუალური გუნდი, რომელიც სკოლის სახელით სხვადასხვა ღონისძიებაში მონაწილეობს და ჩვენთვის კარგი დასაყრდენია. უკვე რამდენიმე თაობა გაიზარდა და ახალბედა, გამოუცდელ ბავშვებს უფროსები ყველაფერში მხარში უდგანან და ეხმარებიან.

ჩვენთვისაც ძალიან საინტერესო პროცესია, ვცდილობთ, ისეთი კითხვები შევადგინოთ, რომ გავითვალისწინოთ მათი ასაკი, შესაძლებლობები. თამაშისას ხშირად შეგვიცვლია კითხვები, როცა რომელიმე გუნდი ზედიზედ ვერ ახერხებს ქულის აღებას – მარტივ შეკითხვას ვაძლევთ ხოლმე, რომ მოტივაცია მიეცეთ. ამით თამაში ცოცხლდება და პროცესი ისევ იძენს აზარტს.

რაც მთავარია, გუნდები შეთანხმებულად, ურთიერთშეთანხმებით მუშაობენ და ეხმარებიან ერთმანეთს“.

ნათია დავითაია, სენაკის წმინდა ალექსი შუშანიას სახელობის მართლმადიდებლური სკოლა-გიმნაზიის ისტორიის მასწავლებელი:

„ჩვენი სკოლა ფეხს ნამდვილად უწყობს გამოწვევებს და ცდილობს, მხოლოდ სასკოლო საგნებზე არ იყოს ორიენტირებული, მეტი ცოდნა მისცეს მოსწავლეს და გარკვეული აქტივობებით განუვითაროს ის უნარები, რომლებიც აუცილებელია სამომავლოდ. ამიტომ სწავლებისას მიზნად ვისახავ, ვიპოვო და მოსწავლეებამდე მივიტანო სწავლების ისეთი მეთოდები, რომელთა დახმარებითაც ისინი მეტს ისწავლიან და სკოლაც აღარ იქნება უწინდებურად მოსაწყენი.  ვფიქრობ, მხოლოდ სწავლების შინაარსი კი არ უნდა იყოს მასწავლებლის ყურადღების ცენტრში, არამედ იმ მეთოდების პოვნაც, რომელთა მეშვეობითაც მოსწავლეები უფრო ხალისით აითვისებენ თემას.

ამ მიზნის მისაღწევად  წლების განმავლობაში არაერთი თამაში თუ აქტივობა შემიქმნია. მათ შორის გამორჩეულია „რა? სად? როდის?“ – ზუსტი სატელევიზიო ფორმატით. აღნიშნული მეთოდი სასკოლო სივრცისთვის საკმაოდ ეფექტური გამოდგა. გარდა იმისა, რომ ამ თამაშებმა მათ მისცა მოტივაცია, უფრო მეტი განათლება მიეღოთ, ასევე მისცა საშუალება, გამოევლინათ მრავალფეროვანი უნარები: დაგეგმვის, სცენარის შექმნის, ჯგუფური მუშაობის, სხვისი აზრის პატივისცემის. მსგავსი გარემო ურთიერთობის გაუმჯობესების ეფექტური საშუალებაა. ამ დროს მოსწავლეები საერთო მიზნის, ინტერესების ირგვლივ ერთიანდებიან, ერთმანეთისადმი ნდობა და პატივისცემა უყალიბდებათ.

პირველი სეზონის დასაწყისში პროცესს სკეპტიკურად ვუყურებდი, თუმცა უკვე მესამე წელია გრძელდება და აქტუალურობას არ კარგავს. ყოველი სასწავლო წლის მეორე სემესტრის დადგომას ჩვენს სკოლაში ახალი სეზონის მოლოდინი ახალისებს. სეზონისთვის მზადებას კი მოსწავლეები თავად იწყებენ, ყოველგვარი ძალდატანებისა და მითითებების გარეშე.

ბედნიერი ვადევნებ თვალს ამ ფაციფუცს და ვფიქრობ, დიახ,  მიზანს მივაღწიე.“

ინტელექტუალური თამაშები სასკოლო გარემოში ხელს უწყობს როგორც საგნობრივი უნარების განვითარებას, ისე სოციალიზაციასა და კომუნიკაციის გაუმჯობესებას.

ინტელექტუალურ თამაშებს გაკვეთილზე სიხარული, ინტერესი და კვლევის სურვილი შემოაქვს. როცა ბავშვები სწავლობენ თამაშით, ისინი აღარ ეძებენ სწავლისგან გაქცევის გზებს — ისინი თვითონ ეძებენ ცოდნას. ასეთ გარემოში გაკვეთილი აღარ არის რუტინა, არამედ ხდება თავგადასავალი, სადაც ბავშვები სწავლობენ აზროვნებას, თანამშრომლობას და საკუთარი შესაძლებლობების რწმენას. სწორედ ამიტომ, ვფიქრობ, ინტელექტუალური თამაშები არ უნდა იყოს მხოლოდ პერიოდული აქტივობა — ისინი უნდა იქცეს სწავლების ბუნებრივ ნაწილად. ასე აღვზრდით შემოქმედ და მოაზროვნე თაობას, რომელსაც სწავლა უყვარს.

