ტრადიცია – ლათინურად ეს სიტყვა მრავალი საუკუნის განმავლობაში ჩამოყალიბებულ და თაობიდან თაობისთვის გადაცემულ წესებსა და ნორმებს ნიშნავს. ზოგისთვის ის ეჭვგარეშე ჭეშმარიტებაა, ზოგისთვის – მნიშვნელოვანი, მაგრამ არასავალდებულო რამ, რომლის გათვალისწინება ცხოვრების განსაზღვრულ ეტაპზე სასურველია, ზოგი ტრადიციებს სრულიად უგულებელყოფს და ფიქრობს, რომ ისინი სამყაროს მხოლოდ წარსულიდან გამომდინარე აღქმაში გვეხმარება, მომავლისკენ კი არ იხედება. ასეა თუ ისე, ერთ რამეზე ყველა შევთანხმდებით – ტრადიციები რომ არა, სამყარო დღეს სულს სხვაგვარი იქნებოდა.
საქართველოში მრავალი ტრადიციაა. ზოგიერთი კარგია, ზოგიც, ვფიქრობ, თანამედროვეობასთან შეუსაბამო, თუმცა ისეთ ტრადიციებსაც წააწყდებით, რომელთა დაკარგვა არამც და არამც არ შეიძლება. ეს, უპირველეს ყოვლისა, ქართული კულტურული, სახელდობრ, მუსიკალური ტრადიციაა – სრულიად უნიკალური პოლიფონია, რომელიც მრავალი საუკუნის განმავლობაში განვითარდა ქართულ ყოფაში. სწორედ ამ მუსიკალური ტრადიციის გაგრძელებასა და განვითარებას ისახავს მიზნად ფესტივალი „არტ-გენი”, რომელიც უკვე მეათე წელია, ყოველ ზაფხულს იმართება თბილისის ეთნოგრაფიულ მუზეუმში.
ფესტივალი ნამდვილად გამორჩეულია – აქ იხილავთ საქართველოს ყოველი კუთხიდან ჩამოსულ სტუმრებს: როგორც უხუცეს შემსრულებლებს, რომლებიც უკვე მრავალი წელია ემსახურებიან ქართულ მუსიკალურ კულტურას, ასევე ახალგაზრდა, ახალბედა მომღერლებსა და მუსიკოსებსაც.
თუ არ ვცდები, 2006 წელი იდგა, როდესაც „არტ-გენზე”, ეთნოგრაფიულ მუზეუმში, პირველად მოვხვდი. შთაბეჭდილება ნამდვილად დიდი იყო – ხალხით სავსე ეზოები, ხალხური ცეკვა, მუსიკა, ხელნაკეთი ნივთების გამოფენა-გაყიდვა, სხვადასხვა ჟანრის მუსიკის კონცერტები… სწორედ ეს გახლდათ ჩემი პირველი შეხება ქართულ ფოლკლორთან. მას მერე შვიდი წელი გავიდა, არ ცერთი „არტ-გენი” არ გამომიტოვებია, სამჯერ კი თავადაც მივიღე მონაწილეობა. გამოცდილება, რომელიც ამ ფესტივალმა მომცა, ალბათ ძალიან დიდხანს დამეხმარება.
2007 წელს „არტ-გენზე” ძვირფასი მეგობრები შევიძინე. მცირე ექსპერიმენტების შემდეგ ბენდი ჩამოვაყალიბეთ და რამდენიმე წლის განმავლობაში აქტიურად ვუკრავდით კლუბებში თუ კონცერტებზე. შეიძლება ითქვას, რომ პირველი ნაბიჯები მუსიკაში სწორედ „არტ-გენისა” და იქ გაცნობილი ადამიანების დამსახურებით გადავდგი. ამ ფესტივალმა მასწავლა ფიქრი ჩარჩოების გარეშე: შეუძლებელია, „ჩაკეტილად” იფიქრო, როცა ერთსა და იმავე სცენაზე ჯერ აკადემიურად შესრულებულ ხალხურ სიმღერას უსმენ, მერე – უხუცესი მომღერლების ნამღერს, ბოლოს კი, დასკვნითი კონცერტის სახით – ქართულ ალტერნატიულ მუსიკას. დასკვნითი კონცერტების სტილი მრავალფეროვანია, როკენროლით დაწყებული, ეთნოჯაზით დამთავრებული. სხვათა შორის, პირველად სწორედ ამ ფესტივალზე მოვისმინე ცოცხლად ნინო ქათამაძის, ზაზა კორინთელის (ზუმბა), რობი კუხიანიძისა და ნიაზ დიასამიძის მუსიკა. ამ ოთხმა ადამიანმა მომავალში ძალიან დიდი გავლენა მოახდინა ჩემს მუსიკალურ გემოვნებაზე და, საზოგადოდ, ცხოვრებაზეც.
„არტ-გენი” ჩემი სახლია ყოველ ზაფხულს, 7-8 დღის განმავლობაში. ამ ფესტივალთან ერთად გავიზარდე და მიმაჩნია, რომ ასეთი ღონისძიებები საქართველოში დიდ ბიძგს აძლევს კულტურულ განვითარებას.
წელს ფესტივალი 10 წლის გახდა.
ეს ათი და სხვა – მრავალი!
