სამშაბათი, მარტი 19, 2024
19 მარტი, სამშაბათი, 2024

საშინაო დავალების ეფექტური მეთოდები

სანთლის  შუქი, გაყინული თითები, მწვანე რვეულები და ლურჯი, ბურთულიანი კალმით – „ტ“-ების, „რ“-ების, „ღ“-ების გამოწერაში გათენებული ღამეები, გამრავლების ტაბულის „გაზუთხვით“ ჩაშხამებული ზაფხულის არდადაგები, უზარმაზარი ლექსების დაზეპირებით  გამწარებული საღამოები, ნერვებმოშლილი მშობლები და ცრემლიანი მოსწავლეები. 90-იანი წლების ეს კოშმარი დღესაც გრძელდება, თუმცა შეიცვალა ერთი: „ლამპა“ ელექტროენერგიამ ჩაანაცვლა, მწვანეყდიანი რვეულები – ფერადყდიანებმა, კალმების არჩევანიც უფრო მეტია, თუმცა ყველაზე მთავარი და მნიშვნელოვანი არ შეცვლილა: რუტინა ისევ რუტინაა. არაფრისმომცემი ლექსების ზუთხვაში თუ ასო-ბგერების ლამაზად გამოწერებში ისევ იღლებიან შვილები და მშობლები; პატარა, მოუქნელი თითები ისევ თხუპნიან თეთრ ფურცლებს – რასაც უამრავი საყვედური და შენიშვნა მოჰყვება. და ბოლოს ფიქრი: „ნუთუ ეს არის სკოლა, ის ადგილი, სადაც მისვლაზე ასე ვოცნებობდი?“ და აი პირველი იმედგაცრუება, ბრაზი, შიშიც სახეზეა. რომელსაც, არც მეტი და არც ნაკლები,  ის დაწესებულება და ის ადამიანი იწვევს, სულ პირიქით რომ უნდა იყოს და რომ უნდა იდგნენ პატარას შინაგანი სიმშვიდის სადარაჯოზე. მაგრამ ეს ყველაფერი ხომ მეასეხარისხოვანია, მთავარი ისაა რომ „ბ“ ლამაზად მოიხაზოს, „ე“ „დ“-ს გადაებას, და ცხრაჯერ ხუთი რამდენია ღამითაც კი რომ გააღვიძებენ უცებ სხაპასხუპით უპასუხონ. დიახ, მთავარი ესაა  ძალიან ბევრი მშობლისთვის. და მასწავლებლების უმრავლესობაც  მათ სურვილს პატივს სცემს.

უამრავი დავალება სახლში – მშობლისთვის  იმის გარანტიაა, რომ სკოლაში ყველაფერი რიგზეა, მისი შვილი სრულყოფილად ეუფლება ცოდნას, მასწავლებელიც ყოჩაღია, ბევრ დავალებას აძლევს პატარას. შედეგად კი გადაღლილ და ვალდებულებებით დამძიმებულ მოსწავლეებს ვიღებთ, ჯერ კიდევ დაწყებით საფეხურზე.  სკოლის, სწავლის მიმართ პოზიტივი კი ნელ-ნელა ქრება, მოტივაცია ნულამდე ეცემა – რაც შემდგომში მათ მოსწრებაზე და განვითარებაზე არც ისე კარგად აისახება.

მოსწავლის წარმატებებისთვის, მისი პიროვნული განვითარებისთვის და ზოგადად კარგი აკადემიური მოსწრებისთვის უმნიშვნელოვანესია მისი მოტივაცია. რა განწყობით მიდის სკოლაში, როგორ ამზადებს დავალებებს; შინაგანად სურს გარკვეული საგნის მომზადება, აინტერესებს, თუ მხოლოდ და მხოლოდ ქულისთვის ან ვალდებულებისთვის. ვფიქრობ, რომ მასწავლებელი მაქსიმალურად უნდა ცდილობდეს, რომ მის საგანში დავალების მომზადება მოსწავლეს უხაროდეს, მოსწონდეს და სიამოვნებას ანიჭებდეს. ამიტომ დავალებების შერჩევა დიდ  ყურადღებას და ფანტაზიას მოითხოვს. განსაკუთრებით დაწყებით კლასებში, როდესაც ყალიბდება დამოკიდებულებები სკოლის და დისციპლინების მიმართ.

