ჩვენი უფროსი გოგონა ბარბარე 5 წლის ხდება. მან უკვე იცის როგორ უყუროს ვიდეოებს იუთუბში, დარეკოს მესენჯერით და ა.შ. მიუხედავად იმისა, რომ შეზღუდული აქვს წვდომა, მაინც ახერხებს ასაკთან შეუსაბამო და არასასურველი ვიდეოების ნახვას. ამ სტატიაზე მუშაობისკენ სწორედ საკუთარმა გამოცდილებამ მიბიძგა. ძიების პროცესში ინტერნეტში ძალიან ბევრ სასარგებლო რესურსს გავეცანი. განსაკუთრებით მომეწონა ვებ-გვერდი www.commonsense.org და მათი საგანმანათლებლო რესურსები.
გაკვეთილი: უსაფრთხოება ონლაინ სამეზობლოში
საკვანძო შეკითხვა: როგორ ვესტუმროთ ვებ-გვერდებს უსაფრთხოდ?
ინტერნეტ შესაძლებლობები ბავშვებს საშუალებას აძლევს მოინახულონ ის ადგილები, რომლებსაც რეალურ ცხოვრებაში, მოზარდობამდე ვერ ესტუმრონ. როგორც რეალურ სამყაროში, ასევე ონლაინ „მოგზაურობისას“ მნიშვნელოვანია იყვნენ უსაფრთხოდ და იცოდნენ სად შეიძლება შესვლა და სად არა. ქვემოთ მოცემული გაკვეთილის გეგმა მასწავლებელს/მშობელს დაეხმარება სკოლამდელი და სასკოლო ასაკის ბავშვებს განუვითარონ ინტერნეტ უსაფრთხოების უნარები და მისცენ სათანადო ცოდნა.
გაკვეთილის მიზნები:
- ბავშვები აღმოაჩენენ, რომ ინტერნეტის გამოყენება შესაძლებელია შორეული/მიუწვდომელი ადგილების მოსანახულებლად და ახლი ინფორმაციის მისაღებად;
- შეადარებენ, რამდენად ჰგავს რეალურ სამყაროში უსაფრთხოება ინტერნეტში უსაფრთხოებას;
- ისაუბრებენ ინტერნეტში უსაფრთხოდ მოგზაურობის წესებზე.
აქტივობა პირველი – ვკითხოთ მოსწავლეებს თუ რა უნდა გავაკეთოთ იმისათვის, რომ დავრჩეთ უსაფრთხოდ, როცა ახალ და უცნობ ადგილებს ვსტუმრობთ?
მათი პასუხები დავაფიქსიროთ დაფაზე ან დიდ ფურცელზე. შემდეგ ვასწავლოთ სამი ძირითადი წესი:
- ყოველთვის ვიაროთ ზრდასრულ ადამიანებთან ერთად;
- თავი შევიკავოთ მარტო სიარულისგან;
- ვისაუბროთ მხოლოდ ნაცნობ ადამიანებთან.
აქტივობა მეორე – როგორც ქუჩაშია საჭირო უსაფრთხოების დაცვა, ასევე ონლაინ/ვებ სივრცეშიც უნდა დავიცვათ შესაბამისი წესები.
როგორ შეიძლება მოვხვდეთ ონლაინ სამყაროში? ვთხოვოთ ბავშვებს დაასახელონ სხვადასხვა ტექნიკური საშუალებები, მათთვის ნაცნობი აპლიკაციები და სოციალური ქსელები.
აქტივობა მესამე – ვიდეო ჩვენება და განხილვა
მოსწავლეები უყურებენ ვიდეოს, სადაც მთავარი გმირი სტუმრობს რეალურ ადგილებსა და ინტერნეტ ვებ-გვერდებს.
სადისკუსიო კითხვები:
- რა მოეწონა მთავარ გმირს ინტერნეტში?
- რა სახის საქმის გაკეთება შეუძლია მას ინტერნეტის დახმარებით?
ვინიშნავთ პასუხებს და ვაგრძელებთ მუშაობას.
აქტივობა მეოთხე – რა წესები უნდა დავიცვათ ონლაინ სამყაროში „მოგზაურობისას“?
შეახსენეთ მოსწავლეებს ის წესი, რომელიც უნდა დაიცვან გარეთ ყოფნის დროს. აუხსენით, რომ ინტერნეტში შესვლამედც დაახლოებით იგივე წესები უნდა დაიცვან.
- აუცილებლად უნდა ჰკითხონ მშობლებს და მიიღონ ნებართვა;
- ინტერნეტში გაესაუბრონ მხოლოდ იმ ადამიანებს, ვისაც იცნობენ;
- ეწვიონ ისეთ ვებ გვერდებს, რომლებიც შესაბამება მათ ასაკს.
შეჯამება და დავალება
ისეთი მოწყობილობები, როგორებიცაა: კომპიუტერი, ჭკვიანი ტელეფონი, პლანშეტი გაზლევთ საშუალებას სახლიდან თუ საკლასო ოთახიდან მოინახულოთ საინტერესო ადგილები.
მოიძიეთ ინფორმაცია თბილისის ზოოპარკის შესახებ. როდის დაარსდა? როგორ შეიძლება მივიდეთ? რა ღირს შესვლა ბავშვებისთვის? უფროსებისთვის? რომელი ცხოველების ნახვა შეგვიძლია?
მასალა მომზადებულია ვებ-გვერდზე www.commonsense.org განთავსებული ღია რესურსების მიხედვით და ადაპტირებულია ქართულ რეალობასთან.
კომენტარი – ვიდეორესურსი ინგლისურენოვანია. სასურველია მისი ყურების პროცესში ჩაერთოს საგნის პედაგოგი.
