საქართველოში სასკოლო ექსკურსიები, რომელიმე ისტორიული თუ ბუნების ძეგლის მონახულებასა და შემდეგ ბუნებაში სუფრის გაშლასთანაა დაკავშირებული. ასეთი გასვლები უმეტესწილად გაზაფხულის მიწურულსა და ზაფხულის დასაწყისშია ხოლმე აქტუალური. სამწუხაროდ, ფეხი ჯერ ვერ მოიკიდა ექსკურსიების ისეთმა ტიპმა, რომლებიც ქალაქის აღმოჩენას, მოსახლეობის ეთნიკური და კულტურული მრავალფეროვნების გაცნობას, კონკრეტული დასახლების ეკოლოგიური თუ სხვა სახის პრობლემების გააზრებას დაეთმობა.
უკვე ათი წელია, რაც ყოველდღიურად მიწევს მარნეულში ჩასვლა. ქალაქში იშვიათად მხვდებიან უცხოელი ტურისტები. საქართველოს სხვადასხვა რეგიონიდან ბოლნისი-დმანისისკენ მიმავალი საექსკურსიო ჯგუფები, მარნეულში მაღაზიაში შესასვლელად თუ გაჩერდებიან ხოლმე…
მარნეულის მუნიციპალიტეტი მულტიკულტურული გარემოს თვალსაჩინო მაგალითია. კოლეგა-მასწავლებლებს მუდმივად ვთავაზობ, რომ ექსკურსიაზე მოსწავლეები მარნეულში ჩამოიყვანონ. რატომ? რადგან აქ შეიძლება ნახონ და აღმოაჩინონ ის, რასაც სკოლაში თეორიულად სწავლობენ. კერძოდ:
- ეთნიკური და რელიგიური მრავალფეროვნება;
- ადამიანების ტოლერანტულ გარემოში თანაცხოვრების საუკეთესო მაგალითები;
- კულტურული მრავალფეროვნება და განსხვავებული ტრადიციების სიმრავლე;
- ენობრივ-ლინგვისტური მრავალფეროვნება და მდიდარი ფოლკლორი;
- მდიდარი სამზარეულო, ერთ სივრცეში რამდენიმე კულტურისთვის დამახასიათებელი კერძების დაგემოვნების საშუალება.
სკოლაში სხვადასხვა პროექტის ფარგლებში რამდენჯერმე ვუმასპინძლეთ თბილისელ და რუსთაველ მოსწავლეებს. აქტივობების დასრულების შემდეგ, ქალაქის დათვალიერებას დაუთმეს დრო. მახსოვს მათი გაოცება, როდესაც პრაქტიკაში გამოცადეს ენობრივი ბარიერი და მასთან დაკავშირებული სირთულეები. მით უმეტეს რუსთავიცა და თბილისიც მარნეულიდან ერთი საათის სავალშია. წარმოიდგინეთ, როგორი საინტერესო შეიძლება აღმოჩნდეს ხაშურელი, ზესტაფონელი თუ ფოთელი მოსწავლეებისთვის ექსკურსია მარნეულში?!
ახლა დეტალურად განვიხილოთ, რა შეიძლება ვნახოთ მარნეულში.
ფეხტური დავიწყოთ ქალაქის შესასვლელიდან, სადაც მთავარი მოედანია. ამ მოედანზე მარცხნივ პატარა სკვერია, სადაც შოთა რუსთაველისა და ნიზამი განჯელის ცნობილი ძეგლებია. ნიზამი თანამედროვე აზერბაიჯანის ქალაქ განჯაში დაიბადა და გაიზარდა. სწორედ აქედან მოდის მისი ფსევდონიმი. შოთა და ნიზამი ერთი ეპოქის გენიოსები იყვნენ. ექსკურსიამდე მოსწავლეებს შეგიძლიათ, მოასმენინოთ ლიტერატურული წახნაგების გადაცემა რუსთაველი და ნიზამი განჯელი.