დავალებები უმნიშვნელოვანესი იარაღია მასწავლებლის ხელში.  მთელი რიგი  პრობლემების მოგვარება და გადაჭრა შეიძლება კარგად შერჩეული და მომზადებული დავალებებით. დავალებაში არ იგულისხმება მხოლოდ წერა-კითხვა, განსაკუთრებით დღეს, ტექნოლოგიების ეპოქაში.  კარგია, როდესაც  საშინაო დავალება განსხვავებულია იმისგან, რასაც კლასში აკეთებს მოსწავლე – საინტერესო, სახალისოა, მრავალფეროვანი, სიურპრიზებით და მოლოდინებით აღსავსეა. ასე უყვარდებათ ბავშვებს ის, რასაც სწავლობენ და აკეთებენ.  ეს აუცილებელია, თუ გვინდა, რომ ჩვენს მოსწავლეებს ჯანსაღი ნერვული სისტემა შერჩეთ; რომ სტრესი, გადაღლა, უკმაყოფილება და რუტინა სიხარულმა და ამაღლებულმა მოტივაციამ ჩაანაცვლოს.

მასწავლებელს შეუძლია რამდენიმე დისციპლინა და სოციალური საკითხებიც კი ერთ დავალებაში გააერთიანოს. მაგალითად –  თუ კლასში არის ბავშვი, რომელიც თანაკლასელებისგან განსხავევბული, ჩაკეტილია, ანუ კლასში ურთიერთობების პრობლემაა; ამავე დროს გვინდა, რომ პატარებმა სახლში წერაშიც გაივარჯიშონ, გააზრებაზეც იმუშაონ, ინფორმაციაც მიიღონ და  თან დავალება სახალისოდ შეასრულონ, ეცადეთ:

  • ბავშვებს წაუკითხეთ იაპონური ანიმაციის, ანიმეს შესახებ.  აუხსნათ ანიმეს თავისებურებები და მახასიათებლები – რით განსხვავება ჩვეულებრივი ანიმაციისგან, რომ აქ ემოციების და გრძნობების გამოხატვაა მთავარი და მნიშვნელოვანი.
  • მოკლედ დაგეგმეთ გაკვეთილი ამ თემაზე, შემდეგ კი სახლში საყურებლად მიეცით ფილმი: „როდესაც მარნი იყო ჩემთან“ – (რეჟისორი: HIROMASA YONEBAYASHI, გამოშვების წელი: 2014) და თან გაატანეთ წინასწარ გამზადებული „ემოციების და შთაბეჭდილების წიგნი“, რომლის ერთ-ერთ ვარიანტსაც აქ გთავაზობთ. ასეთი სამუშაო ფურცლები უამრავი შეგიძლიათ შექმნათ ბავშვის ასაკისა და ინტერესების გათვალისწინებით. (გირჩევდით რომ ააწყოთ პროგრამაში: Microsoft Office PowerPoint Presentation და შემდეგ PDF-ად აქციოთ). ჯერ ერთი, ანიმაციის ყურება ყველა ბავშვისთვის ძალიან სასურველი და სასიხარულოა, მეორეც, ფილმის ყურების შემდგომი სამუშაო ფურცლების შევსებითაც ისინი ძალიან ისიამოვნებენ. აი, ამ სახალისო დავალებით, რამდენიმე უნარ-ჩვევაზე ვმუშაობთ: გააზრება, ვიზუალურად გამოსახვა (ხატვა), პერსონაჟების გამოყოფა/დახასიათება, შედარება, წერილის წერის სტილი და სხვ. აქვე შეგიძლიათ გრამატიკული საკითხებიც ჩართოთ და მათემატიკაც კი მიაბათ. ამდაგვარადვე შეიძლება სხვა ფილმების და ანიმაციების დამუშავება, საკლასო პრობლემებზე მსჯელობა და მათი გაანალიზება, ჩაგვრის გათვითცნობიერება, განსხავებული შესაძლებლობების მქონე მოსწავლისა და სხვა ეროვნების, რელიგიის ბავშვების პატივისცემა და სხვ.  ნებისმიერ თემაზე მოიძებნება, ფილმი, ანიმაცია, მოკლე ვიდეო (რომლებითაც სავსეა https://www.youtube.com/ – short animacion), დოკუმენტური ფილმი და სხვ.
  • ასევე  შეიძლება დამუშავდეს სხვადასხვა თემა: ეკოლოგია, დედამიწის  პრობლემები, ცხოველთა სამყარო, კოსმოსი და სხვ.  მსგავსი დავალებები გაზრდის მოსწავლის მოტივაციას; სწავლის მიმართ პოზიტიურ განწყობილებას ჩამოუყალიბებს მას; კიდევ უფრო გააფართოვებს მის თვალსაწიერს. თქვენ კი შესაძლებლობა მოგეცემათ, რომ მოახდინოთ რამდენიმე დისციპლინის ინტეგრირება, თქვენთვის სასურველ და საჭირო თემებზე აქცენტის გაკეთება, კლასში არსებული პრობლემების განხილვა – ისე, რომ პროცესი იყოს შემოქმედებითი, სასურველი, სასიამოვნო, სახალისო  და არა დამთრგუნველი, დამღლელი და უამრავი შიშის, ფობიის, კომპლექსის გამომწვევი.