(საზაფხულო საკითხავი ბავშვებისთვის ომიანობის ხანაში)

ეს პაწაწინა კარტოფილის საყვარელი დრო იყო. როცა მიწა ოდნავ გათბებოდა, კარგად გაფხვიერებულ ნიადაგში ორმოს ამოთხრიდნენ და კარტოფილის პაწია ბოლქვს სულ ციმციმ ჩააბრძანებდნენ.

მერე იძინებდა, ისვენებდა, სულს მოითქვამდა, რაღაცისთვის ემზადებოდა. ნელა-ნელა ყველაზე დიდი საოცრება ხდებოდა – მიწითა და წყლით ნაკვები, ლოყებშეპუტკუნებული კარტოფილი სასიცოცხლო წვენით ივსებოდა. ჯერ ფესვს გამოუშვებდა ფრთხილად, მერე – ლერწს, ჯერ – გამჭვირვალეს, უღონოს. თანდათან უფრო და უფრო მოღონიერდებოდა, სუსტ ღერს მიწაში გააძვრენდა, ნელ-ნელა გაარღვევდა ბნელს და ბოლოს მზის ულამაზეს შუქსაც იხილავდა. მერე იწყებოდა და იწყებოდა: ზრდა, გალამაზება, უნაზესი, გამჭვირვალე ყვავილებით ყვავილობა – და ერთი ბუთქუჩა კარტოფილი ბევრად იქცეოდა.

ჰოდა, სწორედ ეს დრო იყო. ბუთქუჩა კარტოფილი მიწაში გაიზმორა, გაიზმორა და ფესვი გამოუშვა. დაისვენა, მერე კიდევ ერთხელ სცადა, კიდევ დაისვენა, მერე კიდევ…

უცებ ფესვი რაღაც ცივს შეეხო. დამფრთხალმა, სასწრაფოდ უკან გამოსწია, მაგრამ შიში დიდხანს არ გაგრძელებულა – ეს მისი მიწა იყო, მისი სახლი. ალბათ გვერდით კიდევ ერთი კარტოფილიაო, გაიფიქრა.

ფრთხილად გაიწვდინა ფესვი და კარგად მოსინჯა საგანი, რომელმაც შეაშინა. ეს რანაირი კარტოფილი იყო! ფორმა კარტოფილისა ჰქონდა, კანი კი – ცივი, მაგარი, ლითონივით. ეს რა უცნაური რამეაო, იფიქრა კარტოფილმა, მაგრამ ამ დაუპატიჟებელი მეზობლის გამო თავის მთავარ საქმეს ხომ არ შეწყვეტდა? ფესვები და ღერო უნდა გაზრდოდა, მიწას მოსდებოდა, გაძლიერებულიყო, გამრავლებულიყო, ეყვავილა… ამიტომ ერთი-ორჯერ სცადა მეზობელთან გამოლაპარაკება, მაგრამ მან რაღაც ჩაიბურდღუნა გაურკვევლად. უკმეხი იყო და უზრდელი.

კარტოფილი კი ცნობისმოყვარე იყო. ფესვი კიდევ გაუშვა და კიდევ ერთხელ სცადა მეზობელთან დალაპარაკება, მაგრამ იმ უკმეხს ერთი სიტყვა არ უთქვამს.

მაინც ვინ არის? კარტოფილი? რომელიმე სხვა ბოსტნეული? არც ჭარხალს ჰგავს, არც თალგამს, სტაფილოს ხომ მით უმეტეს.

გვიან ღამით, როცა უკმეხ მეზობელს ღრმა ძილით ეძინა, კარტოფილმა თავისი ლერწი კიდევ ერთხელ გაუშვა მისკენ, შეუღუტუნა, შეუხიცინა, მაგრამ შენც არ მომიკვდე – მეზობელი თითქოს უსულო საგანი იყო, ცხვირიც არ შეუბეტყავს. კიდევ შეუხიცინა, იქნებ თვალები გაეხილა, რამე ეთქვა, მაგრამ რკინის ბოსტნეულმა ერთი ჩაიბუზღუნა, გადატრიალდა და ძილი გააგრძელა.

ცნობისმოყვარე კარტოფილმა ვერაფრით მოისვენა. ხან მახრა მიუგზავნა მეზობელს, ხან ჭიაყელა, ხანაც ცუანა ჭია, იქნებ სუნმა მაინც შეაწუხოსო… რკინის ბოსტნეული არც კი იმჩნევდა ცნობისმოყვარე მეზობელს, იწვა გადრუნჩული და ეძინა.

კარტოფილი  კი იზრდებოდა. ახლა ერთი ფესვი კი არა, ფესვების მთელი ბადე ჰქონდა, ერთი ღერო კი არა, ღონიერი ღეროების მთელი კონა. ბოლოს ყვავილობის დროც მოვიდა და ისეთი ლამაზი ყვავილებით აყვავდა, უბრალო კარტოფილი რომ იყო, ვერაფრით მიხვდებოდი.

მეზობელს ისევ აკითხავდა, ოღონდ ის ისევ ისე, უძრავად იწვა და ზედაც არ უყურებდა.

როცა ბავშვები კარტოფილის ამოსაღებად მივიდნენ, მისი ფესვების ბადეში გახვეული უცნაური რკინის ბოსტნეული იპოვეს. რამდენიმე ლერწს ბოსტნეულის შიგნითაც შეეღწია. მის რკინის ზურგზე მოთავსებული მავთული მახრას დაეხრა, მუცელი კი მთლად დაჟანგებოდა.

