„დღეს საქართველოში არსებული პრობლემებიდან თავის დაღწევის ერთ-ერთი საშუალებაა განათლების სისტემაში სასიკეთო ცვლილებების განხორციელება. არსებული მდგომარეობის გამოსწორება მასწავლებელთა ძალისხმევითაა შესაძლებელი. საბოლოო მოგვარებას კი, რა თქმა უნდა, მომავალი თაობები შეძლებენ“.
საზოგადოებაში დამკვიდრებულია მოსაზრება – თითქოსდა ევროპული საზოგადოება საქართველოში არსებულ გამოწვევებს კარგად არ იცნობს, გადაწყვეტილებების მიღება მხოლოდ მათი გადმოსახედიდან ხდება, სიტუაციის ძირეული შესწავლისა და გაანალიზების გარეშე – 8-11 ივლისს ევროპის დედაქალაქ ბრიუსელში ვიზიტის შემდეგ კარგად გავიაზრე, რომ ზემოაღნიშნული ნარატივი ანტიდასავლური პროპაგანდის ნაწილია.
„ეკონომიკური პოლიტიკის კვლევის ცენტრის“ მიერ გამართულ კონკურსში – „ჩაატარე 100 ლექცია ევროპის შესახებ“ გამარჯვებული მასწავლებლების ბრიუსელში ვიზიტის ფარგლებში, გვქონდა მაღალი დონის შეხვედრები ევროკომისიისა და ნატო-ის იმ წარმომადგენლებთან, რომლებიც უშუალოდ საქართველოს მიმართულებით მუშაობენ აღნიშნულ უწყებებში საქართველოს საელჩოს ხელმძღვანელ პირებთან.
ის, რომ მასწავლებლები საქართველოდან განებივრებულები არ ვართ მსგავსი ვიზიტებით ბევრჯერ თქმულა და აღნიშნულა. მოვისმინეთ საინტერესო მოსაზრებები ჩვენი ქვეყნის წარსულზე, აწმყოსა და მომავალზე. გაფაციცებით ვუსმენდი მათ მიერ შემოთავაზებული პრობლემების მოგვარების გზებს და ყველა მნიშვნელოვან დეტალს წიგნაკში ვიწერდი.
სტატიის დასაწყისში მოყვანილი ციტატა მეთიუ ბუსკესს ეკუთვნის (საქართველო – მოლდოვას ტრანსსასაზღვრო თანამშრომლობის ხელმძღვანელი). მომდევნო მნიშვნელოვანი შეხვედრა გვქონდა ევროკავშირის საგარეო საქმეთა უწყებაში (European Union External Action), აღმოსავლეთ პარტნიორობის (Eap) ორმხრივი ურთიერთობების ხელმძღვანელთან რიჩარდ ტიბელსთან. აღსანიშნავია, რომ ორივე მნიშვნელოვან შეხვედრაზე სპიკერები საუბრობდნენ იმ გამოწვევებზე, რომლებიც მწვავედ დგას განათლების მიმართულებით. ჩემთვის გასაკვირი იყო ის ფაქტი, რომ ისინი სიღრმისეულად იცნობდნენ არსებულ პრობლემებს და აკეთებდნენ სწორ აქცენტებს მათი მოგვარების გზების მიმართულებით. მოხსენებები მორგებული იყო აუდიტორიის საჭიროებებზე და ზუსტად იცოდნენ, რომ ჩვენ, მასწავლებლები, ვართ გასაღები სასიკეთო ცვლილების დასაწყისისა.
ალბათ, გაინტერესებთ, რა მიიჩნიეს ორ ძირითად პრობლემურ მიმართულებად? – კრიტიკული აზროვნება და მედიაწიგნიერება. კრიტიკული აზროვნება არა მხოლოდ საქართველოს, არამედ ევროპის ერთ-ერთ მთავარ გამოწვევად დასახელდა.
