„ყველაფერი ყირამალა“ – ისე მოხდა, რომ დონალდ ბისეტის ზღაპრების წიგნი დედამაც მიყიდა და დეიდამაც. შორეული 80-იანების დასაწყისში, როცა, საერთო შეფასებით, ასაკისთვის შეუფერებელი ლიტერატურის კითხვა უფრო მომწონდა. იცოდნენ, რომ წაუკითხავი არ დამრჩებოდა და ალბათ იმედიც ჰქონდათ – ბავშვობას ცოტა ხნით მაინც გამიხანგრძლივებდნენ. წიგნიც, ილუსტრაციებიც ისეთი აღმოჩნდა, მათ გარეშე სიცოცხლე ვეღარ წარმომედგინა, მერე რა, თუ ფურცელ-ფურცელ იშლებოდა, გარეკანისგან კი არაფერი დარჩა სამ-ოთხ თვეში. ზღაპრები ზეპირად ვიცოდი და რამდენიმეს – გამორჩეულად საყვარელს – უკვე სხვა ათწლეულში, სხვა ქვეყნის აურზაურში ძმისშვილებს ვუყვებოდი ხოლმე. ზოგჯერ ვცვლიდი, დეტალებს ვამატებდი, გაგრძელებებს ვუძებნიდი…
ჯოს გასეირნება
ვეფხვის ბოკვერი, ზოლები რომ დაკარგა
ნელსონი და ქათამი
ხოჭო-ფილოსოფოსი და სხვები
პატარა ავტობუსი, სიბნელისა რომ ეშინოდა
დავიწყებული დაბადების დღე
სათაურების კითხვაც კი მახარებს და მაბედნიერებს. მართალია, ახალ გამოცემაში ახალი ილუსტრაციებია, რომლებსაც თვალს ვერა და ვერ ვაჩვევ, მაგრამ ყველა საყვარელი სიტყვა თავის ადგილასაა – რევაზ ინანიშვილის მომნუსხველ თარგმანს რა უნდა დაკლებოდა?! მახსოვს, სწორედ ამ წიგნის გვერდებზე შემხვდა პირველად ნარშავი, ღვია, იონჯა, თივთიკი, ნაალი, იაკი, ჩვამა, ჩიჩვირი… იმის გახსენებაც შემიძლია, რომელს რომელ ზღაპარში გადავეყარე.
მოკლე ისტორიები მოულოდნელი გადაწყვეტილებებით, მარტივად დასანახი სიმართლით. მოსაწყენი ახლაც არ იქნება, იმიტომ რომ სხვა პასუხების დრო დამდგარა, რაღაც სხვასთან შედარების, უცხო სინათლეში დანახვის. დაკარგული ზოლების მოსაძებნად წასულ ვეფხვის ბოკვერზე ისე ვეღარ გაგეღიმება, როგორც უწინ. მთვარეზე რომ მერი ცხოვრობს, მის შეკითხვასაც შეცვლილი ინტონაციით გაიმეორებ: „შემწვარ პურს ხომ არ ინებებთ, ძვირფასო არწივო?“
ხალიჩის ქვეშ კი, არც მეტი, არც ნაკლები, წარმოდგენთი ცხენი წარმოდგენით თივას ახრამუნებს. რა თქმა უნდა, შენც იქვე ხარ და ცდილობ, მიხვდე, რა უნდა იყოს ამ ამოყირავებულ სამყაროში დონალდ ბისეტის და რა – რევაზ ინანიშვილის.
გასართობს რა გამოლევს!
თივა, ნამცხვარი ყველას სამყოფია.
და აქვე შეკითხვები: სად უნდა იყოს ბურუსის სამშობლო? რატომ ბნელა კიბის ქვეშ? რატომ შეიძლება უღრენდეს პატარა ბიჭი ვეფხვებს?
დაივიწყეთ, რომ წიგნი „მოსწავლის ბიბლიოთეკის“ სერიითაა გამოცემული და ყდაზე მინაწერიც აქვს: „7-9 წელი“. შეგიძლიათ არც დაივიწყოთ და წარბაწეულმა დაიწყოთ ამ ზღაპრის კითხვა:
„პადინგტონის სადგურის უფროსის ქალიშვილი თავისი სახლის სახურავს წელიწადში ერთხელ მაინც რეცხავდა. მაშინ იქ მცხოვრებ ჭოტებს ცუდი დღე უდგებოდათ, სახურავი საშინლად სიპდებოდა და სულ კოტრალ-კოტრიალით ცვიოდნენ ძირს“ („ჯოს გასეირნება“).
ან ამის: „მთიანი უელსის ერთ მაღალ კლდეზე ერთი არწივი ბუდობდა. ერქვა დევიდი. დევიდს მაღლა, ძალიან მაღლა უყვარდა ფრენა და აი, ერთხელ ისე მაღლა აფრინდა, რომ ვარსკვლავზე მოხვდა“ („არწივი და ბატკანი“).
ან ამის: „ერთხელ ერთი გოჭი, სახელად იკაროსი, ჯადოსნურ წყაროსთან მივიდა და ერთი ნატვრის ასრულება სთხოვა. ნატვრად კი ეს ჰქონდა: ნეტავი ფრენა მასწავლაო“ („როგორ სწავლობდა გოჭი ფრენას“).
ან ამის: „ერთ საღამოს, ის იყო, თითქმის ჩამეძინა, რომ უცებ გავიგონე, ფანჯარაზე ვიღაც აფხაჭუნებდა და თან მე მეძახდა. წამოვხტი, ფანჯარა გამოვაღე და მთვარეზე გაცნობილი მეგობარი დავინახე – ჯორჯი“ („თაგვები მთვარეზე“).
ან ამის: „იყო ერთი პოლიციელი, სახელად არტური, რომელსაც ჰყავდა ცხენი ჰარი; ორივენი დიდი ონავრები გახლდნენ“ („პოლიციელი არტური და მისი ცხენი ჰარი“).
გული მწყდება, რომ ყველა დასაწყისს ვერ გადმოვწერ.
გული მწყდება, რომ არავინ მყავს, ვისაც ახლავე წავუკითხავდი ხუთ-ექვს ზღაპარს.
