ჩვენ ყველანი რაღაცას ველოდებით – რაღაც ახალ ეტაპს, რომელიც კარს გაგვიღებს და მოგვცემს ახალ შესაძლებლობებს ან ჩვენს ცხოვრებას ახალ სიმაღლეზე აიყვანს.
სკოლაში სწავლის დროს ველოდებით სკოლის დამთავრებას, რათა საბოლოოდ გავთავისუფლდეთ მასწავლებლებისა და მშობლების ზეწოლისგან; შემდეგ ინსტიტუტი – ველოდებით დიპლომის დაცვას; პირველი სამუშაო და პირველი ხელფასი; საკუთარი საცხოვრებელი, ახალი ურთიერთობები, შეიძლება – ოჯახიც და პირველი შვილიც; დიდი მიღწევებისა და მწვერვალების დაპყრობის ეტაპი, სოციალური წრის გაფართოება – ეს ყველაფერი არის ახალგაზრდობა, რომელიც ერთ დღეს დასრულდება. და მერე…
შემდეგ დაიწყება არცთუ ისე მკაფიო, მაგრამ ერთი შეხედვით დიდი ხნის სასურველი „რეალური ზრდასრული ცხოვრება”… ასე გვეჩვენება.
პრობლემები, რომლებიც ადრეულ სასკოლო წლებში იგრძნობოდა, შეიძლებოდა მოგვარებულიყო იმავე ეტაპზე, როდესაც ამის გაკეთება ყველაზე ადვილი იყო. მაგრამ არა, იგი სამომავლოდ გადაიდო. ახლა კი ის უკვე გახდა უმართავი, უკვე შეუძლებელია მასთან ბრძოლა და მიახლოება დახმარების გარეშე.
შემოქმედებითი აზროვნების მქონე ადამიანი თავისუფალია სტერეოტიპებისგან, სწრაფად რეაგირებს ნებისმიერ პრობლემურ სიტუაციაზე, უმალ პოულობს სწორ და, ჩვეულებრივ, არასტანდარტულ გამოსავალს. ამ ტიპის მსოფლმხედველობის უპირატესობები აშკარაა.
როგორ განვავითაროთ ბავშვებში შემოქმედებითი აზროვნება და შესაძლებელია თუ არა ამის გაკეთება?
საზოგადოების განვითარების ახალ საფეხურზე გადასვლას პოსტმოდერნული იდეების განვითარებასთან ერთად აუცილებლად მოსდევს განათლების მნიშვნელოვნების გააზრება, სწავლებისადმი შემოქმედებითი მიდგომისა და საზოგადოების თითოეული წევრის პიროვნული შემოქმედების განვითარება. ამ ცვლილებებით მასწავლებლებს უფრო მეტად მოეთხოვებათ, გაიგონ დღევანდელი ინფორმაციული ხანის ღირებულებები. მას შემდეგ, რაც შემოქმედებითმა საქმიანობამ საქმიანობის სხვადასხვა სფეროში წამყვან პოზიციაზე გადაინაცვლა, საგანმანათლებლო პროცესში შემოქმედებითი მიდგომა ახლებურად იქნა გააზრებული.
უძველესი აღმოსავლური ლეგენდის თანახმად, ყოველი ადამიანი თავის სიყვარულთან უხილავი ძაფითაა მიბმული და როგორც არ უნდა აიბურდოს, გაიწელოს თუ რამდენჯერმე დედამიწასაც კი შემოევლოს ირგვლივ, არაფერი შეიცვლება. ადრე თუ გვიან, დადგება დღე, როცა ის ორი „გადაბმული ადამიანი“ მაინც იპოვის ერთმანეთს. აპოკალიფსიც რომ დადგეს, მათ შეხვედრას წინ ვერაფერი აღუდგება.
ინოვაციური აზროვნების „წითელი ძაფები” არის ხუთი კონკრეტული რეკომენდაცია (მეთოდი), რომელიც დაგეხმარებათ ინოვაციური პროდუქტის შესაქმნელად სხვადასხვა იდეის „გაერთიანებაში”.
შემოქმედებითი მიდგომა არ არის საკმარისი. ინოვაცია გულისხმობს ახალი იდეის შესაბამისობას თანამედროვე მოთხოვნებთან. ინოვაციური აზროვნების ხუთი „წითელი ძაფით“ შეგიძლიათ განასხვაოთ პერსპექტიული ინოვაციები და უბრალოდ ცნობისმოყვარე იდეები, რომლებსაც მომავალი არ აქვს.