ბავშვებმა უცნაური ბოსტნეული კარტოფილით სავსე კალათაში ჩადეს და შინ წაიღეს.

ბოსტნეული მხოლოდ ბაბუამ იცნო, ხელებაკანკალებულმა ამოიღო კალათიდან და მხოლოდ მაშინ დამშვიდდა, როცა ნახა, რომ ხელყუმბარა გაფუჭებული იყო, დაჟანგებული, მიწიანი, ერთიანად გაშავებული და კარტოფილის ფესვებშემოხვეული.

ვერავინ მიხვდა, რომ კარტოფილმა, რომელიც ახლა ბანზე იყო გაფენილი და, დასათესად გადარჩეული, მზეზე  შრებოდა,  ბავშვები გადაარჩინა. იმდენი უჩხიკინა საშიშ ბოსტნეულს, რომ მთლიანად მოშალა.

ზაფხულის დადგომასთან ერთად მშობლებს საზრუნავი ემატებათ. ბავშვები სკოლისგან გამოთავისუფლებულ უამრავ დროს გაჯეტებთან ატარებენ, რაც არც ისე კარგია მათი ფსიქიკური და ფიზიკური ჯანმრთელობისთვის.

გთავაზობთ უცხოელი კოლეგების გამოცდილებას, გასართობ აქტივობებს ბავშვებისთვის, რათა ზაფხულის ცხელ დღეებში დაკავებულები იყვნენ და შინაარსიანად გაატარონ დრო.

ამ იდეებს ზაფხულის სურვილების სიად აქცევთ თუ მხოლოდ რამდენიმე მათგანს აირჩევთ და მათგან შესანიშნავ მოგონებებს შეიქმნით, თქვენი საქმეა; მთავარია, ოჯახთან ერთად ისიამოვნოთ ზაფხულის თვეებით.

 ბუნების აქტივობები

ისარგებლეთ გრძელი მზიანი დღეებით და შეისწავლეთ ბუნების საიდუმლოები. არ დაგავიწყდეთ  მზისგან დამცავი კრემი და მწერებისგან დამცავი სითხე.

დააკვირდით ფრინველებს. გადაიღეთ ფოტოები, გამოიყენეთ აპლიკაცია ან სახელმძღვანელო ბუმბულიანი მეგობრების ამოსაცნობად.

კონტეინერებში მოიყვანეთ ახალი მწვანილი. გამოიყენეთ ძველი ყავის ქილები, რძისა და ლიმონათის ბოთლები, პლასტმასის ჭიქები, ნებისმიერი სხვა ნივთი, რასაც შინ იპოვით. ტერასაზე ან ფანჯრის რაფაზე მოაწყვეთ მწვანილის ბაღი და თვალი ადევნეთ მის ზრდას.

მოძებნეთ ფორმები ღრუბლებში. ბალახზე დააფინეთ ლეიბი  და ცას ახედეთ. რიგრიგობით ისაუბრეთ იმაზე, რას ხედავთ ღრუბლებში.

შეაგროვეთ ქვები და მოხატეთ. მოხატული ქვები აქციეთ ბაღის დეკორაციებად ან ოჯახის წევრებს აჩუქეთ.

მოაწყვეთ ფოტოსესია. ბუნებაში გადაიღეთ ფოტოები. უფროსი ასაკის ბავშვებსა და მოზარდებს შეუძლიათ ფოტოების კომპიუტერში რედაქტირება და საოჯახო ალბომის შექმნა.

საცალფეხო ბილიკები ცარცით გააფორმეთ. გამოიყენეთ ჩვეულებრივი ტროტუარის ცარცი ან თავად დაამზადეთ სიმინდის სახამებლის, წყლისა და საკვები საღებავისგან.

წვიმიანი დღეების აქტივობები

როდესაც ამინდი შინ დარჩენას გაიძულებთ:

გაამდიდრეთ თქვენი ფილმების კოლექცია, მოაწყვეთ კინომარათონი და აკნატუნეთ პოპკორნი.

მუყაოს ყუთებისგან ააშენეთ ციხესიმაგრე, მოაწყვეთ თქვენი შვილის ოცნების სამალავი.

მთელი ოჯახი ჩაებით ლეგოს ციხესიმაგრის აშენებაში.

დაბანაკდით. საძილე ტომრები იატაკზე დააწყვეთ და ოჯახთან ერთად წვეულება გამართეთ.

მოსინჯეთ ახალი ვარცხნილობები. მიეცით ბავშვებს საშუალება, მოირგონ სტილისტის როლი და შექმნან თქვენთვის განსხვავებული ვარცხნილობა.

შეიძინეთ ორიგამის ქაღალდი, დაამზადეთ სახალისო ფიგურები და მეგობრებს ან ოჯახის წევრებს აჩუქეთ.

დაამზადეთ “დროის კაფსულა“. ოჯახის თითოეულ წევრს სთხოვეთ, ჩამოწეროს, რისთვისაა ბედის მადლიერი. ეს წერილი განსაკუთრებულ ნივთთან ერთად დროის კაფსულაში ჩადეთ. შეინახეთ დანიშნულ თარიღამდე. შეგიძლიათ, გახსნათ მადლიერების დღეს ან რომელიმე განსაკუთრებულ დღესასწაულზე.

