მგონი ადრეც მითქვამს, სკოლა დიდად არ მიყვარდა. არც ბევრი ნათელი მოგონება მახსენდება მის კედლებში გატარებული წლებიდან. ერთი კარგი მეგობარი, რამდენიმე მასწავლებელი, რომლებმაც ჩემზე მნიშვნელოვანი გავლენა მოახდინესდა შემთხვევები, რომლებიც პერიოდულად მახსენებს ხოლმე თავს. სულ ეგ არის.
თავიდან, სტუდენტობის პირველ წლებში ცოტა გულიც კი მწყდებოდა იმაზე, სკოლის ნოსტალგია რომ არ მქონდა, ამბებს არ ვიხსენებდი, კლასელების ნახვის სურვილი არ მიჩნდებოდა და საერთოდ, იმ სენტიმენტებისგან შორს ვიყავი, რაც ჩემს გარშემო ქონდათ. ახალ სივრცეში რომ გავშინაურდი, მივხვდი, რომ ყველაფერი ისეა, როგორც უნდა იყოს, ყველას ერთნაირი დამოკიდებულებები ვერ ექნება, ჩვენი განსხვავებული შეგრძნებები და მოგონებები, არც ცუდია, არც კარგი, ისაა, რაც გვაქვს.
ახლა რომ ვფიქრობ, სულაც არ არის ცოტა ის, რაც სკოლიდან გამომყვა. კი ვითომ ადვილი სათქმელია ერთი კარგი მეგობარი, რამდენიმე მასწავლებელი, რომლებმაც მნიშვნელოვანი გავლენა მოახდინეს და შემთხვევები, რომლებიც პერიოდულად მახსენებს ხოლმე თავს, მაგრამ თუნდაც მხოლოდ ამ ერთი კარგი მეგობრისთვის ღირდა იმ სკოლაში სწავლა. რაც დრო გადის, ვხვდები რომ კარგი მეგობრების პოვნა რთული ამბავია. თან ბავშვობაში შეძენილ მეგობარს კიდევ სხვა დატვირთვა აქვს.
რამდენიმე წლის წინ ჩემი ბავშვობის მეგობარი გერმანიაში წავიდა, კომპიუტერული ლინგვისტიკის სასწავლად. მიუხედავად იმისა, რომ მთელი ეს წლები დაჟინებით ვუმეორებდი, სანამ აქ დაბრუნებას გადაწყვეტ, კარგად დაფიქრდი, ნამდვილად გინდა თუ არა შენი შვილი აქაური განათლების და ჯანდაცვის სისტემებს ჩაუგდო ხელში, მწვანე საფარის და ჟანგბადის გარეშე დარჩენილ ქალაქში აცხოვრო, უტროტუარო ქუჩებში ასეირნო და მოუწყობელ პარკებში ასეირნო, რომლებიც დილაობით ნაგვით არის სავსე-თქო, მაგრამ სულ ვიცოდი, რომ აზრი არ ქონდა, დაამთავრებდა სწავლას და ჩამოვიდოდა.
ასეც მოხდა. ჩამოვიდა და იმ საღამოს, როცა ჩემთან უნდა მოსულიყო, მივხვდი, რომ ვღელავდი. ოთახებში დავდიოდი, მიყრილ-მოყრილ ნივთებს ვალაგებდი, ვფიქრობდი, რომელი ჩაი უფრო მოეწონებოდა, მოსაყოლ ამბებს და დასასმელ კითხვებს ვარჩევდი, მოკლედ, ცოტა უცნაურად ვიქცეოდი. ისე, როგორც არასოდეს არ მოვქცეულვარ ჩემ ყველაზე ახლო მეგობართან. იმის მერე ვფიქრობ და მივხვდი, რომ არსებობს მეგობრობა, რომელიც პასუხისმგებლობას გიჩენს. დიახ, ზუსტად ასე.
თუ დიდი ხანია არ გინახავს ის, ვინც ძალიან გიყვარს და ვისაც თითქმის მთელი სიცოცხლის განმავლობაში იცნობ, ხვდები, რომ ამ პერიოდის განმავლობაში ბევრი რამე შეიცვალა, ინტერესები, საქმეები, ყოველდღიურობა, შესაძლოა გარეგნობა და საცხოვრებელი ადგილიც კი. მას კი, ვინც შენს შესახებ ყველაფერი იცის, ვისაც ახსოვხარ ჯერ კიდევ იმ დროიდან, წერა-კითხვა რომ არ იცოდი და სახლიდან გარეთ მარტო ვერ გადიოდი, ცხადია, არაფერი გამოეპარება და იმასღა ფიქრობ, ცვლილებები თქვენს შორის ბარიერად არ იქცეს, ისევ შეძლოთ ისე ლაპარაკი, როგორც ერთ მერხზე შესვენებებისას, სკოლის ეზოს კუთხეში გაკვეთილების დამთავრების მერე, ისევ ისე გულიანად იცინოთ, როცა ის ბიჭი ჩნდებოდა დაბნეული სახით, რომელსაც თქვენგან ერთ-ერთი მოწონდა, ისევ ისეთი ენთუზიაზმით დაგეგმოთ ერთობლივი მოგზაურობები, როგორც ამას სტუდენტობისას აკეთებდით, ისევ ისეთი მნიშვნელოვანები იყოთ ერთმანეთისთვის ახლა, როცა თქვენ გარშემო თქვენი შვილები და მათი მამები დადიან, როგორც მაშინ, როცა მხოლოდ თქვენ ორი იყავით და ყველა დანარჩენი. არ არის ადვილი, მაგრამ არც შეუძლებელი.
როცა ვფიქრობ ხოლმე იმაზე, როგორ სკოლაში მინდა ჩემმა შვილმა იაროს, უსაფრთხო გარემოსა და თავის საქმეზე, ბავშვებზე შეყვარებულ მასწავლებლებთან ერთად სწორედ ეს მინდა, რომ ნამდვილი მეგობრები შეიძინოს სკოლაში. ისეთები, რომლებთან ურთიერთობაც გარდა გართობისა და მხიარულებისა, პასუხისმგებლობაც იქნება, რომ კარგი ადამიანი იყო, ყოველთვის ეცადო, მაქსიმუმი გააკეთო და სხვებს (არა მხოლოდ ახლობლებს) შენთან ურთიერთობის სურვილი არასოდეს გაუნელდეთ.
