ჩვენი ლიტერატურის მთავარი ნაწარმოები, ყველაზე ბრწყინვალე ქართული წიგნი, ჩვენი კულტურის მთავარი საფუძველი რომ პირველი დღეებიდან უნდა შევაყვაროთ მოსწავლეებს, ამაზე დიდი ხანია შევთანხმდით. მაგრამ ახლა მთავარი კითხვა – როგორ მოვახერხოთ ეს? რა აღარ ვცადეთ, საბავშვო „ვეფხისტყაოსანი“, ტექსტის კითხვა, ავტორის ბიოგრაფიაზე საუბარი, ილუსტრაციები და კომიქსები, ტექსტის რიტმის აყოლა და მუსიკალური კომპოზიციის შექმნა, შემდეგ კი რამდენიმე დამატებითი ტექსტი დავიხმარეთ.
აი, ეს, იქნებ თქვენც გამოგადგეთ:
- დიდი წიგნი
ალექსის სახლში ბევრი ძველი წიგნი აქვს. ბაბუამ უთხრა, რომ წიგნი რაც უფრო ძველია, მით უფრო ძვირფასია. ბაბუას ასი წლის წინ გამოცემული წიგნები საპატიო ადგილას უწყვია. ის მათ ძალიან უფრთხილდება.
ბებიას კი ყველაზე მეტად ერთი დიდი წიგნი უყვარს. მართლა დიდია, რა გგონია, ავტორი შოთა რუსთაველია, ხოლო გარეკანზე დიდი და ლამაზი, მოჩუქურთმებული ასოებით „ვეფხისტყაოსანი“ აწერია.
თურმე ალექსის ბებია რომ ალექსის ბაბუას გაჰყვა ცოლად, თავისი სახლიდან სწორედ ეს წიგნი წამოიღო, საჩუქრად, მზითევში. ბებია სიყვარულით შესცქერის ხოლმე დიდ წიგნს და ფურცლებს შორის ბაბუას მოწერილ წერილებს ინახავს.
ერთ დღეს ბებიამ დაათვალიერებინა კიდეც დიდი წიგნი. ზღაპრული ნახატები იყო: გმირები, მზეთუნახავები, ციხე-სიმაგრეები.
- ეს პოემაა – უთხრა ბებიამ – პოემა მეგობრობასა და სიყვარულზე. უფ, აქ ისეთი ამბები ხდება!
ალექსის ბებიას თინა ჰქვია, თინათინი. თურმე ამ დიდი წიგნის ერთ-ერთ მთავარ გმირსაც თინათინი რქმევია.
რა წიგნი უნდა იყოს ვეფხვებზე? ძალიან აინტერესებს ალექსის. თინა ბებია წაკითხვასაც დაჰპირდა, ოღონდ როცა ბიჭი ცოტათი გაიზრდება. თუმცა იქნებ მანამდეც წაუკითხოს, იქნებ ამ საღამოსვე დაიწყონ კითხვა?
კითხვები გასააზრებლად:
- ვინ არის ალექსის ბებიის საყვარელი „დიდი წიგნის“ ავტორი?
- რა ჰქვია ბებიის საყვარელ წიგნს?
- რატომ უყვარს ალექსის ბებიას ეს წიგნი?
- როგორი ნახატები ნახა ალექსიმ იმ წიგნში?
- რა ჰქვია ალექსის ბებიას?
- შენ როგორ ფიქრობ, რის შესახებ არის წიგნი, რომელსაც „ვეფხისტყაოსანი“ ჰქვია?
- შენ გაქვს „ვეფხისტყაოსანი“?
- ნახატებიანია თუ არა?
- არ გინდა, დაათვალიერო?
ტექსტი 2 – საინფორმაციო ტექსტი
ხელით გადაწერილი წიგნი
სანამ ბეჭდვას გამოიგონებდნენ, წიგნებს ხელით წერდნენ და იწერდნენ.
ამისთვის სპეციალური, „გადამწერლების“ პროფესია არსებობდა.
მათ განსაკუთრებულად ლამაზად წერა შეეძლოთ,
საუკეთესო კალიგრაფია ჰქონდათ.
კალიგრაფია – ლამაზად წერის ხელოვნებაა.
- წარმოიდგინე, რამდენი საათი დასჭირდებოდა „ვეფხისტყაოსნის“ გადაწერას.
- გადავწეროთ „ვეფხისტყაოსნის“ ერთი სტრიქონი, მასალად შეგიძლია გამოიყენო:
- ფურცელი
- შენი ძველი მაისური
- ნეკერჩხლის ფოთოლი
- ქვა
- პაატა მამფორია
- მუყაო
ტექსტი 3
გზა
პაატა მამფორია
_ გზაზე ერთი კაცი მიდიოდა.
_ რათა ერთი?
_ მაშ, რამდენი?
_ ორი.
_ რათა ორი?
_ მაშ, რამდენი? _ სამი.
_ ერთი გზა რატომ ჰქონდათ?
_ მეგობრები იყვნენ და იმიტომ.
_ რა ერქვათ მეგობრებს?
_ ტარიელი, ავთანდილი და ფრიდონი.
_ გზა საით მიდიოდა?
_ ქაჯეთის ციხისკენ .
_ ქაჯეთის ციხეში რა უნდოდათ?
_ მზეთუნახავი უნდა გამოეხსნათ ტყვეობიდან.
_ გამოიხსნეს მზეთუნახავი?
_ გამოიხსნეს და ყველამ გაიხარა.
_ დაილოცა იმათი გზა!
- სად მიდიოდა სამი მეგობარი?
- რატომ ჰქონდათ ერთი გზა?
- რა ერქვათ მეგობრებს?
- როგორ დასრულდა ეს ამბავი?
4-თამაში
აფორიზმობანა
აფორიზმი – მოკლედ, სხარტად გამოთქმული ბრძნული აზრია. შოთა რუსთაველის „ვეფხისტყაოსანში“ ბევრი აფორიზმია, რომელიც სიკეთეს, სიყვარულს და მეგობრობას გვaსწავლის.
მოდი, მოვიფიქროთ სცენები, რომელიც აფორიზმს მიესადაგება:
- რასაცა გასცემ შენია, რაც არა დაკარგულია!
ჩემი ვერსია:
ბიჭი მეორე ბიჭს უგდებს ბურთს.
მეორე ბიჭს ბურთი გააქვს კარში.
შენი ვერსია როგორი იქნება?
- გული მისცეს გულისათვის, სიყვარული გზად და ხიდად
ჩემი ვერსია:
ერთი ბაჭია მეორეს უწვდის გულს და მდინარეზე ხიდს აწერია „სიყვარული“.
შენ რას მოიფიქრებ?
- მოდი, დავხატოთ აფორიზმი:
- მოდი, აფორიზმი დავახატვინოთ ხელოვნურ ინტელექტს;
- რომელი ვერსია უფრო ზუსტია?
შემაჯამებელი აქტივობა:
შევქმნათ „ვეფხისტყაოსნის“ დიდი მაკეტი;
მოვხატოთ ყდა სხვადასხვა მასალისგან, დავაწეროთ ავტორი, დავახატოთ.