შექმენით ზაფხულის ფრესკა. გააკარით სარდაფში ან ავტოფარეხში თეთრი ქაღალდის დიდი ფურცელი და შექმენით ოჯახური ფრესკა. იმუშავეთ მთელი ზაფხული, თანდათანობით შეავსეთ. ზაფხულის ბოლოს გამართეთ „გახსნის“ წვეულება ნათესავებისთვის.

ტვინის სავარჯიშო სახალისო აქტივობები

ბავშვების ფიქრისა და სწავლის უნარების გასავითარებლად აიღეთ გამოცანების წიგნი და შეეჯიბრეთ ერთმანეთს, მერე კი თქვენ თვითონ მოიგონეთ გამოცანები.

გამართეთ შეჯიბრება თავსატეხებში. ჯერ ბავშვებთან ერთად მოიფიქრეთ, მერე კი შესთავაზეთ, დამოუკიდებლად შექმნან თავსატეხები. ვინ დაასრულებს პირველი?

ყოველდღე უკითხეთ ერთმანეთს ხმამაღლა წიგნის ერთი თავი.

აჩვენეთ ბავშვებს, რომ მეცნიერება სახალისოა. სცადეთ მათთან ერთად სახალისო ექსპერიმენტების ჩატარება.

მოიფიქრეთ კომიქსის სიუჟეტი და დაასურათეთ. შეიძლება ხატვა როგორც ჯგუფურად, ისე ცალ–ცალკეც.

ყოველდღიე შეავსეთ დღიური.  ზაფხულის ბოლოს გაუზიარეთ ერთმანეთს  მნიშვნელოვანი მოვლენების ამსახველი ჩანაწერები.

აქტივობები ბავშვებისა და მათი მეგობრებისთვის

ზაფხულში მეგობრებთან ან ოჯახის წევრებთან კონტაქტის შენარჩუნება მნიშვნელოვანია თქვენი შვილის სოციალური და ემოციური ჯანმრთელობისთვის. შეკრიბეთ სკოლის მეგობრები, რომელთა ნახვაც თქვენს შვილებს ენატრებათ და ერთად გააკეთეთ რაიმე სახალისო. მოაწყვეთ საგანძურის ძიება თქვენს საკუთარ ტერიტორიაზე ან ქალაქის შემოგარენში. ცოტა შეცვალეთ სიტუაცია და გადააქციეთ ის ფოტო საგანძურის ძიებად, სადაც ბავშვებმა უნდა გადაუღონ ფოტოები სიაში შესულ სხვადასხვა ნივთს ტელეფონით .

ეზოში მოაწყვეთ წვეულება. მოაწყვეთ ბურგერ-ბარი, სადაც ბავშვებს შეეძლებათ თავად აირჩიონ ინგრედიენტები.

მოაწყვეთ სამაგიდო თამაშების საღამო ბავშვებისა და ზრდასრულებისთვის.

კულინარიული პროექტები

შესთავაზეთ ბავშვებს რამდენიმე კულინარიული პროექტის შესრულება. ამით არა მხოლოდ ფასეულ ცხოვრებისეულ უნარს შეიძენენ, არამედ გაფართოვდება მათი ინტერესი სხვადასხვა სახის საკვების მიმართ.

ბავშვების მიერ  შერჩეული ინგრედიენტებით გამოაცხვეთ პიცა. შეუძლიათ, დაგეხმარონ მომზადებაში ყველის დაქუცმაცებით, სოკოს გარეცხვით, ბოსტნეულის დაჭრით.

მიეცით ბავშვებს საშუალება, თავად მოამზადონ ვახშამი. წაახალისეთ, დამოუკიდებლად დაგეგმონ მენიუ და შეიძინონ ინგრედიენტები. ზედამხედველობა გაუწიეთ უმცროს ბავშვებს, მაგრამ მოზარდებს მიეცით საშუალება, ეს მარტო გააკეთონ.

ასწავლეთ ბავშვებს თქვენი საყვარელი ბავშვობის ნუგბარის, ლიმონათის, ნაყინის მომზადება.

მიეცით ბავშვებს საშუალება, რეცეპტს რაღაც საკუთარი შემატონ.

გისურვებთ მხიარულ და შინაარსიან ზაფხულს!

გამოყენებული რესურსები:

https://ktlikescoffee.com/simple-and-fun-summer-activities-for-kids/

https://campsouthernground.org/summer-fun/

თანამედროვე მუზეუმი რომ მხოლოდ საცავი არ არის და შემეცნების, გააზრების, კომუნიკაციის, ინტერპრეტაციის, დიალოგის სივრცეცაა, უკვე ყველამ ვიცით. თანამედროვე მუზეუმის კონცეფცია, უპირველეს ყოვლისა, სწორედ კომუნიკაციას გულისხმობს, დროთა კავშირის აღდგენისა და ექსპონატის მნიშვნელობის ჩვენებას და ხელახალ გააზრებას.

მუზეუმი, რომელმაც ბოლო ხანს ყველაზე დიდი შთაბეჭდილება მოახდინა ჩემზე, როტერდამის მიგრაციების მუზეუმი „ფენიქსია“. იქ ივნისის დასაწყისში მოვხვდი და ამ არეულ, საშიშ, დაულაგებელ დროში კიდევ ერთხელ გავიაზრე ყველა სირთულე, რომელიც მიგრაციას მოჰყვება.

