სამშაბათი, მარტი 19, 2024
19 მარტი, სამშაბათი, 2024

აქტიური მოქალაქეობის სწავლება პეტიციის შემუშავებით

…დავიწყოთ დილემით:

როგორ ვასწავლოთ მოსწავლეებს მონაწილეობა ადგილობრივი ხელისუფლების საქმიანობაში?

***

გადაწყვეტილების მიღების პროცესში მოქალაქეთა ჩართულობა დემოკრატიის ერთ-ერთი უმნიშვნელოვანესი პრინციპია. აღნიშნულის გაძლიერება ძალიან მნიშვნელოვანია ადგილობრივ თვითმმართველობასთან დაკავშირებული გარკვეული პროცესებისა და საკითხების არსებითი გაუმჯობესებისათვის.

 

დემოკრატიული პრინციპებიდან გამომდინარე ცნობილია, რომ თუ გადაწყვეტილების მიღების პროცესში ჩართულია ბევრი ადამიანი და გათვალისწინებულია მათი აზრი, ეს ერთი მხრივ, ზრდის კონტროლის ხარისხს საქმიანობაზე, მეორე მხრივ კი –ლეგიტიმურობას მატებს თვითმმართველი ორგანოების მიერ გადადგმულ ნაბიჯებს. შედეგად, ადგილობრივი თვითმმართველობის ეფექტიანობა გადაწყვეტილების პროცესში უშუალოდ ჩართული მოქალაქეების მიერ განხორციელებული კონტროლით საგრძნობლად უმჯობესდება.

 

დავსვათ შეკითხვა: რა არის საჭირო აქტიური მოქალაქის ჩამოსაყალიბებლად? – ხარისხიანი განათლება? კარგი პროგრამები და სახელმძღვანელოები? თუ უფრო მეტი?

 

აქტიურ მოქალაქედ მხოლოდ თეორიული ცოდნით ვერ ჩამოვყალიბდებით, ამიტომ მნიშვნელოვანია, რომ ის გამოვცადოთ პრაქტიკაში. სასკოლო სივრცე და გარემო სწორედ ის ადგილია, სადაც ახალგაზრდამ უნდა შეიძინოს აქტიური მოქალაქისათვის დამახასიათებელი უნარ-ჩვევები.

 

საკუთარი და სხვათა უფლებების დაცვა, ურბანული პრობლემების მოგვარება, გარემოსდაცვითი აქტივობები, ჩართულობა ადგილობრივი თვითმმართველობის საქმიანობაში, თემის ინფორმირება ის არასრული ჩამონათვალია, რომლებზეც ახალგაზრდები სკოლიდანვე იწყებენ ფიქრს და ცდილობენ გადაწყვეტის გზების ძიებას.

 

თვითმმართველობის განხორციელებაში მოქალაქეთა მონაწილეობის სამართლებრივი მექანიზმები მოცემულია ადგილობრივი თვითმმართველობის კოდექსში. კოდექსის 85-ე მუხლი მეოთხე პუნქტის მიხედვით ადგილობრივი თვითმმართველობის განხორციელებაში მოქალაქეთა მონაწილეობის ფორმებია:

  • დასახლების საერთო კრება;
  • პეტიცია;
  • სამოქალაქო მრჩეველთა საბჭო;
  • მუნიციპალიტეტის საკრებულოს და მუნიციპალიტეტის საკრებულოს კომისიის სხდომებში მონაწილეობა;
  • მუნიციპალიტეტის გამგებლის/მერის და მუნიციპალიტეტის საკრებულოს წევრის მიერ გაწეული მუშაობის შესახებ ანგარიშების მოსმენა.

 

მოქალაქეობის/სამოქალაქო განათლების სასწავლო დისციპლინა თეორიულ ცოდნასთან ერთად, პრაქტიკულ საქმიანობაში ჩართვის საშუალებასაც იძლევა. ამ დროს მოსწავლე ამჩნევს, რომ ადგილობრივი თვითმმართველობის საქმიანობაში მონაწილეობა არ არის მხოლოდ ფურცელზე დაწერილი უფლება და მისი პრაქტიკაში რეალიზება შესაძლებელია.