XXI საუკუნეში სოციალური მედიის განვითარებისა და ინტერნეტის ხელმისაწვდომობის გაზრდის კვალდაკვალ, მედიაწიგნიერება მთავარ გამოწვევას წარმოადგენს. რა შეუძლია მედიაწიგნიერ ადამიანს? ინფორმაციის გადამოწმება, ალტერნატიული წყაროების მოძიება და შედარება, შეპირისპირება და ა.შ.
კრიტიკულად მოაზროვნე ადამიანიც ადვილად არ ხდება მანიპულაციის მსხვერპლი. მისი დარწმუნება ერთი, თუნდაც სანდო წყაროთი საკმაოდ ძნელია. კრიტიკული აზროვნება ეს არის უნარი, შეაფასო მოვლენა თუ ფაქტი, როგორც არგუმენტებით ასევე კონტრარგუმენტებით.
თუ მიმოვიხედავთ ირგვლივ, დავაკვირდებით სხვადასხვა ჯგუფს, თვალს ვადევნებთ სოციალურ ქსელებში მიმდინარე დისკუსიებს, მაშინვე თვალსაჩინო გახდება, თუ როგორ იჯერებენ, აზიარებენ და მის სიმართლეში სხვებსაც არწმუნებენ ადამიანები, გადაუმოწმებელ არასანდო ინფორმაციას.
ასევე მომეწონა მასწავლებლებისა და სასულიერო პირების შედარებაც. „საქართველოში სასულიერო პირებს ძალიან დიდი გავლენა აქვს მოსახლეობაზე. ამ დროს ყურადღების მიღმა რჩებათ მასწავლებელთა კორპუსი. მათ ხომ მომავალ თაობასთან აქვთ შეხება?“ პრობლემის იდენტიფიცირების კვალდაკვალ გამოსავალზეც გვქონდა საუბარი. ჩვენმა პარტნიორებმა საუკეთესო პრაქტიკის სახით ფინეთის მაგალითის გაზიარება შემოგვთავაზეს. ფინეთი ხომ ის ქვეყანაა, რომელიც საგანმანათლებლო დაწესებულებებში (საბავშვო ბაღი, სკოლა და უნივერსიტეტი) მედიაწიგნიერების კომპეტენციების განვითარებით, კრიტიკული აზროვნების უნარის გამომუშავებითა და ახალი ტექნოლოგიების სწრაფი ათვისებით ამარცხებს დეზინფორმაციასა და პროპაგანდას.
რაც მთავარია, ევროკავშირი და ზოგადად, ევროპული საზოგადოება არ ცდილობს, თავს მოგვახვიოს საკუთარი აზრი. ისინი გვესაუბრებიან, როგორც თანასწორს, ყოველგვარი ქედმაღლობის გარეშე, გვიზიარებენ გამოცდილებას და მიგვითითებენ შედეგებზე, რაც თავისთავად ზრდის საშუალებას, ავირჩიოთ პრობლემის მოგვარების საუკეთესო გზა. ამიტომაცაა მნიშვნელოვანი, ხშირად გაიმართოს მსგავსი შეხვედრები, ბევრ მასწავლებელს მიეცეს საშუალება, ადგილზე გაეცნოს ევროპული ქვეყნების განათლების სისტემას, რათა უმცირეს დროში მოხერხდეს საზოგადოების ცნობიერების ამაღლება, ამისთვის კი უნდა გამოვიყენოთ ყველა საშუალება.
გამოყენებული წყაროები:
„როგორ იგებს ომს ფინეთი ყალბი ინფორმაციის წინააღმდეგ“ – https://www.msn.com/nl-nl/entertainment/video/how-finland-is-winning-the-war-against-fake-news/vp-AABvDB8
მედიაწიგნიერება – სამოქალაქო განვითარების ინსტიტუტი: https://cdi.org.ge/uploads/pages/29.pdf
ინფორმაცია პროექტის შესახებ: https://eprc.ge/index.php?a=main&pid=1735&lang=geo