როტერდამის მიგრაციების მუზეუმს, რომელსაც მრავლისმეტყველი სახელი-მეტაფორა, „ფენიქსი“, ჰქვია, არც ისე დიდი ხნის ისტორია აქვს. რამდენიმე თვის წინ გაიხსნა და თანამედროვე, მარადცვალებად გარემოში კიდევ ერთხელ ამახვილებს ყურადღებას ადამიანების ბედზე. ადამიანთა ცხოვრება, მათი ბედი აქ მთავარი ექსპონატია.

მუზეუმი მდებარეობს ძველ საწყობში, რომელიც უნიკალური კონცეფციის წყალობით თანამედროვე საგამოფენო სივრცედ იქცა. სივრცის მნიშვნელოვან ნაწილს სარკისებრი ხვეული კიბე შეადგენს. მიგრაციის გზა წრფივი არ არის, ის ხვეულია, მრავალ სირთულესა და წინააღმდეგობას გულისხმობს.

როტერდამი მიგრაციის უმნიშვნელოვანესი ცენტრი იყო და არის დღემდე. სწორედ ამ საპორტო ქალაქიდან გადიოდნენ გემები ამერიკისკენ და თან ახალი ბედისა და ცხოვრების მაძიებელი ადამიანები მიჰყავდათ.

მუზეუმში თავმოყრილია მიგრანტთა პირადი ისტორიები, არქივები, აუდიო- და ვიდეომასალა, კულტურული არტეფაქტები. მუზეუმი არ ეყრდნობა მხოლოდ ისტორიულ თარიღებს – აქ წარმოდგენილია რეალური ადამიანების რეალური გამოცდილებები. ექსპოზიციებში შეხვდებით სხვადასხვა თაობის მიგრანტების ინტერვიუებს, ინტერაქციულ ინსტალაციებს, რომლებიც დამთვალიერებელს საშუალებას აძლევს, „გამოსცადოს“ მიგრანტის გზა, ნამდვილ არტეფაქტებს, რომლებიც მიგრანტებმა თან წამოიღეს როგორც მოგონებების მატარებელი ნივთები.

პირველ სართულზე მუზეუმის ერთ-ერთი ყველაზე შთამბეჭდავი დარბაზია – ჩემოდნებისგან ნაგებ ლაბირინთებში დადიხარ, ჩემოდნების მფლობელების სახელებსა და წარმოშობას ეცნობი, ხოლო აუდიოგიდით კონკრეტული ადამიანების ისტორიების მოსმენა შეგიძლია. ასე გავიგე, როგორ აღმოჩნდნენ ადამიანები ჰოლანდიიდან ამერიკაში, ჰონდურასიდან ჰოლანდიაში, როგორ იცურეს ნავით, როგორ გადმოლახეს საზღვარი, როგორ გაექცნენ ფაშიზმის საშინელებას თუ სხვა დიქტატურულ რეჟიმებს, როგორ გადარჩნენ, როგორ გარდაიცვალნენ და მერე გაცოცხლდნენ, ფერფლიდან ხელახლა დაიბადნენ ფენიქსებივით.

ფოტოექსპოზიცია რამდენიმე ნაწილად არის დაყოფილი. ხედავ გამგზავრებებსა და შეხვედრებს, გაქცევებს, გადარჩენებს, მაშველ რგოლს თუ თოფს, რომელიც მესაზღვრემ დაგიმიზნა.

ყველა გზა სხვადასხვანაირია. ზოგი უდაბნოებზე გადის, ზოგი – ცეცხლწაკიდებულ ქალაქებზე, ზოგი – ჭაობებსა თუ ზღვებზე. ცნობილი ფოტოგრაფების ფოტონამუშევრები მიგრაციის ყველაზე დიდ ტკივილს განგაცდევინებთ და, ამასთან ერთად, გაგაძლიერებთ ადამიანის თვითგადარჩენის საოცარი უნარით, რომელიც ომებისა და უსამართლობების ფონზე ადამიანთა გადარჩენის მთავარი საშუალებაა.

მეორე სართულის ექსპოზიცია მთლიანად მეტაფორაა – საპასპორტო კონტროლი, რომელიც ევროპის მოქალაქეებმა და დანარჩენებმა ცალ-ცალკე უნდა გაიარონ, ეკლის უზარმაზარი გვირგვინი, ამ ტანჯვის მარადიული სიმბოლო, ეკალბარდი თუ წვეტიანი ჭიშკარი, გალია თუ ჩანთებით დახუნძლული მანქანა, ავტობუსი თუ ადამიანი-ბარგი, ადამიანი, რომელიც იმ ბარგისგან შედგება, რომელსაც ეზიდება.

რა თქმა უნდა, მიგრაციის გზაზე იდენტობის შენარჩუნება და ახალ სივრცესთან ადაპტირებაც უმნიშვნელოვანესია, ამიტომ ექსპოზიციაში ეთნიკური სამოსი თუ ეთნიკური ხელოვნების ნიმუში მრავლად არის წარმოდგენილი.