პეტიცია, როგორც ადგილობრივი თვითმმართველობის განხორციელებაში მოქალაქეთა მონაწილეობის ფორმა

 

უცხო სიტყვათა ლექსიკონში პეტიცია განმარტებულია, როგორც წერილობითი კოლექტიური თხოვნა ხელისუფლების უმაღლესი ორგანოებისადმი, მთავრობის მეთაურისადმი; კოლექტიური შუამდგომლობა. დღეს იგი გამოიყენება როგორც ადგილობრივი, ასევე ცენტრალური ხელისუფლებისადმი კოლექტიური განცხადებების სახით. მოსწავლეებმა სკოლაში შეიძლება პეტიციით მიმართონ დირექტორს, სამეურვეო საბჭოსა და პედაგოგიურ საბჭოს.

 

მოქალაქეობის/სამოქალაქო განათლების კურსის ფარგლებში ისწავლება ადვოკატირების ინსტრუმენტები. პეტიციის შედგენა და შესაბამის ორგანოში წარდგენა არის ის, რისი სწავლება სკოლიდანვე შესაძლებელია.

 

პეტიციაზე მუშაობის პროცესი პირობითად შეიძლება დავყოთ ეტაპებად:

  1. საკითხის დასმა/პრობლემის იდენტიფიცირება;
  2. საკითხის/პრობლემის მოგვარებაზე პასუხისმგებელი ორგანოს განსაზღვრა;
  3. პეტიციის ტექსტის შემუშავება;
  4. ხელმოწერების შეგროვება;
  5. პეტიციის წარდგენა უფლებამოსილ ორგანოსა და განხილვებში მონაწილეობა.

 

ქალაქ მარნეულის N2 და N5 საჯარო სკოლების მოსწავლეებმა, კვლევის შედეგად მუნიციპალიტეტში „სოციალური კარადის“ განთავსების საჭიროება დაინახეს. შემდეგ შეადგინეს პეტიციის ტექსტი, შეაგროვეს ხელმოწერები და მიმართეს მუნიციპალიტეტის მერიასა და საკრებულოს. ამ ეტაპზე განცხადება განხილვის ეტაპზეა.

 

სად და როგორ შევქმნათ პეტიცია?

 

საქართველოში, მუნიციპალიტეტების უმრავლესობა საკუთარ ვებგვერდზე პეტიციის ელექტრონული სახით დამატებისა და გაგზავნის პლატფორმას გვთავაზობს. გარდა აღნიშნულისა, არსებობს რამდენიმე ვებგვერდი, სადაც შესაძლებელია პეტიციის განთავსება და ხელმოწერების შეგროვება. მაგალითისათვის:

 

www.manifest.ge

www.ichange.gov.ge

www.change.org (საერთაშორისო)

გარდა ელექტრონული პეტიციებისა, შესაძლებელია ტრადიციული წესით ხელმოწერების შეგროვება და წარდგენა შესაბამის ორგანოში.

 

საქართველოში, საბჭოთა წარსულის გათვალისწინებით, მოქალაქეთა ჩართულობის საკითხი ადგილობრივი თვითმმართველობის საქმიანობაში განცხადებების წერით შემოიფარგლებოდა. დღეს საზოგადოება ნელ-ნელა იაზრებს, რომ ერთობლივი ძალისხმევით შესაძლებელია ცვლილებების განხორციელება. რაც უფრო მეტია მოქალაქეთა ჩართულობა, მით მეტია ანგარიშვალდებულება ადგილობრივი ხელისუფლებისა მოსახლეობის წინაშე.

კომენტარები

მსგავსი სიახლეები

ბოლო სიახლეები

ვიდეობლოგი

ბიბლიოთეკა

ჟურნალი „მასწავლებელი“

შრიფტის ზომა
კონტრასტი