ოთხშაბათი, ოქტომბერი 22, 2025
22 ოქტომბერი, ოთხშაბათი, 2025

ენისა და მეტყველების აქტივობების პროგრამა აზერბაიჯანულენოვანი აუტისტური სპექტრის მქონე ბავშვებისთვის (ქართულ-აზერბაიჯანულენოვანი ვერსია)

ქვემოთ წარმოდგენილი მასალა ელექტრონული მეგობრის — ხელინის მიერაა მომზადებული, ჩვენ მიერ კი — გადამუშავებული. და რაკი ჩვენს სკოლებში აზერბაიჯანულენოვანი, აუტისტური სპექტრის ბავშვებთან მუშაობის გამოწვევა არსებობს, სპეციალისტები კი ჯერჯერობით ნაკლებად გვყავს, ვფიქრობთ, მსგავსი სახის მასალა რამდენადმე გააიოლებს მუშაობის პროცესს.

პროგრამა განკუთვნილია 8–9 წლის აზერბაიჯანულენოვანი აუტისტური სპექტრის მქონე ბავშვებისთვის, რომლებიც ზეპირი მეტყველების განვითარებასა და ლექსიკის გაფართოებაში საჭიროებენ მხარდაჭერას. აქტივობები ორიენტირებულია რეცეპტიული, ექსპრესიული და პრაგმატული ენის განვითარებაზე. თითო სესია გათვლილია 40–45 წუთზე და მოიცავს სტრუქტურას: მისალმება, გაგება, სიტყვიერება, თამაში და დახურვა.

კვირა 1: Qida – საკვები

სესიის სტრუქტურა / Sessiyanın strukturu: მისალმება – გაგება – სიტყვიერება – თამაში – დასრულება.

სიტყვები / Sözlər: alma – ვაშლი, çörək – პური, su – წყალი, süd – რძე, banan – ბანანი

მაგალითი / Nümunə:

Bu nədir? – ეს რა არის? → Bu alma. – ეს ვაშლია.

Mən yeyirəm alma. – მე ვჭამ ვაშლს.

კვირა 2: Heyvanlar – ცხოველები

სესიის სტრუქტურა / Sessiyanın strukturu: მისალმება – გაგება – სიტყვიერება – თამაში – დასრულება..

სიტყვები / Sözlər: it – ძაღლი, pişik – კატა, quş – ჩიტი, inək – ძროხა

მაგალითი / Nümunə:

Bu nədir? – ეს რა არის? → Bu itdir. – ეს ძაღლია.

It oynayır. – ძაღლი თამაშობს.

კვირა 3: Rənglər və formalər – ფერები და ფორმები

სესიის სტრუქტურა / Sessiyanın strukturu: მისალმება – გაგება – სიტყვიერება – თამაში – დასრულება..

სიტყვები / Sözlər: qırmızı – წითელი, mavi – ლურჯი, yaşıl – მწვანე, dairə – წრე, kvadrat – კვადრატი

მაგალითი / Nümunə:

Top qırmızıdır. – ბურთი წითელია.

Alma yaşıl və dairəvidir. – ვაშლი მწვანეა და მრგვალი.

კვირა 4: Geyim – ტანსაცმელი

სესიის სტრუქტურა / Sessiyanın strukturu: მისალმება – გაგება – სიტყვიერება – თამაში – დახურვა.

სიტყვები / Sözlər: köynək – პერანგი, papaq – ქუდი, ayaqqabı – ფეხსაცმელი, şalvar – შარვალი

მაგალითი / Nümunə:

Mən geyinirəm papaq. – მე ვიხურავ ქუდს.

კვირა 5: Ev – სახლი

სესიის სტრუქტურა / Sessiyanın strukturu: მისალმება – გაგება – სიტყვიერება – თამაში – დასრულება.

სიტყვები / Sözlər: stol – მაგიდა, stul – სკამი, qapı – კარი, pəncərə – ფანჯარა, kitab – წიგნი

მაგალითი / Nümunə:

Qapı açıqdır. – კარი ღიაა.

Kitab stol üstündədir. – წიგნი მაგიდაზე დევს.