რა თქმა უნდა, ომს ვერავინ აუვლის გვერდს, ომს, რომელიც გადასახლების მთავარი მიზეზია. სპეციალური ინსტალაცია ეძღვნება რუსეთის აგრესიას უკრაინაში, აალებულ სახლებს, დაღუპულ ადამიანებს…

ეს მუზეუმი თან მოგყვება, თითქოს შენც უზარმაზარი ექსპოზიციის ნაწილი ხარ. აეროპორტშიც, სადაც ნიდერლანდელი მესაზღვრე საგულდაგულოდ ამოწმებს, რაიმე უცნაური საკვები ხომ არ მიგაქვს; მაშინაც, როცა  ამსტერდამის უნივერსიტეტის სტუდენტებს ხვდები უნიკალურ კულტურულ სივრცეში – Verhalenhuis Belvédère-ში, რომელიც ოდესღაც მიგრანტთა სასტუმრო იყო, დღეს კი ინტერკულტურული კომუნიკაციის ცენტრია. ეს არის უნიკალური კულტურული ინსტიტუცია როტერდამში, რომელიც მდებარეობს კათენდრეხტის უბანში – ერთ-ერთ იმ ადგილას, სადაც პირველი მიგრანტები ჩამოდიოდნენ XX საუკუნის დასაწყისიდან. ტრადიციული მუზეუმებისგან განსხვავებით, ის უფრო საზოგადოებრივი და ნარატიული სივრცეა, სადაც ადამიანები – ადგილობრივები და მიგრანტები – თავიანთ ისტორიებს და კულტურას გვიზიარებენ, აგროვებენ ზეპირ ისტორიებს, მართავენ კულტურულ და კულინარიულ საღამოებს, ერთმანეთს უნაწილებენ საკვებს, გამოცდილებასა და მოგონებებს.

მიგრაციის მუზეუმში, როტერდამის პოეზიის საერთაშორისო ფესტივალზე, ქართულ ლექსებს კითხულობ უკრაინელ პოეტთან ერთად, რომელსაც შინ, ომის ქარცეცხლში გახვეულ კიევში, 14 წლის შვილი ეგულება.

და სამყაროც თითქოს ერთი დიდი მიგრაციის მუზეუმი „ფენიქსია“, სადაც ან დაიღუპები, ან ფერფლისგან აღდგები და გადარჩები.

ჩვენი პატარა მოქალაქეები – პირველკლასელები, ყოველდღიურად დგანან ახალი გამოწვევების წინაშე, მათ შორის, ქალაქის თუ სოფლის ქუჩებში უსაფრთხოდ გადაადგილების აუცილებლობის წინაშე. სწორედ ამ გამოწვევაზე პასუხობს შემოთავაზებული აქტივობები, რომელთა მიზანია, მოსწავლეებს არა მხოლოდ საგზაო ნიშნების ცოდნა შესძინოს, არამედ ჩაუნერგოს პირადი უსაფრთხოების დაცვის ფუნდამენტური პასუხისმგებლობა. მოსწავლეებმა უნდა გააცნობიერონ, რომ საგზაო მოძრაობის უსაფრთხოების წესები ჩვენი საერთო კეთილდღეობისთვის არსებობს და მათი დაცვა თითოეული მოქალაქის ვალდებულებაა.

გიზიარებთ პირველ კლასში ჩატარებულ მათემატიკის გაკვეთილს, სადაც მოსწავლეები, რიცხვებისა და თვლის გამოყენებით, ეცნობიან საგზაო ნიშნებს, აანალიზებენ მათ მნიშვნელობას და სწავლობენ, როგორ იმოქმედონ უსაფრთხოდ გზებზე.

ასაკობრივი ჯგუფი: I კლასი

თემა: რიცხვები 10-ის ფარგლებში

საკითხთა კლასტერი:

• • თვლა 10-ის ფარგლებში;
  • რიცხვების ჩაწერა და წაკითხვა;
  • ობიექტების (ამ შემთხვევაში, ნიშნების) რაოდენობის განსაზღვრა;
  • რიცხვებს შორის დამოკიდებულებების ამოცნობა (მაგალითად, მეტი, ნაკლები, ტოლი);
  • ჯამური რაოდენობის პოვნა (თვლით).

სამიზნე ცნებები

• მათემატიკური მოდელი: ციფრი, რიცხვი
• კანონზომიერება: თვლა, შესაბამისობა
• ლოგიკა: მსჯელობა

ეროვნული სასწავლო გეგმის მისაღწევი შედეგები:

თემის ფარგლებში შედეგების მიღწევის ინდიკატორები სამიზნე ცნებების მიხედვით:

მათემატიკური მოდელი, კანონზომიერება, ლოგიკა – მოსწავლემ უნდა შეძლოს:

• რეალურ ცხოვრებაში საგნების, ობიექტების რაოდენობის წარმოდგენა შესაბამისი რიცხვით, მათ შორის სიმბოლოს გამოყენებით; რიცხვებს, რიცხვით სახელებსა და რაოდენობებს შორის შესაბამისობის გარკვევა (მათ. მოდ. ლოგ.);
• საგნების სიმრავლეში (გროვაში) რაოდენობათა შედარება და შეფასება (მათ. მოდ. ლოგ.)
• რიცხვითი ტოლობისა და უტოლობის ჩაწერა შესაბამისი სიმბოლოების გამოყენებით. (მათ.მოდ., ლოგ.);
• 10-ის ფარგლებში თვლა (კანონზ. ლოგ.);
• რიცხვის და ციფრის ცნებათა განსხვავება; შედარების დროს რიცხვების მეტ-ნაკლებობის დასაბუთება (მათ. მოდ. ლოგ.).