ცნობილი მარნეულის ჩაის სახლიც იქვეა, რომელიც გასტრონომიულ და საგანმანათლებლო ნაწილად იყოფა. ჩაის სახლის საგანმანათლებლო განყოფილებაში გაეცნობით ხალიჩებსა და ქსოვის თავისებურებებს, მუსიკალურ ინსტრუმენტებს და სხვა. მეორე მხარეს რესტორანი და საჩაიეა. აქ შესაძლებელია ტრადიციული სამოვარ ჩაისა და მისაყოლებელი ნუგბარის დაგემოვნება (აუცილებლად ესტუმრეთ ურბანულ ჩაიხანებს).
მოედანზე მეორე მხარეს დგას დავით აღმაშენებლის სახელობის ტაძარი. აქ შეჩერების შემდეგ, შეგიძლიათ გზა განაგრძოთ წმინდა გიორგის ტაძრისკენ, რომელიც შემაღლებულ ადგილას დგას და მარნეულის პანორამული ხედის დანახვაა შესაძლებელი. მოსწავლეებს შეგიძლიათ, სთხოვოთ ამ წერტილიდან დააკვირდნენ ქალაქის ურბანიზაციის პროცესს, დაათვლევინოთ ახლად აშენებული თუ მშენებარე კორპუსების რაოდენობა და დასვათ კითხვები:
- რა იწვევს ქალაქის ზრდას?
- რის ხარჯზე იზრდება ქალაქი?
შემდეგი გაჩერება უკვე მარნეულის ბაზარია, რომელიც ადგილობრივების ყოფა-ცხოვრებაზე დაკვირვების კარგ საშუალებას იძლევა. გზად, ასევე, ნახავთ მაღალაშვილის ხიდსა და მარნეულის რკინიგზის სადგურს. აქვეა აგრარული და ხილ-ბოსტნის განყოფილება, ტანსაცმლის ფერადი სექციები, ტექნიკის მაღაზიები, ადგილი, სადაც მოისმენთ უამრავ ისტორიას ქართულ, აზერბაიჯანულ და სომხურ ენებზე. ამავე ბაზარშია ცნობილი საქაბაბეები და ჩაიხანები. აქ შესვენება და ადგილობრივებზე დაკვირვება საუკეთესო გადაწყვეტილება იქნება.
მარნეულის ბაზრის შემდეგ გზას ვაგრძელებთ ცენტრალურ რუსთაველის გამზირზე, სადაც საკონდიტრო ნაწარმის მოყვარულთათვის ნამდვილი სამოთხეა. ხელმისაწვდომ ფასად შეგიძლიათ, დააგემოვნოთ ფახლავა, შაქარბურა და სხვა ტკბილეული. მომდევნო გაჩერებაც რუსთაველის გამზირზეა, სადაც მდებარეობს მარნეულის საჯარო ბიბლიოთეკა, მუნიციპალიტეტის მერია და კულტურის ცენტრი. ამ სამეულის მონახულების შემდეგ გზას ვაგრძელებთ იმამ ჰუსეინის ლურჯი მეჩეთისკენ, რომელიც მარნეულის ფეხტურის ბოლო გაჩერება იქნება.
ინტერაქტიური რუკის სანახავად დააჭირეთ აქ.
ცალკე აღსანიშნავია მარნეულის ცხოველების ბაზარი, რომელიც თეთრიწყაროს გზაზე მდებარეობს. ბაზრობა იმართება კვირაში ორჯერ, სადაც თავს იყრიან მსხვილფეხა და წვრილფეხა ცხოველებით მოვაჭრეები მთელი საქართველოდან.
მარნეულის მუნიციპალიტეტი მდიდარია კულტურული ძეგლებით. ქალაქიდან 20 წუთის სავალზეა იმირის გადაჭრილი გორა, სადაც არქეოლოგიური გათხრებისას აღმოაჩინეს საქართველოში მევენახეობის 8000-წლიანი ისტორიის დამადასტურებელი არტეფაქტები. მუნიციპალიტეტში არსებული სხვა ღირსშესანიშნაობების გასაცნობად ეწვიეთ ვებგვერდს: http://marneuli.gov.ge/marneulis-shesaxeb/kultura
