რამდენიმე საინტერესო იდეა შემოქმედებითი წერისთვის
წერა – თერაპიაა, წერა ათავისუფლებს ადამიანს მოჭარბებული ემოციებისგან, გრძნობებისგან, შფოთებისგან და სიბრაზისგანაც კი. გარდა ამისა, კარგად წერა არის ის უნარი, რაც შესაძლოა მომავალში მოსწავლის წარმატების საძირკველიც გახდეს. აზრების წერილობითი გარდაქმნა და ჩამოყალიბება, არ არის მხოლოდ ნიჭი და მოცემულობა, ეს არის ის უნარი, რომლის განვითარებაზეც დაწყებითი კლასებიდან შეგვიძლია რომ ვიმუშავოთ.
გაგიზიარებთ რამდენიმე წერის სტრატეგიას, როგორ გახდეს ბავშვებისთვის წერა – სახალისო, საინტერესო და შთამბეჭდავი პროცესი. როგორ გახდნენ უფრო შემოქმედებითები, განუვითარდეთ წარმოსახვა, ისწავლონ ამბის აგება, პერსონაჟების შექმნა, მხატვრული სიტყვებისა და ფრაზების გამოყენება. როგორ ისწავლონ საკუთარი მოსაზრების დასაბუთება და არგუმენტირება.
კლასის დიდი წიგნი
ამ აქტივობაში მთელი კლასია ჩართული. ვიღებთ დიდ, ლამაზ და ორიგინალურ რვეულს, ბავშვებს ვეუბნებით რომ ამ რვეულში თითოეული მათგანი წიგნის ერთ თავს ჩაწერს. ამბის დასაწყისი შესაძლოა მთელმა კლასმა ერთად შექმნას. თხრობის კუბების ან ილუსტრაციების საშუელაბით.
თხრობის კუბები კამათლები, ან პატარა კუბიკებია, რომლის გვერდებზეც სხვადასხვა სიმბოლოებია გამოსახული, მაგალითად: გასაღები, ჯადოსნური ჯოხი, ვარსკვლავი, ჯადოქრის ქუდი, ფერია, სუპერგმირი და სხვ. თხრობის კუბების დამზადება ხელითაცაა შესაძლებელი. ბავშვები სხედან წრეში, ერთი აგორებს კუბიკს ან კამათელს, რა სიმბოლოებიც ამოუვა ამ სიმბოლოებით იწყებს ამბავს, სხვა ბავშვები დაწყებულ ამბავს აგრძელებენ და საბოლოოდ ერთი თხზულება იქმნება.
კლასის წიგნის პირველი თავიც მზადაა. ამის შემდეგ არჩევითობის პრინციპით მოსწავლეები თითო თავს ქმნიან/წერენ და ერთმანეთის ისტორიას აგრძელებენ.
საბოლოო ჯამში კი, კლასის წიგნს მივიღებთ.
რამდენიმე ონლაინ რესურსი შემოქმედებითი წერის წასახალისებლად:
კომიქსების შექმნა, მზა შაბლონები, პერსონაჟები.
ამ საიტზე სხვადასხვა სახის ონლაინ წიგნის შექმნა შეიძლება, გამზადებული ილუსტრაციებითა და ჩარჩოებით, ძალიან საინტერესო რესურსია და მისი გამოყენებაც ადვილია.
https://schools.boomwriter.com/classes/66174/view
მასწავლებელი ქმნის კლასის ანგარიშს, პროფილს, ამატებს ბავშვებს და ძალიან საინტრესო წერით აქტივობებს სთავაზობს.
ძალიან კარგი აქტივობაა: ჩაეტიე დროში!
ბავშვებს ვაძლევთ 5-7 წუთს, რომ უწყვეტად წერონ, არ გაჩერდნენ მოცემული თემის ან სიტყვის შესახებ, მაგალითად: ემპათია, მეგობრობა, ან საიდუმლო კარი, დროის მანქანა და სხვა.