გაკვეთილის მსვლელობა

მიზანი: მოსწავლეები შეძლებენ თვლას, რიცხვების ჩაწერასა და წაკითხვას, რიცხვებს შორის დამოკიდებულებების ამოცნობასა და გამოყენებას; ჯამური რაოდენობის პოვნას 10-ის ფარგლებში; საგზაო მოძრაობის ელემენტარული წესების მნიშვნელობის გაგებას; რამდენიმე ძირითადი საგზაო ნიშნის ამოცნობას; ცნობიერების ამაღლებას საგზაო წესებისა და უსაფრთხოების შესახებ; დისკუსიის, თანამშრომლობისა და კომუნიკაციის, პრობლემის გადაჭრისა და კრიტიკული აზროვნების ელემენტარული უნარების განვითარებას.

საჭირო მასალა:

• მხოლოდ 3-4 ძირითადი საგზაო ნიშნის გამარტივებული გამოსახულება;
• დიდი ზომის თაბახის ფურცელი რომელზეც დახატულია ძალიან გამარტივებული გზა (მხოლოდ სწორი მონაკვეთი, ზებრას გადასასვლელით და ერთი ან ორი სახლით, სკოლით… );
• მარკერები ან ფერადი ფანქრები, წებო;
• საგზაო ნიშნების პატარა სტიკერები/ბარათები;
• თითოეული ჯგუფისათვის სამუშაო ფურცელი, რომელზეც დახატული იქნება ნიშნები და თავისუფალი ადგილი რიცხვის ჩასაწერად.

აქტივობა 1: შესავალი – რისთვის გვჭირდება წესები? (10 წთ.)

• გაკვეთილი დავიწყე დისკუსიით, სადისკუსიო კითხვები იყო:

• რატომ არის საკლასო წესების დაცვა მნიშვნელოვანი როგორც საერთო საკლასო, ასევე ჯგუფური, ინდივიდუალური მუშაობისა და თამაშის დროს?
• რატომ არის მნიშვნელოვანი, ვიცოდეთ, როგორ მოვიქცეთ ქუჩაში?
• რა გვეხმარება გზაზე უსაფრთხოებაში? (ახსენეთ საგზაო ნიშნები)

• ნიშნების ამოცნობა და დანიშნულება:

მოსწავლეებს ვაჩვენე წინასწარ შერჩეული 5 საგზაო ნიშანი (თითო-თითო ცალი) და ავუხსენი მათი დანიშნულება.

“ფრთხილად, ბავშვები!”	“ქვეითთა გადასასვლელი”	“ავტობუსის გაჩერება”	„შუქნიშანი“	„ველოსიპედის აკრძალვა“

მოსწავლეებმა გააცნობიერეს, რომ არსებობს განსხვავებული ტიპის ნიშნები და თითოეულ მათგანზე დეტალურად ვიმსჯელეთ:

• გამაფრთხილებელი ნიშნები: მაგალითად, ნიშანი „ფრთხილად, ბავშვები!“ იძლევა გაფრთხილებას გზის მონაკვეთთან საბავშვო დაწესებულების არსებობის თაობაზე, საიდანაც დიდია ბავშვების სავალ ნაწილზე გამოჩენის ალბათობა. მოსწავლეებმა გაიაზრეს, რომ ის სკოლებთან, საბავშვო ბაღებთან ან სათამაშო მოედნებთან დგას, რაც მძღოლებს მეტი სიფრთხილისკენ მოუწოდებს.
• საინფორმაციო ნიშნები: მაგალითად, „ქვეითთა გადასასვლელი“ არის ფეხით მოსიარულეთათვის განკუთვნილი სპეციალური ადგილი საავტომობილო გზაზე, სადაც მათ უსაფრთხოდ შეუძლიათ ქუჩის გადაკვეთა და მძღოლებიც ვალდებული არიან, გზა დაუთმონ მათ. ნიშანი „ავტობუსის გაჩერება“ კი ფეხით მოსიარულეებს აცნობებს, რომ მოცემულ ადგილას არის საზოგადოებრივი ტრანსპორტის გაჩერება, სადაც მათ უსაფრთხოდ შეუძლიათ დაელოდონ ავტობუსს.
• მარეგულირებელი ნიშნები: შუქნიშნის ფერებზე მსჯელობისას გაირკვა, რომ წითელი ფერი გაჩერებას, ყვითელი მომზადებას, ხოლო მწვანე გადასვლას ნიშნავს. ეს ყველა ფეხით მოსიარულესა თუ მძღოლს ეხმარება მოძრაობის მოწესრიგებაში და ავარიების თავიდან აცილებაში.
• ამკრძალავი ნიშნები: მაგალითად, „ველოსიპედის აკრძალვის“ ნიშნის განხილვისას, ბავშვები მიხვდნენ, რომ ის უსაფრთხოებას ემსახურება ვიწრო ბილიკებზე, სადაც ველოსიპედმა შეიძლება საფრთხე შეუქმნას ფეხით მოსიარულეებს. მათ ისიც გააცნობიერეს, რომ ზოგიერთი ნიშანი აკრძალვასაც აწესებს.

ბოლოს, მოსწავლეებს ვკითხე – სულ რამდენ ნიშანს გავეცანით დღეს?