 

მნიშვნელოვანია არ შევაშინოთ  ის  პატარა არსებები, რომლებიც ჩვენ მოგვენდნენ, ჩვენი სჯერათ და ფიქრობენ, რომ მსოფლიოში ყველაზე საყვარელი მასწავლებელი, მხოლოდ მისი მასწავლებელია.

(ფილმის ყურების შემდეგ…)

ფილმის დასაწყისში რა იყო ანას პრობლემა? რა აწუხებდა მას?

——————————————————————————————————————————

——————————————————————————————————————————–

——————————————————————————————————————————–


რა ჟანრისაა, შენი აზრით, ფილმი? რატომ ფიქრობ ასე?

——————————————————————————————————————————————————————

——————————————————————————————————————————————————————

—————————————————————————————————————————————————————-

ანას რომ იცნობდე (შენი კლასელი რომ იყოს), როგორ დაეხმარებოდი? რა ემოცია გამოიწვია შენში ფილმმა? როგორ გრძნობდი თავს ფილმის ყურების დასრულებისას?

—————————————————————————————————————————————————————-

—————————————————————————————————————————————————————

დახატე                                                                                                                                                                              დაწერე 

——————————————————————————

—————————————————————————–

—————————————————————————–

—————————————————————————–

—————————————————————————-

—————————————————————————-

 

რამ გამოიწვია შენში გაოცება? ელოდი ასეთ დასასრულს? თუ ელოდი, რომელმა მომენტმა მიგახვედრა?

—————————————————————————————————————————————————————

—————————————————————————————————————————————————————

 

მისწერე წერილი ანას ან მარნის

————————————————————————————————————————————————————————–

————————————————————————————————————————————————————————

დახატე ნახატი, რომელსაც ანას ან მარნის გაუგზავნიდი                                         შეცვლიდი თუ არა დასასრულს? როგორ დაასრულებდი? 

———————————————————————————

———————————————————————————

———————————————————————————

———————————————————————————

———————————————————————————

——————————————————————————-

 

შენ რომ ანიმეს ქმნიდე, როგორი სიუჟეტი (შინაარსი) ექნებოდა მას? ვინ იქნებოდნენ პერსონაჟები? რა პრობლემები ექნებოდათ მათ?

 

 პერსონაჟი                                                                                                                                                                            ტექსტი 

                                                                                                                                                ———————————————————————————

 

 

კომენტარები

მსგავსი სიახლეები

ბოლო სიახლეები

ვიდეობლოგი

ბიბლიოთეკა

ჟურნალი „მასწავლებელი“

შრიფტის ზომა
კონტრასტი