რა იქნებოდა თუ…
ბავშვებს ვაძლევთ თემებს ასეთი სახელწოდებით: რა იქნებოდა თუ…
ადამიანს ფრენა შეეძლოს;
დროის გაჩერება შეგვეძლოს;
ადამიანები უკვდავები გახდნენ;
ნატვრის თვალი არსებობდეს;
სიტყვების კარუსელი
ბავშვებს ვაძლევთ ერთმანეთთან დაუკავშირებელ შემთხვევითობის პრონციპით შერჩეულ ათ სიტყვას, მაგალითად: გემი, ვარსკვლავი, გვირილა, ბურთი, ხე, წიგნი, სახლი, მინდორი, ფეხსაცმელი, ჩიტი, მოსწავლეებმა უნდა დაწერონ ისტორია, სადაც ყველა სიტყვას გამოიყენებენ.
დაწერე პატარა დეტექტივი:
მოსწავლემ უნდა წარმოიდგინოს, რომ მაგალითად გაუჩინარდა სკოლის ზარი, ან ქალაქის მუზეუმიდან დაიკარგა ძვირფასი ნახატი, კარგი იქნება თუ დავუკონკრეტებთ, მაგალითად ფიროსმანის: გოგონა წითელი ბუშტით. ბავშვებმა უნდა დაწეროს და წარმოიდგინოს, ვინ მოიპარა, რა მიზნით, როგორ იპოვის დამნაშავეს და ასე შემდეგ.
ახალი სამყაროების შექმნა,
მოსწავლე ქმნის გამოგონილ სამყაროს, თავის ქალაქებით, მოსახლეობით, წესებით, მაგიით და ტექნოლოგიით, ისტორიითა და ბუნებით. შემდეგ კი წერს ისტორიას, რომელიც ამ სამყაროში მოხდა.
ჩემი მოგონებები/მემუარები მომავლიდან.
მოსწავლე წარმოიდგენს რომ უკვე ოთხმოცი წლისაა და იმ გადმოსახედიდან აღწერს დღევანდელობას, აწყმოს. მაგალითად: მე მაშინ ვიყავი ცამეტი წლის, ამ დროს პირველად ჩემს ცხოვრებაში….“
ერთი დღე სხვის სხეულში
წარმოიდგინონ რომ ერთ დღესაც იღვიძებენ და სხვის სხეულში ამოყოფენ თავს, მაგალითად ცნობლი მომღერლის, მსახიობის, სპორტმესნის, მასწავლებლის, მშობლის, მეგობრის- თავად აირჩიონ. უნდა დაწერონ როგორ გრძნობენ თავს, რას გააკეთებდნენ.
კონტრასტები წერაში.
მოსწავლეებს ვთხოვთ რომ ერთი პერსონაჟის ორი სხვადასხვა ამბავი დაწერონ, ორ განსხვავებულ და კონტრასტულ სიტუაციაში.გარემოში, მაგალითად: ღამის ამბავი და დღის ამბავი, მოგზაურობა და ერთი ოთახი, ჩრდ. პოლუსი და აფრიკა, დედამიწა და მარსი, და ასე შემდეგ. ამ დროს მოსწავლეები დაფიქრდებიან, რამხელ გავლენა აქვს გარემოსა და სიტუაციებს პერსონაჟის განწყობაზე თუ მომავალ თავგადასავალზე. ბავშვები ისწავლიან სხვადასხვა პერსპექტივიდან ამბის აღქმას.
დასაწყისის ხელოვნება
ბავშვება უნდა დაწეროსნ სხვადასხვა დასაწყისი: მშვიდი, დამაინტრიგებელი, საინტერესო, პეიზაჟის აღწერით და სხვა. საბოლოოდ ბავშვები იმსჯელებენ რომელი დასაწყისი გამოდგა ეფექტური და რატომ.
სტრატეგიები და აქტივობები უსასრულოა, ერთ პატარა სტატიაში ვერ ჩაეტევა, მასწავლებლობა კი მუდმივი სწავლა და განვითარებაა, მუდმივი აღმოჩენები, თითოეული გაკვეთილი ახალი იდეების საფუძველია, ბავშვებისგან ვსწავლობთ და ვცდილობთ მათ დავემსგავსოთ, დიდობა ხომ დავიწყებული ბავშვობაა, ხოლო კარგი მასწავლებელი გულისკუნჭულში მარადიული ბავშვია.