ორიგინალურობა – ინოვაციის აუცილებელი ნაწილი – იპყრობს ხალხის ყურადღებას. პრაქტიკული ინოვაცია უფრო შორს მიდის, აერთიანებს მახასიათებლებს, რომლებიც წარმატების გასაღებია. პრინციპში, ნებისმიერს შეუძლია იყოს ინოვატორი – როგორც არსებულის გაუმჯობესებით, ასევე ახლის შემუშავებით.
წითელი ძაფი 1. როგორ იბადება ახალი იდეები
სტრესი ხელს უშლის ახალი იდეების გენერირებას. ბევრად უფრო სასარგებლოა, ადამიანებს (მოსწავლეებს) მივცეთ დრო დასაფიქრებლად. ეს არის ზუსტად ის, რასაც აკეთებენ Google და 3M აღმასრულებლები: ისინი უზრუნველყოფენ თანამშრომლებს სამუშაო დროის პერიოდით, როდესაც არ უსახავენ რაიმე ახალ ამოცანებს, რათა მათ მშვიდად იფიქრონ საკუთარ იდეებზე. თავისუფალ დროს ფიქრმა შეიძლება უფრო ახალი და საინტერესო იდეები მოიტანოს, ვიდრე აქტიურმა გონებრივმა იერიშმა. ასე თქვენ აუცილებლად ისწავლით შემოქმედებით აზროვნებას.
წითელი ძაფი 2. ახლის შესაქმნელად მიმართეთ ძველს
დაიწყეთ ახლის ძებნა ძველის გაგებით. ინოვაცია იშვიათად არის სრულიად ორიგინალური. მათგან ყველაზე წარმატებული მხოლოდ არსებული ფაქტორების ახალი კომბინაციაა. ახალი იდეის განვითარების მიზნით, დაუბრუნდით უკვე გადადგმულ ნაბიჯებს და უკვე დასრულებულ დავალებებს. ამოიღეთ ისინი მეხსიერების სიღრმიდან და შეაფასეთ სუფთა თვალით.
უფრო პროდუქტიულია არა სრულიად ახალი იდეების შექმნა, არამედ არსებული იდეების განვითარება და გაერთიანება.
წითელი ძაფი 3. გზა ახალი იდეებისკენ – ადამიანებზე დაკვირვება
ბევრი ადამიანი ოცნებობს, შექმნას რევოლუციური პროდუქტი, რომელიც მთლიანად გარდაქმნის „თამაშის წესებს“.
დააკვირდით ადამიანებს, გააანალიზეთ მათი ქცევა, შეეცადეთ გაიგოთ, რატომ იქცევიან ასე და არა სხვაგვარად. თქვენ ხედავთ გაფანტულ დეტალებს თქვენ წინაშე – შეეცადეთ, იპოვოთ კავშირი მათ შორის. თქვენი დასკვნები უნდა იყოს მოულოდნელი და ამაღელვებელი – წინააღმდეგ შემთხვევაში თქვენ ვერ გახდებით ინოვატორი.
ჩვენ ყველას გვაქვს თანაგრძნობის თანდაყოლილი უნარი, ანუ შეგვიძლია სხვა ადამიანის თანაგრძნობა, მაგრამ იმისათვის, რომ სხვების გრძნობები უკეთ გავიცნოთ, ეს უნარი საკუთარ თავში უნდა განვავითაროთ.
თქვენ მოგიწევთ პრობლემის არაერთხელ ფორმულირება და ხელახალი ფორმულირება, რათა მას ახლებურად შეხედოთ.
წითელი ძაფი 4. ისწრაფვით სიმარტივისთვის
იმისათვის, რომ თქვენი იდეა იყოს წარმატებული, აუცილებელია, მას ჰქონდეს მიმზიდველობა და იყოს მარტივი. მისი სხვადასხვა ასპექტი ერთ ჰარმონიულ მთლიანობად აქციეთ და გადაყარეთ ყველა არასაჭირო ნივთი. მაქსიმალურად გაამარტივეთ თქვენი იდეა ისე, რომ გქონდეთ ნაკლები არჩევანი სხვა ვარიანტებს შორის.
წითელი ძაფი 5. იყავით ენთუზიასტი
ინოვაციისადმი ენთუზიაზმი ძალიან მნიშვნელოვანია. ენთუზიაზმი არ ნიშნავს იმას, რომ თქვენ ბრმად ხართ შეპყრობილი თქვენი ორიგინალური იდეით და არ აქცევთ ყურადღებას სხვების გამოხმაურებას. შეცდომები ინოვაციის პროცესის ბუნებრივი და განუყოფელი ნაწილია. ახალი იდეების ექსპერიმენტი მოითხოვს დაჟინებულობასა და დაბალანსებულ კრიტიკას.