აქტივობა 2: საგზაო ნიშნების დათვლა (5 წთ.)

მათემატიკური კავშირი: აქტიურად ხდება თვლა და რიცხვების წაკითხვა-ჩაწერა, შედარება

• წინასწარ გავამზადე რამდენიმე ნიშნის გამოსახულება (მაგალითად, 3 ცალი „ბავშვები“, 2 ცალი „საცალფეხო გადასასვლელი“, 1 ცალი „შუქნიშანი“)
• კლასს ვაჩვენე ერთი კონკრეტული ნიშანი (მაგალითად, „ბავშვები“) და ვთხოვე მოსწავლეებს, დაეთვალათ, რამდენი ასეთი ნიშანი იყო დაფაზე გამოკრული.
• ყველა მოსწავლემ ერთად დაითვალა ხმამაღლა, შემდეგ კი დაფაზე სათანადო არეში ნიშნის გასწვრივ ჩაწერეს მისი შესაბამისი რაოდენობა (მაგ., „ფრთხილად ბავშვები – 3″).
• ეს პროცესი გავიმეორე თითოეული შერჩეული ნიშნისთვის.
• ბოლოს მოსწავლეებმა შეადარეს, რომელი ნიშანი იყო ყველაზე მეტი და რომელი – ნაკლები.

აქტივობა 3: „ჩემი უსაფრთხო ქუჩა“: ნიშნების განლაგება და დათვლა. (შემოქმედებითი დავალება) (15 წთ.)

(ჯგუფური მუშაობა)

მათემატიკური კავშირი: აქტივობა უშუალოდ უკავშირდება თვლას, რიცხვების ჩაწერა-წაკითხვას და ჯამური რაოდენობის პოვნას.

• თითოეულ ჯგუფს დავურიგე სამუშაო ფურცელი, რომელზეც გამარტივებული გზის ნახატია. ასევე, მივეცი რამდენიმე წინასწარ ამოჭრილი საგზაო ნიშანი (არც ისე ბევრი, მაგალითად, 6-7 ნიშანი, ზემოთ განხილული ნიშნებიდან).
• მოსწავლეების ამოცანა იყო: დაეწებებინათ ეს ნიშნები მათ „ქუჩაზე“ ისე, როგორც, მათი აზრით, საჭირო იყო.
• მას შემდეგ, რაც დააწებებდნენ, მათ ევალებოდათ, დაეთვალათ თითოეული სახის ნიშანი თავიანთ ნამუშევარზე და ჩაეწერათ შესაბამისი რიცხვი სამუშაო ფურცელზე.
  • რამდენი საცალფეხო გადასასვლელი გაქვს შენს ქუჩაზე? ჩაწერე რიცხვი მის გვერდით.
  • რამდენი შუქნიშანია შენს ქუჩაზე? ჩაწერე რიცხვი მის გვერდით.
  • რამდენი ნიშანია სულ შენს ქუჩაზე? ჩაწერე.

• ბოლოს ჯგუფებმა გააკეთეს პრეზენტაციები.

აქტივობა 4: დასკვნა და რეფლექსია (5 წთ.)

• მოსწავლეებთან ერთად ვაჯამებ გაკვეთილს:
  • რა ვისწავლეთ დღეს საგზაო ნიშნებზე?
  • რატომ არის მნიშვნელოვანი მათი ცოდნა? (პასუხი უნდა იყოს უსაფრთხოება).
  • დღეს ჩვენ ვითვლიდით ნიშნებს, რატომ არის მნიშვნელოვანი თვლა? (რომ ვიცოდეთ, რამდენი რამ გვაქვს, რამდენი წესი უნდა დავიცვათ).

ბავშვებს ძალიან მოეწონათ აქტივობები, რაც მათი მაღალი ჩართულობითა და შემოქმედებითი დავალების პროდუქტებიდან აშკარად გამოიკვეთა. მოსწავლეებმა აღნიშნეს, რომ საგზაო ნიშნები დაეხმარება მათ უსაფრთხოდ გადაადგილებაში და მათი ცოდნა ყველა ადამიანს სჭირდება.

საშინაო დავალება (მშობლებთან ჩართულობა):

დავალების ინსტრუქცია: „ხვალ, როცა სკოლიდან სახლში წახვალთ ან სადმე გაისეირნებთ, მოძებნეთ თქვენს ქუჩაზე ის ნიშნები, რომლებიც დღეს ვისწავლეთ. დაითვალეთ ისინი! მოუყევით თქვენს მშობლებს, რას ნიშნავს ეს ნიშნები და როგორ გვეხმარება ისინი უსაფრთხოებაში. ნახეთ, რამდენად ბევრს დაითვლით!“.

ამ გაკვეთილზე მოსწავლეებმა გააცნობიერეს, რომ მათი სწორი გადაწყვეტილებები საგზაო ნიშნების ცოდნისა და წესების დაცვის კუთხით დიდ გავლენას ახდენს საკუთარ და სხვების უსაფრთხოებაზე. ეს გაკვეთილი შესანიშნავი დასაწყისია სამოქალაქო ცნობიერების ამაღლებისა და პასუხისმგებლობის ჩამოყალიბებისთვის, რომელშიც მათემატიკური უნარები ორგანულად ერწყმის ცხოვრებისეულ, პრაქტიკულ გამოცდილებას.