ჯოჯო მას შემდეგ შემიყვარდა, რაც დედის ფეხსაცმელებს უცნაურად შორიდან შეხედა.
ფილმი, რომელშიც ომი ბავშვობის სიზმარივით არის ნაჩვენები – მოფართხალე, ფერადი, ხანდახან სასაცილო და ბოლოს ისეთი მძიმე, რომ ბავშვი კი არა, კაცი ჩაიმუხლავს.
„კურდღელი ჯოჯო“ გვიყვება არა ომზე, არამედ იმაზე, რომ ჩვენ, ადამიანებს, ხშირად გვასწავლიან სიძულვილს, სანამ თავად არ ვისწავლით სიყვარულს.
ჯოჯოს ჰყავს წარმოსახვითი მეგობარი ჰიტლერი – უყურებს, ესაუბრება, მისი შინაგანი გენერალია. მაგრამ როცა წარმოდგენა გემსგავსება შენ და არა შენ მას, იწყება ნგრევა. ჰიტლერი აღარ არის სატირული ფიგურა – ის კარგავს სიმღერის ტონს და ხდება ნამდვილი – ცივსისხლიანი, ჩასაფრებული, გაბოროტებული. როგორც ყველა ფიქრი, რომელსაც დიდხანს ინახავ.
პატარა ებრაელი გოგონას გამოჩენა მიგახვედრებს, რომ ბავშვობის ერთადერთი მტერი სიბნელეა და მხოლოდ მაშინ ბნელა, როცა სინათლის გეშინია. ამ გოგოს ეშინია, მაგრამ მაინც პასუხობს და ამ პასუხს ხანდახან ათწლეულებით დაგვიანებული თავისუფლების გემო აქვს.
ჯოჯოს დედა უყვარს და ეს სიყვარული ტკბილი არ არის. დედა ამ სამყაროში ერთდროულად აჩენს სიცოცხლეს და მდუმარე სიკვდილს. არ ცდილობს სიმართლისგან ბავშვის დაცვას, უბრალოდ ფეხსაცმელს იკრავს ისე, რომ ბავშვმა დაიმახსოვროს.
ფილმი თითქოს ომზეა, მაგრამ სინამდვილეში ომია სიყვარულის გარშემო. როგორ ხდება, რომ ბიჭს, რომელსაც სჯეროდა, რომ ებრაელები მონსტრები იყვნენ, უყვარდება ებრაელი გოგო? როგორ შეიძლება ადამიანი გაიზარდოს იქ, სადაც ეუბნებიან, რომ არ უნდა გაიზარდოს?
ჯოჯომ სიკვდილს უყვირა და ცეკვით უპასუხა. იმიტომ, რომ ბავშვები ყოველთვის ცეკვავენ, როცა ომი მთავრდება. და როცა ომი არ მთავრდება, მაინც ცეკვავენ, ჯიბრზე.
ეს ფილმი სკოლაში უნდა ვაჩვენოთ. არა იმიტომ, რომ ომის ისტორიაა, არამედ იმიტომ, რომ იმ ბავშვს, რომელსაც ხვალ სიძულვილს დააჯერებენ, უნდა ახსოვდეს: იყო კურდღელი, რომელსაც სიყვარულმა გააბედვინა, ეყვირა ჰიტლერისთვის.
თუ გვინდა, რომ აღარ ვისროლოთ, ჯობია, ჯერ ისწავლოს ბავშვმა, როგორ უნდა უყვარდეს ის, ვისაც მტერი უწოდეს.
და ისიც, რომ ჰიტლერების დრო არ მთავრდება, სანამ წარმოსახვით მეგობრებად ვტოვებთ მათ, ვინც სხვის სახელს ჩრდილად აქცევს. მათ უნდა ვუყვიროთ – არა სიტყვებით, არამედ ქცევით. სიყვარულით. სიცილით. ცეკვით.
ეს ფილმი მოზარდებს ასწავლის კრიტიკულ აზროვნებას, სტერეოტიპების გარღვევას, ემპათიასა და ისტორიის ადამიანურ კითხვას. ის არ აწვდის მზა ჭეშმარიტებებს – მათ აღმოჩენას სთხოვს. აქ ბავშვი ხდება გმირი მაშინ, როცა ყურს აღარ უგდებს საკუთარ შიშებს და ირჩევს სიყვარულს როგორც გამოსავალს. როგორც პერსონაჟები ამბობენ: თავისუფლებისთვის ცეკვა მაშინ არის საჭირო, როცა გვგონია, რომ აღარაფრის იმედი აღარ გვაქვს.
„კურდღელი ჯოჯო“ არის ფილმი არა ომზე, არამედ ადამიანზე. ადამიანზე, რომელიც იმ პერიოდში გაიზარდა, როდესაც სიძულვილი იყო სახელმწიფო ენა. და ამ ადამიანმა სხვა ენაზე ლაპარაკი აირჩია.