კვირა 6: Məktəb – სკოლა

სესიის სტრუქტურა / Sessiyanın strukturu: მისალმება – გაგება – სიტყვიერება – თამაში – დასრულება.

სიტყვები / Sözlər: kitab – წიგნი, qələm – ფანქარი, çanta – ჩანთა, taxta – დაფა

მაგალითი / Nümunə:

Mənim kitabım var. – მე მაქვს წიგნი.

Mən yazıram qələm ilə. – მე ვწერ ფანქრით.

კვირა 7: Ailə – ოჯახი

სესიის სტრუქტურა / Sessiyanın strukturu: მისალმება – გაგება – სიტყვიერება – თამაში – დახურვა.

სიტყვები / Sözlər: ana – დედა, ata – მამა, bacı – და, qardaş – ძმა

მაგალითი / Nümunə:

Bu mənim anamdır. – ეს ჩემი დედაა.

Mənim bacım var. – მე მყავს და.

კვირა 8: Hisslər – ემოციები

სესიის სტრუქტურა / Sessiyanın strukturu: მისალმება – გაგება – სიტყვიერება – თამაში – დახურვა.

სიტყვები / Sözlər: sevincli – ბედნიერი, kədərli – მოწყენილი, qorxmuş – შეშინებული, sakit – მშვიდი

მაგალითი / Nümunə:

Mən sevincliyəm. – მე ბედნიერი ვარ.

O kədərlidir. – ის მოწყენილია.

 

ბეჭდვადი ბარათები / Çap edilə bilən kartlar

ბარათები განკუთვნილია როგორც სიტყვების ასევე მარტივი ფრაზების შესწავლისთვის. სურათის ველში  შესაძლებელია შესაბამისი გამოსახულების ჩასმა.

Qida – საკვები

სიტყვა / Söz თარგმანი / Tərcümə სურათი / Şəkil
alma ვაშლი
çörək პური
su წყალი
süd რძე
banan ბანანი

Heyvanlar – ცხოველები

სიტყვა / Söz თარგმანი / Tərcümə სურათი / Şəkil
it ძაღლი
pişik კატა
quş ჩიტი
inək ძროხა

Rənglər və formalər – ფერები და ფორმები

სიტყვა / Söz თარგმანი / Tərcümə სურათი / Şəkil
qırmızı წითელი
mavi ლურჯი
yaşıl მწვანე
dairə წრე
kvadrat კვადრატი

Geyim – ტანსაცმელი

სიტყვა / Söz თარგმანი / Tərcümə სურათი / Şəkil
köynək პერანგი
papaq ქუდი
ayaqqabı ფეხსაცმელი
şalvar შარვალი

Ev – სახლი

სიტყვა / Söz თარგმანი / Tərcümə სურათი / Şəkil
stol მაგიდა
stul სკამი
qapı კარი
pəncərə ფანჯარა
kitab წიგნი

Məktəb – სკოლა

სიტყვა / Söz თარგმანი / Tərcümə სურათი / Şəkil
kitab წიგნი
qələm ფანქარი
çanta ჩანთა
taxta დაფა

Ailə – ოჯახი

სიტყვა / Söz თარგმანი / Tərcümə სურათი / Şəkil
ana დედა
ata მამა
bacı და
qardaş ძმა

Hisslər – ემოციები

სიტყვა / Söz თარგმანი / Tərcümə სურათი / Şəkil
sevincli ბედნიერი
kədərli მოწყენილი
qorxmuş შეშინებული
sakit მშვიდი

 

 

 

 

 

რაკი აუტისტური სპექტრის თითოეული შემთხვევა განსხვავებულია, განსხვავებული იქნება  ამ ცნებებზე მუშაობის დროც.  მთავარია, მონდომება და მოთმინება გვეყოს, ბავშვები კი, მათი მდგომარეობის  თუ ქცევიტი სირთულის მიუხედავად, აუცილებლად გაგვიღიმებენ.

კომენტარები

მსგავსი სიახლეები

ბოლო სიახლეები

მოსწავლე როგორც მოქალაქე

ვიდეობლოგი

ბიბლიოთეკა

ჟურნალი „მასწავლებელი“