პროტესტის მშვიდობიანი ფორმები დასაბამს უძველესი დროიდან იღებს. ძველ რომში ძვ. წ. 494 წელს დაიწყო დაბალი სოციალური ფენის, პლებეების, გამოსვლები, რომლებიც რომის სამეფოს მაშინდელ სოციალურ სტრუქტურას აპროტესტებდნენ. როგორც ცნობილია, პროტესტი 287 წლამდე გაგრძელდა და სისტემის ცვლილებით დასრულდა.
სუფრაჟისტები, როზა პარკსი, მარტინ ლუთერ კინგის ისტორიული სიტყვა და მარში ვაშინგტონისკენ, მაჰათმა განდი და მისი მშვიდობიანი ბრძოლა ბრიტანეთის იმპერიისგან თავის დასაღწევად – ეს ყველაფერი ჩვენი მოსწავლეებისთვის შთაგონების წყაროა.
სასკოლო განათლების (ზოგადი განათლების ეროვნული მიზნები) ერთ-ერთი მიზანია, აღზარდოს მოქალაქე, რომელსაც შეუძლია საკუთარი და სხვათა უფლებების დაცვა ყველა კანონიერი საშუალებით. ამდენად, არაძალადობრივი საპროტესტო ქმედებების შესახებ ცოდნა ძალიან მნიშვნელოვანია, განსაკუთრებით – საქართველოში, რომელიც ჯერ კიდევ დემოკრატიზაციის პროცესშია და სადაც მყარი ინსტიტუტების მშენებლობა ჯერ არ დასრულებულა.
სტატიაში მიმოვიხილავ რამდენიმე ვებგვერდს, რომლებზეც თავმოყრილია მრავალფეროვანი რესურსები პროტესტის არაძალადობრივ ფორმებსა და მშვიდობის მშენებლობაზე. მასწავლებლების მიერ მათი დამუშავება, აღსაზრდელთა საჭიროებებზე მორგება და მოსწავლეებამდე მიტანა ხელს შეუწყობს ცნობიერების ამაღლებას წინააღმდეგობის სხვადასხვა ფორმის შესახებ.
მასწავლებლები ყოველთვის განვიცდით ქართულ ენაზე ხელმისაწვდომი რესურსების სიმწირეს. არაძალადობრივი კონფლიქტების საერთაშორისო ცენტრი (ICNC) გვთავაზობს ქართულად თარგმნილ მულტიმედია რესურსებს. ორგანიზაციის რესურსებიდან აღსანიშნავია დოკუმენტური ფილმი „დიქტატორის ჩამოგდება“ და საკითხავი მასალა „სამოქალაქო წინააღმდეგობის სამი ძირითადი პრინციპი: ერთიანობა, დაგეგმვა, დისციპლინა“.
ვებგვერდზე ასევე ხელმისაწვდომია დოკუმენტური ფილმი „ყველა იარაღზე უფრო ძლიერი“ (ქართული სუბტიტრებით). ფილმის პირველ ეპიზოდებში მოთხრობილია მაჰათმა განდის განმათავისუფლებელი მოძრაობის ისტორია, მეთოდები და წარმატების საიდუმლო. ასევე ნაჩვენებია, როგორ გამოიყენეს განდის მეთოდები ფერადკანიანთა კოლეჯის სტუდენტებმა 1960 წელს აშშ-ის ქალაქ ნეშვილში დისკრიმინაციისა და რასობრივი ჩაგვრის წინააღმდეგ. მეორე ეპიზოდი ეთმობა 1980 წელს პოლონეთში კომუნისტური რეჟიმის და 1983 წელს ჩილეში სამხედრო დიქტატურის წინააღმდეგ დაწყებულ არაძალადობრივ საპროტესტო მოძრაობებს. შედეგად, პოლონელმა ერმა თავი დააღწია კომუნისტურ პარტიას და საბჭოთა კავშირისგან ხელდასხმულ მთავრობას, ხოლო ჩილემ – აუგუსტო პინოჩეტის დიქტატურას.
ქართული რეალობიდან აღსანიშნავია გუდიაშვილის მოედნის გადასარჩენად დაწყებული მრავალწლიანი ბრძოლა, რომელსაც სათავეში „ტფილისის ჰამქარი“ ედგა. ორგანიზატორებმა პროტესტის მშვიდობიანი ფორმების გამოყენებით, კარგად დაგეგმილი მედიაკამპანიით შემოიკრიბეს თანამოაზრეთა დიდი არმია და დანგრევას გადაარჩინეს თბილისის ერთ-ერთი უძველესი მოედანი. ის გარდაიქმნა საჯარო სივრცედ, სადაც იგეგმება და ხორციელდება სხვადასხვა ტიპის ღონისძიებები: პრეზენტაციები, კონცერტები, ფესტივალები და ა.შ.
ვრცლად იხილეთ: https://shorturl.at/hxFIY
ქართულ რეალობაში კიდევ ერთი წარმატებული კამპანიაა მშვიდობიანი მოძრაობა ვაკის პარკის გადასარჩენად. მისი წარმატება განაპირობა სწორად წამოყენებულმა მოთხოვნებმა, პროტესტის მშვიდობიანი ფორმების (პეტიცია, აქციები, კარვების გაშლა და ა.შ.) გამოყენებამ, საზოგადოების მხარდაჭერის მოპოვებამ და ა.შ.
ვრცლად იხილეთ: https://shorturl.at/hjp27
ფასეული რესურსების კიდევ ერთი საბადოა გლობალური მოძრაობა „მსოფლიო ომის მიღმა – World BEYOND War“. მის ვებგვერდზე განთავსებულია ყველა სახის ინგლისურენოვანი მულტიმედია რესურსი.
ორგანიზაცია გვთავაზობს ფილმების, ვიდეოების, სტატიების ფართო არჩევანს, რომლებშიც ნაჩვენებია ომის სისასტიკე, გავლენა საზოგადოებაზე, ცალკეულ ადამიანებზე და, საზოგადოდ, მსოფლიოზე. შესაძლებელია სამოქალაქო განათლების/გეოგრაფიის/ისტორიის ინტეგრირებული გაკვეთილის დაგეგმვა და ჩატარება ინგლისური ენის მასწავლებელთან ერთად.
იმედი მაქვს, შემოთავაზებულ რესურსებს სასარგებლოდ მიიჩნევთ და გამოიყენებთ. ჩვენი როლი განსაკუთრებულია წინააღმდეგობის სწორი ფორმებისა და მიდგომების შესახებ მომავალი თაობებისთვის ინფორმირებაში.
