წარმოიდგინეთ თქვენი პატარა მოსწავლეები, რომლებიც აღფრთოვანებული არიან ყველა სიახლით. როგორ შეგვიძლია, გავაღვივოთ მათში ცნობისმოყვარეობა და დავეხმაროთ, გაიგონ სამყაროს მრავალფეროვნება? დავიწყოთ ყველაზე მარტივით – ზომებით! ვეშაპი თუ ხოჭო, ქვიშის მარცვალი თუ ლობიოს მარცვალი? – ეს ყველაფერი ჩვენ გარშემოა და ჩვენი პატარა მეცნიერები მზად არიან ამ საინტერესო სამყაროს აღმოსაჩენად. სტატიაში გაგიზიარებთ პრაქტიკულ იდეებს, როგორ შეგიძლიათ პირველკლასელებს ზომების შესახებ სახალისოდ და მარტივად ასწავლოთ.
თემატური ბლოკი: გეომეტრია და სივრცის აღქმა
თემა: ორიენტირება
საკითხი: დიდი, პატარა. ზომების შედარება
სამიზნე ცნება
- მათემატიკური მოდელი: სხვადასხვა ფორმისა და ზომის (დიდი და პატარა) გეომეტრიული ფიგურები, (რომლებიც წარმოადგენენ რეალურ სამყაროში არსებულ ობიექტებს)
- კანონზომიერება: ობიექტების შედარება, ამოცნობა, დალაგება ზომის მიხედვით
- ლოგიკა: მსჯელობა, დასკვნების გამოტანა
- სტანდარტთან შესაბამისობა:
მათ.დაწ.(I).2 სიდიდეებს შორის, საგნებსა და საგნების ატრიბუტებს შორის კანონზომიერების ამოცნობა, აღწერა და გაგრძელება მათემატიკური, საბუნებისმეტყველო ან ყოფითი მოვლენების გასააზრებლად.
მიზანი: მოსწავლეები შეძლებენ „დიდი“ და „პატარა“ ცნებების გააზრებას ვიზუალური მასალების დახმარებით. სამი სხვადასხვა ობიექტის დალაგებას ზომის მიხედვით. ზომების შედარებით განუვითარდებათ ფორმის აღქმისა და სივრცული აღქმის უნარები გარემოში ორიენტირებისათვის.
რესურსები
- სხვადასხვა ზომის ობიექტების ფოტოები (სპილო და ჭიანჭველა, ბურთი და ღილი, ყუთი და კოლოფი და ა.შ.)
- სხვადასხვა ზომის ფიგურები/ საგნები/ სათამაშოები
გაკვეთილის მსვლელობა:
აქტივობა 1. მოტივაცია:
- გაკვეთილი დავიწყე საუბრით სხვადასხვა ზომებზე. ვკითხე ბავშვებს, რა არის მათთვის „დიდი“ და რა არის „პატარა“.
- მოსწავლეებს ვუთხარი: „დღეს ჩვენ ერთად შევქმნით ძალიან საინტერესო სიმღერას!“, რომელსაც დიდი ინტერესით ელოდნენ, და ძალიან მოინდომეს ტექსტის შექმნის დროს.
აქტივობა 2. ახალი მასალის ათვისება:
· ბავშვებთან ერთად შევადგინოთ მარტივი წინადადებები თითოეული ფოტოსთვის: „სპილო უფრო დიდია, ჭიანჭველა პატარა“. |
 |
 |
 |
აქტივობა 3. სიმღერის შექმნა:
- გავიმეორეთ ერთად შედგენილი წინადადებები.
- შევთავაზე ბავშვებს, რომ ამ წინადადებებით შეგვექმნა სიმღერა.
- შევარჩიეთ მარტივი მელოდია და ვიმღერეთ ერთად.
- საპრეზენტაციო პროგრამა „Powerpoint“-ში დალაგებულ ფოტოებს, მივეცი ვიდეოს გაშვების რეჟიმი, თან დავურთეთ ჩვენი ერთობლივად შექმნილი ტექსტი და გავიმეორეთ სიმღერა.
- სიმღერის ტექსტი არის შემდეგი:
| დიდი, პატარა – რა სახალისოა,
ყველაფერს აქვს თავისი ზომა. სპილო უფრო დიდია, ჭიანჭველა პატარა, შევადაროთ ერთმანეთს, მართლაც სასაცილოა! ბურთი დიდია, ღილი პატარა, ყუთი დიდია, კოლოფი პატარა. რა არის უფრო დიდი, რა უფრო პატარა?
|
აქტივობა 4. გამოყენება:
ვიყენებ სხვადასხვა ზომის სათამაშოს, ობიექტებს, რომლებსაც ბავშვები შეეხებიან და შეადარებენ. ვთხოვ, შეადარონ – რომელია უფრო დიდი, რომელია უფრო პატარა; რომელია ყველაზე დიდი, ყველაზე პატარა. ბავშვები ხელის შეხებით ასახელებენ დიდი ზომის ნივთებს. ასევე აღწერისას იყენებენ მათემატიკურ ტერმინებს, მაგალითად: „წითელი მანქანა უფრო დიდია, ცისფერი უფრო პატარა“; „ტანკი ყველაზე დიდია“.
აქტივობა 5. ინდივიდუალური დავალება
- ბავშვებს ვურიგებ ნაწილობრივ შევსებულ სქემას. მათ ევალებათ, დაინახონ კანონზომიერება და შეავსონ ბოლომდე, დახატონ დიდი და პატარა ფიგურები სახლი, ყვავილი, თვითმფრინავი.
 |
 |
დავათვალიეროთ ბავშვების მიერ შექმნილი სურათები.
თვითშეფასება: ბავშვებს მივეცი შესაძლებლობა, თავად შეეფასებინათ თავიანთი ნაშრომები და გამოეხატათ თავიანთი აზრები.
- შეჯამება:
- გავიმეოროთ სიმღერა და ვისაუბროთ იმაზე, რაც გავიგეთ გაკვეთილზე და როგორ შეიძლება მისი გამოყენება ყოველდღიურ ცხოვრებაში.
„დიდი“ და „პატარა“ ცნებების სწავლება არა მხოლოდ მათემატიკური აზროვნების საფუძველს ქმნის, არამედ ხელს უწყობს ბავშვების ზოგადი განვითარებას. ამ დროს მათ უვითარდებათ ლოგიკური აზროვნება, კრიტიკული აზროვნება და შემოქმედებითობა.
- ეროვნული სასწავლო გეგმა https://mes.gov.ge/content.php?id=3929&lang=geo;
- დაწყებითი საფეხურის დეტალური განაწილება მასწავლებლებისთვის, ინდიკატორებით https://math.ge/kurikulumi/ ;
- მათემატიკის გზამკვლევი პირველი კლასი. შედგენილი ქეთი ცერცვაძის მიერ, ზოგადი განათლების რეფორმის ფარგლებში. https://math.ge/pirveli-klasi/.
